Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

«Racaladxe guni tu [ni] para guietenalaʼdxi tu naa»

«Racaladxe guni tu [ni] para guietenalaʼdxi tu naa»

«Gucuaa be pan, ne biluxe bidii si be diuxquixe Dios undaa be ni ne na be: “Ndi nga cuerpu stinne ni rudiee pur laatu. Ne cásica cayuni nu rarí yanna gueela la? zacaca nga racaladxe guni tu para guietenalaʼdxi tu naa”.» (1 COR. 11:23, 24)

1, 2. Xi guníʼ ique ca apóstol que ante cheʼ Jesús últimu biaje Jerusalén.

 NAYAʼNI dxindxi nuu guibáʼ ne rihuinni beeu riʼniʼ o beeuhuiiniʼ. Ca binni ni cayapa Jerusalén que biiyacaʼ beeu riʼ. Cásipeʼ gunna Sanedrín que ni la? guniʼcaʼ maʼ bizulú beeu nisán. De raqué, bicaaguícabe caadxi antorcha ne biseendacabe caadxi binni para guiniʼcaʼ maʼ bizulú beeu que. Ca apóstol que gúnnacaʼ maʼ zeeda dxiña dxi gaca Pascua que. Ne laaca nánnacabe naquiiñeʼ guiree Jesús dxi queca pa racalaʼdxiʼ chindá ante guzulú Pascua que.

2 Dxi que nuurúcabe Perea (deche guiiguʼ Jordán) ne ndiʼ nga últimu biaje chécabe Jerusalén (Mat. 19:1; 20:17, 29; Mar. 10:1, 32, 46). Dxi maʼ bidii ca judíu que cuenta maʼ biluxe primé dxi stiʼ beeu nisán que, nánnacaʼ zuzulú Pascua que trece gubidxa despué, biaʼsi 14 de nisán, despué de guiaaziʼ Gubidxa.

3. Xiñee risaca dxi raca Pascua que para ca xpinni Cristu.

3 Laaca dxi biʼniʼ ca judíu Pascua que nga zaca Guendaroxhi stiʼ Señor iza riʼ, ne zácani 14 stiʼ beeu abril 2014, despué de guiaaziʼ Gubidxa. Nabé risaca dxi riʼ para cani dxandíʼ xpinni Cristu ne para ca binni ni racalaʼdxiʼ gusiecheʼ Dios. Xiñee yaʼ. Purtiʼ nga nga biʼniʼ mandar Jesús. Sicaríʼ ruzeeteʼ 1 Corintios 11:23-25: «Gueela pe bitoo cabe [Jesús] que. Gucuaa be pan, ne biluxe bidii si be diuxquixe Dios undaa be ni ne na be: “Ndi nga cuerpu stinne ni rudiee pur laatu. Ne cásica cayuni nu rarí yanna gueela la? zacaca nga racaladxe guni tu para guietenalaʼdxi tu naa.” Zaqueca biʼni né be copa que».

4. 1) Xi guendarinabadiidxaʼ naquiiñeʼ guiníʼ íqueluʼ. 2) Ximodo riguíxhecabe dxi guieteláʼdxinu guendaguti stiʼ Cristu guirá iza. (Biiyaʼ cuadru ni láʼ:  «Zietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu iza 2014».)

4 Jesús biʼniʼ mandar guietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ guiráʼ iza ne nánnadu zieluʼ dxi ca. Nga runi, dede ca yanna naquiiñeʼ guiníʼ íqueluʼ: «Ximodo zanda chuaaʼ listu para gueelaʼ ca yaʼ. Xi clase pan ne vinu zaquiiñeʼ dxi ca yaʼ. Ximodo zaca ni yaʼ. Xiñee risaca dxi ca para naa yaʼ. Xiñee risaca pan ne vinu ca para naa yaʼ».

PAN NE VINU

5. Xi biʼniʼ mandar Jesús ca apóstol stiʼ ante gúnicabe últimu Pascua que.

5 Dxi biʼniʼ mandar Jesús ca apóstol stiʼ guni chaahuicaʼ ti cuartu para gúnicabe Pascua, qué ñábibe laacaʼ cuʼcaʼ stale adorno ndaaniʼ ni; ni racalaʼdxiʼ Jesús nga gaca lugar que nayá ne naroʼbaʼ para ganda chuʼ guiráʼ ni cheʼ (biindaʼ Marcos 14:12-16). Ne laaca naquiiñeʼ guyubi ca apóstol que caadxi cosa ni iquiiñecaʼ casi pan ni qué gapa levadura ne vinu tintu. Biluxe biʼniʼ sícabe Pascua que la? guníʼ Jesús de pan ne vinu que, purtiʼ chiguiquiiñebe cani.

