¿Jeʼel wa k-kʼaj óoltik Dioseʼ?
«Maʼ tu páajtal u naʼataʼal bix Dios.» (Filón de Alejandría, filósofo tiʼ le yáax siglooʼ)
«[Dioseʼ] maʼ náach yanil tiʼ cada juntúul tiʼ toʼoneʼexiʼ.» (Saulo de Tarso ka tʼaanaj yéetel filosofoʼob atenasiloʼob teʼ yáax siglooʼ)
TIʼ LE kaʼapʼéel baʼax aʼalaʼabaʼ, ¿máakalmáak eʼesik bix a tuukuliʼ? Yaʼabeʼ ku tuukul jeʼex Saulo de Tarso, kʼaj óolaʼan xan bey apóstol Pabloeʼ, tumen le baʼax tu yaʼaloʼ ku líiʼsik u yóol máak (Baʼaxoʼob [Hechos] 17:26, 27). Yaan uláakʼ tekstoʼob tiʼ le Biblia ku líiʼskoʼob xan k-óoloʼ. Jeʼex le ka tu beetaj Jesús junpʼéel oracioneʼ, tu yaʼaleʼ u disipuloʼobeʼ jeʼel u páajtal u kʼaj óoltikoʼob Dios yéetel u kʼamkoʼob u bendicioneʼ (Juan 17:3).
Chéen baʼaleʼ yaan filosofoʼob jeʼex Filoneʼ tu tsʼáajoʼob naʼatbil junpuliʼ maʼ tu páajtal u naʼataʼal bix Dios. ¿Máakalmáak túun u jaajil?
Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yaan jujunpʼéel baʼaloʼob istikyaj u naʼataʼal yoʼolal Dios. Ichil le baʼaloʼobaʼ tiaʼan u tuukul, u naʼat yéetel bix anchajik. Le óoxpʼéel baʼaloʼobaʼ maʼ tu páajtal u pʼiʼisil mix u calculartaʼal, tumen ku píitmáan tiʼ u naʼat le wíinikoʼoboʼ. Pero kex maʼ tu páajtal k-naʼatik le baʼaloʼobaʼ, u jaajileʼ jeʼel u páajtal k-kʼaj óoltik Dioseʼ. Tsʼoʼoleʼ ken tuukulnakoʼon tu yoʼolaloʼobeʼ hasta jeʼel u páajtal k-maas natsʼikba tu yiknaleʼ (Santiago 4:8). Koʼox ilik jujunpʼéel tiʼ le baʼaloʼob maʼ tu páajtal k-naʼatik yoʼolal Diosoʼ, ken tsʼoʼokkeʼ k-ilik le baʼaloʼob jeʼel u páajtal k-naʼatikoʼ.
Baʼaxoʼob maʼ tu páajtal k-naʼatik yoʼolal Dios
MANTATSʼ YANILIʼEʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ mantatsʼ yaniliʼeʼ, desde le «kʼiinoʼob [...] máanjaʼanoʼoboʼ tak tiʼ le kʼiinoʼob ku taalbaloʼoboʼ» (Salmo 90:2). Minaʼan u káajbal mix u xuul. Le oʼolal yaan horaeʼ ku tuklik máakeʼ «maʼ tu páajtal k-chʼaʼnuʼuktik; mix tu páajtal k-xokik u jaʼabiloʼob» (Job 36:26).
Baʼax utsil ku taasiktoʼon. Dioseʼ ku yaʼalikeʼ wa k-kʼaj óoltikeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon kuxtal minaʼan u xuul (Juan 17:3). Wa yaan u kʼuchul u kʼiinil u xuʼulul Dioseʼ, ¿bix ken u tsʼáatoʼon le kuxtal ku yaʼalikoʼ? Baʼaleʼ como Dios letiʼe «Rey minaʼan xuʼulul tiʼoʼ», jeʼel u tsʼáaiktoʼon kuxtal minaʼan u xuuleʼ (1 Timoteo 1:17).
