Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Ñee riénenu xi riniʼni la?

Ñee riénenu xi riniʼni la?

«Bixhele be xquenda biaani ca para guiene ca ni cá lu Xquiʼchi Dios.» (LUC. 24:45)

1, 2. Ximodo gudixhedxí Jesús ladxidóʼ ca discípulo stiʼ dxi ca biasa lade gueʼtuʼ.

DXI ca biasa Jesús lade gueʼtuʼ, chupa de ca discípulo stibe zecaʼ ti guidxi ni riaana 11 kilómetru de Jerusalén. Qué gánnacabe pa maʼ biásabe lade gueʼtuʼ ne nuucabe triste pur ni bizaaca chupa chonna gubidxa ante. Málasi bihuinni Jesús nezalúcabe, ziné laacabe neza zécabe ne gudixhedxí ladxidóʼcabe. Ximodo bíʼnibe ni yaʼ. «Bisiene be laaca irá ni cá lu Xquiʼchi Dios ra ruzeete ni laabe. Bizulú né be ni bicaa Moisés ne biluxe be ra birá ni bicaa ca profeta.» (Luc. 24:13-15, 27.) ¡Guizáʼ biéchecabe ora bisiene Jesús laacabe ni cá lu Stiidxaʼ Dios, purtiʼ nayaʼniʼ modo biʼniʼ ni! (Luc. 24:32.)

2 Huadxí que, bibiguetaʼ guiropaʼ discípulo que Jerusalén. Ora biiyacabe ca apóstol que gúdxicabe laacaʼ guiráʼ ni bizaaca ne laga caníʼcabe bihuinni Jesús nezalú guirácabe. Nabé bidxibi ca apóstol que ne guníʼ íquecaʼ pa Jesús ngue ni cayuuyacaʼ. Peru Biblia rusiene ximodo guluube gana laacaʼ: «Bixhele be xquenda biaani ca para guiene ca ni cá lu Xquiʼchi Dios» (Luc. 24:45).

3. 1) Xi zándaca cuee gana laanu ora maʼ cayúninu xhiiñaʼ Dios. 2) Xi zacané laanu para cadi guireʼnu gana.

3 Zándaca chuʼ biaje guni sentirnu triste, cásica ca discípulo que. Zándaca nabé rúninu xhiiñaʼ Jiobá, peru zándaca guireʼnu gana ora guidúʼyanu gastiʼ cabeendunu ora rucheechenu diidxaʼ (1 Cor. 15:58). Zándaca qué guiniisi binni ni cayuundanenu Biblia ca lu stiidxaʼ Dios, o zándaca gudxiidéchebe Jiobá. Xi zanda gúninu para cadi guireʼnu gana gúninu xhiiñaʼ Jiobá yaʼ. Ni zanda gacané laanu nga guiene chaahuinu xi riníʼ ca parábola guníʼ Jesús. Guidúʼndanu chonna de laacani para guidúʼyanu xi rusiidiʼ cani laanu.

HOMBRE NI RUDXIIBAʼ BIIDXIʼ NE RASI

4. Xi riníʼ parábola ra cayeeteʼ de hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ ne rasi.

4 (Biindaʼ Marcos 4:26-29.) Xi riníʼ parábola ra cayeeteʼ de hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ ne rasi. Hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ ni cayeeteʼ lu ejemplu riʼ zeeda gaca cada tobi de cani rucheeche stiidxaʼ Reinu. Biidxiʼ ca zeeda gaca stiidxaʼ Reinu ni rinenu ra nuu ca binni ni nayá ladxidóʼ. Hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ riʼ rasi «huaxhinni» ne riasa «ridxíʼ» cásica runi guiráʼ binni. Dede dxi gudxiibabe biidxiʼ hasta ora guindísabe cosecha, ridiʼdiʼ ti tiempu, biidxiʼ riʼ rindani ne riniisi laasi, chaahuiʼ chaahuiʼ. Ne zacaca nga riniisi ti binni lu stiidxaʼ Dios, laaca rácani chaahuiʼ chaahuiʼ. Ora riniisi ti binni lu stiidxaʼ Dios riguixhe ique guni ni nabe, rudii xquendanabani laabe ne riuunisa, zacá nga casi ora nudii ti yaga cuananaxhi.