6. 1) Despué de bíʼnicabe Pascua, xi guníʼ Jesús de pan. 2) Xi pan nga riquiiñeʼ dxi rietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu.

6 Laaca nuu apóstol Mateo raqué, ne despué bicaa ca diidxaʼ riʼ: «Ucuaa [Jesús] pan guluu be ndaayaʼ, ne gundaa be ni lú ca discípulu stibe ne rabi be laacaʼ: “Laicaa ne lagó”» (Mat. 26:26). Qué gapa pan que levadura, cásica modo biquiiñecabe ni dxi bíʼnicabe Pascua que (Éx. 12:8; Deut. 16:3). Bíʼnicabe ni né harina de trigu ne nisa, qué nuguucabe levadura íqueni ne nin sti cosa, casi zidi. Cumu qué ñápani levadura la? gúcani ti pan nalaseʼ, nabidxi ne naxhuxhu. Ca dxi stinu riʼ, zándaca dede ante guinabaʼ ca binnigola ca tuuxa para guni pan riʼ, ne iquiiñecaʼ harina de trigu ne nisa, ne ugaaguicabe ni ndaaniʼ ti cacerola ni bixuubi caadxi aceite ndaaniʼ. (Pa qué gápacabe harina de trigu la? zanda iquiiñecabe harina de arroz, cebada, xubaʼ o harina stiʼ sti clase biidxiʼ.)

7. Xi clase vinu biquiiñeʼ Jesús, ne xi vinu zanda iquiiñenu ora guietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu.

7 Mateo laaca guníʼ: «Ucuaa [Jesús] ti copa ne bidii si be diuxquixe Dios bidii be ni laacaʼ, ne rabi be laacaʼ: “Laguéʼ ni, irá xixé tu”» (Mat. 26:27, 28). Ni naaze Jesús que nga ti copa daʼ vinu tintu ndaaniʼ (cadi puru si jugu stiʼ uva ni, purtiʼ maʼ gudiʼdiʼ chupa chonna beeu de bichuugucabe uva ca dxi que). Neca qué ñuu vinu dxi bíʼnicabe primé Pascua que Egipto, qué niníʼ diʼ Jesús cadi jneza nga guécabe ni dxi biʼniʼ Pascua. Ne biquiiñebe ni lu Guendaroxhi stiʼ Señor. Ne pur nga riquiiñenu ni ora rietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu. Peru xi clase vinu nga zanda iquiiñeʼ dxi ca yaʼ. Cumu rini stiʼ Jesús que cadi naquiiñeʼ diʼ uguuchacabe ni sti cosa para guisácani jma la? ngue runi vinu ni riquiiñeʼ dxi ca cadi naquiiñeʼ gápani brandy o xcaadxi cosa. Zanda iquiiñeʼ intiica vinu tintu, ni gaca ra yoo o ni ridoo ndaaniʼ tienda, casi beaujolais, borgoña o quianti.

XII NGA ZEEDA GACA PAN NE VINU

8. Xiñee risaca para laanu gánnanu xi zeeda gaca pan ne vinu.

8 Pablu bisiene naquiiñeʼ guni guiráʼ xpinni Cristu Guendaroxhi stiʼ Señor. Sicaríʼ gúdxibe ca xpinni Cristu de Corinto: «Ni bisiide laatu la? biziide ni de Señor, [...] gucuaa be pan, ne biluxe bidii si be diuxquixe Dios undaa be ni ne na be: “Ndi nga cuerpu stinne ni rudiee pur laatu. Ne cásica cayuni nu rarí yanna gueela la? zacaca nga racaladxe guni tu para guietenalaʼdxi tu naa”» (1 Cor. 11:23, 24). Nga runi, dede yanna rietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu ti biaje lu ti iza ne risaca para laanu gánnanu xi zeeda gaca pan ne vinu.

