Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Zapa Jiobá lii

Zapa Jiobá lii

«Jiobá zudii stipa laabe ora maʼ huarabe.» (SALMO 41:3)

DIIDXAʼ RIUUNDAʼ: 23 NE 138

1, 2. 1) Xi biʼniʼ Jiobá tiempu bibani ca binni ruzeeteʼ Biblia. 2) Xi rinabadiidxaʼ stale binni yanna.

GUIRANU riuuláʼdxinu chuʼnu nazaaca. Pa guyuu dxi gúpaluʼ ti guendahuará nabé malu, zándaca guníʼ íqueluʼ: «Ñee ziuu dxi guiandaʼ la?». O zándaca riníʼ íqueluʼ zacá pa nabé huará ti xhamíguluʼ o ti binnilídxiluʼ. Biblia ruzeeteʼ de caadxi binni ni guca huará ne gunabadiidxacaʼ pa zadxiña dxi guiándacaʼ. Tobi de laacabe nga rey Ocozías, xiiñiʼ Acab ne Jezabel. Ti dxi nabé naná modo biaba Ocozías ne gunabadiidxaʼ pa zianda. Gudiʼdiʼ si tiempu, laaca guca huará rey Ben-hadad de guidxi Siria, laa laaca gunabadiidxaʼ pa zianda (2 Reyes 1:2; 8:7, 8).

2 Tiempu bibani ca binni ruzeeteʼ Biblia, laaca guyuu biaje biquiiñeʼ Jiobá poder stiʼ para gusianda caadxi binni huará. Dede bidiibe poder stibe caadxi profeta para gusibánicaʼ gueʼtuʼ (1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:17-20, 32-35). Nga runi, stale binni ni huará tiempu riʼ, rinabadiidxacaʼ pa laaca zanda iquiiñeʼ Dios poder stiʼ para gusianda laacaʼ.

3-5. 1) Xi zanda guni Jiobá ne Jesús. 2) Xi zacábinu lu tema riʼ.

3 Zanda iquiiñeʼ Jiobá poder stiʼ para guni huará binni. Ti biaje biʼniʼ castigarbe ti rey de Egipto ora biʼniʼ huarabe laa ne laaca biʼniʼ huarabe bizaʼnaʼ Moisés (Génesis 12:17; Números 12:9, 10; 2 Samuel 24:15). Ne dxi qué nuzuubaʼ ca israelita stiidxaʼ Dios, laaca biʼniʼ castigarbe laacaʼ ora biseendabe caadxi plaga ne guendahuará luguiacaʼ (Deuteronomio 28:58-61). Peru laaca riquiiñeʼ Jiobá poder stiʼ para gapa ca xpinni ne para cadi gaca huaracaʼ (Éxodo 23:25; Deuteronomio 7:15). Dede guyuu biaje bisiándabe chupa chonna de laacaʼ. Guzéʼtenu ti ejemplu, bisiándabe Job dxi canabaʼ gatiʼ purtiʼ nabé huará (Job 2:7; 3:11-13; 42:10, 16).

4 Cásica Jiobá, Jesús laaca zanda gusianda binni. Dxi guyuu Jesús ndaaniʼ Guidxilayú riʼ, bisianda binni ni huará de lepra, binni ni rudii ataque laa, binni qué rizá, binni nacheepaʼ lú ne xcaadxi binni huará (biindaʼ Mateo 4:23, 24; Juan 9:1-7). Racané ca milagru riʼ laanu para guxuíʼlunu guiráʼ ni chiguni Jesús ndaaniʼ Paraísu. Ora maʼ guibáninu racá la? guirutiʼ tu zaníʼ: «Huaraʼyaʼ» (Isaías 33:24).

5 Yanna, pa guizáʼ huaranu tiempu riʼ, ñee zabézanu iquiiñeʼ Jiobá o Jesús poder sticaʼ para gusiándacaʼ laanu la? Xi naquiiñeʼ gánnanu ante cuinu xi tratamientu guicaanu yaʼ.

BIYUBI GACANÉ JIOBÁ LII

6. Xi ruzeeteʼ Biblia de ca milagru biʼniʼ ca primé xpinni Cristu.

6 Bidii Jiobá espíritu santu stiʼ ca primé xpinni Cristu, ne gunda biʼniʼ chupa chonna de laacaʼ milagru (Hechos 3:2-7; 9:36-42). Nuu de laacabe bisianda binni huará ne nuu tu guníʼ sti idioma ni qué ganna (1 Corintios 12:4-11). Peru maca bizeeteʼ Biblia zadxiña dxi maʼ qué zaca diʼ ca milagru que, ne nguepeʼ nga ni guca (1 Corintios 13:8). Nga runi, qué ribézanu guni Dios milagru para gusianda laanu o para gusianda ca binnilídxinu tiempu riʼ.

