Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

¡Lagataná ti cadi guiábatu lu ca trampa stiʼ Binidxabaʼ!

¡Lagataná ti cadi guiábatu lu ca trampa stiʼ Binidxabaʼ!

¡Lagataná ti cadi guiábatu lu ca trampa stiʼ Binidxabaʼ!

«Laguixeleʼ de ca trampa stiʼ binidxabaʼ.» (2 TIM. 2:26, Biblia del nuevo milenio)

XI NICÁBILUʼ.

Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guininu mal de sti binni.

Ximodo racané ni bizaaca Pilatu ne Pedru laanu para cadi guidxíbinu binni ti cadi gucaacaʼ laanu gucheʼnu.

Xi zanda guʼnuʼ para cadi guiníʼ íqueluʼ caʼruʼ gutiidilaʼdxiʼ Dios donda stiuʼ.

1, 2. Xi trampa riquiiñeʼ Binidxabaʼ zadúʼyanu lu tema riʼ.

 BINIDXABAʼ cuyubi si ximodo guinaazeʼ ca xpinni Jiobá. Peru cadi para guutibe laacaʼ casi runi tuuxa ni rié guuzeʼ ndaaniʼ guiʼxhiʼ. Ni racaláʼdxibe nga guinaazebe ca xpinni Jiobá para gúnicaʼ ni gápabe gana (biindaʼ 2 Timoteo 2:24-26).

2 Ora racalaʼdxiʼ tuuxa guinaazeʼ ti maniʼ sin guuti laame la? riquiiñeʼ gadxé gadxé clase trampa. Zanda gucaabe maniʼ ca guiree lu ti layú ne raqué maʼ ucuuñebe laame, o laaca zanda iquiiñebe ti trampa ni qué rihuinni para guiaba maniʼ ca ndaaniʼ sin gudii cuenta. Zacaca nga Binidxabaʼ, riquiiñebe stale clase trampa para guinaazebe laanu ne cadi para guutibe laanu. Para cadi guinaazebe laanu la? naquiiñeʼ guxheleʼ lunu ne guzúʼbanu diidxaʼ ora chuʼ tu gabi laanu nuunu gaxha de ti trampa stibe. Lu tema riʼ zazíʼdinu xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guiábanu lu chonna de ca trampa riquiiñeʼ Binidxabaʼ: 1) guininu diidxaʼ ni guniná stobi, 2) chuʼ tu guchibi laanu ne gucaa laanu gúninu cosa malu ne 3) guiníʼ íquenu qué zutiidilaʼdxiʼ Jiobá donda stinu. Lu sti tema ca zadúʼyanu xhupa trampa.

GUCUEEZANU LÚDXINU TI CADI GUNINANU STOBI

3, 4. Xi zándaca guizaaca pa qué gucueezanu ruaanu. Bizeeteʼ ti ejemplu.

3 Ora nucaachilú ti maniʼ ndaaniʼ guiruyú stiʼ la? nuu binni rucaaguí ca guixi nuu gaxha de ra nuume ti guireeme para guinaazecaʼ laame. Zacagá nga ti trampa ni riquiiñeʼ Binidxabaʼ. Rundaabe ti batee lade ca binni ridagulisaa para gucaabe laacaʼ guireecaʼ de ra nuucaʼ ne chiguiábacaʼ ndaaniʼ nabe. Xi zanda gúninu para cadi guiábanu lu trampa stibe yaʼ.