5. Xiñee biquiiñeʼ Jesús parábola ra rieeteʼ de hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ ne rasi.

5 Xiñee biquiiñeʼ Jesús parábola riʼ. Para gacanebe laanu guiénenu Jiobá nga ni racané guiniisi ni dxandíʼ ca ndaaniʼ ladxidóʼ ca binni ni riuulaʼdxiʼ gucaadiaga stiidxabe (Hech. 13:48; 1 Cor. 3:7). Casi ñaca laanu nga rudxíʼbanu biidxiʼ ndaaniʼ ladxidóʼ binni ne ruzeʼnu ni, peru qué zanda gúninu gastiʼ para guiniisi ni. Cásica hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ riʼ, qué gánnanu ximodo riniisi ni. Stale biaje riniisi ni sin gudiʼnu cuenta, laga cayúninu ni maʼ biaʼnu gúninu guiráʼ dxi. Peru ora tiidiʼ iza, zanda guiniisi stiidxaʼ Reinu ndaaniʼ ladxidóʼ tuuxa binni para gueeda gaca ti discípulo ni gacané laanu guireeche diidxaʼ (Juan 4:36-38).

6. Xi naquiiñeʼ gánnanu de modo riniisi binni lu stiidxaʼ Dios.

6 Xi rizíʼdinu de parábola riʼ. Primé, qué zanda diʼ gúninu gastiʼ para guiniisi stiidxaʼ Dios ndaaniʼ ladxidóʼ tuuxa binni ni cayuundanenu de Biblia. Rúninu guiráʼ ni nuu lu nanu para gacanenu binni riʼ, peru qué zucaʼnu laa chúʼnisa. Rusihuínninu qué rudxíʼbanu laca laanu ora rudiʼnu lugar laabe quixhe íquebe pa zudiibe laabe Jiobá para gúnibe ni na. Pa dxandíʼ nadxiibe Dios, zucaani laabe gudiibe xquendanabánibe laa de guidubi ladxidoʼbe (Sal. 51:12; 54:6; 110:3).

7, 8. 1) Xiruʼ rizíʼdinu de parábola ra cayeeteʼ de hombre ni rudxiibaʼ biidxiʼ ne rasi. Bizeeteʼ ti ejemplu. 2) Xi rusiidiʼ parábola riʼ laanu de Jiobá ne Jesús.

7 Guiropa, ora guiénenu ni rusiidiʼ parábola riʼ, racané ni laanu para cadi guireʼnu gana pa guidúʼyanu ruluíʼ cadi caniisi tuuxa lu stiidxaʼ Dios. Naquiiñeʼ gápanu paciencia (Sant. 5:7, 8). Pa maʼ bíninu guiráʼ ni nuu lu nanu para gacanenu binni ni cayuundanenu Biblia peru cadi caniisi lu stiidxaʼ Dios, qué riníʼ diʼ nga qué gánnanu gusíʼdinu. Jiobá rudii lugar guiniisi stiidxaʼ Reinu ndaaniʼ ladxidóʼ ca binni ni qué rudxiibaʼ laca laa ne ricá ique guchaa modo nabani (Mat. 13:23). Cadi naquiiñeʼ guiníʼ íquenu jneza rúninu xhiiñaʼ Dios purtiʼ si huayacanenu stale binni chúʼnisa. Ni rusisaca Jiobá nga ca stipa ni rúninu pur cadi gusaananu de gúninu xhiiñaʼ ne cadi panda binni maʼ gucanenu (biindaʼ Lucas 10:17-20 ne 1 Corintios 3:8).