U TUUKUL. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ «minaʼan xuʼulul tiʼ u naʼat»; tu tséel Dioseʼ wíinikeʼ mix baʼal u yojel (Isaías 40:28; 55:9). Le oʼolal xan ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «¿Máax jeʼel u páajtal u kʼaj óoltik u tuukul Jéeobaeʼ?» (1 Corintoiloʼob 2:16).
Baʼax utsil ku taasiktoʼon. Dioseʼ jeʼel u páajtal u yuʼubik junpuul u oración u millonesil máakoʼobeʼ (Salmo 65:2). Como minaʼan u xuul u tuukuleʼ, maʼ saajkoʼon wa maʼ ten u yuʼub k-oración tumen yaʼab baʼax ku beetkiʼ. Letiʼeʼ u yojel tak ken kíimik juntúul chan chʼíichʼ, tsʼoʼoleʼ toʼoneʼ ‹maas koʼoj k-tojol tiʼ yaʼab mejen chʼíichʼoʼob› (Mateo 10:29, 31).
U MEYAJ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «maʼ tu naʼatik wíinik tuláakal u nojchil baʼax tu beetaj [Dios] mix xan baʼax bíin u beete» (Eclesiastés 3:11). Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ mix bikʼin ken u yojéelt tuláakal yoʼolal Dios. Yoʼolal le naʼat yaan tiʼ Dios utiaʼal u meyajoʼ maʼ tu páajtal «mix u xakʼaltaʼal u beeloʼob» (Romailoʼob 11:33). Kex beyoʼ Dioseʼ jeʼel u tsʼáaik u yojéelt baʼax ku beetik tiʼ le máaxoʼob u kʼáat u kiʼimakkúuntoʼob u yóoloʼ (Amós 3:7).
U kuxtal Dios, u tuukul yéetel u naʼateʼ maʼ tu páajtal u pʼiʼisil mix u calculartaʼal
Baʼax utsil ku taasiktoʼon. Wa ka xokik le Bibliaoʼ mix bikʼin kun xuʼulul a kanik baʼaloʼob túumbentak yoʼolal Dios bey xan yoʼolal u modos. Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan u páajtal a maas natsʼkaba yiknal Dios utiaʼal mantatsʼ.
Baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-naʼatikeʼ
Kex maʼ tu páajtal k-naʼatik tuláakal baʼal yoʼolal Dioseʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa junpuliʼ maʼ tu páajtal k-kʼaj óoltikiʼ. Teʼ Bibliaoʼ yaʼab baʼaxoʼob jeʼel u yáantkoʼon k-maas kʼaj óolteʼ. Koʼox ilik wa jaypʼéeliʼ.
U KʼAABAʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dios yéey u kʼaabaʼ tu juunal. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Teen Yahveh, lelaʼ letiʼ in kaabaʼ». U kʼaabaʼ Dios Yahveh, wa Jéeobaeʼ, ku chíikpajal maas tiʼ 7,000 u téenel teʼ Bibliaoʼ; minaʼan uláakʼ kʼaabaʼ jach yaʼab u téenel ku chíikpajliʼ (Isaías 42:8). *
Baʼax utsil ku taasiktoʼon. Teʼ Padrenuestrooʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «K-Taata yanech teʼ kaʼanoʼ, kiliʼichkúuntaʼak a kʼaabaʼ» (Mateo 6:9). Techeʼ ¿ka waʼalik wa u kʼaabaʼ Dios ken orarnakech? Jéeobaeʼ taak u salvartik tuláakal le máaxoʼob ku chʼaʼchiʼitkoʼob u kʼaabaʼoʼ (Romailoʼob 10:13).
Juan 8:23; 1 Corintoiloʼob 15:44). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik «kaʼan» tiʼ le kúuchil tuʼux kajaʼan Dios yéetel le angeloʼoboʼ (1 Reyes 8:43).
