Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

ARTÍCULO DE ESTUDIU 2

CANCIÓN 132 Maʼ tobi si laanu

Laatu, ca hombre ni maʼ bichaganáʼ lagusisaca xheelatu

Laatu, ca hombre ni maʼ bichaganáʼ lagusisaca xheelatu

«Ne laatu ca hermanu ni maʼ bichaganáʼ, [ . . . ] lagusisaca ca gunaa ca» (1 PED. 3:7).

TEMA

Ximodo zanda gusisaca ca ni maʼ bichaganáʼ xheelacaʼ pur ni guiniʼcaʼ ne pur ni gúnicaʼ.

1. ¿Xiñee gudixhestí Jehová guendaxheelaʼ?

 NACA JEHOVÁ «ti Dios ni nayecheʼ» ne zacaca nga racaláʼdxibe guibáninu (1 Tim. 1:11). Maʼ bisigáʼdebe laanu stale cosa para guibáninu nayecheʼ (Sant. 1:17). Tobi de ca cosa ni bisigaʼdeʼ Dios laanu nga guendaxheelaʼ. Ora richaganáʼ ti hombre ne ti gunaa rudii stiidxacaʼ zannaxhiicaʼ, zuni respetársaacaʼ ne zapasaacaʼ laacaʼ. Ora rannaxhiisaacabe guizáʼ nayecheʼ ribánicabe (Prov. 5:18).

2. ¿Ximodo nabani stale guendaxheelaʼ tiempu riʼ?

2 Ca dxi stinu riʼ, lu guidubi guidxilayú stale guendaxheelaʼ qué runi cumplircaʼ voto ni bíʼnicaʼ dxi bichaganacaʼ. Nga runi, cadi nayecheʼ nabánicaʼ. Lu ti informe stiʼ Organización Mundial de la Salud riete stale hombre runinacaʼ xheelacaʼ, riguíñecaʼ laacabe, rábicabe xheelacabe diidxaʼ ni runiná laacaʼ o runinácabe laacaʼ de xcaadxi modo. Zándaca nezalú binni galán modo runi tratárcabe xheelacabe, peru ora maʼ nuucabe stúbicabe runinácabe laacaʼ. Ne stale guendaxheelaʼ cadi galán nuucaʼ purtiʼ ruuyaʼ hombre ca pornografía.

3. ¿Xii nga ti cosa ni zándaca gucaa ti hombre guniná xheelaʼ?

3 ¿Xiñee nuu hombre cadi galán modo runi tratar xheelaʼ? Zándaca biiyabe modo bininá bixhózebe jñaabe, ne para laabe gastiʼ naca guni tratarbe xheelabe zacá. Zándaca lugar ra biniisibe riníʼ ique binni para gusihuinni tuuxa naca hombre la? caquiiñeʼ gaca naduxhuʼ né xheelaʼ ne gusihuinni laa nga runi mandar. O zándaca dxi biniisibe qué nusiidicabe laabe gucueezabe laca laabe. Ne ca ni ruuyaʼ pornografía la? cadi jneza modo riníʼ íquecaʼ de ca gunaa o de modo ratané binni xheelaʼ. Stale binni ni runi investigar de tema riʼ nacaʼ pur pandemia stiʼ COVID-19, jma maʼ stale hombre runi zacá. Peru ti hombre cadi lica naquiiñeʼ guniná xheelaʼ.