7. Ximodo riguixhedxí Salmo 41:3 ladxidoʼno.

7 Peru, pa nápanu ti guendahuará ni nabé cayuniná laanu la? zanda quixhedxí Jiobá ladxidoʼno ne gacané laanu. Ngapeʼ nga ni bíʼnibe né ca xpínnibe ni bibani dxiqué. Rey David bicaa: «Nayecheʼ riuu tutiica binni ni gusihuinni riene ca pobre; dxi tiidibe lu guendanagana zulá Jiobá laabe. Zapa Jiobá laabe ne qué zudii lugar gátibe» (Salmo 41:1, 2). Ñee caníʼ David qué zati tuuxa binni ni gacané ti binni pobre ca dxi que la? Coʼ. Ni nabe nga zapa Dios binni ca ne zacané laabe ora gaca huarabe (Salmo 41:3). Ratadxí ladxidoʼno gánnanu nanna Jiobá xi yuubaʼ cadídinu ne qué rusiaandaʼ laanu. Rúnibe laanu nadxibalú ne rudiibe laanu guendabiaaniʼ para gudxíʼlunu guendahuará stinu. Ne pur modo bizaʼbe laanu, randa rusianda cuerpu stinu laca laa de caadxi guendahuará.

8. Xi gunabaʼ David Jiobá dxi guca huará, casi na Salmo 41:4.

8 Salmo 41 ruzeeteʼ de dxi nabé guca huará rey David. Ruluíʼ guizáʼ nuube xizaa purtiʼ racalaʼdxiʼ xiiñibe Absalón guindisaʼ laabe lu trono. Peru cumu nabé huará David la? qué ganda guni gastiʼ para gucueeza laabe. Nánnabe nuu ca guendanagana que purtiʼ bicheebe dxi guyuunebe Bat-seba (2 Samuel 12:7-14). Xi bíʼnibe óraque yaʼ. Gúdxibe Jiobá: «Biá naa. Bisianda naa, purtiʼ maʼ bicheeniáʼ lii» (Salmo 41:4). Nanna David maʼ bitiidilaʼdxiʼ Jiobá pecadu stiʼ ne biyubi gacané Dios laa dxi huará. Peru, ñee cabézabe guni Jiobá ti milagru para gusianda laabe la?

9. 1) Ximodo gucané Jiobá rey Ezequías. 2) Ximodo guleza David gacané Jiobá laa.

9 Dxiqué biquiiñeʼ Jiobá poder stiʼ para gusianda caadxi binni. Guzéʼtenu ti ejemplu. Dxi mayaca gatiʼ rey Ezequías, bisianda Jiobá laabe ne bidii lugar guibánibe sti 15 iza (2 Reyes 20:1-6). Yanna, ñee laaca cabeza David guni Jiobá ti milagru para gusianda laa la? Coʼ. Laabe cabézabe gacané Jiobá laabe cásica racané Jiobá binni ni racané stobi. Nabé xhamígube Jiobá, ngue runi zanda guinábabe laa quixhedxí ladxidoʼbe ne gapa laabe laga huarabe. Laaca gunábabe Dios gacané laabe guiándabe. Laanu laaca zanda guinábanu ni gunabaʼ David (Salmo 103:3).

10. Xi rizíʼdinu de ni bizaaca Trófimo ne Epafrodito.

10 Cásica apóstol Pablu, laaca guyuu caadxi xpinni Cristu ni gupa poder para gusianda binni huará (biindaʼ Hechos 14:8-10). Guzéʼtenu ti ejemplu. Ti biaje bisianda Pablu ti hombre ni napa «xindxáʼ ne yuba ndaaniʼ». Hechos 28:8 na: «Uyé Pablu ra nuu, ne biluxe si uníʼ né Dios ulaʼqui ná luguiá be, bisianda laabe». Peru qué nusianda Pablu guiráʼ binni huará ni binibiáʼ. Guzéʼtenu ti ejemplu. Gupa Pablu ti xhamigu láʼ Trófimo, ni guzané laa dxi bicheeche diidxaʼ (Hechos 20:3-5, 22; 21:29). Guca huará Trófimo lu tobi de ca viaje que. Peru qué nusianda Pablu Trófimo, ngue runi maʼ qué ñanda nizanebe Pablu (2 Timoteo 4:20). Laaca gupa Pablu sti xhamigu láʼ Epafrodito. Biblia na guca huará Epafrodito dede bilá ñati, peru qué riníʼ diʼ Biblia pa bisianda apóstol riʼ laabe (Filipenses 2:25-27, 30). Racá ridúʼyanu ti cosa, Pablu ne xcaadxi cristianu qué nusiándacaʼ guiráʼ xpinni Cristu ni guca huará tiempu que.