TUʼUX KAJAʼAN. Yaan kaʼapʼéel kúuchil utiaʼal kajtal: junpʼéeleʼ tuʼux kajaʼan wíinik, uláakʼeʼ tuʼux kajaʼan le angeloʼoboʼ (Baʼax utsil ku taasiktoʼon. Lelaʼ ku yáantkoʼon k-naʼat bix Dios. Letiʼeʼ maʼ chéen junpʼéel muukʼ tuláakal tuʼux yaniʼ. Jéeobaeʼ juntúul Máak jach tu jaajil kuxaʼan yéetel yaan u yotoch. Kex beyoʼ «tiʼ tuláakal le baʼaloʼob u beetm[oʼ] [...] mix baʼal ku pʼáatal wa maʼ chíikaʼan u yilkiʼ» (Hebreoʼob 4:13).
U MODOS. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ jach jatsʼuts u modos Jéeoba. Ku yaʼalikeʼ «Dioseʼ yaabilaj» (1 Juan 4:8). Maʼatech u tuus (Tito 1:2). Letiʼeʼ mix máak jelaʼan u paktik, ku chʼaʼik óotsilil yéetel maʼ séeb u pʼuʼujuliʼ (Éxodo 34:6; Baʼaxoʼob 10:34). Pero u maas maʼalobileʼ le Máax beetmiloʼonoʼ u kʼáat ka k-bisba maʼalob tu yéetel (Salmo 25:14).
Baʼax utsil ku taasiktoʼon. ¡Chéen tukult bukaʼaj maʼalobil a beetkaba u amigo Jéeoba! (Santiago 2:23.) Ken a maas kʼaj óolt bix u modoseʼ yaan a maas naʼatik le tsikbaloʼob ka xokik teʼ Bibliaoʼ.
«BÍIN U CHAʼ A NUPTÁANTIK»
Le Bibliaoʼ ku tsolik bix Dios. Jeʼel u páajtal k-naʼatik bix letiʼeʼ. Tsʼoʼoleʼ Dios, le Máax beetmiloʼonoʼ, u kʼáat ka k-kʼaj óolte. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Wa teech ka kaxtikeʼ, bíin u chaʼ a nuptáantik» (1 Crónicas 28:9). Wa k-xokik le Biblia yéetel k-tuukul tu yoʼolaloʼ Dioseʼ «bíin u natsʼuba tiʼ [toʼon]» (Santiago 4:8).
Maʼ xaaneʼ ka tuklik: «Wa maʼ tu páajtal in naʼatik tuláakal yoʼolal Dioseʼ, ¿bix ken in waʼal wa in amigo?». Tukult lelaʼ: utiaʼal ka a amigot juntúul doctoreʼ, ¿tsaaj wa doctorech? ¿Máasaʼ maʼ? Yaan horaeʼ u amigo juntúul doctoreʼ yaanal meyaj ku beetik. Kex beyoʼ jach jeʼel u biskubaʼob maʼalobeʼ, chéen kʼaʼabéet u kʼaj óoltkubaʼob maʼalob. Bey túun xanoʼ techeʼ jeʼel u páajtal a kʼaj óoltik bix u modos Jéeobaeʼ, yéetel wa ka beetkeʼ yaan a kʼuchul a beetaba u amigo.
Le Bibliaoʼ maʼ chéen jujunpʼéel baʼaloʼob ku yaʼalik yoʼolal Diosiʼ, baʼaxeʼ ku yaʼalik tuláakal baʼax kʼaʼabéet utiaʼal k-kʼaj óoltik. ¿A kʼáat wa a wojéelt u maasil yoʼolal Jéeoba Dios? U j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ yéetel kiʼimak óolal jeʼel u xokikoʼob le Biblia ta wéeteloʼ. Tʼaanen tu yéeteloʼob wa ooken Internet teʼ www.pr418.com/yua.
^ xóot’ol 16 Ichil yaʼab bibliaʼobeʼ maʼatech u chíikpajal u kʼaabaʼ Diosiʼ. Utiaʼal a wojéeltik baʼaxten ku luʼsaʼaleʼ ilawil le táan juʼun 195 tiʼ le libro ¿Baʼax jach tu jaajil ku kaʼansik le Bibliaoʼ?, beetaʼan tumen u j-jaajkunajoʼob Jéeoba yéetel tiaʼan Internet teʼ www.pr418.com/yua.