«DIOSEʼ juntúul espíritu»; wíinikeʼ maʼ tu páajtal u yilik (Juan 4:24). Kex beyoʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yaan máakoʼobeʼ kuxlajoʼob bey táan u yilkoʼob Dioseʼ (Hebreoʼob 11:27). ¿Jeʼel wa túun u páajtal k-kʼaj óoltik Dios, «le Máax maʼ tu páajtal u yilaʼaloʼ»? (Colosailoʼob 1:15.)

Tuukulnen tiʼ juntúul máak chʼóop ka síiji. ¿U kʼáat wa u yaʼal maʼ tu páajtal u kʼaj óoltik u yotoch wa le baʼax baʼpachmiloʼ? Maʼ, maʼ beyiʼ. Letiʼeʼ jejeláas baʼax jeʼel u beetik utiaʼal u kʼaj óoltik máakoʼob, u yotoch yéetel le baʼax baʼpachmiloʼ. Juntúul máak minaʼan u sáasileʼ tu yaʼalaj: «Le páajtalil yaan tiʼ juntúul máak chʼóop utiaʼal u kʼaj óoltik baʼax baʼpachmiloʼ tiʼ yaan tu tuukuleʼ, maʼ tu yichiʼ».

Bey yúuchul xan yéetel Dios, maʼ tu páajtal k-ilik yéetel k-ichoʼob, baʼaleʼ jeʼel u páajtal ‹k-sáasilkuntik u yich k-puksiʼikʼal› utiaʼal k-ilkeʼ (Efesoiloʼob 1:18). Koʼox ilik óoxpʼéel bix jeʼel k-beetkeʼ.

Le máaxoʼob chʼóoptakoʼ ku maas maʼalobtal bix u meyaj u xiknoʼob yéetel u kʼaboʼob utiaʼal u kʼaj óoltikoʼob baʼax yaan tu baʼpachoʼob. Teech xaneʼ kex maʼ tu páajtal a wilik Dioseʼ jeʼel u páajtal a kʼaj óoltik wa ku meyajtech le baʼaxoʼob yaan ta wíinklil utiaʼal a wilik yéetel a wuʼuyik le baʼaxoʼob u beetmoʼ. «Le u jatsʼuts modos Dios maʼ tu páajtal u yilaʼaloʼ, chíikaʼan u yilaʼal desde ka beetaʼab yóokʼol kaab, tumen yoʼolal le baʼaxoʼob u beetmoʼ jeʼel u páajtal u tsʼaʼabal cuentaeʼ.» (Romailoʼob 1:20.)

Tukle: le Luʼumaʼ maʼ chéen beetaʼab utiaʼal k-kajtaliʼ, baʼaxeʼ utiaʼal xan ka yanaktoʼon kiʼimak óolal. ¿Máasaʼ kiʼ u yuʼubaʼal u saltaʼal máak tumen le iikʼoʼ, u jaantaʼal junpʼéel kiʼikiʼ fruta, u yuʼubaʼal u kʼaay le chʼíichʼoʼoboʼ yéetel u kʼíinalil le Kʼiinoʼ? ¿Máasaʼ le baʼaxoʼob u siimajtoʼon Diosoʼ ku yeʼesiktoʼon u yutsil yéetel u yaabilaj?

¿Baʼax jeʼel a kanik ken a wil le jejeláas baʼaxoʼob u beetmaj Diosoʼ? Jeʼex le kaʼanoʼ, le bix beetaʼanikoʼ ku yeʼesik bukaʼaj nojchil u páajtalil Dios. Maʼ sen úucheʼ le cientificoʼoboʼ tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ le estrellaʼob yéetel tuláakal le uláakʼ baʼaloʼob yanoʼ táan u bin u náachkuntkubaʼob, yéetel cada kʼiin ku máaneʼ maas séeb u beetkoʼob. Ken a pakt le kaʼan de áakʼaboʼ, tukle: «¿Tuʼux ku taal le muukʼ beetik u yúuchul lelaʼ?». Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le Máax beet tuláakal baʼaloʼ «sen nojoch u páajtalil» (Isaías 40:26). Tuláakal baʼax u beetmaj Dioseʼ ku yeʼesikeʼ letiʼe «j-Sen páajtaliloʼ», tsʼoʼoleʼ «seten muʼukʼaʼan» (Job 37:23).