8 Guionna, cadi guiráʼ biaje rudiʼnu cuenta ora maʼ bichaa ti binni. Guzéʼtenu ti ejemplu, ti misioneru cayuundané ti guendaxheelaʼ ne ti dxi gudxi guendaxheelaʼ riʼ laabe rápacaʼ gana gucheechecaʼ diidxaʼ. Misioneru que gudxi laacabe naquiiñeʼ gusaana de cúbacabe gueza para ganda gucheechecabe diidxaʼ. Peru guizáʼ biéchebe ora gudxi guendaxheelaʼ que laabe maʼ napa chupa chonna beeu de bisaanacaʼ de cúbacaʼ gueza. Xi bicaa laacabe gúnicabe ni yaʼ. Biziidicabe qué riuulaʼdxiʼ Jiobá guiníʼcabe ti cosa ne gadxé ni gúnicabe ne zanda guuyaʼ laacabe pa cúbacabe gueza. Ngue runi gudixhe íquecabe: o cúbacabe gueza nezalú misioneru que o gusaanacabe viciu que. Cumu maʼ cayannaxhiicabe Jiobá la? ngue bicaa laacabe gúnicabe ni jneza. Neca qué nudii misioneru que cuenta, maʼ biniisi guendaxheelaʼ que lu stiidxaʼ Dios.

TARRAYA NI RINAAZEʼ BENDA

9. Xi riníʼ parábola ra cayeeteʼ de tarraya ni rinaazeʼ benda.

9 (Biindaʼ Mateo 13:47-50.) Xi riníʼ parábola ra cayeeteʼ de tarraya ni rinaazeʼ benda. Bichaaga Jesús tarraya ni rinaazeʼ benda né dxiiñaʼ ni rúninu de gucheechenu stiidxaʼ Reinu ra nuu guiráʼ binni. Cásica tarraya que rutopa «irá clase benda», zacaca nga ora rucheechenu diidxaʼ millón de binni de guiráʼ clase cayuu ndaaniʼ xquidxi Jiobá (Is. 60:5). Ne zacá rihuínnini purtiʼ guiráʼ iza rié stale binni ca guendaridagulisaa roʼ ne ra rietenaláʼdxinu guendaguti stiʼ Cristu. Caadxi de cani zeeda gaca benda que «zaquiiñe», ne pur nga reeda gácacaʼ de xquidxi Dios. Peru nuu xcaadxi ni «qué zaquiiñeʼ», ne qué zeeda gácacaʼ xpinni Jiobá.

Despué de guidúʼndanu Mateo 13:47-50, guiníʼ íquenu ximodo cayaca cumplir ca diidxaʼ ca tiempu riʼ

Ca binni ni chuulaʼdxiʼ guiziidiʼ ni dxandíʼ, zaguixhe íquecaʼ gúnicaʼ ni ná Jehová (Biiyaʼ párrafo 9 hasta 12)

10. Xiñee biquiiñeʼ Jesús parábola ra cayeeteʼ de tarraya ni rinaazeʼ benda.

10 Xiñee biquiiñeʼ Jesús parábola riʼ. Ora rieeteʼ zabícabe ca benda ni zaquiiñeʼ de lade cani qué zaquiiñeʼ cadi caniʼni de ni chiguizaaca ra guiluxe gran tribulación, sínuque caniʼni ni zazaaca lu guidxilayú malu riʼ lu ca últimu dxi nabáninu riʼ. Jesús bisihuinni cadi guiráʼ diʼ binni ni riuulaʼdxiʼ gucaadiaga stiidxaʼ Dios nga zácacaʼ xpínnibe. Stale de laacaʼ huayecaʼ guendaridagulisaa stinu o huayuundanenu laacaʼ Biblia, peru qué nacaʼ gudiicaʼ xquendanabánicaʼ Jiobá (1 Rey. 18:21). Nuu xcaadxi ni maʼ qué ridagulisaané laanu. Ne laaca nuu hombrehuiiniʼ o dxaapahuiiniʼ ni biniisi ndaaniʼ xquidxi Dios peru cadi nadxiicaʼ Jiobá. Jesús guníʼ cada tobi de laanu nga naquiiñeʼ quixhe ique xi guni. Cani cuí guni ni jneza la? ziuucaʼ lade «ca cosa ni risaca stiʼ ca guidxi roʼ» (Ageo 2:7).

11, 12. 1) Ximodo racané parábola ra cayeeteʼ de tarraya ni rinaaze benda que laanu. 2) Xi rusiidiʼ parábola riʼ laanu de Jiobá ne Jesús.

