1, 2. Ginipai dungu aboro naidi kuti ni tipa agu aboro nakpiki?

 AMIRIONI aboro rogo Afirika idi kuti gupai nga, kpio nga digido raka te, ono ya si gbua nga aria unga, nga susa boro kurogo raka rogo kura ngbii. Dungu aboro idi kuti gupai nga, agu atitayo nakpiki aguari rogo gu ngbii i abihe abi ki rimi kurogo gu ngbii i abinga ha ya, nga ka guari kusayo rogo gu ngbii nga ga aboro ka ga kurogo gu nga ga atoro.

² Agi atita aboro re, watadu agu atita aboro nga atoro re, ya i nangera angera fuo agumeyo tipa i naaraka kindi na kini zugosi gayo ahe auru kpotosende. Kuti gi bipai re, ya agu atita aboro nga atoro re, ni agu abakure nga airaome, rengbe ka sa ga abakurea yo aũ ati si idi, ki sa kpoto abakurea yo si du zezeredii, na kini banda yo be gbegberepai. Ya ka aboro basa payo watadu ka manga fuyo gbegberee, i rengbe ka ye na gberango nibasa fu aboro, ngbatunga gu du wa akaza, arungo, na gu kura gbegbereapai.

3. Wai kura aboro airiso atitayo?

³ Agu aboro duni ungayo namanga kura apai gbiati vuga ahe tipa ka fu irisa nani fu atoro atitayo tipa ka banda wene pagume dagbayo na yo. Oni rengbe ka bi gi mangimangiapai re ziazia ti regbo kparaboro na rogo gu mangaapai nga ga kpisidoboro, ngbatunga gu du wa kparaboro sasasa na gu i amanga ti regbo bambia kurii murö watadu regbo mehe. I namanga iriso atitase rogo kura agene a. Nikpiapai, mbata fu mbira kura aboro eerẽ buda, i nauka kuraha sande fu atitayo. Berewe a, fuo manga boro riahe akoro yo, ni nambu yangaraha yo tipa kangia atita ni nika ye, i ki rengbe ka bi riahe ka ri he.

4. Ginipai dungu aboro naidihe tipa mbisimo?

⁴ Gu kura aboro idi kuti gupai nga, unga aboro na mbisimo tiyo nabata ti regbo kpio kpotose. Ya, kangia boro naraka wene raka, mbisimoni nandu ku ngbangbaturũ yo, watadu ku paradiso yo, ono kangia ni naraka gbegbere raka, ya i nasarangbangaa kuti mbisimoni kini kedihe ku iferno yo. Dedede, aboro naakoda agi aida re kuti agu aida i adihe be atitayo. Nikpiapai, agu awaraga pangbangaa napepa kpio agu aboro kpiki, kanisa nakedihe fuyo tipa i kusihe rogo waraga pangbangaa nayaa ti kura regbo wee, gu boro re ima “ga kurogo kura ngbii” watadu ni ima ‘susa fuo atita ni.’ Moi yo mburu agi aida dunduko re rii gu berã nga, mbisimo boro, watadu toro boro nabata ho boro akpi ni. Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa gipai re?

5, 6. Kuti Ziazia Kekeapai, gine nga mbisimo?

⁵ Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga, anga mbisimo niguhe du rogo boro yo te; ono mbisimo nga kina boro gu boro re nitini. Nikpiapai, ho Mbori akusi Adamu ni, “kumba ki du ni unga mbisimo.” (Bambata Pai 2:7) I afunga mbisimo fu Adamu te; ko angia mbisimo, nga ko naabako.

⁶ Padu boro nimbisimo nga ndu gupai gu kura Ziazia Kekeapai ata sa gu bambata fugo asa ti ni du tipa “mbisimo” ni “unga,” na ni “nyaa,” kini saha a ni “boro.” Ani nageda gupai  tipa ambisimo nga, i navunga yo avunga. (Bambata Pai 46:18) I rengbe arengba ka rihe. (Pa Amotumo 7:20) Ambisimo nagino riahe agino. (Atambuahe 35:13) Ambisimo nakpara akpara na he namaka ambisimo amaka, na i rengbe arengba ka do fuo yo. (Yeremaya 13:17; Yona 2:7; Atambuahe 7:5) Aboro rengbe arengba ka dĩ aboro, na ka maa yo kurogo azogbo. (Pa Fu Rugute ni Ue he 24:7; Atambuahe 105:18) Agu afugo nga ‘mbisimo’ na ‘boro’ mangi yo sunge nani rogo agi averesi re i asaha dunduko ti bangisa bambata fugo du rogoyo gbua kina sa.