4. Ca hombre ni naca xpinni Cristu, ¿xidé naquiiñeʼ chúʼcabe cuidadu, ne xiñee?

4 Cadi jneza modo riníʼ ique binni guidxilayú de ca gunaa ca. Nga runi, ca hombre ni naca xpinni Cristu naquiiñeʼ gápacaʼ cuidadu cadi guicá modo riníʼ ique binni guidxilayú laacaʼ. a ¿Xiñee yaʼ? Tobi de ca razón ca nga purtiʼ stale biaje ni riníʼ ique binni nga nga ni runi. Guiníʼ íquenu ni bizaaca congregación ni guyuu ndaaniʼ guidxi Roma, lu primé siglu, ra guyuu ca xpinni Cristu ungidu. Despué de guca formar congregación, gupa xidé bicaa Pablo ra nuucabe ne gudxi laacabe: «Cadi chinándatu modo nabani binni tiempu riʼ» (Rom. 12:​1, 2). Ca diidxaʼ ni gudxi Pablo laacabe riʼ, rusihuínnini zándaca chupa chonna de laacabe zinándacabe ca costumbre stiʼ ca binni que ne modo nabánicaʼ. Ngue runi gudxi Pablo laacabe caquiiñeʼ guchaacabe modo riníʼ íquecabe ne modo nácacabe. Ne tiempu riʼ, ca hombre ni maʼ bichaganáʼ laaca caquiiñeʼ chinándacaʼ conseju ni bidiibe que. Peru nabé feu ni huazaaca, nuu xpinni Cristu huadii lugar guicá modo riníʼ ique binni guidxilayú laacaʼ ne cadi jneza modo runi tratarcaʼ xheelacaʼ. b ¿Ximodo racalaʼdxiʼ Jehová guni tratar hombre xheelaʼ yaʼ? Respuesta stiʼ pregunta riʼ zadxélanu ni lu textu stiʼ artículo riʼ.

5. Casi ná 1 Pedro 3:​7, ¿Ximodo naquiiñeʼ guni tratar ca hombre ca xheelacaʼ?

5 (Biindaʼ 1 Pedro 3:7). Cayabi Jehová ca hombre ni maʼ bichaganáʼ gusisácacaʼ xheelacaʼ. Ora runi respetarnu ti binni rucaani laanu gusisácanu laa, ne rihuínnini pur modo guni tratarnu laabe. Ti hombre rusihuinni rusisaca xheelaʼ ra gaca nachaʼhuiʼ né laa ne rusihuinni napa cariñu laabe. Lu artículo riʼ, zadúʼyanu chupa chonna modo zanda gusihuinni ca hombre ca rusisácacaʼ xheelacaʼ. Peru primé guininu de caadxi cosa ni rusihuinni qué rusisaca hombre xheelaʼ.

CADI GÚNILUʼ XIIXA COSA NI GUNINÁ XHEELALUʼ

6. ¿Ximodo ruuyaʼ Jehová ti hombre ni runiná xheelaʼ? (Colosenses 3:19).

6 Cadi quiñe hombre xheelaʼ. Nanalaʼdxiʼ Jehová ca binni ni riuulaʼdxiʼ tinde (Sal. 11:5). Qué riuulaʼdxiʼ Jehová ora guniná ti hombre xheelaʼ (Mal. 2:16; biindaʼ Colosenses 3:19). Casi ná textu stiʼ artículo riʼ, 1 Pedro 3:​7, pa ti hombre cadi jneza guni tratar xheelaʼ la? zanda guxhéleni laa de Jehová. Ne zándaca qué zaná Jehová gucaadiaga ca oración stibe.

7. Casi ná Efesios 4:​31, 32, ¿xi cadi naquiiñeʼ guni ti hombre ora guiniʼné xheelaʼ? (Laaca zanda gúʼyaluʼ «Idea risaca»).

7 Cadi tindené hombre xheelaʼ. Nuu hombre nabé nadipaʼ ne naduxhuʼ riniʼné xheelaʼ ne rábicabe laacaʼ diidxaʼ ni nabé runiná laacaʼ. Peru nanalaʼdxiʼ Jehová guidaa tuuxa xiana, guidxiichi, guiníʼ xhaataʼ ne guiníʼ diidxaʼ ni guniná stobi, c casi riete lu Efesios 4:​31, 32 (biindaʼ ni). Rucaadiaga Jehová guirani, ruuyaʼ Jehová modo runi tratar hombre xheelaʼ dede ora nuucaʼ stúbicaʼ ndaaniʼ lídxicaʼ. Hombre ni naduxhuʼ né xheelaʼ, cadi runiná si guendaxheelaʼ stiʼ, sínuque ruxhéleni laa de Jehová (Sant. 1:26).