9. Xi runi cré stale binni de pan ni biquiiñeʼ Jesús.

9 Ora runadiaga stale binni ni napa religión stiʼ ca diidxaʼ riʼ: «Ndi nga cuerpu stinne», riníʼ íquecaʼ guca ti milagru ne beeda gaca pan que beela ládibe. Peru cadi zacá diʼ gúcani. * Purtiʼ cuerpu stiʼ Jesús nuu raqué nezalú ca apóstol stiʼ, ne zaqueca pan ni qué gapa levadura ni chitócabe que. Racá ridúʼyanu, ni caníʼ Jesús nga zeeda gaca pan que casi beela ládibe. Ne ora bisiidibe, stale biaje bichaagabe ni caniʼbe né sti cosa (Juan 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1).

10. Xi zeeda gaca pan ni riquiiñeʼ dxi raca Guendaroxhi stiʼ Señor.

10 Pan ni nexheʼ nezalú ca apóstol que ne ni mayaca gócabe que zeeda gaca ni casi cuerpu stiʼ Jesús. Xi cuerpu nga caniʼbe raríʼ yaʼ. Cumu gundaa Jesús pan que ne qué ñache nin ti dxita ládibe la? guyuu ti tiempu biʼniʼ cré cani dxandíʼ xpinni Cristu pan ca nga ca xpínnibe ni bibí pur espíritu santu ni rieeteʼ lu Biblia zeeda gaca casi «cuerpu sti Cristu» (Efes. 4:12; Rom. 12:4, 5; 1 Cor. 10:16, 17; 12:27). Peru despué biindaʼ chaahuicabe Stiidxaʼ Dios ne biénecabe pan ca nga zeeda gaca casi cuerpu stiʼ Jesús dxi guyuu lu Guidxilayú. «Ucaná cuerpu sti Cristu», dede bicaacabe laa lu ti yaga. Ora raca Guendaroxhi stiʼ Señor pan ca zeeda gácani casi cuerpu stiʼ Jesús, purtiʼ né laani «byuaʼ be irá stonda nu» (1 Ped. 2:21-24; 4:1; Juan 19:33-36; Heb. 10:5-7).

11, 12. 1) Xi guníʼ Jesús de vinu que. 2) Xi zeeda gaca vinu ni riquiiñeʼ ora raca Guendaroxhi stiʼ Señor.

11 Cumu maʼ nánnanu xi zeeda gaca pan ca la? nga zacané laanu guiénenu ni guníʼ Jesús de vinu. Sicaríʼ na Biblia: «Zaqueca biʼni né be copa que. Biluxe si gudó xhi cabe para na be: “Copa ri nga rini stinne ne ra ixii ni zaguixhe Bixhoze ti modo cubi chuʼ né binni laa tobi si.”» (1 Cor. 11:25). Ñee copa que nga pactu ni biʼniné Jesús ca apóstol stiʼ la? Coʼ. Ora guniʼbe de copa ca la? ni caniʼbe nga vinu daʼ ndaaniʼ ni. Xii nga guniʼbe zeeda gaca vinu que yaʼ. Guniʼbe zeeda gácani rini ni chiguxhiibe.

12 Lu Evangeliu stiʼ Marcos ridúʼndanu ca diidxaʼ ni guníʼ Jesús: «Ndi nga rini stinne ni chi ixii pur stale binni, ne ra ixii ni zaguixhe Bixhoze ti modo cubi chuʼ né binni laa tobi si» (Mar. 14:24). Ne rini stibe nga «ni chi ixii para ixá stonda stale binni» (Mat. 26:28). Ngue runi, vinu tintu que zeeda gaca ni casi rinipeʼ ni chiguxhii Jesús. Pur laani nga zanda gulá Cristu laanu, purtiʼ laa «bisiá laanu de irá ni huachéʼ nu» (biindaʼ Efesios 1:7).

