Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Ca ángel ca nácacaʼ espíritu ni racané ca xpinni Dios

Ca ángel ca nácacaʼ espíritu ni racané ca xpinni Dios

Ca ángel ca nácacaʼ espíritu ni racané ca xpinni Dios

«Ca ángel la? espíritu si laacaʼ, ne runi ca xhiiña [Dios]. Ruseenda be laaca rigacané ca ca xpinni be ni chi ilá.» (HEB. 1:14)

1. Xiñee ratadxí ladxidoʼno ora guidúʼndanu ca diidxaʼ ni cá lu Mateo 18:10 ne Hebreos 1:14.

 TI DXI guníʼ Jesús guirutiʼ naquiiñeʼ gucaa ca xpínnibe guchee, cani gúdxibe laacaʼ «ca nahuiini», «purti zuhuaa ca ángel ni rapa laacabe nezalú Bixhoze ni nuu ibáʼ» (Mat. 18:10). Ne sicaríʼ bicaa apóstol Pablu de ca ángel ni ruzuubaʼ stiidxaʼ Dios: «Espíritu si laacaʼ, ne runi ca xhiiña [Dios]. Ruseenda be laaca rigacané ca ca xpinni be ni chi ilá» (Heb. 1:14). Nabé riguixhedxí ca diidxaʼ ca ladxidoʼno, purtiʼ rusiidicani laanu riquiiñeʼ Dios ca ángel ca para gacanecaʼ laanu. Xiruʼ rusiidiʼ Biblia laanu de ca ángel ca yaʼ. Ximodo racanécabe laanu yaʼ. Ne xi zanda guizíʼdinu de ejemplu stícabe yaʼ.

2, 3. Xi dxiiñaʼ runi ca ángel ni nuu guibáʼ.

2 Napa Dios millón de ángel guibáʼ, «ni nabé nadipaʼ [ne] rúnicaʼ ni nabe» (Sal. 103:20; biindaʼ Apocalipsis 5:11). Ca ángel ca zanda cuicaʼ xi gúnicaʼ ne gadxé gadxé modo laacaʼ ne laaca nápacaʼ ca guenda stiʼ Bixhózecaʼ. Maca nexheʼ ximodo gúnicabe dxiiñaʼ ne nabé risaca nga dxiiñaʼ ni rúnicabe ndaaniʼ xquidxi Dios. Primé nuu Miguel, xaíque stiʼ ca ángel, ne nga nga láʼ Jesús guibáʼ (Dan. 10:13; Jud. 9, NM). Laabe nga primé Xiiñiʼ Dios ni «maca nuu [...] ante cha irá xixé ni nuu». Ne laabe nga «Diidxaʼ», o ni riníʼ pur Dios, ne biquiiñeʼ Jiobá laabe para bizáʼ guiráʼ xixé cosa (Col. 1:15-17; Juan 1:1-3).

3 Miguel, xaíque stiʼ ca ángel ca nga cayuni mandar ca serafín, cani caníʼ nandxóʼ Jiobá ne racanecaʼ chuʼ xquídxibe nayá. Laaca nuu ca querubín, laacaʼ qué rudiicaʼ lugar chuʼ tu gucaalú derechu ni napa Jiobá para guni mandar (Gén. 3:24; Isa. 6:1-3, 6, 7). Ne laaca nuu ca ángel, o cani riné stiidxaʼ Dios, laacabe rúnicabe xcaadxi dxiiñaʼ stiʼ Dios (Heb. 12:22, 23).

4. 1) Ximodo biʼniʼ sentir ca ángel ora guyáʼ Guidxilayú. 2) Xi ñaca pa Adán ne Eva nibicaʼ ñúnicaʼ ni jneza.