11 Ximodo racané parábola ra rieeteʼ de tarraya ni ninaazeʼ benda que laanu. Ora guiénenu parábola riʼ racané ni laanu para cadi chuʼnu xizaa ne cadi chuʼnu triste pa qué náʼ tuuxa ni rúʼndanenu Biblia o ti xiiñinu guni ni na Jiobá. Nga nga tobi de ca cosa ni qué zanda gucueezanu, neca gúninu stipa pur gacanenu laacabe. Neca guzulú tuuxa guundaʼ Biblia o biziidiʼ de Dios dede nahuiiniʼ, qué riníʼ diʼ nga zaca xhamígube Jiobá. Ne pa qué nacaʼ gúnicaʼ ni na gobiernu stibe la? zabeebe laacaʼ de ndaaniʼ xquídxibe.

12 Ñee riníʼ nga maʼ qué lica zanda guibiguetaʼ ca binni ni maʼ biree ndaaniʼ xquidxi Dios la? O pa tuuxa ni caʼruʼ gudii xquendanabani Jiobá, ñee riníʼ nga qué ziuu dxi iquiiñeʼ Dios laabe para gúnibe xhiiñaʼ la? Coʼ. Zándaruʼ gácabe xhamigu Dios ante guzulú gran tribulación. Casi ora ñabi Jiobá laacabe: «Laguibiguetaʼ ra nuaaʼ, ne naa zabiguetaniáʼ laatu» (Mal. 3:7). Jesús laaca bizeeteʼ de laani lu sti parábola, ra cayeeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu (biindaʼ Lucas 15:11-32).

HOMBREHUIINIʼ NI GUDXITE XPUELTU

13. Xi riníʼ parábola ra cayeeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu.

13 Xi riníʼ parábola ra cayeeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu. Bixhoze hombrehuiiniʼ ni cayeeteʼ lu parábola riʼ nabé biabe xiiñibe, ne zeeda gácabe Jiobá, Bixhózenu ni nadxii laanu. Hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu riʼ zeeda gácabe cani maʼ bixeleʼ de xquidxi Dios. Ora guixélecabe de Dios, casi ora ñécabe «zitu», ndaaniʼ guidxilayú stiʼ Binidxabaʼ ni nuu zitu de Jiobá (Efes. 4:18; Col. 1:21). Peru chupa chonna de laacabe riníʼ ique ne runi stipa pur guibiguetaʼ ndaaniʼ xquidxi Jiobá. Rutiidilaʼdxiʼ Dios stóndacaʼ, purtiʼ qué rudxiibacaʼ laca laacaʼ ne raca arrepentircaʼ (Is. 44:22; 1 Ped. 2:25).

14. Xiñee biquiiñeʼ Jesús parábola ra cayeeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu.

14 Xiñee biquiiñeʼ Jesús parábola riʼ. Purtiʼ Jesús bisihuinni racalaʼdxiʼ Jiobá guibiguetaʼ ca binni ni maʼ bixeleʼ de laa ra nuu. Bixhoze hombrehuiiniʼ riʼ qué ñuu dxi niníʼ ique maʼ qué ziuu dxi guibiguetaʼ xiiñiʼ. «De zitu ru zeeda be» biiyaʼ bixhózebe laabe, nagueendaca bidxagalú laabe. Ejemplu riʼ naquiiñeʼ gucaani cani maʼ bixeleʼ de Jiobá guibiguétacaʼ nagueendaca ndaaniʼ xquídxibe. Zándaca guni sentírcabe cadi zuhuaacabe dxiichiʼ lu stiidxaʼ Dios, guituilúcabe, ne gaca nagana para laacabe guibiguétacabe. Peru zabeendúcabe stale ni galán pa gúnicabe stipa pur guibiguétacabe, purtiʼ dede Jiobá, Jesús ne ca ángel riuucaʼ nayecheʼ (Luc. 15:7).

15, 16. 1) Xi rizíʼdinu de parábola ra rieeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu. Bizeeteʼ chupa ejemplu. 2) Xi rusiidiʼ parábola riʼ laanu de Jiobá ne Jesús.

