Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

ARTÍCULO DE ESTUDIU 50

CANCIÓN 135 Guluu xpiaanuʼ xiiñehuiineʼ

Ximodo gacanenu ca xiiñinu para iguidxi fe sticaʼ

Ximodo gacanenu ca xiiñinu para iguidxi fe sticaʼ

«Ti ganna chaahuitu xi racalaʼdxiʼ Dios gúnitu, ni nachaʼhuiʼ, ni chuulaʼdxiʼ ne ni jneza» (ROM. 12:2).

TEMA

Zacané artículo riʼ ca ni napa xiiñiʼ para ganda gusiidicaʼ ca xiiñicaʼ de Dios ne de lu Biblia ti ganda iguidxi fe sticaʼ.

1, 2. ¿Xiñee cadi naquiiñeʼ guidxibi ca ni napa xiiñiʼ ora guinabadiidxaʼ xiiñicaʼ xiixa de ni rusiidiʼ Biblia?

 STALE de ca ni napa xiiñiʼ nacaʼ ora cusiniisi binni xiiñiʼ la? qué gapa ora guiziilaʼdxiʼ. Nga runi, pa nápaluʼ xiiñiluʼ ne cayúniluʼ stipa gacaneluʼ laacabe gaca fe stícabe naguidxi la? guizáʼ galán ni cayúniluʼ (Deut. 6:​6, 7). Ne ora maʼ ziniisicabe zándaca maʼ guzulú guinabadiidxacabe caadxi cosa risaca de ca ni runi crenu, casi de ca ley stiʼ Dios ni rabi laanu xii nga ni jneza ne ni cadi jneza.

2 Zándaca ni primeca guiníʼ íqueluʼ nga maʼ cará fe stiʼ ca xiiñiluʼ ne zándaca chuʼluʼ xizaa. Peru ni dxandíʼ la? caquiiñeʼ guinabadiidxaʼ ca xcuidi ca ti ganda guiénecabe xiñee runi crécabe ni rusiidiʼ Biblia (1 Cor. 13:11). Nga runi, cadi guidxíbiluʼ ora guinabadiidxacabe lii xiixa de ni runi crenu, biiyani casi ti oportunidad para gusiidiluʼ laacabe guiníʼ íquecabe stubisícabe.

3. ¿Xi zadúʼyanu lu artículo riʼ?

3 Lu artículo riʼ, zazíʼdinu xi zanda guni ca ni napa xiiñiʼ para gacanecaʼ ca xiiñicaʼ, primé, guiziidicaʼ xiñee runi crecaʼ ni rusiidiʼ Biblia, guiropa, guiénecaʼ pabiáʼ risaca ca ley ni zeeda lu Biblia ni rabi laanu xii nga ni jneza ne ni cadi jneza, ne guionna, guni defendercaʼ ni runi crecaʼ. Laaca zadúʼyanu pabiáʼ galán nga guinabadiidxaʼ ca baʼduʼ ca ne laaca ziete chupa chonna cosa ni zanda guni ca ni napa xiiñiʼ para guiníʼnecaʼ laacabe de ni runi crecaʼ.

GUCANÉ LAACABE GÁNNACABE XIÑEE RUNI CRÉCABE NI RUSIIDIʼ BIBLIA

4. ¿Gunáʼ nga ca pregunta ni zándaca guni ca xiiñitu, ne xiñee?

4 Ca xpinni Cristu ni napa xiiñiʼ nánnacaʼ cadi tisi nápacaʼ fe Dios laaca zapa ca xiiñicaʼ fe. Dxi gúletu la? qué gápaditu fe Jehová, ne ngueca nga ca xiiñitu. Nga runi, ra tidiʼ dxi zanabadiidxacabe laatu: «¿Ximodo nannaʼ dxandíʼ nuu Dios yaʼ? ¿Zanda guneʼ cré ni ná Biblia la?». Ne ni dxandíʼ la? Biblia peʼ rabi guiráʼ xpinni Cristu iquiiñecaʼ xquendabiaanicaʼ ne guyubi chaahuicaʼ xii nga ni jneza (Rom. 12:1; 1 Tes. 5:21). Yanna, ¿xi zanda gúnitu para gacanetu ca xiiñitu iguidxi fe sticaʼ yaʼ?

5. ¿Xi zanda guni ca ni napa xiiñiʼ para gacanecaʼ ca xiiñicaʼ iguidxi fe sticaʼ? (Romanos 12:2).