4 Ca ángel ca laaca guyuucaʼ nayecheʼ dxi guyáʼ Guidxilayú riʼ ne nayecheʼ bíʼnicabe dxiiñaʼ ni bidii Jiobá laacabe laga cayuni chaahuiʼ Guidxilayú riʼ para guibani binni ndaaniʼ ni (Job 38:4, 7). Jiobá bizáʼ binni «jma huaxiéʼ que ca ángel», peru cumu bíʼnibe laacaʼ casi laabe la? zanda gusihuínnicaʼ ca guenda sicarú stibe (Heb. 2:7; Gén. 1:26). Pa Adán ne Eva nibicaʼ ñúnicaʼ ni jneza la? ñanda nibaninécabe guiráʼ xiiñicabe ndaaniʼ ti paraísu ne ñácacabe ti familia si ne guiráʼ ca ángel stiʼ Jiobá.

5, 6. Xi bizaaca guibáʼ, ne xi biʼniʼ Dios pur ni bizaaca que.

5 Ca ángel chaʼhuiʼ, ni zeeda gácacaʼ binnilidxi Dios que, nabé gucaná ladxidóʼcabe ora bicaalú tobi de laacabe Dios. Laa maʼ qué niná diʼ nusisaca Dios, sínuque gucalaʼdxiʼ guni adorárcabe laa. Ángel ni guchelú guicaa ni naquiiñeʼ guicaa Dios si que, guniʼbe cadi jneza modo runi mandar Jiobá ne gucaláʼdxibe maʼ laabe ñuni mandarbe. Zacá nga beeda gácabe Binidxabaʼ, ne lá ca riniʼni tobi ni rucaalú. Dxi bisiguii Binidxabaʼ que, bicaabe Adán ne Eva chúʼnecaʼ laabe tobi si para gucaalúcabe Dios (Gén. 3:4, 5; Juan 8:44).

6 Oraqueca biʼniʼ juzgar Jiobá Binidxabaʼ ne guníʼ xi chigácabe: «Ne zucaa gacananaláʼdxisaatu, lii ne gunaa ca, ne zaqueca ni za de lii ne ni za de laabe. Ni za de gunaa ca zucaache íqueluʼ ne lii zuninaluʼ xatini ñeebe» (Gén. 3:15). Lu primé diidxaʼ riguixhená ni cá lu Stiidxaʼ Dios ca rieeteʼ zacananaláʼdxisaa Binidxabaʼ ne gunaa stiʼ Dios. Gunaa ca casi ñaca xheelaʼ Jiobá laabe, ne laabe nga zeeda gaca guiráʼ ángel ni cayuni ni na Jiobá. Neca dxiqué «qué ñene binni» ximódopeʼ nga chigaca ni na ca diidxaʼ riguixhená ca la? chaahuidugá beeda guiénecabe cani, ne lu ca diidxaʼ ca rihuinni dxandí zaca ni guníʼ Jiobá zuni para laanu despué. Maca gudixhe Dios tobi de ca ángel ni nuu guibáʼ nga guuti guiráʼ cani cucaalú laabe ne zacá ganda «chuʼ irá ni nuu ibáʼ ne irá ni nuu ndaani guidxilayú tobi si» (Efe. 1:8-10).

7. Xi biʼniʼ caadxi ángel dxi bibani Noé, ne xi biʼniʼ Jiobá laacabe.

7 Ca dxi stiʼ Noé guyuu ti grupu de ángel «ni qué niná ñaana ra bisaana Dios laaca», ne gúcacaʼ casi binni guidxilayú para gúnicaʼ ni racaláʼdxicaʼ (Jud. 6; Gén. 6:1-4). Ne castigu ni bidii Jiobá laacabe nga chúʼcabe ra nacahuidóʼ. Zacá nga beeda gacanécabe Binidxabaʼ «espíritu malu» ni bizeeteʼ Pablu que, laaca beeda gácacabe xhenemigu ca xpinni Dios (Efe. 6:11-13; 2 Ped. 2:4).

Ximodo racané ca ángel ca laanu

8, 9. Ximodo huaquiiñeʼ Jiobá ca ángel ca para gacanecaʼ ca xpínnibe.