15 Ximodo racané parábola ra cayeeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu que laanu. Racaneni laanu chinándanu ejemplu stiʼ Jiobá. Qué racaláʼdxinu guiníʼ íquenu jma jneza cani rúninu, dede gucaani laanu cadi guidxaagalunu tuuxa ni gaca arrepentir de pecadu stiʼ. Pa gúninu zacá zuxheleʼ ni laanu de Dios (Ecl. 7:16). Sti cosa ni rusiidiʼ ni laanu nga naquiiñeʼ guidúʼyanu cani maʼ bisaana xquidxi Dios casi «ti dendxuʼ ni cananiti» ne ziuu dxi zabiguetaʼ ndaaniʼ xquidxi Dios (Sal. 119:176). Pa málasi guidúʼyanu ti binni ni maʼ bixeleʼ de xquidxi Dios peru cadi nuu diʼ expulsadu, ñee zacanenu laabe para ganda guibiguétabe la? Ñee nagueendaca rábinu ca binnigola gacanecaʼ laabe la? Zúninu ni pa dxandíʼ riénenu ne rúninu lu xquendanabáninu ni bisiidiʼ Jesús lu parábola ra cayeeteʼ de hombrehuiiniʼ ni gudxite xpueltu.

16 Chupa chonna de cani ribiguetaʼ ndaaniʼ xquidxi Dios rudiicaʼ xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ nácabe ti Dios ni rilaselaʼdxiʼ binni ne purtiʼ rudiicaʼ cuenta nadxii ca binni ridagulisaa laacaʼ ne racanecaʼ laacabe. Ti xpinni Cristu ni guca expulsar veinticinco iza guníʼ: «Dede dxi bibiguetaʼ ndaaniʼ xquidxi Dios zeʼ dxi jma nayecheʼ riuaaʼ purtiʼ maʼ gudixhedxí Jiobá ladxiduáʼ (Hech. 3:19). Guirácabe huayacanécabe naa ne nadxiicabe naa. Yanna maʼ runeʼ sentir napa ti familia ni nuu gaxha de Dios». Ti baʼdudxaapaʼ xpinni Cristu ni bixeleʼ de xquidxi Jiobá gaayuʼ iza guníʼ sicaríʼ ora bibiguetaʼ: «Raca nagana para naa guiniéʼ ximodo bineʼ sentir ora biiyaʼ modo bisihuinni ca xpinni Cristu pabiáʼ nadxiicaʼ naa casi guníʼ Jesús. Gástiruʼ stiʼ cosa jma galán que chuʼnu ndaaniʼ xquidxi Jiobá».

17, 18. 1) Xi rizíʼdinu de guionnaʼ parábola ni bidúʼndanu riʼ. 2) Xi naquiiñeʼ quixhe íquenu gúninu.

17 Xi rizíʼdinu de guionnaʼ parábola riʼ yaʼ. Primé, qué zanda diʼ gúninu gastiʼ para guiniisi tuuxa lu stiidxaʼ Dios. Lu náʼ Jiobá nuu ni. Guiropa, cadi naquiiñeʼ diʼ cuézanu guni guiráʼ binni ni rié ca guendaridagulisaa ca o ca binni ni rúʼndanenu Biblia xhiiñaʼ Dios. Ne últimu, naquiiñeʼ guiníʼ íquenu ziuu dxi zabiguetaʼ ca binni ni maʼ bidxiideche Jiobá ndaaniʼ xquídxibe. Ne ora guibiguétacabe, naquiiñeʼ guidxaagalunu laacabe galán cásica runi Jiobá.

18 Cada tobi de laanu naquiiñeʼ guyubi ganna, guiene ne gaca ti binni nuu xpiaaniʼ. Ora guidúʼndanu ca parábola guníʼ Jesús galán guinabadiidxanu laca laanu xi riníʼcani, xiñee cá cani ndaaniʼ Biblia, ximodo zanda iquiiñenu cani rusiidicani ne xi rusiidicani laanu de Jiobá ne Jesús. Zacá ziénenu xi riníʼ ca diidxaʼ guníʼ Maestru ni jma nanna gusiidiʼ.