4 Discípulo Santiago guníʼ: «Ludxi nu laca zeda aca casi ti batee» (biindaʼ Santiago 3:6-8). Pa qué gucueezanu ruaanu zanda guininu xiixa ni zeeda gaca casi ti batee ni zanda guchiá ca binni ridagulisaa. Ximodo yaʼ. Guxuíʼlunu ejemplu riʼ. Lu ti guendaridagulisaa bieeteʼ maʼ naca ti xpinni Cristu precursora regular. Bilúxesini caníʼ chupa gunaa de laabe. Tobi de ca gunaa que cayecheʼ purtiʼ maʼ precursora laabe ne canabaʼ uguu Jiobá ndaayaʼ laabe. Peru sti gunaa que caníʼ gúcabe precursora purtiʼ rápabe gana gúʼyacabe laabe casi ti binni risaca. Tu tobi de ca gunaa riʼ ñuuláʼdxiluʼ ñaca xhamígaluʼ. Tu tobi de laacabe jma nagueenda zundaa ti batee pur ni guiníʼ lade ca binni ridagulisaa para guchiá laacabe yaʼ. Cadi nagana para gánnanu tu laa.

5. Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guininu xiixa ni zeeda gaca casi ti batee.

5 Xi zanda gúninu para cadi gaca ca diidxaʼ rininu casi ti batee ni guchiá ca xpinni Cristu. Jesús guníʼ: «De ndaani ladxidóʼ cabe nga riree diidxa ni riníʼ cabe» (Mat. 12:34). Nga runi, primeca ni naquiiñeʼ gúninu nga gúʼyanu xi nuu ndaaniʼ ladxidoʼno. Ñee zanda cueenu intiica cosa malu nuu ndaaniʼ ladxidoʼno ni rucaa laanu guininu mal de stobi la? Casi pa gánnanu cayuni ti xpinni Cristu stipa para ugaanda ti dxiiñaʼ lade ca binni ridagulisaa, ñee riníʼ íquenu cayúnibe ni para gusiéchebe Jiobá la? o para si gusisácacabe laabe. Pa guiníʼ íquenu cayúnibe ni pur nga la? naquiiñeʼ guietenaláʼdxinu zacaca nga guníʼ Binidxabaʼ de Job, hombre ni bizuubaʼ diidxaʼ que (Job 1:9-11). Lugar de guiníʼ íquenu mal de laacabe, naquiiñeʼ guidúʼyanu xi rucaa laanu guininu zacá. Ñee nápanu razón para guiníʼ íquenu zacá la? O rúninu ni purtiʼ maʼ huaxiéʼ nadxiinu laacabe casi runi ca binni ni nabani lu ca últimu dxi riʼ (2 Tim. 3:1-4).

6, 7. 1) Xi zándaca gucaa laanu guininu mal de stobi. 2) Xi naquiiñeʼ gúninu pa chuʼ tu guiníʼ mal de laanu.

6 Xi xcaadxi razón zándaca gucaa laanu guininu mal de stobi. Zándaca rápanu gana gúʼyacabe laaca cayúninu dxiiñaʼ o gusihuínninu jma galán rúninu dxiiñaʼ que stobi. O zándaca nisi maʼ cuyúbinu xi razón gudiʼnu pur qué randa rúninu xiixa dxiiñaʼ ra ridagulisaanu. Pa rininu mal de laacabe pur rudxíʼbanu laca laanu, pur envidia o pur qué randa rúninu xiixa dxiiñaʼ la? zuninani laanu stale.

7 Zándaca ziuu biaje guiníʼ íquenu nápanu razón para guininu mal de stobi, casi ora guiníʼ ti xpinni Cristu xiixa ni guchiichi laanu. Peru guietenaláʼdxinu ndiʼ: gastiʼ qué zabeendunu pa guquíxenu ni guni binni laanu, zúnisinu guendanagana ca jma naroʼbaʼ. Pa gúninu zacá, maʼ qué zúninu ni na Jiobá, sínuque ni na Binidxabaʼ (2 Tim. 2:26). Jma galán chinándanu modo biʼniʼ Jesús: «Ora uluu dí cabe laabe, qué niguu dí be laacaʼ [...], sínuque bisaana be irá ni lu ná Dios ti laa ruuya irá cosa jneza» (1 Ped. 2:21-23). Laabe gunna dxíchibe zanda guni chaahuiʼ Jiobá ni ora guʼyaʼ maʼ zanda gúnini ne modo jma galán gácani. Laanu laaca naquiiñeʼ guni crenu Jiobá. Ora rininu diidxaʼ ni uguu gana sti binni, racanenu chuʼ neza binni ridagulisaa tobi si ne cadi chuʼdíndecaʼ (biindaʼ Efesios 4:1-3).