CADI GUʼNUʼ GUIRÁʼ NI GÁBICABE LII

11, 12. 1) Ximodo zándaca gucané Lucas Pablu. 2) Xi nánnanu de Lucas.

11 Gupa Pablu ti compañeru ni guzané lu caadxi viaje ni biʼniʼ, laabe nga «doctor Lucas» (Colosenses 4:14; Hechos 16:10-12; 20:5, 6). Zándaca gucanebe Pablu ne xcaadxi cristianu dxi guca huaracaʼ lu ca viaje que (Gálatas 4:13). Casi guníʼ Jesús, cani huará la? caquiiñeʼ checaʼ ra nuu doctor (Lucas 5:31).

12 Qué ñaca diʼ Lucas ti binni ni riuulaʼdxiʼ gudii conseju para chuʼ binni nazaaca, sínuque doctor peʼ laabe. Ngue runi, ora bicaabe libru stiʼ Lucas ne stiʼ Hechos, biquiiñebe diidxaʼ ni riquiiñeʼ doctor ne bicaabe caadxi de ca milagru ni biʼniʼ Jesús ora bisianda binni huará. Paraa o padxí biindaʼ Lucas de doctor yaʼ. Qué riníʼ diʼ Biblia de laani. Peru zándaca guyebe ti scuela de medicina ni guyuu Laodicea, ti guidxi nuu gaxha de Colosas. Nga runi, ora bicaa Pablu carta ra nuu ca binni de Colosas bizeetebe Lucas ne guniʼbe cuseendaʼ Lucas diuxi sticaʼ.

13. Xi naquiiñeʼ guietenaláʼdxinu ora gudii tuuxa ti conseju laanu para chuʼnu nazaaca.

13 Ca dxi riʼ, nin ti xpinni Cristu qué zanda guni milagru para gusianda laanu. Peru nuu tu racalaʼdxiʼ gacané laanu chuʼnu nazaaca ne zándaca pur nga gudiicaʼ conseju laanu, neca qué ninábanu ni laacaʼ. Dxandíʼ, nuu de ca conseju riʼ zanda gacané laanu. Guzéʼtenu ti ejemplu, maca nanna Pablu nabé riuubaʼ ndaaniʼ Timoteo, zándaca purtiʼ huaxiéʼ nayá nisa reʼbe. Ngue runi gudxi Pablu laabe guebe caadxi vinu (biindaʼ 1 Timoteo 5:23). * Peru naquiiñeʼ chuʼnu cuidadu né ca conseju gudiicabe laanu. Zándaca chuʼ ti hermanu ni gacalaʼdxiʼ ucuudxi laanu para iquiiñenu xiixa tratamientu o xiixa remediu natural. O zándaca gábibe laanu chinenu ti dieta ne guiniʼbe gucaneni ti binnilídxibe ni napa ti guendahuará cásica ni nápanu. Peru cadi caníʼ diʼ nga laaca zanda gacaneni laanu. Ti medicina o ti tratamientu ni gacané stale binni la? zanda gueeda guninani xcaadxi binni. Biblia na: «Binni nuu xpiaaniʼ rucaachilú ora guʼyaʼ maʼ zeeda xiixa guendanagana ni zuniná laa; peru cani nahuati la? qué rireecueʼcaʼ ne racanacaʼ» (Proverbios 27:12).

GUCA BINNI NUU XPIAANIʼ

14, 15. 1) Xiñee naquiiñeʼ gatananu. 2) Ximodo zanda chinándanu conseju ni zeeda lu Proverbios 14:15.

14 Guiranu racaláʼdxinu chuʼnu nazaaca para guibáninu galán ne gúninu ni na Jiobá. Peru cumu binni gulené donda laanu la? raca huaranu. Nuu stale tratamientu yanna riʼ, ne cada tobi de laanu nga napa derechu guicaa ni chuulaʼdxiʼ. Peru naquiiñeʼ gatananu, purtiʼ nuu stale binni ni zándaca gabi laanu nápacaʼ ti tratamientu ni zusianda laanu. Peru zándaca gúnicabe ni para si guni ganárcabe stale bueltu. Zándaca guiníʼcabe nuu stale binni ni caquiiñeʼ tratamientu ca ne huasianda ni laacaʼ. Peru cadi naquiiñeʼ guicaanu intiica tratamientu gudiicabe laanu para si guni sentirnu jma galán ne guibáninu jma xadxí. Proverbios 14:15 na: «Tuuxa ni nahuati runi cré intiica gábicabe laa, peru ti binni nuu xpiaaniʼ la? riníʼ ique ante guni xiixa».