8. ¿Xi riníʼ ique Jehová de tuuxa ni ruuyaʼ pornografía, ne xiñee?

8 Cadi guʼyaʼ hombre pornografía. ¿Xi riníʼ ique Jehová de guʼyaʼ tuuxa pornografía yaʼ? Nanaláʼdxibe ni. Ti hombre ni ruuyaʼ pornografía maʼ qué zaca xhamigu Jehová ne qué zuni respetar xheelaʼ, sínuque zúnibe guni sentir qué risaca. d Ribeza Jehová cadi gucheené ca hombre ca xheelacaʼ pur ni gúnicaʼ ne pur ni guiníʼ íquecaʼ. Guníʼ Jesús pa ti hombre «guyadxí ti gunaa hasta guni desear gapané laabe relación sexual la? maʼ napa jnadxii ndaaniʼ ladxidóʼ» (Mat. 5:​28, 29). e

9. ¿Xiñee nanalaʼdxiʼ Jehová pa ti xpinni Cristu ora gatané xheelaʼ gucaa guni sentir gunaa ca qué risaca?

9 Cadi naquiiñeʼ guni obligar hombre xheelaʼ guni xiixa cosa ni cadi jneza ora maʼ gatanebe laa. Nuu hombre ora maʼ nexhené xheelaʼ, rucaacabe xheelabe guni cosa ni cadi jneza, ni rucaa laa guni sentir qué risaca, cayacaná o guchiiñani conciencia stiʼ. Nanalaʼdxiʼ Jehová ti binni ni riníʼ ique puru para laa si. Ribeza Jehová guni tratar hombre xheelaʼ né guendarannaxhii, gácacaʼ nachaʼhuiʼ ne guni respetarcaʼ ni runi sentir xheelacaʼ ne zaqueca guni respetarcaʼ conciencia stícabe (Efes. 5:​28, 29). Yanna, ¿xi zanda guni ti hombre xpinni Cristu ni maʼ bichaganáʼ pa cayuni tobi de ca cosa ni bizéʼtenu lu subtítulo riʼ yaʼ? ¿Xi zanda gúnibe para guchaabe modo riníʼ íquebe ne ni rúnibe yaʼ?

XI ZANDA GUNI HOMBRE CA PARA CADI GUNI SENTIR XHEELAʼ QUÉ RISACA

10. ¿Xi zanda guiziidiʼ ca hombre ni maʼ bichaganáʼ de ejemplu stiʼ Jesús?

10 ¿Xi zanda gacané hombre xpinni Cristu ni maʼ bichaganáʼ gusaana de guni xiixa ni gucaa xheelaʼ guni sentir qué risaca o guniná laabe yaʼ? Ni zanda gacané laabe nga gúnibe stipa chinándabe ejemplu stiʼ Jesús. Dxandíʼ, Jesús qué nichaganáʼ diʼ, peru modo biʼniʼ tratar Jesús ca discípulo stiʼ nácani ti ejemplu nabé galán ni zanda chinanda ca hombre ni maʼ bichaganáʼ (Efes. 5:25). Guidúʼyanu xi zanda guiziidiʼ ca hombre ni maʼ bichaganáʼ de modo biʼniʼ tratar Jesús ca apóstol stiʼ ne de modo guníʼnebe laacaʼ.

11. ¿Ximodo biʼniʼ tratar Jesús ca apóstol stiʼ?

