Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Gunnaxhii Cristu binni

Gunnaxhii Cristu binni

«Gunnaxhiee [...] ca xiiñiʼ binni guidxilayú.» (PROVERBIOS 8:31)

1, 2. Ximodo bisihuinni Jesús nabé nadxii binni.

CAPÍTULO 8 stiʼ Proverbios na zeeda gaca guendanuuxpiaaniʼ casi ti binni. Ne lu capítulo riʼ Jesús nga zeeda gaca guendanuuxpiaaniʼ ante gueeda lu Guidxilayú. Racá na ora bizáʼ Dios guiráʼ cosa, Jesús guyuu cueʼbe «casi tobi ni runi xhiiñabe jnézapeʼ», o ti binni ni nabé nanna guni dxiiñaʼ. Nanna dxíchinu, guizáʼ nayecheʼ guyuube laga cuzáʼ Dios guibáʼ ne Guidxilayú. Peru de lade guiráʼ cosa ni bizáʼ Dios, jma gunnaxhii Jesús binni guidxilayú (Proverbios 8:22-31).

2 Ximodo bisihuinni Jesús nabé nadxiibe Dios ne binni guidxilayú yaʼ. Bisihuínnibe ni ora gunabe beedabe lu Guidxilayú riʼ para gátibe ne gulabe laanu de lu náʼ guendaruchee ne guendaguti (Mateo 20:28; Filipenses 2:5-8). Ne dxi beedabe lu Guidxilayú, bidii Dios poder laabe para gúnibe milagru. Né ca milagru ca bisihuínnibe pabiáʼ nadxiibe laanu ne laaca bisihuínnibe ca cosa ni nabé galán ni maʼ cadi candaa zúnibe pur laanu.

3. Xi chiguizíʼdinu lu tema riʼ.

3 Dxi guyuu Jesús lu Guidxilayú, guniʼné binni de Reinu stiʼ Dios (Lucas 4:43). Laabe gúnnabe zusiá Reinu riʼ lá Dios ne zabee ca guendanagana napa binni guidxilayú, ne maʼ qué ziuu dxi guniná ca guendanagana ca binni. Ne ca milagru ni bíʼnibe ora bicheechebe diidxaʼ, bisihuínnibe nadxiibe guiráʼ binni. Nabé risaca guiráʼ ndiʼ para laanu. Xiñee yaʼ. Purtiʼ ca milagru riʼ racané cani laanu gánnanu nuu ti cosa galán para laanu despué. Lu tema riʼ zaninu de tapa milagru ni biʼniʼ Jesús.

«ZUSIANDA LII»

4. Xi bizaaca ora biiyaʼ Jesús ti hombre napa lepra.

4 Laga cucheeche Jesús diidxaʼ, guyebe ti lugar láʼ Galilea. Raqué biiyabe ti hombre napa ti guendahuará nabé malu láʼ lepra (Marcos 1:39, 40). Nabé huará hombre que hasta doctor Lucas na dxabe de lepra (Lucas 5:12). Biblia na ora biiyaʼ hombre que Jesús bizuxibi ne gudxi laabe: «Señor, pa na lu la? zanda usianda lu naa». Laabe nánnabe zanda gusianda Jesús laabe. Peru qué gánnabe pa racalaʼdxiʼ Jesús gúnini. Xiñee yaʼ. Purtiʼ ca xaíque stiʼ ca religión stiʼ ca judíu rúnicabe menu ca binni napa lepra. Ne hombre riʼ maʼ cayá ladi pur lepra que. Xi biʼniʼ Jesús óraque yaʼ. Ñee biʼniʼ tratarbe laa cásica runi ca xaíque stiʼ ca religión que la? Xi ñúniluʼ lii yaʼ.

5. Xiñee gucalaʼdxiʼ Jesús nusianda hombre napa lepra que.

5 Ley ni bidii Dios Moisés que na pa ti binni napa lepra guidxiña tuuxa, naquiiñeʼ guiníʼ huará. Peru ruluíʼ si qué niníʼ diʼ hombre riʼ pa huará (Levítico 13:43-46). Ñee bidxiichi Jesús la? Coʼ, sínuque bizaalaʼdxiʼ laabe ne gucané laabe. Cumu biaʼ Jesús hombre napa lepra riʼ la? bíʼnibe ti cosa ni guirutiʼ huayuni: gudáʼnabe laa. Óraque gúdxibe laa: «Zusianda lii, ne mápeca bianda luʼ». Oraqueca binitilú lepra que (Lucas 5:13). Rihuinni dxíchica, bidii Jiobá Jesús poder para guni milagru riʼ ne para gusihuínnibe pabiáʼ nadxiibe binni (Lucas 5:17).

