Guiropa libru stiʼ Samuel 13:1-39

  • Gulaxoo Amnón Tamar (1-22)

  • Biiti Absalón Amnón (23-33)

  • Bixooñelú Absalón Guesur (34-39)

13  Napa Absalón, xiiñiʼ David, ti bizaʼnaʼ guizáʼ sicarú láʼ Tamar. Peru nabé guyuulaʼdxiʼ Amnón, sti xiiñiʼ David, baʼdudxaapaʼ riʼ.  Cumu binnidxaapaʼ Tamar la? qué zanda diʼ guni Amnón laabe xiixa casi zeʼ. Ngue runi nabé guyuu xizaa dede gucahuará.  Peru napa Amnón ti xhamigu láʼ Jehonadab, xiiñiʼ Simeá, bi’chi’ David. Ne naca Jehonadab ti hombre nabé nexhená.  Ngue runi gunabadiidxaʼ Jehonadab laabe: «¿Xiñee guiráʼ siadóʼ maʼ nuuluʼ triste pa xiiñiʼ ti rey lii pue? Xiñee qué gábiluʼ naa xi cayácaluʼ». Para bicabi Amnón laabe: «Purtiʼ nabé riuuladxeʼ Tamar, biza’na’ Absalón bicheʼ».  Para ná Jehonadab rabi laabe: «Gu’ta’ lu cama stiluʼ ne bi’ni’ casi ora huaraluʼ. Ora gueeda guuya bixhózeluʼ lii, gudxi laabe: “Bi’ni’ favor biseendaʼ bizanaʼ Tamar guedané ni gahuaʼ. Pa gúnibe ti guendaró ni ró ca binni huará* nezaluáʼ ne gudiibe ni naa la? zahuaʼ ni”».  Para gu’ta’ Amnón lu cama stiʼ ne bi’ni’ casi ora huará, ne beeda guuya rey que laabe. Óraque ná Amnón rabi rey que: «Bi’ni’ favor biseendaʼ bizanaʼ Tamar ra nuaa’. Ne gúnibe chupa pan ni napa forma corazón nezaluáʼ ne gudiibe cani naa para gahuaʼ».  Para biseendaʼ David tu chiyubi Tamar ra yoo que para gabi laabe: «Bi’ni’ favor guyé ra lidxi bizáʼnaluʼ Amnón ne bi’ni’ xiixa* para gobe».  Ngue runi biree Tamar zeʼ ra lidxi Amnón bizaʼnaʼ ne guyuu ra néxhebe. Óraque biguuchanabe cuba pan que nezalú, bíʼnibe caadxi pan ne bigaaguibe cani.  Para gucuaabe cacerola que ne gudíxhebe ca pan que nezalú Amnón, peru qué niná ñó ne guníʼ: «¡Guiratu, laguiree!». Ne biree guirácabe de raqué. 10  Óraque ná Amnón rabi Tamar: «Dané guendaró* ca ra cuartu stinneʼ, para gudiiluʼ ni gahuaʼ». Para gucuaa Tamar ca pan ni napa forma corazón ni bi’ni’ que ne ziné cani ra xcuartu Amnón, bizaʼnaʼ. 11  Ora ziguchíñabe ca pan que ra nuu Amnón para gó, biruuxhaʼ laabe ne ná: «Gudáʼ, bizanaʼ, gutané naa». 12  Para rábibe laa: «¡Coʼ, bizanaʼ! Cadi gusituiluʼ luaʼ. Qué raca ndiʼ ndaaniʼ guidxi Israel. Cadi gúniluʼ guendaquéiquiiñeʼ ca. 13  Biaʼ dxi guibaneʼ zatuí luaʼ ne zuuyacabe lii casi ti hombre qué iquiiñeʼ ndaaniʼ guidxi Israel. Canabaʼ lii, por favor, guiníʼneluʼ rey ca, purtiʼ nannaʼ zanabe gudiibe naa lii». 14  Peru qué ninabe nucaadiágabe Tamar. Ne cumu jma nadípabe que laa la? guláxoobe laa ne bisituibe lú. 15  Málasi bizulú Amnón guca nanalaʼdxiʼ laabe, ne jma nadipaʼ modo guca nanalaʼdxiʼ laabe que biaʼ gunnaxhii laabe. Ngue runi gudxi Amnón laabe: «¡Biasa, biree de luaʼ!». 16  Óraque ná Tamar rabi laabe: «¡Coʼ, bizanaʼ, cadi guiládxiluʼ naa de raríʼ! ¡Jma feu nga que ni bí’nilu’ naa!». Peru qué niná nucaadiaga laabe. 17  Para bicaaridxi Amnón mozo stiʼ ne rábibe laa: «Bi’ni’ la’ favor gulee binni riʼ de luaʼ ne guluu cerrojo puertaʼ ca». 18  (Nacu baʼdudxaapaʼ riʼ ti lari especial* ni racu ca xiiñiʼ rey ni naca binnidxaapaʼ). Óraque gulee mozo que laabe fuera ne guluu cerrojo puertaʼ que. 19  De raqué bichá Tamar dé lu dé ique ne gucheza lari nacu que, ne laga zizabe naazebe íquebe ne zigucaabe ridxi. 