Juntúul maamatsil yaan kaʼatúul u paalal minaʼan u sáasiloʼobeʼ ku yaʼalik: «Utiaʼal in kaʼanskoʼobeʼ maases kʼaʼabéet in tsikbal tu yéeteloʼob. Tuláakal baʼax kin wilik yéetel kin wuʼuyikeʼ yaniliʼ in tsoliktiʼobeʼ. Teen u yichoʼob». Bey túun xanoʼ kex «mix juntéen ilaʼak [Dios] tumen mix máak[eʼ]», Jesús u Paaleʼ «tsʼoʼok u [tsoliktoʼon] bix letiʼ», tumen «tiʼ yaan tu yiknal le Taataoʼ» (Juan 1:18). Jesuseʼ letiʼe yáax máax beetaʼab tumen Diosoʼ, u juntúuliliʼ paal, le oʼolaleʼ jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ letiʼ k-ichoʼob utiaʼal k-paakat teʼ kaʼanoʼ. Maases letiʼ jeʼel u tsoliktoʼon bix le Dios maʼ tu páajtal u yilaʼaloʼ.

¿Baʼaxoʼob tu yilaj Jesús ichil u millonesil jaʼaboʼob anchaj yéetel u Taata teʼ kaʼanoʼ? Koʼox ilik baʼax tu tsolaj:

• Dioseʼ jach j-meeyjil. «In Taataeʼ tak bejlaʼa táan u meyajeʼ.» (Juan 5:17.)

• Dioseʼ u yojel baʼax kʼaʼabéettoʼon. «Tumen Dios a Taataʼexeʼ u yojel baʼax kʼaʼabéetteʼex tak táanil tiʼ a kʼáatkeʼextiʼ.» (Mateo 6:8.)

•  Dioseʼ ku tsʼáaik baʼax kʼaʼabéettoʼon. «A Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ [...] ku beetik u jóokʼol Kʼiin tu yóokʼol le kʼasaʼanoʼoboʼ bey xan yóokʼol le utsoʼoboʼ yéetel ku beetik u kʼáaxal jaʼ yóokʼol le utsoʼoboʼ bey xan yóokʼol le kʼasaʼanoʼoboʼ.» (Mateo 5:45.)

• Dioseʼ u kʼaj óoloʼon yéetel u yaabiltmoʼon. «¿Maʼ wa tu koʼonol kaʼatúul mejen chʼíichʼoʼob chéen tu yoʼolal junpʼéel chan taakʼin? Kex beyoʼ, mix juntúul tiʼ letiʼob ku lúubul luʼum wa maʼ u yojéeltaʼal tumen a Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ. Tsʼoʼoleʼ tak u tsoʼotsel a pooleʼexeʼ láaj xokaʼanoʼob. Le oʼolaleʼ, maʼ chʼaʼikeʼex saajkil, teʼexeʼ maas koʼoj a tojoleʼex tiʼ yaʼab mejen chʼíichʼoʼob.» (Mateo 10:29-31.)

Máax minaʼan u sáasileʼ yaanal bix u naʼatik le baʼaloʼoboʼ. K-tiaʼaleʼ le boʼoyoʼ u yoochel wa baʼax, baʼaleʼ utiaʼal letiʼeʼ chéen junpʼéel tuʼux maʼ tu jach uʼuyik u chokoil le Kʼiinoʼ. Jeʼex letiʼ maʼ tu páajtal u yilik le Kʼiin mix u yoochel le baʼaloʼoboʼ, toʼon xaneʼ maʼ tu páajtal k-naʼatik jach bix Jéeoba, jaʼaliʼ ka yanak máax eʼesiktoʼoneʼ. Le oʼolal Dioseʼ tu túuxtaj juntúul wíinik utiaʼal u yeʼesiktoʼon jach bix u modos.