5 Gucané laacabe gúʼyacabe dxandíʼ ni runi crenu (biindaʼ Romanos 12:2). Ora guinabadiidxaʼ ca xiiñiluʼ xiixa, guyuu listu para gusiidiluʼ laacabe ximodo guidxélacabe respuesta stiʼ ca pregunta ni gúnicabe, ne zanda iquiiñetu caadxi herramienta ni nápanu casi Índice de las publicaciones Watch Tower ne Ca tema ni huabee ca testigu stiʼ Jiobá. Ne lu publicación ca zanda chetu lu tema ni láʼ «Biblia» ne guyúbitu sección ni ná «Dios guníʼ xi guicá luni», racá zuuyatu naca Biblia ti libru ni Dios peʼ guníʼ xi guicá luni ne cadi binni bicaani (1 Tes. 2:13). Guzéʼtenu ti ejemplu, zanda guyúbitu información ni caníʼ de Nínive, ti guidxi stiʼ Asiria ni guyuu dxiqué. Maʼ raca stale iza binni ni ruundaʼ de Biblia guníʼ cadi dxandíʼ guyuu guidxi ca. Peru biaʼ lu iza 1850 bidxélacabe ni biaana de guidxi ca dxi binitiluni, nga rusihuinni biaʼsi ni ná Biblia (Sof. 2:​13-15). Laaca zanda guni estudiartu ximodo guca cumplir ca profecía ni caníʼ zanitilú Nínive lu sección ni láʼ «¿Ñee nannuʼ ni la?», ni biree lu Torre stiʼ ni rapa noviembre de 2021. Ora guʼyaʼ ca xiiñitu ni ruzeeteʼ ca publicación stinu ne ni ruzeeteʼ ca enciclopedia ne xcaadxi libru ni nabé runibiáʼ binni la? jma zaguidxi fe stícabe ne zánnacabe dxandíʼ ni rusiidiʼ Biblia.

6. ¿Ximodo zanda gacaneluʼ ca xiiñiluʼ guiníʼ íquecaʼ dxandíʼ ni rusiidiʼ Biblia? Bizeeteʼ ti ejemplu. (Biiyaʼ imagen ca).

6 Gucané xiiñiluʼ guiníʼ ique xiñee dxandíʼ ni rusiidiʼ Biblia. Nuu stale ni zanda guni ca ni napa xiiñiʼ para guiníʼnecaʼ ca xiiñicaʼ de Biblia ne xiñee caquiiñeʼ gápacaʼ fe Dios. Zanda guiníʼnetu ca xiiñitu ora chigánnatu ti museu, chetu ndaaniʼ ti jardín o chetu ndaaniʼ tobi de ca museu ni nuu ndaaniʼ ca sucursal stiʼ ca testigu stiʼ Jehová. Guzéʼtenu ti ejemplu, zándaca ora cheʼ tuuxa ndaaniʼ ti museu o guʼyaʼ xi nuu ndaaniʼ ti museu lu internet, zanda guzeeteʼ xiixa cosa ni rihuinni racá ni rusihuinni zanda guni cré ca xiiñiʼ ni ná Biblia. ¿Ñee nanna ca xiiñiluʼ zeeda lá Dios lu ti guié ni napa jma de chonna mil iza ni runibiáʼcabe casi piedra moabita la? Guié ca la? nuuni ndaaniʼ Museu Louvre, París (Francia). Laaca nuu ti copia stini lu exposición ni láʼ «La Biblia y el nombre divino» ni nuu ra central mundial stiʼ ca testigu stiʼ Jehová, Warwick (Nueva York). Lu guié riʼ riete qué niná rey Mesá de guidxi Moab niguixe impuestu guidxi Israel. Ne biaʼsi nga nga ni ruzeeteʼ Biblia (2 Rey. 3:​4, 5). Zaguidxi fe stiʼ ca xiiñitu ora laapecabe gúʼyacabe dxandíʼ ni ná Biblia ne biaʼsi ni nani (bichaagani né 2 Crónicas 9:6).

Biquiiñeʼ ca cosa ni nuu ndaaniʼ ca museu ca para gacaneluʼ ca xiiñiluʼ guiníʼ íquecaʼ xiñee dxandíʼ ni rusiidiʼ Biblia. (Biiyaʼ párrafo 6).