20  Ora biʼyaʼ bizáʼnabe Absalón laabe, gunabadiidxaʼ laabe: «¿Ñee bizáʼnaluʼ Amnón biʼniʼ ndiʼ lii la? Bigani, bizanaʼ, ne cadi guiniʼluʼ gastiʼ. Bizáʼnaluʼ laabe. Cadi chuʼluʼ xizaa pur ni bizaaca riʼ». Despué de ngue, yebíʼ Tamar ra lidxi Absalón, bizanaʼ, ne maʼ qué ñuube lade binni. 21  Ora gunna rey David ni bizaaca que, guizáʼ bidxiichi. Peru qué ninabe ñuninabe ladxidóʼ xiiñibe Amnón purtiʼ laa nga baʼduʼ primé stibe ne guizáʼ nadxiibe laa. 22  Ne qué lica ñabi Absalón gastiʼ Amnón purtiʼ nanaláʼdxibe laa pur bisituí lú bizáʼnabe Tamar. 23  Biaʼsi peʼ ra bizaa chupa iza, dxi nuu ca hombre ni rugá guicha ladi ca dendxuʼ stiʼ Absalón ti lugar ni láʼ Baal-Hazor, gaxha de Efraín, biʼniʼ invitar Absalón guiráʼ ca xiiñiʼ rey que ti guendaró. 24  Para biree Absalón zeʼ ziguuya rey que ne gúdxibe laa: «Cugayaʼ guicha ladi ca dendxuʼ stinneʼ. Nga runi canabaʼ lii, rey, gueedaluʼ ra nuaaʼ ne guedaneluʼ ca mozo stiluʼ». 25  Para bicabi rey que laabe: «Coʼ, xiiñeʼ, pa chuudu guiradu la? zudiʼdu lii stale dxiiñaʼ». Neca gucuaruʼ Absalón tema lu rey que para ñé, peru qué niná ñé, ne guluu ndaayaʼ laabe. 26  Óraque ná Absalón rabi laabe: «Pa qué naluʼ gueeduʼ la? biʼniʼ favor biseendaʼ Amnón, bicheʼ». Para gunabadiidxaʼ rey que laabe: «¿Xiñee laabe yaʼ?». 27  Peru cumu cá Absalón tema cheʼ Amnón la? biseendaʼ rey que laabe ne guiráʼ ca xiiñiʼ. 28  Para gudxi Absalón ca mozo stiʼ: «Lachuu listu. Ora gúʼyatu maʼ cuxidxi Amnón tantu maʼ güeʼ vinu, zabeʼ laatu: “¡Laché luguiáʼ Amnón!”. Ne óraca naquiiñeʼ guutitu laabe. Cadi guidxíbitu. Naa nga cayuneʼ mandar laatu. Lagusihuinni nácatu nadxibalú ne nadipaʼ». 29  Ne biʼniʼ ca mozo stiʼ Absalón guiráʼ ni biʼniʼ mandarbe laacaʼ gúnicaʼ Amnón. Oraqueca biasa xcaadxi xiiñiʼ rey que, gudxíʼbacaʼ burru sticaʼ ne bixooñelucaʼ. 30  Laga zécabe neza, guyuu tu gudxi David: «Biiti Absalón guiráʼ ca xiiñiʼ rey; nin tobi qué nilá». 31  Ora binadiaga rey que ndiʼ, biasa, gucheza xhaba ne guʼtaʼ layú, laaca gucheza ca mozo stibe xhábacaʼ ne bizuhuaacaʼ ra néxhebe que. 32  Para guníʼ Jehonadab, xiiñiʼ Simeá, biʼchiʼ David: «Cadi guni cré señor stinneʼ guti guiráʼ xiiñiʼ rey, purtiʼ Amnón si nga gutiʼ. Absalón nga biʼniʼ mandar guuticabe laabe purtiʼ maca cá íquebe gúnibe ni dede dxi bisituí Amnón lú bizáʼnabe Tamar. 33  Cadi gulabi rey stinneʼ ni gúdxicabe laa purtiʼ cadi guiráʼ diʼ xiiñiʼ rey guti, Amnón si nga gutiʼ». 34  Laga cazaaca ndiʼ, bixooñelú Absalón. Despué, biiyaʼ centinela* que zeeda stale binni ndaaniʼ neza ni cá neza deche, cueʼ dani que. 35  Para ná Jehonadab rabi rey que: «¡Biiyuʼ la?! Maʼ biguetaʼ ca xiiñiluʼ. Dxandíʼ ni gudxeʼ lii, rey stinneʼ». 36  Casi biluxe guniʼbe guyuu ca xiiñiʼ rey que cayuunacaʼ ne qué ganda igánicaʼ. Cumu laaca naná nuu rey que ne guiráʼ ca mozo stiʼ la? laaca bizulú biinacaʼ. 37  Peru Absalón la? bixooñelú ra nuu Talmái, xiiñiʼ Amihud, rey stiʼ Guesur. Ne stale dxi biinaʼ David pur guti xiiñiʼ. 38  Yendá si Absalón Guesur, biaanabe ne gulézabe raqué chonna iza. 39  Despué de gudiʼdiʼ yuubaʼ stiʼ* rey David pur guti Amnón, yanna maʼ racalaʼdxiʼ cheʼ chiguuyaʼ Absalón.

Nota

O «pan ni riguixhedxí ladxidó’ binni».
O «pan ni riguixhedxí ladxidó’ binni».
O «pan ni riguixhedxí ladxidó’ binni».
O «ni napa adorno».
Biiyaʼ glosario.
O «gutadxí ladxidóʼ».