CADI GUDIʼNU LUGAR CHUʼ TU GUCHIBI LAANU NE GUCAA LAANU GÚNINU COSA MALU

8, 9. Xiñee guníʼ Pilatu zaa guuticabe Jesús.

8 Ti maniʼ ni maʼ liibi maʼ qué zanda guxooñeʼ. Zacaca nga rizaaca né tuuxa ni ridxibi ne rudii lugar gucaacabe laa guni cosa malu, zaca nagana para laa guni ni riuulaʼdxiʼ purtiʼ maʼ nundiibicabe laa. Biblia na: «Tuuxa ni ridxibi binni la? reeda gácani ti trampa para laa, peru cani runi cré Jiobá la? rápabe laacaʼ» (Proverbios 29:25). Guidúʼyanu ejemplu stiʼ chupa hombre ni bidxibi binni ne bidiicaʼ lugar gucaacabe laacaʼ gúnicaʼ ni qué racaláʼdxicaʼ, ne guidúʼyanu xi rizíʼdinu de laacabe.

9 Tobi de laacabe nga ni guca gobernador stiʼ Roma, Poncio Pilatu. Laa nanna qué gapa Jesús donda ne qué naʼ guniná laabe. Dede guníʼ: «Qué huayuni be gasti para gati be». Peru neca zaqué, guniʼbe zaa gati Jesús. Xiñee yaʼ. Purtiʼ bidxíbibe ca binni nuu raqué (Luc. 23:15, 21-25). Bicaa ca binni que ridxi laabe: «Pa undaa lu laabe la? cadi xhamigu diouʼ César» (Juan 19:12). Zándaca bidxibi Pilatu ñáxhacabe laa puestu stiʼ o dede ñuuticabe laa pa nundaa Cristu. Cumu bidiibe lugar gucaa ca binni que laabe gúnibe ni racaláʼdxicaʼ la? biaʼsi bíʼnibe ni racalaʼdxiʼ Binidxabaʼ.

10. Xiñee guníʼ Pedru qué runibiáʼ Cristu.

10 Apóstol Pedru nga tobi de ca hombre ni jma guca xhamigu Jesús. Laabe bisihuínnibe nezalú stale binni dxandíʼ Mesías que nga Jesús (Mat. 16:16). Qué nusaanabe Jesús ora bisaana xcaadxi discípulo laa purtiʼ qué ñénecaʼ xiixa cusiidiʼ Cristu (Juan 6:66-69). Ne ora gucalaʼdxiʼ caadxi binni ninaazeʼ Maestru stibe, nagueendaca guleebe ti espada para gucueezabe laacaʼ (Juan 18:10, 11). Peru despué bidxíbibe caadxi binni ne guniʼbe qué runibiaʼbe Jesús. Zaqué nga casi ora ñábabe lu ti trampa, ne maʼ qué ñácabe nadxibalú (Mat. 26:74, 75).

11. Xi guendanagana zándaca guidxaagalunu.

11 Guiráʼ ca xpinni Cristu laaca naquiiñeʼ gúnicaʼ stipa para cadi chuʼ tu gucaa laacaʼ gúnicaʼ xiixa ni qué riuulaʼdxiʼ Dios. Zándaca ra rúninu dxiiñaʼ gucaa tuuxa xcompañérunu o jefe stinu laanu cuánanu. O tuuxa ni rinenu scuela gabi laanu guicaanu copia ora maʼ cayúninu examen, gucaa laanu gúʼyanu película ra ridiʼdiʼ cosa dxabaʼ, cúbanu gueza o marihuanu, xhúdxinu o chúʼnenu ni cadi xheelanu. Xi zanda gúninu para cadi guchíbicabe laanu ne cadi gucaacabe laanu gucheʼnu yaʼ.