8 Ca ángel ca laaca gucanécabe stale xpinni Dios de dxiqué, casi Abrahán, Jacob, Moisés, Josué, Isaías, Daniel, Pedru, Juan ne Pablu, dede ne Jesús. Laaca biquiiñeʼ Dios laacabe para bisabanáʼ binni ne guníʼcabe stale diidxaʼ riguixhená ne gúdxicabe binni ni na Dios, casi cani zeeda lu ley ni bidii Dios Moisés que (2 Rey. 19:35; Dan. 10:5, 11, 14; Hech. 7:53; Apo. 1:1). Ne yanna cumu maʼ nápanu Stiidxaʼ Dios la? maʼ cadi caquiiñeʼ diʼ gabi ca ángel ca laanu xi na Dios (2 Tim. 3:16, 17). Peru laacabe cadi cusaanacabe de gúnicabe xhiiñaʼ Dios ne cayacanécabe ca xpínnibe neca qué ridúʼyanu laacabe.

9 Biblia na: «Ángel stiʼ Jiobá naguu leʼ cani ridxibi laabe, ne rulabe laacaʼ» (Sal. 34:7; 91:11). Cumu Binidxabaʼ na zucheené ca xpinni Dios laa la? Jiobá rudii lugar gutiidiʼ Binidxabaʼ laanu lu guendanagana (Luc. 21:16-19). Peru Dios nanna pora nga maʼ guiaanadxí guendanagana cadídinu, purtiʼ laabe nga nánnabe pora nga maʼ bisihuínninu qué zuchéʼnenu laabe (biindaʼ 1 Corintios 10:13). Ca ángel ca nuucaʼ listu ora gabi Dios laacaʼ gacanecaʼ binni. Casi dxi bilácabe Sadrac, Mesac, Abednego, Daniel ne Pedru. Peru ca ángel ca qué nucueezadícabe ca binni ni biiti Esteban ne Santiagu (Dan. 3:17, 18, 28; 6:22; Hech. 7:59, 60; 12:1-3, 7, 11). Xiñee yaʼ. Purtiʼ gadxé gadxé razón nga ni guyuu ora bizaaca ca xpinni Dios ca desgracia ca. Zacaca nga ni guca ca xpinni Dios de yanna, neca guti caadxi de laacabe dxi biseguyoo ca nazi que laacabe la? gucané Jiobá guilá stale de laacabe.

10. Jiobá riquiiñeʼ ca ángel stiʼ para gacané laanu, peru ximódoruʼ racanebe laanu yaʼ.

10 Biblia qué ruzeeteʼ diʼ napa cada tobi de laanu ti ángel ni cayapa laa. Peru ni cayábini laanu nga «pa inaba nu ni riulaʼdxi Dios gaca la? zucaa diaga laanu» (1 Juan 5:14). Nga rusihuinni zanda guseendaʼ Jiobá ti ángel para gacané laanu, peru zándaca gacanebe laanu de sti modo. Casi ora iquiiñebe tuuxa xpínnibe para gacané laanu o quixhedxí ladxidoʼno. O zándaca zudiibe laanu stipa ne guendabiaaniʼ para ganda gudxíʼlunu yuubaʼ gápanu ni gucaa laanu guni sentirnu casi ñaca nigapa ti ángel stiʼ «binidxaba» ruaanu (2 Cor. 12:7-10; 1 Tes. 5:14).

Ejemplu stiʼ Jesús

11. 1) Ximodo gucané ca ángel ca Jesús. 2) Xi bisihuinni Jesús ora qué nucheené Dios.

11 Guidúʼyanu ximodo biquiiñeʼ Jiobá ca ángel ca para gucanecaʼ Jesús. Ca ángel ca guniʼcaʼ chigale Jesús ne ziasa lade gueʼtuʼ, ne dxi guyuube lu Guidxilayú gucanecaʼ laabe. Casi dxi mayaca guinaazecabe laabe la? tobi de ca ángel ca bidii stipa laabe. Peru qué nucueezadícabe ca binni ni yenaazeʼ Jesús ne cani biiti laa (Mat. 28:5, 6; Luc. 2:8-11; 22:43). Xiñee yaʼ. Purtiʼ Dios na naquiiñeʼ gudiibe xquendanabánibe; ne zaqué bisihuínnibe qué zucheené ti hombre ni qué gapa donda Dios neca tiidiʼ lu guendanagana dede gati. Ngue runi, gundisaʼ Jiobá laabe lade gueʼtuʼ ne bidii laabe ti cuerpu ni qué zati ne zebe guibáʼ ne gudixhe Dios guiráʼ xixé cosa lu nabe ne bicaa Dios ca ángel guni ni nabe (Mat. 28:18; Hech. 2:32; 1 Ped. 3:22). Zacá bihuinni Jesús ngue binni ni jma risaca «ni za de gunaa» stiʼ Dios que (Gén. 3:15; Gál. 3:16).