11 Guizáʼ nachaʼhuiʼ guca Jesús né ca apóstol stiʼ ne biʼniʼ tratarbe laacaʼ né respetu. Qué ñuu dxi ñuninabe laacaʼ o nuquiichinabe laacaʼ. Neca laabe nga Maestru ne Señor sticaʼ, qué ñuu ora niquiiñebe autoridad ni nápabe o poder stibe. Coʼ, sínuque bisihuínnibe nácabe humilde (Juan 13:​12-17). Gúdxibe ca discípulo stibe: «Laguiziidiʼ de naa, purtiʼ nacaʼ ti binni nadóʼ ne dxandíʼ humilde naa. Zaziiláʼdxitu ra nuaa» (Mat. 11:​28-30). Ti binni nadóʼ la? napa stale stipa para gucueeza laca laa ne para cadi guni xiixa o guiníʼ xiixa pur ni cayuni sentir.

12. ¿Ximodo guniʼné Jesús xcaadxi binni?

12 Biquiiñeʼ Jesús diidxaʼ para cuʼ gana xcaadxi ne guni sentircaʼ galán. Qué ñuu dxi nidíndenebe ca discípulo stibe (Luc. 8:​47, 48). Ne ora guluudí ca xhenemígube laabe ne gucaláʼdxicaʼ nuchiichicaʼ laabe qué niguudibe laacaʼ (1 Ped. 2:​21-23). Ne guyuu biaje nin ti diidxaʼ qué niniʼbe (Mat. 27:​12-14). ¡Guizáʼ galán ejemplu bisaana Jesús para ca hombre ni maʼ bichaganáʼ!

13. ¿Ximodo zanda gusihuinni ti hombre tobi si laa né xheelaʼ? (Mateo 19:​4-6; laaca zanda gúʼyaluʼ imagen ca).

13 Bisiidiʼ Jesús cadi guixeleʼ ca hombre ni maʼ bichaganáʼ de xheelacaʼ. Ne guniʼbe ca diidxaʼ ni guníʼ Bixhózebe: «Hombre [ . . . ] ziaanané xheelaʼ» (biindaʼ Mateo 19:​4-6). Diidxaʼ griegu ni guca traducir «ziaanané» riniʼni «iguiʼdiʼ xiixa». Ndiʼ caníʼ, guendarannaxhii napa hombre ne gunaa ca naquiiñeʼ gácani guizáʼ nadipaʼ, casi ñaca guíʼdicabe né ti pegamentu. Ne pa guiládicabe o guixélecabe zacaná tobi de laacabe. Ti hombre ni gannaxhii xheelaʼ sicaríʼ zucaanáʼ o qué zaná guʼyaʼ pornografía. Nagueendaca qué zudiibe lugar guuyaʼ lube «cosa qué iquiiñeʼ» (Sal. 119:37). Zanda guininu ni sicaríʼ: rúnibe ti acuerdu ne lube para cadi gúʼyabe tuuxa gunaa ni cadi naca xheelabe ne cadi gápabe deseu de gatanebe laa (Job 31:1).

Ti hombre ni qué naʼ gucheené xheelaʼ qué ruuyaʼ pornografía. (Biiyaʼ párrafo 13). g


14. ¿Xi naquiiñeʼ guni ti hombre para gacachaahuiʼ guendaxheelaʼ stiʼ ne guyubi gaca xhamigu Jehová sti biaje?

