Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

¿Ñee nannuʼ ni la?

¿Ñee nannuʼ ni la?

¿Ñee biquiiñecabe ca principiu ni zeeda lu Ley stiʼ Moisés para guni chaahuicabe ca guendanagana ni rindá ra nuu ca juez que gatigá ndaaniʼ guidxi Israel dxiqué la?

EJEMPLU ni chiguzéʼtenu riʼ rusihuinni nuu biaje biquiiñecabe cani. Deuteronomio 24:14, 15 ná: «Cadi naquiiñeʼ guiaananeluʼ stiʼ ti binni runi xhiiñaluʼ ni caquiiñeʼ ni ne pobre laa, pa bíʼchiluʼ laabe o pa tobi de cani bedandeza si lu layú stiluʼ [...]. Pa coʼ la? runi lii zucaabe ridxi Jiobá, ne pur laani zaaniʼ donda íqueluʼ».

Pedazu bisiʼñaʼ ra cá ca diidxaʼ ra canabaʼ ti hombre runi dxiiñaʼ layú gudxiguétacabe xiixa stiʼ.

Gaxha de guidxi Asdod, bidxélacabe ti ndaa bisiʼñaʼ de siglu gadxe ante de ca dxi stiʼ Jesús. Lu documentu riʼ zeeda ti casu ra canábacabe guibiguetaʼ xiixa casi ejemplu ni zeeda lu Deuteronomio 24. Ruluíʼ si gucuá ni para ti hombre runi dxiiñaʼ layú ni zándaca qué nudii biaʼ biidxiʼ nexheʼ gudii. Nani: «Biluxe bichá si siervu stiluʼ [ni cayuni demandar que] ni biasa lu layú que raca chupa chonna gubidxa, beeda Hoshayahu xiiñiʼ Shobay ne ziné xhaba siervu stiluʼ. [...] Guiráʼ ca xcompañeruaʼ ni cayuneniáʼ dxiiñaʼ lu gubidxa ndaʼ zaniʼcaʼ [...] dxandíʼ cani caniéʼ riʼ. Qué guzaabeʼ gastiʼ. [...] Pa raʼbuʼ cadi lu naluʼ nuu gudxiguétacabe xhaba siervu stiluʼ la? gobernador, rinabaʼ lii guʼnuʼ ni pur cayaluʼ naa. Cadi naquiiñeʼ guseeguʼ ruaaluʼ purtiʼ maʼ biaana siervu stiluʼ sin xhaba».

Historiador Simon Schama ná ca diidxaʼ ni zeeda lu bisiʼñaʼ ca «cadi cayabi si cani laanu nuu ti hombre guiuba gudxiguétacabe [xhaba]». Ne laaca guniʼbe: «Laaca rusiene ni runibiáʼ ni cayuni demandar que caadxi de ca ley stiʼ Dios, jmaruʼ si ca modo gudíxhebe gaca juzgar binni casi zeeda lu Levítico ne Deuteronomio ra cá cadi naquiiñeʼ guninácabe ca pobre».