12. Ximodo zanda gusihuínninu zinándanu ejemplu stiʼ Jesús.

12 Jesús nanna cadi jneza diʼ uguu xquendanabani lu guendanaxoo para si guʼyaʼ pa zuseendaʼ Jiobá ca ángel stiʼ para gulá laa (biindaʼ Mateo 4:5-7). Laanu naquiiñeʼ gúninu stipa pur chinándanu ejemplu stiʼ Jesús ne «cadi ibani nu ndaani guidxilayú ri modo na ique nu». Neca nanna dxíchinu zacané Jiobá laanu ora sananda binni laanu la? cadi jneza uguʼnu xquendanabáninu ra naxoo pa cadi caquiiñeʼ gúninu ni (Tito 2:12).

Ni rizíʼdinu de ca ángel ni cayuni ni na Dios

13. Xi rusiidiʼ 2 Pedro 2:9-11 laanu de ca ángel ca, ne ximodo zanda chinándanu ejemplu stícabe.

13 Ora guníʼ Apóstol Pedru cadi jneza runi cani runi «burla» ca xpinni Jiobá ni bibí que, guniʼbe pabiáʼ sicarú ejemplu bisaana ca ángel. Neca nápacabe stale poder, qué rudxiibacabe laca laacabe ne qué runi juzgárcabe binni ne qué riníʼcabe mal de tuuxa binni purtiʼ runi respetárcabe Jiobá (biindaʼ 2 Pedro 2:9-11). Cadi guni juzgarnu binni, ne guni respetarnu cani maʼ guluu Dios para sániruʼ ndaaniʼ xquidxi ne gusaananu ca cosa ca lu naʼ Jiobá, ni naca Juez ni jma risaca, zacá zusihuínninu zinándanu ejemplu stiʼ ca ángel ca (Rom. 12:18, 19; Heb. 13:17).

14. Ximodo rusiidiʼ ca ángel ca laanu cadi gudxíʼbanu laca laanu.

14 Yanna, guidúʼyanu xcaadxi modo rusihuinni ca ángel ca qué rudxiibacaʼ laca laacaʼ. Casi dxi guyuu tu gunabadiidxaʼ laacabe tu lácabe la? qué niníʼcabe tu lácabe (Gén. 32:29; Jue. 13:17, 18). Biblia ruzeeteʼ lá Miguel ne Gabriel, peru qué ruzeeteʼ diʼ ni lá guiráʼ millón de ángel ni nuu guibáʼ. Zacá qué zusisácanu laacabe purtiʼ Dios si nga naquiiñeʼ guisaca (Luc. 1:26; Apo. 12:7). Ora bizuxibi apóstol Juan xañee ti ángel para guni adorarbe laa la? gudxi ángel que laabe: «Cadi guʼnu nga purti naa laca cayune xhiiña Dios casi cayuʼnuʼ, lii ne ca hermanu stiuʼ» (Apo. 22:8, 9). Dios si nga naquiiñeʼ guni adorarnu ne guni orarnu (biindaʼ Mateo 4:8-10).

15. Ximodo rusihuinni ca ángel ca qué rireecaʼ gana ora racaláʼdxicaʼ gánnacaʼ xiixa.

15 Ca ángel ca laaca rusiidicaʼ laanu cadi guireʼnu gana. Laacabe racaláʼdxicabe gánnacabe ca cosa nagaʼchiʼ stiʼ Dios. Sicaríʼ na Biblia: «Dede ca ángel ñuulaʼdxi ca ñene chaahui ca ni» (1 Ped. 1:12). Peru, caadxi de ca cosa ni gaʼchiʼ ca caʼruʼ gánnacabe xi laacani. Ñee rireecabe gana pur nga la? Coʼ, laacabe cabézacabe dede dxi «usihuinni [Dios] luguiá ca xpinni Cristu [...] pabiáʼ jneza irá ni riguixhe be gacaʼ» (Efe. 3:10, 11).