12. Xi rizíʼdinu de ni bizaaca Pilatu ne Pedru.

12 Xi zanda guizíʼdinu de ni bizaaca Pilatu ne Pedru. Pilatu la? huaxiéʼ gúnnabe de Cristu, ni gúnnasibe nga qué gapa Jesús donda ne qué huayuu sti hombre casi laa. Qué ñunibiaʼbe Dios ne qué ñánnaxhiibe laa, ngue runi nagueenda biábabe lu trampa stiʼ Binidxabaʼ. Yanna Pedru, laa nanna xi rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios ne nadxiibe Dios. Peru xiñee bicheebe yaʼ. Purtiʼ bidxiibabe laca laabe ne bidxíbibe binni, ngue runi bicaacabe laabe gúnibe ni cadi jneza. Guidúʼyanu xi guniʼbe ante guinaazecabe Jesús: «Neca irá cabe usaana cabe lii peru naa qué zusaana diaʼ lii» (Mar. 14:29). Ñanda nudxiilú apóstol riʼ guendanagana stiʼ pa ñuni cré Dios cásica biʼniʼ cré salmista que ora biʼndaʼ sicaríʼ: «Jiobá nuuné naa; qué zadxibediáʼ. Xi zanda guni binni guidxilayú naa yaʼ» (Sal. 118:6). Últimu gueelaʼ guyuu Jesús lu Guidxilayú riʼ, yenebe Pedru ne xhupa apóstol ndaaniʼ jardín stiʼ Getsemaní. Peru lugar de ñataná guiónnacabe, laga gúsicabe. Bicuaaniʼ Jesús laacabe ne gudxi laacabe: «Lagataná ne la iníʼ né Dios ti cadi uquiinde binidxaba laatu» (Mar. 14:38). Neca zaqué, gusi Pedru sti biaje, ne despué bidxíbibe binni ne bicaacaʼ laabe gúnibe ni cadi jneza.

13. Xi caquiiñeʼ gúninu para cadi gucaa binni laanu gúninu cosa malu.

13 Ejemplu stiʼ Pilatu ne Pedru rusiidicani laanu ti cosa nabé risaca: para cadi gucaacabe laanu gucheʼnu, naquiiñeʼ gánnanu xipeʼ nga rusiidiʼ Biblia, cadi gudxíʼbanu laca laanu, gudiʼnu lugar gacanécabe laanu, gannaxhiinu Jiobá ne guidxíbinu Dios, cadi guidxíbinu binni. Pa naguidxi nuu fe stinu purtiʼ runibiáʼ chaahuinu Stiidxaʼ Dios la? qué zadxíbinu ora guininu ni runi crenu. Zacá qué zudiʼnu lugar guchibi binni laanu ne gucaa laanu guchéʼnenu Dios. Cadi guiníʼ íquenu zanda gúninu xiixa né stipa si stinu, sínuque guiénenu caquiiñeʼ gudii Jiobá laanu poder stiʼ. Naquiiñeʼ guinábanu Jiobá espíritu stiʼ ne gannaxhiinu laabe de guidubi ladxidoʼno ti ganda guzúʼbanu stiidxabe ne cadi gúninu xiixa ni gucaa binni guiníʼ mal de laabe. Laaca naquiiñeʼ chuʼnu listu dede ante ti ganda gudxíʼlunu tuuxa ni gacalaʼdxiʼ gucaa laanu gúninu xiixa cosa malu. Cani napa xiiñiʼ naquiiñeʼ guni orarnecaʼ xiiñicaʼ ne gusiidicaʼ laacabe gánnacabe xi guicábicabe ora uquiinde ca xcompañérucabe laacabe gúnicabe cosa malu (2 Cor. 13:7). a