7, 8. a) ¿Xi zanda guizíʼdinu pur modo guyáʼ guiráʼ cosa ne modo nexheʼ chaahuicani? Bizeeteʼ ti ejemplu. (Biiyaʼ ca imagen ca). b) ¿Xi zanda guinabadiidxaluʼ ca xiiñiluʼ para jma guni crecaʼ nuu tu bizáʼ guiráʼ cosa?

7 Lagacané ca xiiñitu gúʼyacaʼ modo guyáʼ guiráʼ cosa. Ne zanda gúnitu ni ora chetu ranchu, ora gúnitu dxiiñaʼ layú casi guzuhuaatu xiixa guiéʼhuiiniʼ o yaga lu jardín stitu, laguluíʼ laacabe pabiáʼ sicarú nga modo guyáʼ guiráʼ cosa. Zudiicabe cuenta nuu tuuxa nabé nuu xpiaaniʼ ni bizáʼcani. Guzéʼtenu ti ejemplu, maʼ raca stale iza huayuni estudiar ca científicu ca modo guyáʼ caadxi cosa lu Guidxilayú riʼ, nuu de laacani nápacani forma de espiral o forma de caracol. Ti biofísico ni láʼ Nicola Fameli bizeeteʼ, ora rigabaʼ panda espiral napa cada cosa la? rusihuínnini nexheʼ chaahuicani ne rinándacani ti orden de númeru ne nga nga ni runibiáʼcabe casi sucesión de Fibonacci. Lu stale cosa ni guyáʼ zanda guidúʼyanu forma de espiral ca, ne nuu de ca galaxia ca nápacaʼ forma riʼ, zaqueca lu bichuga stiʼ ti caracol, lu ca bandaga stiʼ caadxi yaga ne ndaaniʼ ca girasol ca. a

8 Ra scuela zanda guiziidiʼ ca xiiñitu nexheʼ chaahuiʼ modo guyáʼ guiráʼ cosa. Guzéʼtenu ti ejemplu, stale de ca yaga ca nápacani ti forma, nápacani tronco, de raca riree rama ne de ca rama ca riree xcaadxi ramahuiiniʼ, forma riʼ riénecabe ni casi fractal. Ne nuu xcaadxi cosa lu Guidxilayú riʼ ruluíʼ ngueca forma modo guyáʼcani. Peru ¿tu gudixhe modo guyáʼ guiráʼ cosa sicarú riʼ o tu bizáʼcani yaʼ? Ra jma guinabadiidxaʼ ca xiiñitu modo guyáʼ guiráʼ ni nuu lu Guidxilayú jma zacaneni laacaʼ guni crecaʼ Dios nga bizáʼ guiráʼ ni nuu (Heb. 3:4). Ne ora maʼ ziniisi ca xiiñitu zanda guinabadiidxatu laacabe: «Pa Dios nga bizáʼ guiráʼ cosa, ¿ñee cadi jneza nga guiníʼ íquenu laaca bidiibe laanu instrucción ne ley para guibáninu nayecheʼ la?». Despué zanda guluiʼluʼ laacabe lu Biblia nga zeeda ca instrucción risaca riʼ.

NASA, ESA, and the Hubble Heritage (STScl/AURA)-ESA/Hubble Collaboration

¿Tu bizáʼ guiráʼ ca cosa sicarú ni rihuinni lu naturaleza? (Biiyaʼ párrafo 7 ne 8).


GUCANÉ LAACABE GUIÉNECABE PABIÁʼ RISACA CA LEY STIʼ BIBLIA NI RABI LAANU XII NGA NI JNEZA NE NI CADI JNEZA

9. ¿Xiñee ziuu ora zanabadiidxaʼ ca xcuidi ca pa jneza chinándacaʼ ca ley stiʼ Biblia?

9 Pa chuʼ ora guinabadiidxaʼ ca xiiñiluʼ lii xiñee caquiiñeʼ peʼ chinándanu ca ley stiʼ Biblia, ante guicábiluʼ biene xiñee canabadiidxabe ni lii. ¿Caníʼ íquebe zacá purtiʼ dxandíʼ peʼ qué riuuláʼdxibe ca ley ca la? ¿O purtiʼ qué gánnabe gusiénebe ni ora guinabadiidxaʼ tuuxa ni laabe? Modo tiica si laani, ti cosa ni nabé zacané laacabe gusisácacabe ca ley stiʼ Biblia ni rabi laanu xii nga ni jneza ne ni cadi jneza nga guni estudiárcabe libru ¡Zanda guibániluʼ nayecheʼ! b

10. ¿Xi zanda gúnitu para gacanetu ca xiiñitu gaca xhamígucaʼ Jehová?