16. Xi rucaʼnu ca ángel ca guni ora ruuyacaʼ ni cayúninu.

16 Stiidxaʼ Dios na ca ángel ca ruuyacaʼ ca xpinni Cristu ora maʼ cadíʼdicaʼ lu guendanagana (1 Cor. 4:9). Laacabe ruuyacabe ximodo laanu ne riéchecabe ora gúʼyacabe cadi cuchéʼnenu Dios. Laaca riéchecabe ora raca arrepentir ti binni ni maʼ bichee (Luc. 15:10). Ne ni jma ruuyaʼ ca ángel ca nga ti cosa ni runi ca gunaa ca. Biblia na: «Napa gunaa xidé utaagu ique para ihuinni napa tu runi mandar laa, purti cayuuya ca ángel laa» (1 Cor. 11:3, 10). Zacá ni, ca ángel ca nabé riuuláʼdxicaʼ gúʼyacaʼ zinanda ca gunaa ca ni maʼ gudixhe Dios gúnicaʼ ndaaniʼ xquídxibe. Ora guzúʼbanu stiidxaʼ Jiobá racaneni ca ángel ca gúnicaʼ casi rúninu.

Ca ángel ca racanecaʼ laanu guireeche diidxaʼ

17, 18. Ximodo nánnanu racané ca ángel ca laanu gucheechenu diidxaʼ.

17 Ca ángel ca maʼ huayacanécabe lu stale cosa risaca ni huayaca lu «dxi stiʼ Señor». Tobi de ca cosa ni huayaca ca nga dxi bizulú Jesús cayuni mandar casi Rey lu Reinu stiʼ Dios lu iza 1914, ne dxi guladxi Miguel ne ca ángel stiʼ Binidxabaʼ ne ca demonio stiʼ de guibáʼ (Rev. 1:10, NM; Apo. 11:15; 12:5-9). Apóstol Juan biiyaʼ ti «ángel zipapa galahui ibáʼ, zigüí né binni stiidxa Cristu ni qué ziuu dxi initilú». Ángel ca na: «Laidxibi Dios ne lausisaca laa, purti ma bidxiña dxi cuidxi cuenta binni. Lausisaca ni bizáʼ ibáʼ ne guidxilayú ne nisadóʼ ne ra rindani nisa» (Apo. 14:6, 7). Neca nabé racalaʼdxiʼ Binidxabaʼ gucueeza cani rucheeche diidxaʼ la? zanda guni crenu zacané ca ángel laanu ora maʼ cayúninu dxiiñaʼ ca (Apo. 12:13, 17).

18 Ca dxi stinu riʼ qué rabi diʼ ca ángel ca laanu paraa nuu ca binni ni riuulaʼdxiʼ guiziidiʼ de Dios, casi dxi gudxi ángel que Felipe cheʼ ra nuu ti hombre de Etiopía (Hech. 8:26-29). Peru huayaca stale cosa ni rusihuinni neca qué ridúʼyanu laacabe la? racanécabe laanu gucheechenu diidxaʼ ne guidxélanu «cani ma [nuu listu para] icaa enda nabani ni qué zaluxe» (Hech. 13:48). a Peru laanu, cadi naquiiñeʼ gusaananu de gucheechenu diidxaʼ ne gúninu stipa pur guidxélanu binni ni racalaʼdxiʼ guni adorar Dios ne ni gudii lugar gacané espíritu santu laa ne chinanda cani caziidiʼ (Juan 4:23, 24).

19, 20. Xi dxiiñaʼ risaca napa ca ángel ca «ra gueeda iluxe guidxilayú riʼ».

