Xeen tiʼ baʼax ku taasik

LE PAALALOʼOBOʼ TAAK U YOJÉELTIKOʼOB

¿Bix jeʼel in kʼáatik permiso tiʼ in taataʼob utiaʼal ka in beet uláakʼ baʼaloʼobeʼ?

¿Bix jeʼel in kʼáatik permiso tiʼ in taataʼob utiaʼal ka in beet uláakʼ baʼaloʼobeʼ?

 Sylviaeʼ ku yaʼalik: «Le yaanten 15 añosoʼ maʼalob in wilik kaʼach le baʼaxoʼob ku yaʼalikten in taataʼoboʼ, baʼaleʼ beora yaanten 19 kin tuklikeʼ unaj u tsʼáaikoʼobten maas permiso in beet uláakʼ baʼaloʼob».

 ¿Ka wuʼuyikaba wa jeʼex Sylviaeʼ? Wa beyoʼ, le xookaʼ yaan u yáantkech a wil bix jeʼel a tsikbaltik tiʼ a taataʼob bix a wuʼuyikabaeʼ.

 Baʼax unaj a chʼaʼik en cuenta

 Táanil tiʼ a kʼáatik u maasil permiso tiʼ a taataʼobeʼ chʼaʼ en cuenta le baʼaloʼobaʼ:

  •  Le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼaltechoʼ ku kanáantkech. Tukult táan a máan tiʼ junpʼéel bej tuʼux yaʼab u máan cocheʼob. Le semáforos yéetel le baʼaloʼob ku yeʼesik bix unaj u manejar máakoʼ, ¿máasaʼ jach ku yáantaj utiaʼal maʼ u yúuchul yaʼab accidenteʼob? Bey túun xanoʼ le baʼaxoʼob ku yaʼaliktech a taataʼoboʼ ku kanáantkech.

  •  Ku yaʼalikoʼobtech baʼax unaj a beetik tumen u yaabiltmechoʼob. Wa maʼ u yaʼalaʼaltech mix baʼal tumen a taataʼobeʼ yaan u yeʼeskoʼob baʼaliʼ u kʼáatoʼob baʼax ku yúuchultecheʼ. Wa maʼ u beetkoʼobeʼ, ¿máasaʼ jeʼel a tuklik kʼasaʼanoʼobeʼ?

 ¿A WOJEL WA? Le taatatsiloʼoboʼ ku beetkoʼob xan baʼax ku yaʼalaʼaltiʼob. Wa maʼ tuukulnakech kaʼach tiʼ lelaʼ ilawil baʼax ku yaʼalik Génesis 2:​24; Deuteronomio 6:​6 yéetel 7; Efesios 6:4 bey xan 1 Timoteo 5:8.

 ¿Baʼax túun jeʼel u páajtal a beetik wa ka tuklik kʼasaʼan a taataʼob tumen maʼ tu chaʼikoʼob a beetik jeʼel baʼaxakeʼ?

 Baʼax jeʼel u páajtal a beetkeʼ

 Tukult baʼax ken a waʼale. ¿Ka beetik wa le baʼaxoʼob ku yaʼaliktech a taataʼoboʼ? Wa maʼ ta beetkeʼ, maʼ xaaneʼ, maʼ u súutukil utiaʼal a kʼáatik permisoiʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u yáantkech le xook «¿Baʼax jeʼel in beetik utiaʼal ka maas confiarnak in taataʼob tiʼ teneʼ?».

 Baʼaleʼ wa tsʼoʼok a weʼesik ka wuʼuyik tʼaaneʼ, tukult tubeel baʼax taak a waʼalik tiʼ a taataʼob. Maʼ xaaneʼ maʼalob ka a tsʼíibt le baʼaxoʼob ken a waʼaloʼ. Leloʼ yaan u yáantkech a wil wa maʼalob le baʼax ken a kʼáatoʼ. Tsʼoʼoleʼ kʼáattiʼob baʼax súutukil jeʼel u páajtal a tsikbal tu yéeteloʼobeʼ. Kéen a beeteʼ chʼaʼ en cuenta le baʼaloʼobaʼ:

 Maʼ a baʼateltʼaan. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tʼaan yaj u yuʼubaʼaleʼ ku beetik u maas pʼuʼujul máak» (Proverbios 15:1). Maʼ u tuʼubultech lelaʼ: wa ka baʼateltʼaan yéetel a taataʼob wa ka waʼaliktiʼob kʼasaʼanoʼobeʼ yaan a beetik u pʼuʼujuloʼob.