10 Guluu gana laacabe gaca xhamígucabe Jehová. Ora guni estudiárneluʼ ca xiiñiluʼ Biblia biquiiñeʼ ca pregunta ne ca ejemplu ni zeeda lu libru ¡Zanda guibániluʼ nayecheʼ!, para ganda guiníʼcabe o guxhélecabe ladxidóʼcabe neza luluʼ (Prov. 20:5). Guzéʼtenu ti ejemplu, lu lección 8 stiʼ libru ca ruchaagani Jehová casi ti xhamígunu ni rusietenalaʼdxiʼ laanu xi naquiiñeʼ gúninu para guibáninu galán ne cadi guizaacanu xiixa cosa malu. Ora maʼ biindatu ni ná 1 Juan 5:​3, zanda guinabadiidxaluʼ laacabe: «Cumu Jehová nga xhamígunu ni jma nachaʼhuiʼ la? ¿ximodo naquiiñeʼ guidúʼyanu ni rinábabe laanu gúninu yaʼ?». Zándaca guiníʼ íquenu cadi nagana pregunta ca, peru zándaca gacaneni ca xiiñitu guiénecaʼ bidii Dios laanu ca ley stiʼ purtiʼ nadxii laanu (Is. 48:​17, 18).

11. ¿Xi zanda gúnitu para jmaruʼ si gusisaca ca xiiñitu ca principiu stiʼ Biblia? (Proverbios 2:​10, 11).

11 Laguiníʼ ximodo racané ca principiu stiʼ Biblia laatu. Ora maʼ cayuundatu Biblia o maʼ cayuundatu textu stiʼ dxi, laguiníʼ ximodo huayacané ca principiu stiʼ Biblia laatu. Guzéʼtenu ti ejemplu, ¿ñee riene ca xiiñitu pabiáʼ risaca nga gácacabe binni runi dxiiñaʼ ne gácacabe honradu la? (Heb. 13:18). Laaca zanda guiniʼtu ximodo rapa ca principiu stiʼ Biblia cuerpu stinu ne ca sentimientu stinu (Prov. 14:​29, 30). Ora guiniʼtu de ca principiu stiʼ Biblia zándaca zacaneni ca xiiñitu jmaruʼ si gusisácacaʼ ca conseju ni zeeda lu Biblia (biindaʼ Proverbios 2:​10, 11).

12. ¿Xi runi ti guendaxheelaʼ para guiene xiiñicaʼ pabiáʼ risaca nga chinándanu ca principiu sti Biblia?

12 Steve, ni nabeza Francia, cusiene xi rúnibe laabe ne xheelabe para gacanécabe jovenhuiiniʼ stícabe ni láʼ Ethan, guʼyaʼ guendarannaxhii stiʼ Jehová lu ca ley ni bidii laanu. Rinabadiidxacabe laa caadxi cosa, casi: «¿Xiñee rinabaʼ Jehová laanu guni respetarnu principiu riʼ yaʼ? ¿Ximodo rusihuinni principiu riʼ nadxiibe laanu? ¿Ne xi zazaaca pa qué chinándaluʼ ni yaʼ?». Pur modo ruiʼnécabe Ethan diidxaʼ jma maʼ riuulaʼdxiʼ chinanda ca ley stiʼ Jehová. Sicaríʼ guníʼ Steve: «Ni racaláʼdxidu nga gacanedu Ethan guiene jma risaca nga chinándanu ni ná Biblia que ni riníʼ ique binni guidxilayú».

13. ¿Xi zanda guni ca ni napa xiiñiʼ para gusiidicaʼ xiiñicaʼ chinándacaʼ ni ná ca principiu stiʼ Biblia? Bizeeteʼ ti ejemplu.

13 Lagusiidiʼ ca xiiñitu chinándacaʼ ca principiu zeeda lu Biblia. Zanda gúnitu ni ora guiaananécabe de tarea gúʼndacabe ti libru. Zándaca lu libru ca riete chinándacabe ejemplu stiʼ caadxi binni ni runi cosa dxabaʼ o ni riuulaʼdxiʼ tinde. Óraca zanda gábitu ca xiiñitu guiníʼ íquecaʼ ximodo runi sentir Jehová ora runi binni cosa ni qué riuuláʼdxibe ne riníʼ cosa ni cadi jneza (Prov. 22:​24, 25; 1 Cor. 15:33; Filip. 4:8). Zanda gacané nga laacabe guni predicárcabe ca maestru ne ca compañeru stícabe ora guiníʼcabe ni bíʼndacabe.