CADI GUINÍʼ ÍQUENU QUÉ ZUTIIDILAʼDXIʼ DIOS DONDA STINU

14. Xi ñuulaʼdxiʼ Binidxabaʼ niníʼ íquenu de ca donda stinu.

14 Nuu tiru rugaanda ca hombre ni chiguinaazeʼ tuuxa maniʼ ti guié o ti trozo naroʼbaʼ lu neza ra nánnacabe zadiʼdiʼ maniʼ ca. Ora guchendañee maniʼ riʼ doo que, ziaba guié o trozo que luguiame ne zuutini laame. Zacagá nga ora ruchiiñaʼ xquendabiaaniʼ ti xpinni cristu laa pur xiixa cosa malu biʼniʼ dxiqué, runi sentir casi ora naʼniʼ xiixa cosa laa. Biblia na: «Puru si ca donda stinneʼ nuu ndaaniʼ iqueʼ; zeeda gaca cani casi ti cosa nabé nanaa para naa. Maʼ nayati nuu ladeʼ ne maʼ guninácabe naa biaʼ gúndatiʼ; cucaaʼ ridxi purtiʼ guizáʼ naná nuu ladxiduáʼ» (Salmo 38:4, 8). Ñuulaʼdxiʼ Binidxabaʼ niníʼ íquenu qué zutiidilaʼdxiʼ Jiobá donda stinu ne qué ziuu dxi gúninu cani rinabaʼ Dios laanu.

15, 16. Xi zanda guʼnuʼ para cadi guiníʼ íqueluʼ caʼruʼ gutiidilaʼdxiʼ Dios donda stiuʼ.

15 Xi zanda gúninu para cadi guiábanu lu trampa ca yaʼ. Pa bíʼniluʼ xiixa ni nabé malu la? nagueendaca biyubi chuʼluʼ galán né Jiobá sti biaje. Gunabaʼ ca binnigola gacanecaʼ lii (Sant. 5:14-16). Biʼniʼ stipa pur guni chaahuiluʼ ra bicheeluʼ (2 Cor. 7:11). Ne pa guluu jnézacabe lii la? cadi guireeluʼ gana purtiʼ zacá nga cusihuinni Jiobá pabiáʼ nadxii lii (Heb. 12:6). Gudixhe ique maʼ cadi liica guʼnuʼ ca cosa ni bicaa lii gucheeluʼ. Ora maʼ guca arrepentirluʼ ne maʼ bibiguétaluʼ ndaaniʼ xquidxi Dios, biʼniʼ cré zanda guixá donda stiuʼ pur guendaguti stiʼ Jesús (1 Juan 4:9, 14).

16 Nuu tu runi sentir náparuʼ donda pur xiixa ni biʼniʼ neca maʼ bitiidilaʼdxiʼ Jiobá donda stiʼ. Pa zacá nuuluʼ la? bietenalaʼdxiʼ laaca bitiidilaʼdxiʼ Jiobá donda stiʼ Pedru ne stiʼ xcaadxi apóstol ora bisaanacaʼ Xiiñibe dxi jmapeʼ biquiiñeʼ Jesús laacaʼ. Ne laaca bitiidiláʼdxibe donda stiʼ ti hombre ni guleecabe de lade ca binni ridagulisaa guyuu Corinto pur guyuuné ni cadi xheelaʼ (1 Cor. 5:1-5; 2 Cor. 2:6-8). Lu Stiidxaʼ Dios zeeda stale relatu stiʼ stale binni ni biʼniʼ cosa malu, peru guca arrepentir ne bitiidilaʼdxiʼ Dios donda sticaʼ (2 Crón. 33:2, 10-13; 1 Cor. 6:9-11).