6. 1) Xi ridxagayaanu de ca milagru ni biʼniʼ Jesús. 2) Xi rusiidiʼ ca milagru stiʼ Jesús laanu.

6 Pur poder ni bidii Dios Jesús, biʼniʼ stale milagru ni nabé bidxagayaa binni. Bisiándabe binni ni napa lepra ne laaca bisiándabe binni ni napa sti clase guendahuará. Biblia na nabé bidxagayaa ca binni que ora biiyacaʼ «cani qué ñanda niníʼ ma riníʼ [...], cani qué ñanda nizá ma rizá, cani qué ñanda niná ma riná» (Mateo 15:31). Ca dxi riʼ, nuu biaje riquiiñeʼ ca doctor ca gudii binni xiixa órganu stiʼ para cúʼcabe ni lu cuerpu stiʼ sti binni para guianda. Peru Jesús qué ñuni zacá. Laabe gunda bisiándabe intiica órganu stiʼ binni nagueendaca. Dede gunda bisiándabe binni neca nuu zitu (Juan 4:46-54). Xi rusiidiʼ ca ndiʼ laanu yaʼ. Rizíʼdinu zanda cuee Jesús guiráʼ clase guendahuará ne racaláʼdxibe gúnibe ni. Ora guidúʼyanu modo runi tratar Jesús binni, nga rucaa laanu chuʼnu seguru «ziabe cani caquiiñeʼ gacanécabe laacaʼ ne ca binni pobre» ndaaniʼ Paraísu (Salmo 72:13). Nánnanu dxandipeʼ racaláʼdxibe gusiándabe guiráʼ cani huará.

«BIASA, GUNDISA JLUUNA LU NE UZÁ»

7, 8. Xi biʼniʼ Jesús ante cheʼ ra nuu ti estanque ni nabé runibiáʼ binni.

7 Chupa chonna beeu despué de bisianda Jesús hombre napa lepra que, biree de Galilea ne guyé Judea para gucheeche diidxaʼ. Mil binni bicaadiaga laabe ne bidiicaʼ cuenta pabiáʼ nadxiibe laacaʼ. Gudixhedxí Jesús ladxidóʼ ca binni ni cayacaná que ne gúdxibe laacaʼ nuu ti cosa galán ni cabeza laacaʼ (Isaías 61:1, 2; Lucas 4:18-21).

8 Lu beeu nisán, guyé Jesús Jerusalén para guni Pascua, ti saa ni runi ca judíu. Mil de binni riecaʼ raqué para gúnicaʼ saa que. Guyé Jesús ra nuu ti estanque ni nabé runibiáʼ binni ni nuu ndaaniʼ guidxi que, ladu guiaʼ stiʼ yuʼduʼ que. Raqué biiyabe ti hombre ni nexheʼ lu xluunaʼ purtiʼ qué randa rizá.

9, 10. 1) Xiñee rié binni ra nuu estanque ni nuu Jerusalén que. 2) Xi biʼniʼ Jesús ra nuu estanque que. (Biiyaʼ dibuju ni zeeda ra ruzulú tema riʼ.) 3) Xi rizíʼdinu de milagru riʼ.

9 Nabé stale binni rié ra nuu estanque que. Xiñee yaʼ. Purtiʼ riníʼ íquecaʼ pa gázecaʼ laga caniibi nisa que, zaca ti milagru ne ziándacaʼ. Bixuiʼlú modo nuu ca binni que raqué, guiracaʼ racaláʼdxicaʼ guiándacaʼ. Peru Jesús qué ñalené donda ne cadi caquiiñeʼ guianda. Yanna, xiñee guyebe ra nuu estanque que yaʼ. Purtiʼ gunnaxhiibe ca binni que. Raqué nga biiyabe hombre ni que randa rizá que. Hombre riʼ maca huará dede ante gale Jesús lu Guidxilayú (biindaʼ Juan 5:5-9).