BISIIDIʼ LAACABE GUNI DEFENDÉRCABE NI RUNI CRÉCABE

14. ¿Xi tema zándaca guchibi ca jovenhuiiniʼ xpinni Cristu, ne xiñee?

14 Zándaca nuu de ca jovenhuiiniʼ ni naca xpinni Cristu ridxíbicaʼ guni defendercaʼ ni runi crecaʼ. Zándaca ridxíbicabe ora guiete tema de evolución ra scuela. Purtiʼ stale maestru rusiidicaʼ dxandíʼ guca guiráʼ ni rusiidicaʼ de evolución. ¿Ximodo zanda gacanetu ca xiiñitu para cadi guidxíbicaʼ ne ganda guni defendercaʼ ni runi crecaʼ yaʼ?

15. ¿Xi zacané ca joven ni naca xpinni Cristu chuʼcaʼ seguru de ni runi crecaʼ?

15 Lagacané ca xiiñitu chuʼcaʼ seguru de ni runi crecaʼ. Cadi caquiiñeʼ guituilú ca xiiñitu guni crecaʼ guyuu tu bizáʼ guiráʼ cosa (2 Tim. 1:8). Ni dxandíʼ nga stale científicu runi crecaʼ cadi málasi guyuu guendanabani. Ora gúʼyacabe modo nexhechaahuiʼ guiráʼ cosa ni guyáʼ, rudiicabe cuenta guyuu tuuxa nabé nuu xpiaaniʼ ni bizáʼcani. Nga runi qué runi crécabe ziúpanu de evolución casi rusiidicabe ndaaniʼ ca scuela ca. Zanda chuʼ ca xiiñitu seguru de ni runi crecaʼ ra guiníʼ íquecaʼ xi huayacané xcaadxi hermanu ne hermana guni crecaʼ guyuu tu bizáʼ guiráʼ cosa. c

16. ¿Ximodo zanda gacanetu ca xiiñitu guni defendercaʼ dxandíʼ nuu tu bizáʼ guiráʼ cosa? (1 Pedro 3:15; biiyaʼ imagen ca).

16 Lagacané ca xiiñitu guni defendercaʼ dxandíʼ nuu tu bizáʼ guiráʼ cosa (biindaʼ 1 Pedro 3:15). Galán gúnitu pa gúʼndanetu ca xiiñitu serie de artículo ni láʼ «¿Creación o evolución?» ni nuu lu jw.org, lu sección «Los jóvenes preguntan». Despué zanda guinabadiidxatu laacabe xi prueba zanda iquiiñecabe para gacanécabe xcaadxi guni crecaʼ dxandíʼ guyuu tu bizáʼ guiráʼ cosa ne lagacané laacabe guni ensayárcabe ximodo gusiénecabe ni. Lagusietenalaʼdxiʼ ca xiiñitu cadi naquiiñeʼ tinde diidxacabe né ca xcompañérucabe. Ne pa tuuxa racalaʼdxiʼ ganna jma de tema ca, zanda iquiiñecabe ejemplu ni cadi nagana para gusiénecabe laacaʼ dxandíʼ nuu tu bizáʼ guiráʼ cosa. Guzéʼtenu ti ejemplu, zándaca ti compañeru stibe gabi laabe: «Naa la? runeʼ cré ni ruuyaʼ siaʼ, ne qué huayuu dxi guuyaʼ Dios». Joven ni naca xpinni Cristu ca zanda gabi laabe: «Guníʼ ique nuuluʼ ndaaniʼ guiʼxhiʼ ne málasi bidxélaluʼ ti bizé de guié. ¿Cadi dxandíʼ zaníʼ íqueluʼ guyuu tu bizáʼ ni la? Cásica guyuu tu bizáʼ bizé ca, ¿cadi dxandíʼ laaca guyuu tuuxa nabé nuu xpiaaniʼ ni bizáʼ universu la?».