Le wíinikoʼ Jesucristo (Filiposiloʼob 2:7). Letiʼeʼ maʼ chéen tu tsolaj bix u Taataiʼ, baʼaxeʼ tu yeʼesaj xan bix u modos. Juntéenjeakeʼ aʼalaʼabtiʼ tumen Felipe: «Yuumtsil, eʼestoʼon le Taataoʼ». Baʼaleʼ Jesuseʼ tu núukaj: «Le máax tsʼoʼok u yilkeneʼ tsʼoʼok xan u yilik le Taataoʼ» (Juan 14:8, 9). ¿Baʼax jeʼel u páajtal u «yilik» máak tiʼ Dios ken u xok le baʼaxoʼob tu beetaj Jesusoʼ?

Jesuseʼ uts, kabal u yóol yéetel ku chaʼik u náatsʼal máak tu yiknal (Mateo 11:28-30). Yoʼolal u utsul modoseʼ yaʼab máak náatsʼ tu yiknal. Okʼolnaj yéetel le máaxoʼob ku yokʼoloʼoboʼ yéetel cheʼejnaj yéetel le kiʼimak u yóoloʼoboʼ (Lucas 10:17, 21; Juan 11:32-35). Ken a xok wa ken a wuʼuy baʼaxoʼob tu beetaj Jesuseʼ chʼik a tuukul tiʼ; máans ta tuukul tiaʼanechiʼ. Wa ka jach tuklik bix u tratartik kaʼach Jesús u maasileʼ, yaan u páajtal a maas ilik bix u modos Dios yéetel yaan a maas náatsʼal tiʼ Letiʼ.

Le ka tu tsolaj baʼax ku beetik le chʼóopoʼob utiaʼal u naʼatkoʼob baʼax ku yúuchul tu baʼpachoʼoboʼ, juntúul koʼolel jach xooknajaʼaneʼ tu yaʼalaj: «Ken tsʼoʼokok u yojéeltikoʼob jujunpʼéel baʼaloʼob ikil u yuʼubikoʼobeʼ (yéetel u kʼaboʼob, u xiknoʼob, u niʼob, wa uláakʼ bixi), ku jóoʼskoʼob u cuentaʼobeʼ yéetel ku naʼatkoʼob baʼax ku yúuchul». Wa teech xan ka tuukul tiʼ baʼax u beetmaj Dios, ka xokik baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal u Taata yéetel ku chʼíikil a tukult bix tu yeʼesil u jatsʼuts modos Dioseʼ yaan a tsʼáaik cuenta bukaʼaj kiʼichkelmil Jéeoba Dios.

Bey úuch tiʼ Job, juntúul máak kuxlaj úuchjeakiloʼ. Tu káajbaleʼ tʼaanaj tiʼ baʼaloʼob «maʼ tu páajtal [u] naʼatik» (Job 42:3). Baʼaleʼ ka tsʼoʼok u tuukul tiʼ le baʼaloʼob u beetmaj Diosoʼ, tu yaʼalaj: «Tak walkilaʼ, chéen in kʼaj óoltmech kaʼach yéetel in xikin, baʼaleʼ bejlaʼeʼ kin wilkech tin wichil» (Job 42:5).

Tiʼ techeʼ jeʼel u yúuchul xan beyoʼ. «Wa teech ka kaxtik [Dioseʼ], bíin u chaʼa a nuptáantik.» (1 Crónicas 28:9.) U j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ yéetel kiʼimak óolal jeʼel u yáantkechoʼob a kaxt yéetel a kʼaj óolt le Dios maʼ tu páajtal u yilaʼaloʼ.