19 Ora bizeeteʼ Jesús «ra gueeda iluxe guidxilayú riʼ» ca dxi stinu la? guniʼbe zabeechú ca ángel «cani qué iquiiñe lade cani nachaʼhuiʼ» (Mat. 13:37-43, 49). Ca ángel ca cayacanecaʼ guidagulisaa binni yanna riʼ ne gaca sellar ca xpinni Cristu ni bibí para cheʼ guibáʼ (biindaʼ Mateo 24:31; Apo. 7:1-3). Ca ángel ca laaca zacanécabe Jesús ora cueechú «chiba lade dendxuʼ» (Mat. 25:31-33, 46).

20 «Dxi guiete Señor Jesús de ibáʼ ne ca ángel ni jma nandxóʼ stiʼ», zunitilucaʼ guiráʼ «cani qué nicaa stiidxaʼ ne qué ñunibiáʼ Dios» (2 Tes. 1:6-10). Laaca ngueca nga biʼyaʼ Juan lu ti visión: laabe biiyabe Jesús ne ca ejércitu stiʼ ni nuu guibáʼ, dxíʼbacaʼ maniʼ quiʼchiʼ, nuucabe listu para gucaalube (Apo. 19:11-14).

21. Xi chiguni ángel ni naaze «llave sti dxa bizé roʼ que ne ti cadena roʼ» que Binidxabaʼ ne ca demonio stiʼ.

21 Juan laaca «biiya zeda yete ti ángel de ibáʼ, naaze llave sti dxa bizé roʼ que ne ti cadena roʼ». Laabe nga Miguel, xaíque stiʼ ca ángel, ni chiguinaaze Binidxabaʼ ne ca demonio stiʼ, para gulaa laacabe ndaaniʼ bizé roʼ ca. Ora maʼ biluxe ti mil iza de cayuni mandar Jesús la? Binidxabaʼ zalaa caadxi dxi si, ne óraca zusihuinni ca xpinni Cristu ni guilá pa dxandíʼ qué zudxiidéchecaʼ Jiobá. Gaca si nga zunitilú Dios Binidxabaʼ ne cani cucaalú laa (Apo. 20:1-3, 7-10; 1 Juan 3:8). ¡Óracaruʼ nga maʼ qué ziuu tu gucaalú Dios!

22. 1) Xi dxiiñaʼ chiguni ca ángel ca lu cani chigaca despué. 2) Ximodo runi sentirnu purtiʼ nánnanu cayacané ca ángel laanu.

22 Qué zandaa zanitilú guiráʼ cosa malu stiʼ Binidxabaʼ riʼ ne laanu zalanu. Ca ángel ca nápacaʼ ti dxiiñaʼ risaca lu cani chigaca riʼ, laacabe zusihuínnicabe napa Jiobá derechu guni mandar ne zúnibe ni maca gudixhe íquebe para Guidxilayú riʼ ne para binni. Ca ángel ca «espíritu si laacaʼ, ne runi ca xhiiña [Dios]. Ruseenda be laaca rigacané ca ca xpinni be ni chi ilá». ¡Nabé rudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ riquiiñeʼ ca ángel ca para gacanecaʼ laanu gúninu ni na ne para guicaanu guendanabani ni qué zaluxe!

[Cani cá ñee yaza]

a Biiyaʼ libru Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios, yaza 549 dede 551.

Xi nicábiluʼ

• Ximodo nexheʼ guni ca ángel ca dxiiñaʼ.

• Xi biʼniʼ caadxi ángel ca dxi stiʼ Noé.

• Ximodo riquiiñeʼ Dios ca ángel ca para gacanecaʼ laanu.

• Xi dxiiñaʼ cayuni ca ángel ca dxi stinu riʼ.

[Guendarinabadiidxaʼ stiʼ párrafo]

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 21]

Riecheʼ ca ángel ca gúnicaʼ ni na Dios

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 23]

Ni bizaaca Daniel ca rusiidiʼ ni laanu nuu ca ángel ca listu ora gabi Dios laacaʼ gacanecaʼ binni

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 24]

Cadi naquiiñeʼ guidxíbinu purtiʼ cayacané ca ángel ca laanu ora rucheechenu diidxaʼ

[Credit Line 24]

Globo terráqueo: NASA photo