Ca apóstol que güeʼcaʼ vinu ni zeeda gaca casi rini ni chiguxhii Jesús ni biquiiñeʼ para bíʼninebe laacaʼ ti pactu cubi (Biiyaʼ párrafo 11 ne 12)

DXI RIETENALÁʼDXINU GUENDAGUTI STIʼ CRISTU

13. Ximodo rietenalaʼdxiʼ ca Testigu guendaguti stiʼ Cristu guiráʼ iza.

13 Xi zuuyaluʼ ora chigánnaluʼ primé biaje ca testigu stiʼ Jiobá ra rietenaláʼdxicabe guendaguti stiʼ Cristu yaʼ. Zuuyaluʼ ti lugar galán ne nayá ra zanda cuí guiráʼ binni ni cheʼ. Zándaca zuni chaahuicabe lugar ca ne caadxi guieʼ, peru qué ziuu diʼ stale luju casi ora chigaca ti saa. Ti binnigola ni nanna stale de Stiidxaʼ Dios zusietenalaʼdxiʼ ca binni cheʼ raqué né stale respetu de cani cusiene Biblia de Guendaroxhi stiʼ Señor. Zacanebe ca binni ca guiénecaʼ ne gusisácacaʼ ni biʼniʼ Cristu: bidii xquendanabani para ganda guilanu (biindaʼ Romanos 5:8-10). Ne laaca zusiénebe caníʼ Biblia nuu caadxi xpinni Cristu zié guibáʼ ne nuu tu zabani ndaaniʼ Guidxilayú.

14. Xi zusiénecabe lu libana ni chitiidiʼ dxi guietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu.

14 Caadxi xpinni Cristu zabánicaʼ guibáʼ para guni mandarnecaʼ laabe, ne huaxiéʼ nga cani cheʼ guibáʼ, casi ca apóstol stibe ni qué nusaana laabe (Luc. 12:32; 22:19, 20; Apoc. 14:1). Ne cani chiguibani ndaaniʼ Guidxilayú riʼ nga ca xpinni Cristu ni cadi caxeleʼ de Dios ca dxi stinu riʼ, jma stálecaʼ ne zabánicaʼ ndaaniʼ ti paraísu sin qué chuʼ dxi gáticaʼ. Óraca nga gaca ni na Dios ndaaniʼ Guidxilayú cásica raca ni guibáʼ, ne nga nga ni maʼ xadxí de canábanu (Mat. 6:10). Ne Stiidxaʼ Dios cuzeeteʼ xi guiráʼ ndaayaʼ zápanu ora guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu (Is. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23).

15, 16. Xi rúnicabe pan ca dxi raca Guendaroxhi stiʼ Señor.

15 Ra mayaca guiluxe libana ca, zuzeeteʼ binni ni cutiidiʼ ni ca maʼ bedandá ora gaca ni biʼniʼ mandar Jesús ca apóstol stiʼ. Casi maca bizéʼtenu que zaquiiñecabe pan ni qué gapa levadura ne vinu tintu. Zuzuhuaacani lu ti mexaʼ gaxha de ni cutiidiʼ libana. Zuundabe lu Biblia ni guníʼ Jesús ne xi biʼniʼ dxi gudixhestí Guendaroxhi stiʼ Señor. Casi relatu stiʼ Mateo na: «Ucuaa [Jesús] pan guluu be ndaayaʼ, ne gundaa be ni lú ca discípulu stibe ne rabi be laacaʼ: “Laicaa ne lagó. Ndi nga cuerpu stinneʼ”» (Mat. 26:26). Gundaa Jesús pan ni qué gapa levadura que ne bitiidiʼ ni lu náʼ ca apóstol ni zuba guiropaʼ ladu de laa. Ne zacapeʼ nga zaca ni 14 stiʼ abril, zuuyaluʼ nuu pan ni qué gapa levadura ndaaniʼ chupa chonna bladuʼ.

16 Zaquiiñecabe chupa chonna bladuʼ ti ganda tiidiʼ ni lu náʼ guiráʼ binni nuu raqué ti cadi guindaapeʼ ni. Primé, zaca ti oración nachucu, de racá zadiʼdiʼ ca bladuʼ ca lu náʼ cada tobi de ca binni nuu raqué, o modo gúʼyacabe gácani jma jneza lugar ca. Zándaca ziuu tuuxa gó pan ca o zándaca guirutiʼ qué zó ni, cásica gúcani ra bietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu iza 2013.