15 Pa gácanu binni nuu xpiaaniʼ la? zápanu cuidadu né ca conseju gudiicabe laanu, jmaruʼ si pa tuuxa ni qué ganna nga cudii ni laanu. Naquiiñeʼ guinabadiidxanu laca laanu: «Ñee nannaʼ dxandíʼ huayacané vitamina, dieta o remediu natural riʼ xcaadxi binni la? Ne pa huayacanécani xcaadxi binni, ximodo nannaʼ zacanécani naa yaʼ. Ñee caquiiñeʼ gannaʼ jma de tratamientu riʼ ne guinabadiidxaʼ ti especialista la?» (Deuteronomio 17:6).

16. Xi rinabadiidxaʼ ti binni nuu xpiaaniʼ ora gudiicabe laa xiixa tratamientu.

16 Laaca naquiiñeʼ chuʼnu cuidadu ora quixhe íquenu xi terapia guicaanu o xi tratamientu chinándanu (Tito 2:12). Naquiiñeʼ chuʼnu cuidadu, jmaruʼ si pa huaxiéʼ runibiáʼ binni terapia o tratamientu ni cayábicabe laanu. Ñee zanda gusiénecabe laanu ximódopeʼ riquiiñeʼ ni la? Ñee nuu xiixa ni zucaa laanu guiníʼ íquenu cadi jneza iquiiñenu tratamientu riʼ la? Ñee riníʼ stale doctor zanda iquiiñeʼ binni ni la? (Proverbios 22:29.) Zándaca chuʼ tu gabi laanu bidxela ti remediu ti lugar guizáʼ zitu ne caʼruʼ diʼ ganna stale doctor pa nuu ni. Peru, ñee nuu prueba ni rusihuinni dxandíʼ nuu remediu riʼ la? O zándaca dede gudiicabe laanu ti tratamientu ne guiníʼcabe nápani ti «ingrediente secretu» o nápani xiixa poder para gusianda ni binni. Pa guicaanu ca tratamientu ca zápanu guendanagana. Qué racalaʼdxiʼ Jiobá iquiiñenu magia nin espiritismo (Deuteronomio 18:10-12; Isaías 1:13).

«SICARÚ GUIAANA TU»

17. Xi racalaʼdxiʼ guiráʼ ca xpinni Cristu.

17 Lu primé siglu que, ca hermanu ni zaniruʼ lu dxiiñaʼ de guireeche diidxaʼ, biseendacaʼ ti carta ra nuu ca xpinni Cristu para gábicaʼ laacabe gunáʼ nga caadxi cosa ni cadi naquiiñeʼ gúnicabe. Carta que rilúxeni sicaríʼ: «Pa ixele tu de ca nga la? ze tu jneza. Sicarú guiaana tu» (Hechos 15:29). Ca diidxaʼ griegu ni guca traducir lu diidxazá casi «sicarú guiaana tu» riʼ, laaca ñanda ñaca traducir ni «lagapa laatu ti chuʼtu nazaaca». Rihuinni dxíchica guiranu racaláʼdxinu chuʼnu nazaaca ti gúninu ni na Dios biaʼ gándatiʼ.

Guiranu racaláʼdxinu chuʼnu nazaaca para gúninu ni na Jiobá biaʼ gándatiʼ (Biiyaʼ párrafo 17)

18, 19. Xi cabézanu gudii Jiobá laanu ndaaniʼ Paraísu.

18 Cumu binni napa donda laanu la? qué zanda diʼ guibáninu sin qué gaca huaranu. Ne laaca maʼ bidúʼyanu qué zanda diʼ cuézanu guni Jiobá ti milagru para ganda gusianda laanu ca dxi riʼ. Apóstol Juan guníʼ de «nisa ni rudii enda nabani» ne de caadxi «yaga rudii enda nabani» ni zusianda guiráʼ binni (Apocalipsis 22:1, 2). Ñee caniʼbe de ti remediu natural ni zanda guideʼnu yanna o ndaaniʼ Paraísu la? Coʼ. Laabe caniʼbe de guiráʼ ni chiguni Jiobá ne Jesús para ganda gápanu ti guendanabani ni qué zaluxe (Isaías 35:5, 6).

19 Guizáʼ maʼ nápanu gana guibáninu ndaaniʼ Paraísu. Laga cabézanu ni, ratadxí ladxidoʼno gánnanu nadxii Jiobá laanu ne riénebe laanu ora maʼ huaranu. Cásica David, nanna dxíchinu qué zusaana Jiobá laanu. Pa qué guchéʼnenu laabe la? qué zusaana de gápabe laanu (Salmo 41:12).

^ párrafo 13 Libru ni láʼ La cultura del vino na jma ruuti vinu caadxi bacteria que chupa chonna antibióticu riquiiñeʼ binni.