14 Ti hombre ni riguiñe xheelaʼ o runiná laabe pur ca diidxaʼ ni guiníʼ, naquiiñeʼ guni chupa chonna cosa para guyubi chuʼ guendaxheelaʼ stiʼ galán sti biaje ne zaqueca guyubi gaca xhamigu Jehová sti biaje. ¿Gunáʼ nga ca cosa riʼ yaʼ? Primé, caquiiñeʼ guiénebe cadi jneza ni cayúnibe. Guiráʼ ni rúninu ruuyaʼ Jehová cani, gastiʼ nagaʼchiʼ nezalube (Sal. 44:21; Ecl. 12:14; Heb. 4:13). Guiropa, naquiiñeʼ gusaanabe de guninabe xheelabe ne guyúbibe guchaabe xpiaʼbe (Prov. 28:13). Guionna, guiénebe maʼ bininabe xheelabe ne maʼ bininabe Jehová ne naquiiñeʼ guinábabe de guidubi ladxidoʼbe gutiidilaʼdxiʼ xheelabe ne Jehová laabe (Hech. 3:19). Naquiiñeʼ guinábabe Jehová gacané laabe ganda gucueezabe ni riníʼ íquebe, ni riniʼbe ne ni rúnibe, ne gudii laabe deseu de guchaabe modo nácabe (Sal. 51:​10-12; 2 Cor. 10:5; Filip. 2:13). Guidapa, caquiiñeʼ gúnibe ni canábabe lu ca oración stibe ne guiziidibe gaca nanaláʼdxibe ca diidxaʼ ni runiná ne laaca naquiiñeʼ gusaanabe de gácabe ti binni naduxhuʼ ne ni riuulaʼdxiʼ tinde (Sal. 97:10). Gaayuʼ, caquiiñeʼ guyúbibe gacané ca ancianu de congregación stibe laabe, purtiʼ laacaʼ nadxiicaʼ laabe (Sant. 5:​14-16). Ne, xhoopaʼ, caquiiñeʼ quixhe íquebe gúnibe xiixa para cadi guibiguetaʼ gúnibe ca cosa riʼ. Ti hombre ni ruuyaʼ pornografía laaca caquiiñeʼ chinanda ca ni bizéʼtenu riʼ. Zaguu Jehová ndaayaʼ guiráʼ stipa gúnibe pur guchaabe modo nácabe (Sal. 37:5). Peru cadi naquiiñeʼ si gusaana xpinni Cristu ca de guni xiixa ni guniná xheelaʼ, sínuque naquiiñeʼ guni respetarbe xheelabe. Guidúʼyanu ximodo zanda gúnibe ni.

XIMODO GUSIHUINNI CA HOMBRE CA RUNI RESPETARCAʼ XHEELACAʼ

15. ¿Ximodo zanda gusihuinni ti hombre nadxii xheelaʼ?

15 Lagusihuinni nadxiitu laacabe. Caadxi hombre ni maʼ bichaganáʼ ne nayecheʼ nabaninecaʼ xheelacaʼ nápacaʼ costumbre de gusihuínnicaʼ guiráʼ dxi pabiáʼ nadxiicaʼ xheelacaʼ (1 Juan 3:18). Ti xpinni Cristu zanda gusihuinni nadxii xheelaʼ sicaríʼ, guzéʼtenu ti ejemplu, guinaazebe náʼ xheelabe o quiidxibe laa né stale cariñu. Laaca zanda guseendabe ti mensaje ra nuu ne gábibe laa «Guizáʼ nadxieeʼ lii xheelahuiineʼ» o «¿Xi cayúniluʼ?». Ne laaca galán quixhe íquebe gucaabe ti carta o ti guiʼchiʼ ra gucaabe caadxi diidxaʼ sicarú para xheelabe. Ora ti hombre runi ca cosa riʼ rusihuinni guizáʼ runi respetar xheelaʼ ne racaneni chuʼ guendaxheelaʼ stiʼ naguidxi.

16. ¿Xiñee caquiiñeʼ gusisaca hombre xheelaʼ?

16 Lagabi xheelatu xi pur rusisácatu laa ne lagusihuinni xi pur rudiitu xquixe peʼ laa. Ti hombre ni rusisaca xheelaʼ, rábibe xheelabe xi pur rusisácabe laa ne rúnibe xiixa para guni sentir galán. Ti modo rúnibe ni nga ra gudiibe xquixe peʼ xheelabe pur guiráʼ ni runi para gacané laabe (Col. 3:15). Ora dxandíʼ peʼ rusisaca hombre ca xheelaʼ, runi sentir xheelaʼ nuu tu cayapa laa, nadxiicabe laa ne rusisácacabe laa (Prov. 31:28).

17. ¿Ximodo rusihuinni ti hombre runi respetar xheelaʼ?