17. Xi zanda guni guendaguti stiʼ Jesús pur laanu.

17 Zutiidilaʼdxiʼ Jiobá donda stinu ne zusiaandabe cani pa dxandíʼ maʼ guca arrepentirnu ne runi crenu rilaseláʼdxibe laanu. Qué chuʼ dxi guiníʼ íquenu qué zanda iquiiñeʼ guendaguti stiʼ Jesús para guixiá ca donda stinu. Purtiʼ pa guiníʼ íquenu zacá, ziábanu lu trampa stiʼ Binidxabaʼ. Ne ngapeʼ nga ni ñuuláʼdxibe ñúninu, peru Jiobá zanda guxhiá ca donda stinu pa maʼ guca arrepentirnu (Prov. 24:16). Fe ni nápanu zudiini stipa laanu para guni adorarnu Dios de guidubi ladxidoʼno, guidubi xhiálmanu ne guidubi xquendabiaaninu (Mat. 22:37).

«MA NANNA NU XIMODO RUNI BE DXIIÑAʼ»

18. Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guiábanu lu ca trampa stiʼ Binidxabaʼ.

18 Binidxabaʼ riquiiñeʼ guiráʼ clase trampa, purtiʼ racalaʼdxiʼ guinaazeʼ laanu. Peru gastiʼ razón para guinaazebe laanu, «purti ma nanna nu ximodo runi be dxiiñaʼ» (2 Cor. 2:10, 11). Pa guinábanu Jiobá guendabiaaniʼ para gudxíʼlunu ca guendanagana gueeda luguianu, qué ziuu dxi guiábanu lu trampa stiʼ Binidxabaʼ. Santiagu rudii conseju riʼ: «Pa nuu tuuxa de laatu caʼru guiene chaahui xi naquiiñe guni la? inaba lu Dios usiene laa ne zusiene Dios laa. Purti tutiica inabaʼ, rudii Dios ni laa de idubi ladxidóʼ sin tinde né laa» (Sant. 1:5). Para ganda guicabi Jiobá ca oración stinu, naquiiñeʼ gúʼndanu Stiidxaʼ Dios ne gúninu ni nani. Ca libru ne ca revista rudii mozo ni nuu xpiaaniʼ ne ni runi jneza rábicani laanu xii nga ca trampa ni riquiiñeʼ Binidxabaʼ ne rusiidicani laanu xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guiábanu lúcani.

19, 20. Xiñee naquiiñeʼ gaca nanaláʼdxinu cosa malu.

19 Ora runi orarnu ne ora ridúʼndanu Biblia, rizíʼdinu gannaxhiinu ca cosa ni riuulaʼdxiʼ Dios, peru laaca naquiiñeʼ gaca nanaláʼdxinu cani qué riuuláʼdxibe (Sal. 97:10). Laaca racaneni laanu guiníʼ íquenu xi zazaacanu pa gúninu cosa malu (Sant. 1:14, 15). Zacá qué ziábanu lu ca trampa stiʼ Binidxabaʼ purtiʼ nanaláʼdxinu cani.

20 Rudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ cayacané laanu para cadi guiábanu lu ca trampa stiʼ Binidxabaʼ. Riquiiñebe espíritu stibe, Stiidxabe ne xquídxibe para guxhélebe laanu de Binidxabaʼ (Mat. 6:13). Lu sti tema ca zadúʼyanu xhupa trampa ni huaquiiñeʼ Binidxabaʼ para guinaazeʼ ca xpinni Jiobá.

[Nota]

a Zanda iquiiñetu cuadru ra na «Estrategia contra la presión de grupo», ora maʼ cayuni adorartu Dios né binnilídxitu, zeedani lu yaza 132 ne 133 stiʼ libru Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2).

[Guendarinabadiidxaʼ stiʼ párrafo]

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 21]

Pa qué gucueezanu ruaanu zanda guininu xiixa ni zeeda gaca casi ti batee ni guchiá ca binni ridagulisaa

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 24]

Cadi guiníʼ íqueluʼ qué zutiidilaʼdxiʼ Dios donda stiuʼ