 Bianca, yaan 19 años tiʼeʼ ku yaʼalik: «Wa maas kin respetartik in taataʼobeʼ, letiʼob xaneʼ ku respetarkenoʼob. Beyoʼ maas chéen chʼaʼabil k-tsʼáaikba de acuerdo».

 Uʼuy baʼax ku yaʼalikoʼob. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Cada juntúuleʼ kʼaʼabéet u séeb uʼuyik baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ, chéen baʼaleʼ maʼ unaj u séeb tʼaaniʼ» (Santiago 1:​19). Unaj a kʼaʼajsikeʼ táan a tsikbal yéetel a taataʼob, le oʼolal maʼ chéen teech unaj a sen tʼaaniʼ.

 Devan, yaan 20 años tiʼeʼ ku yaʼalik: «Jeʼex u bin k-nojochtaleʼ jeʼel k-tuklik maas yaʼab baʼal k-ojel tiʼ k-taataʼobeʼ, baʼaleʼ maʼ maʼalob ka tuukulnakoʼon beyoʼ. Wa k-uʼuyik baʼax ku yaʼalikoʼobeʼ yaan u bintoʼon maʼalob».

 Naʼat bix u yuʼubikubaʼob. Ilawil a naʼatik baʼaxten ku yaʼalaʼaltech wa baʼax tumen a taataʼob. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ maʼ unaj k-kaxtik chéen k-utsiliʼ, baʼaxeʼ tak u yutsil u maasil (Filipenses 2:4).

¿Máakalmáak maas maʼalob ka a beetiʼ?

 Joshua, yaan 21 años tiʼeʼ ku yaʼalik: «Kaʼacheʼ kin tuklikeʼ in taataʼobeʼ tiaʼanoʼob tin contraeʼ yéetel chéen maʼ u kʼáatoʼob ka in beet wa baʼaxiʼ. Baʼaleʼ beoraaʼ kin wilkeʼ chéen taak kaʼach u yáantkenoʼob tumen yaʼab baʼax maʼ in wojel kaʼachiʼ. Wa yaan kʼiin ku yaʼalikoʼobten wa baʼaxeʼ, ku beetkoʼob tumen u yaabiltmenoʼob yéetel u kʼáatoʼob ka xiʼikten utsil».

 Baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal a beetkeʼ. Tukleʼ a taataʼobeʼ maʼ u kʼáatoʼob ka xiʼikech tiʼ junpʼéel fiesta yaan u beetaʼal de áakʼabiʼ. Ilawil baʼax chiʼichnakkúuntikoʼob. ¿Letiʼe fiestaoʼ wa letiʼe hora kun beetbiloʼ?

  •   Wa chiʼichnakoʼob yoʼolal le hora kun beetbiloʼ, ¿jeʼel wa u chaʼikoʼob a bin wa ka láakʼintaʼal tumen wa máaxeʼ?

  •   Wa letiʼe fiestaoʼ, ¿jeʼel wa u xuʼulul u chiʼichnaktaloʼob wa ka waʼaliktiʼob máaxoʼob kun binoʼob yéetel máax kun nuʼuktikeʼ?

 Kéen tʼaanakech yéetel a taataʼobeʼ unaj a wuʼuyik baʼax ku yaʼalikoʼobtech yéetel maʼ unaj a baʼateltʼaaniʼ. Yéetel le baʼaxoʼob ka waʼalik bey xan le baʼaxoʼob ka beetkoʼ unaj a weʼesik ka respetartik a «papá yéetel a maama» (Efesios 6:​2, 3). ¿Yaan wa túun u tsʼaʼabaltech permiso? Maʼ xaaneʼ jeʼeleʼ, maʼ xaaneʼ maʼ. Kex beyoʼ maʼ unaj u tuʼubultech lelaʼ:

 Kʼam yéetel kiʼimak óolal le baʼax kun aʼalbiltechoʼ. Wa le paalaloʼob ku kʼamkoʼob le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoboʼ leloʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal u tsʼaʼabal permiso tiʼob kéen máanak kʼiineʼ. Wa ka tsʼíikil yéetel a taataʼob tumen maʼ tu chaʼikoʼob a beetik wa baʼaxeʼ, tuláakʼ kʼiin ken a kʼáat permisoeʼ maas maʼ tun jáan tsʼaabiltech . Baʼaleʼ wa ka beetik yéetel kiʼimak óolal baʼax ku yaʼalaʼaltecheʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u chaʼabal a beetik uláakʼ baʼaloʼobeʼ.