17. Cásica biʼniʼ Jesús, xi raca ante tiidiʼ vinu lu náʼ cani cheʼ dxi ca.

17 Despué zuzeetebe ca diidxaʼ ni cá lu Mateo ra na: «Ucuaa [Jesús] ti copa ne bidii si be diuxquixe Dios bidii be ni laacaʼ, ne rabi be laacaʼ: “Laguéʼ ni, irá xixé tu. Purti ndi nga rini stinne ni chi ixii para ixá stonda stale binni. Ne ra ixii ni la? zaguixhe Bixhoze ti modo cubi chuʼ né binni laa tobi si”» (Mat. 26:27, 28). Laaca zaqueca nga rúnicabe né ca copa daʼ vinu que, raca sti oración ne de racá rutiidicabe copa ca lu náʼ cani nuu raqué.

18. Xiñee nabé risaca chuunu dxi guietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu neca guirutiʼ gó pan ne gueʼ vinu.

18 Casi guníʼ Jesús que, ca binni ni chiguni mandarné laabe guibáʼ nga naquiiñeʼ gó pan ca ne gueʼ vinu ora tiidiʼ cani lu náʼ cani cheʼ dxi ca (biindaʼ Lucas 22:28-30; 2 Tim. 4:18). Nga rusihuinni casi guiráʼ binni cheʼ dxi ca zuuyasícabe ni gaca raqué. Neca zacá, nabé risaca chécabe dxi ca, purtiʼ zacá zusihuínnicabe risaca para laacabe ni biʼniʼ Jesús ra bidii xquendanabani pur laacabe. Ora maʼ cayetenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu zanda guiníʼ íquenu ca ndaayaʼ ni zacaanu pur guendaguti stibe. Casi laacabe la? zanda chúʼcabe lade «jma binni» ni qué zati ora guidxiña dxi ni «jma nagana». Zácacabe xpinni Jiobá ni maʼ gudiibicaʼ «xhaba caʼ ne bisiquichi né ca ni rini sti Dendxu huiiniʼ» (Apoc. 7:9, 14-17).

19. Ximodo zanda chuʼnu listu para cueendunu ni galán dxi gaca Guendaroxhi stiʼ Señor.

19 Ximodo riuu ca testigu stiʼ Jiobá ni nabani lu guidubi naca Guidxilayú listu para dxi nabé risaca riʼ yaʼ. Chupa chonna semana ante runi invitarnu guiráʼ binni cheʼ dxi ca. Ne chupa chonna gubidxa ante ridúʼndanu caadxi relatu ra rieeteʼ de cani biʼniʼ Jesús ne cani guca ca dxi queca lu iza 33. Zaguixhe chaahuinu tiempu stinu ti cadi guiaadxanu dxi ca. Ne zúninu stipa pur chindanu ante guzulú diidxaʼ riuundaʼ ne ante gaca oración para guzuluni, ti zacá ganda guidxaagalunu ca binni cheʼ dxi ca ne gucaadiáganu guiráʼ ni guieeteʼ lu guendaridagulisaa ca. Guiráʼ cani cheʼ dxi ca, cásica ca xpinni Cristu zaqueca binni chiganna laanu, galán chinándanu lu Biblia stinu ca textu ni guʼndaʼ binni ni gutiidiʼ libana ca. Ne ora chuunu dxi rietenaláʼdxinu Guendaguti stiʼ Cristu riʼ, zusihuínninu rudiʼnu xquíxepeʼ Jesús pur bidii xquendanabani pur laanu ne zinándanu ni biʼniʼ mandarbe ora guniʼbe: «Zacaca nga racaladxe guni tu [ni] para guietenalaʼdxi tu naa» (1 Cor. 11:24).

^ Ti hombre de Alemania ni rusiene de Biblia ni láʼ Heinrich Meyer guníʼ: «Cumu biiyacabe guizáʼ cuerpu stiʼ Jesús (nabánirube) ne caʼruʼ guixii rini stibe la? qué niníʼ ique ca binni nuu raqué [ca apóstol que] [...] dxandipeʼ cayocaʼ beela ládibe ne cayeʼcaʼ rini stiʼ Señor. [Racá ridúʼyanu,] qué ñacaláʼdxibe ñene ca apóstol que ca diidxaʼ guniʼbe que sti modo».

Equinoccio ca nga ti dxi ni napa biaʼ 12 hora ridxíʼ ne 12 hora huaxhinni ne rácani chupa biaje lu ti iza, lu beeu marzo ne septiembre.