10 Gunabadiidxaʼ Jesús hombre que pa racalaʼdxiʼ guianda. Nabé triste guyuube ne guniʼbe racaláʼdxibe guiándabe, peru que ganda guiándabe purtiʼ guirutiʼ tu gacané laabe chuʼbe ndaaniʼ estanque que. Óraque gudxi Jesús laabe gúnibe xiixa ni ruluíʼ qué zanda gaca. Gudxi laabe guiásabe, guicaabe xluunabe ne chebe. ¡Ne biʼniʼ hombre que ni! Ni biʼniʼ Jesús riʼ rucaani laanu guiníʼ íquenu de ca milagru ni maʼ qué zandaa zúnibe ndaaniʼ Paraísu. Peru laaca rusiidiʼ ni laanu nabé nadxii Jesús binni. Guyé Jesús ra nuu estanque que para guyubi binni ni caquiiñeʼ gacanécabe laa. Naquiiñeʼ chinándanu ejemplu stibe ne guyúbinu ca binni ni cayacaná pur ca cosa malu ni nuu lu Guidxilayú riʼ.

«BIANDA LU, XIIÑEʼ, PURTI BINI CRE LUʼ»

11. Xiñee nánnanu gunnaxhii Jesús binni huará.

11 (Biindaʼ Marcos 5:25-34.) Guyuu ti gunaa ni maʼ napa 12 iza de cayuniná ti guendahuará nabé malu laa. Nabé maʼ stale bueltu binítibe ra nuu doctor, peru zeʼ dxi jma zigaca xiroo ni. Nabé maʼ bininá guendahuará que laabe ne maʼ que randa runi adorarbe Dios casi ñuuláʼdxibe ñúnibe ni. Cumu maʼ nuube guiándabe la? ti dxi gudixhe íquebe chuʼbe lade ti grupu de binni para chindabe de ra nuu Jesús ne cánabe xhaba (Levítico 15:19, 25). ¡Ne bianda gunaa riʼ! Jesús bidii cuenta biree poder de laa, ngue runi bitiixhilú ne gunabadiidxaʼ tu gudaʼnaʼ laa. Dede cayacaditi gunaa riʼ tantu bidxibi, bizuxibi ne gudxi laabe xipeʼ nga bizaaca. Jesús nanna Jiobá ngue bisianda gunaa riʼ. Ngue runi gúdxibe laa: «Bianda lu, xiiñeʼ, purti bini cre luʼ». Ne gudxi laabe chebe ne maʼ cadi chuʼbe xizaa. Rihuinni dxíchica gunnaxhii Jesús ca binni huará.

Né ca milagru ni biʼniʼ Jesús bisihuinni rizaalaʼdxiʼ laanu ne racalaʼdxiʼ gacané laanu lu ca guendanagana stinu (Biiyaʼ párrafo 11 ne 12)

12. 1) Pur guiráʼ ni maʼ bíʼyanu riʼ, xi riníʼ íqueluʼ de Jesús. 2) Xi ejemplu galán bisaana Jesús para laanu.

12 Ratadxí ladxidoʼno gánnanu nabé nadxii Jesús binni, jmaruʼ si cani huará. ¡Gadxepeʼ nga Binidxabaʼ! Laa racalaʼdxiʼ guni crenu qué risácanu ne guirutiʼ nadxii laanu. Ca milagru ni biʼniʼ Jesús bisihuínnicani rizaaláʼdxibe laanu ne racaláʼdxibe gacanebe laanu lu ca guendanagana rápanu. Zanda chuʼnu nayecheʼ purtiʼ nápanu ti rey ne ti sacerdote ni nabé nadxii laanu (Hebreos 4:15). Pa cadi huaranu, zándaca gaca nagana para laanu guiénenu ximodo runi sentir ca binni ni maʼ xadxí huará. Peru zanda gúninu casi biʼniʼ Jesús. Neca qué ñuu dxi ñaca huarabe, biénebe ca binni huará ne biabe laacaʼ (1 Pedro 3:8). ¡Galán chinándanu ejemplu stibe!

«¡LÁZARO, GUDÁʼ RARÍʼ!»

13. Xi rizíʼdinu de Jesús ora gundísabe Lázaro.

13 Nabé riuubaʼ ladxidóʼ Jesús ora guuyaʼ cayacaná binni. Casi dxi guti Lázaro, xhamigu Jesús, nabé triste guyuube ora biiyabe pabiáʼ naná nuu ladxidóʼ ca binnilidxi ne ca xhamigu Lázaro (biindaʼ Juan 11:33-36). Neca nánnabe zandísabe Lázaro, biinabe. Qué nituílube nusihuínnibe ni cayuni sentirbe nezalú binni. Nabé gunnaxhiibe Lázaro ne binnilidxi, ngue runi biquiiñebe poder ni bidii Dios laabe para gusibánibe xhamígube (Juan 11:43, 44).