Ora guiníʼneluʼ ti compañeru stiluʼ galán iquiiñeluʼ ejemplu ni cadi nagana ne ni gacané laa guni cré nuu tu bizáʼ guiráʼ cosa. (Biiyaʼ párrafo 16 ne 17). d


17. ¿Ximodo zanda gacaneluʼ ca xiiñiluʼ guiníʼnecaʼ xcaadxi de ni ná Biblia? Bizeeteʼ xi zanda guinabadiidxaʼ ti joven ti compañeru stiʼ.

17 Gucané ca xiiñiluʼ guiníʼnecaʼ xcaadxi de ni ná Biblia (Rom. 10:10). Guinínenu tuuxa de lu Biblia zanda guchaaganu ni casi tuuxa ni ruxhidxi xiixa instrumentu. Ora guzulube zándaca gácani nagana para laabe peru ra tidiʼ tiempu ne ra jma guni ensayarbe, jma maʼ qué zaca nagana para laabe guxhídxibe instrumentu ca. Ngaca rizaaca ora rinínenu tuuxa de ni runi crenu, galán gúninu pa guininu de xiixa ni cadi nagana. Guzéʼtenu ti ejemplu, ti joven ni naca xpinni Cristu zanda guinabadiidxabe ti compañeru stibe: «¿Ñee nánnaluʼ nuu stale ingenieru runi copiarcaʼ ni ruuyacaʼ lu naturaleza para guzacaʼ xiixa la? Racalaʼdxeʼ gúʼyaluʼ videu riʼ, guizáʼ galán ni». Despué zanda guluiʼbe laa ti videu ni zeeda lu serie «¿Ñee nuu tu bizáʼ ni la?» ne zanda gábibe laa: «Nabé rusisácacabe binni ni ricaa copia lu naturaleza, ¿peru cadi dxandíʼ jma naquiiñeʼ gusisácacabe ni biʼniʼ original ca la?». Ra gúnibe ndiʼ zanda gucaabe compañeru stibe gacalaʼdxiʼ ganna jma.

LAGACANÉ CA XIIÑITU JMA GUNI CRECAʼ NI NÁ BIBLIA

18. ¿Ximodo zanda gacanetu ca xiiñitu gaca fe sticaʼ jma naguidxi?

18 Ndaaniʼ Guidxilayú riʼ stale binni qué runi cré Jehová (2 Ped. 3:3). Nga runi, laatu ca ni napa xiiñiʼ ora guni estudiárnetu ca xiiñitu Biblia lagacané laacaʼ guni estudiarcaʼ ca tema ni gacané laacaʼ guni respetarcaʼ ni ná Stiidxaʼ Dios ne ca ley ni zeeda luni. Lagacané ca xiiñitu guiníʼ ique chaahuicaʼ lu guiráʼ ni maʼ bizáʼ Jehová ne guiene chaahuicaʼ ca profecía ni maʼ guca cumplir ni zeeda lu Biblia. Ne ni jma risaca la? laguni orarné ca xiiñitu ne laguni orar pur laacabe. Zanda chuʼtu seguru zaguu Jehová ndaayaʼ guiráʼ stipa ni gúnitu para gacanetu ca xiiñitu gaca fe sticaʼ jma naguidxi (2 Crón. 15:7).

CANCIÓN 133 Guni adorarnu Jiobá laga nahuiininu

a Pa racaláʼdxiluʼ gánnaluʼ jma, zanda gúʼyaluʼ videu ni láʼ Ca cosa sicarú bizáʼ Dios rusihuinni cani gloria stibe, ni zeeda jw.org.

b Pa maʼ biluxe ca xiiñiluʼ de biʼniʼ estudiarcaʼ libru ¡Zanda guibániluʼ nayecheʼ! Zanda gúʼndaneluʼ laacabe chupa chonna lección ni zeeda lu sección 3 ne 4, ni caníʼ de ca ley stiʼ Biblia ni rabi laanu xii nga ni jneza ne ni cadi jneza.

c Biiyaʼ artículo ni láʼ «Por qué creemos que hay un Creador», ni biree lu revista ¡Despertad! septiembre de 2006, ne folletu El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis. Para guidxélaluʼ jma ejemplu, biiyaʼ serie de videu ni láʼ «Opiniones sobre el origen de la vida» ni nuu lu jw.org.

d NI RIHUINNI LU IMAGEN RIʼ: Culuíʼ ti joven ni naca testigu ti compañeru stiʼ, ni riuuladxiʼ ca dron, ti videu ni zeeda lu serie «¿Ñee nuu tu bizáʼ ni la?».