17 Lagaca nachaʼhuiʼ ne laguni respetar xheelatu. Ti hombre ni nadxii xheelaʼ ruuyabe laa casi ti regalu nabé sicarú ni bisigaʼdeʼ Jehová laabe (Prov. 18:22; 31:10). Nga runi, rusisácabe, rápabe ne rácabe nachaʼhuiʼ né xheelabe, ne runi respetarbe laa dede ne ora nuucabe stúbicabe. Qué rucaabe xheelabe guni xiixa ni cadi jneza ora maʼ nexhenebe laa ni gucaa laa cadi guni sentir galán, guiníʼ ique qué risaca o guniná conciencia stiʼ. f Ne laabe laaca rúnibe stipa chuʼ conciencia stibe nayá nezalú Jehová (Hech. 24:16).

18. ¿Xi naquiiñeʼ quixhe ique ca hombre ni maʼ bichaganáʼ gúnicaʼ? (Laaca zanda gúʼyalu cuadru ni láʼ « Tapa modo ni rusihuinni runi respetarluʼ xheelaluʼ»).

18 Laatu, ca hombre ni maʼ bichaganáʼ, laganna dxichi ruuyaʼ ne rusisaca Jehová guiráʼ cosa rúnitu para gusisácatu xheelatu. Laquixhe ique gucaanatu ca cosa ni gucaa xheelatu guni sentir qué rusisácatu laa ne laquixhe ique gácatu nachaʼhuiʼ né xheelatu, guni respetartu laa ne guiníʼnetu laa né stale cariñu. Zacá zusihuínnitu nadxiitu ne rusisácatu xheelatu. Pa gusisácatu xheelatu nga zusihuinni ni jma risaca para laatu nga: cadi gusaana de gaca xhamígutu Jehová (Sal. 25:14).

CANCIÓN 131 «Ni maʼ bichaaga Dios»

a Ca hombre ni maʼ bichaganáʼ galán gúʼndacaʼ artículo ni láʼ «¿Ñee runi tratarluʼ ca gunaa cásica runi Jehová ni la?», ni biree lu Torre stiʼ ni rapa enero 2024.

b Pa nabé huayuninácabe lii ndaaniʼ lídxiluʼ, ni zanda gacané lii nga gúʼndaluʼ artículo ni láʼ «Ayuda para las víctimas de la violencia doméstica», ni zeeda lu sección “Otros temas”, ni nuu lu jw.org ne JW Library®.

c IDEA RISACA: Ora riete diidxaʼ «ni guniná stobi» laaca riniʼni ca diidxaʼ ni riníʼ tuuxa para guiníʼ mal de ti binni. Ne laca laani nga ca diidxaʼ ni riníʼ tuuxa para gusituí lú ti binni o guniná laabe.

d Zanda gúʼyaluʼ artículo ni láʼ «La pornografía puede destruir su matrimonio» ni zeeda jw.org ne lu JW Library.

e Zanda gacané artículo ni láʼ «¿Xi zanda gúniluʼ pa ruuyaʼ xheelaluʼ pornografía?», ca gunaa ni ruuyaʼ xheelaʼ pornografía ni zeeda lu Torre stiʼ ni rapa agosto 2023.

f Lu Biblia qué riete diʼ xi zanda o xi qué zanda gúnicabe ora gatanécabe xheelacabe. Juntu naquiiñeʼ guicaa hombre ca ne gunaa ca decisión ni gusihuinni racaláʼdxicaʼ gusisácacaʼ Jehová, chuuláʼdxicaʼ ni gúnicaʼ ne gápacaʼ ti conciencia nayá. Ne qué zábicabe sti binni ca cosa ni rúnicabe ora gatanécabe xheelacabe.

g NI RIHUINNI LU IMAGEN RIʼ: Nuu ti Testigu ra dxiiñaʼ ne ca compañeru stibe racaláʼdxicaʼ gucaacaʼ laabe gúʼyabe ti revista de pornografía.