14, 15. 1) Xi rusihuinni racalaʼdxiʼ Jiobá cuee guiráʼ ni runiná laanu. 2) Xi naquiiñeʼ guni Dios para ganda guindisaʼ cani maʼ guti.

14 Lu Biblia rieeteʼ naca Jesús casi Bixhoze (Hebreos 1:3). Nga runi ca milagru stiʼ Jesús rusihuínnicani laaca racalaʼdxiʼ Dios cuee guiráʼ ni cayuniná laanu, casi guendahuará, yuubaʼ ne guendaguti. Maʼ cadi candaa zusibani Jiobá ne Jesús millón de binni. Jesús guníʼ ziasa «irá cani nuu ndaani baʼ» (Juan 5:28, 29).

15 Para ganda guindisaʼ Dios cani maʼ guti, naquiiñeʼ guietenaláʼdxibe laacaʼ. Dios ni napa stale poder, ni bizáʼ guibáʼ ne Guidxilayú, zanda guietenalaʼdxiʼ ximódopeʼ cada tobi de ca binni ni nadxiinu ante gatiʼ (Isaías 40:26). Zanda guietenaláʼdxibe laacaʼ, peru laaca racaláʼdxibe gúnibe ni. Ora rieeteʼ lu Biblia biasa binni de lade gueʼtuʼ racané cani laanu gánnanu xi zazaaca ndaaniʼ Paraísu.

XI RIZÍʼDINU DE CA MILAGRU STIʼ JESÚS

16. Xi milagru zuuyaʼ ca xpinni Dios gaca.

16 Pa qué gusaana de guzúʼbanu stiidxaʼ Dios la? zanda tiidinu sin gátinu lu Armagedón. Ndiʼ nga tobi de ca milagru ni jma naroʼbaʼ ni qué huayuu dxi huayaca. Maʼ qué zandaa jma stale milagru zadúʼyanu. Guiráʼ binni guidxilayú zaca binni sin donda (Isaías 33:24; 35:5, 6; Apocalipsis 21:4). Maʼ qué zaquiiñecabe lente, bastón, muleta, audífono nin silla de rueda. Zacané Jiobá ca binni ni tiidiʼ sin gatiʼ lu Armagedón para gácacaʼ nadipaʼ ne nazaaca. Ne naquiiñeʼ gácacabe nadipaʼ ne nazaaca, purtiʼ laacabe nga chigúnicabe dxiiñaʼ para gaca Guidxilayú riʼ ti paraísu (Salmo 115:16).

17, 18. 1) Xiñee biʼniʼ Jesús milagru. 2) Xiñee racaláʼdxinu gúninu intiica si para chuʼnu ndaaniʼ Paraísu.

17 Ora guʼndaʼ cani nuu lu gran muchedumbre de ca milagru ni biʼniʼ Jesús, riguidxi fe stícabe ne nánnacabe maʼ cadi candaa guirácabe zácacabe binni nazaaca dxichi (Apocalipsis 7:9). Ca milagru riʼ rusihuínnicani pabiáʼ nadxii Jesús laanu (Juan 10:11; 15:12, 13). Ora bisihuínnibe riabe binni laaca rusietenalaʼdxiʼ ni laanu pabiáʼ nadxii Jiobá ca binni ni runi ni na.

18 Lu Guidxilayú riʼ nuu stale binni ni cayati, napa yuubaʼ ne cayacaná (Romanos 8:22). Nga runi caquiiñeʼ Paraísu ca. Malaquías 4:2 na zabáninu nayecheʼ purtiʼ zácanu binni nazaaca. Ora guiníʼ íquenu ndiʼ, rudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá ne rápanu confianza zúnibe cani maʼ bizabiruaabe. Nga runi racaláʼdxinu gúninu intiica si para chuʼnu ndaaniʼ Paraísu ca. Riéchenu gánnanu ca milagru ni biʼniʼ Jesús dxiqué rusihuínnicani ca cosa galán ni maʼ cadi candaa zápanu ora guni mandarbe.