7. Gini averesi nga ga Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga, mbisimo rengbe arengba ka kpi?

⁷ Wa duhe nga boro nga mbisimo, sidu, ho boro akpi ni, gure nga mbisimo kpi. Yezekere 18:4 nayaa: “Gu mbisimo ka ainga pai si akpí akpi.” Berewe a, Amokedi 3:23 nayaa: “Gu boro [watadu mbisimo] nikaagia nga pa gu nebi re ya i aímo ni aimo dagba aboro yo.” Sidu, anga mbisimo niguhe nabata ho kpoto boro akpi ni te.

8. Gine nga gu toro du rogo aboro yo?

⁸ Anga toro kina sa wa mbisimo te. Gu toro du rogo aboro yo si nga ome-unga nga gu nasa yo i mangi agu apai nga ga raka. I rengbe ka ringbisa toro kuti karaba. Karaba rengbe ka fu ome fu ũpeda-rago watadu ũzeresa riahe si mangisunge ono si nisaha arengbanga ka peda wege watadu ka zeresa ahe te. Teketeke a, toro rani nasa rani ani bi ahe, ani gipai, na ani berẽ. Ono toro arengbanga ka manga agi apai re nisaha zanga abangirise, atuse, watadu dudu te. Gure nga ndu gupai Ziazia Kekeapai afura ti ni tipa boro niyaa: “Ho ongani niguari ni, ni ki karaga tini ku rogo gani sende; ti kina gu uru re gani berã pa apai ki nyasi.”—Atambuahe 146:4.

9. Gine arengbanga mbisimo gbiati toro ka mangaha ya?

⁹ Sidu, kuti sangba Ziazia Kekeapai, mbisimo watadu toro arengbanga ka guari kusayo tii kpoto boro yo ti regbo kpio kaa raka rogo gu ngbii nga ga atoro te.

10. Gine Ziazia Kekeapai agumbaha tipa gupai du tipa gu kpikpiyo?

¹⁰ Ginipai tie du tipa gu kpikpiyo? Wa duhe nga Yekova nga gu boro nakusi aboro, ko ima ino gupai a namanga rani ho ani akpiko ni. Fugo Ko nayugo gupai nga, kpikpi aboro ni unga yo te, i arengbanga ka giapai, ka bihe, ka fura, watadu ka berã wiripai te. Ziazia Kekeapai nayaa:

•   “Kpikpi aboro aina nga pai te.”—Batungusipai 9:5.

•   “Gayo nyemuse ima kpi na gayo sogote na gayo kpihe a.”—Batungusipai 9:6.

•   “Sunge rogo . . . [muro] kpikpi aboro yo yo mo andú ku ho ni te, berãpai na inahe na tatamana a te.”—Batungusipai 9:10.

11. Fuo Adamu ingipai, ginipai Yekova agumbaha fuko?

¹¹ Oni berẽnga pa gupai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa bambata titarani, nga Adamu. Yekova amangi Adamu “rogo nvutu sende.” (Bambata Pai 2:7) Wa ka Adamu airisi ga Yekova andiko, ka ko naaraka nyeanye kindi wa du rago re rogo ngbarago auru kpotosende. Ono tie, Adamu abasasangba ga Yekova ndiko, nga gu mbusa adu tipaha nga kpio. Wari Adamu andu kuho ni fuo kpi ko? Mbori ayaa fuko: ‘Mo akáraga tiro ku sende yo, bambiko mi adi ro kina rogoho; mbiko mo nga kina nvutu, kina ku nvutu yo mo ka karaga tiro kuho ni.’—Bambata Pai 3:19.

12. Gine namangi Adamu ho ko akpi ni?

¹² Wari Adamu aduni mbata fu Yekova kusi ko rogo nvutu? Rago ho ko adu rogoho te. Ko adunga ti ni te. Sidu, ho Yekova ayani fu Adamu ko nika ‘karaga tiko ku sende yo,’ gupai Ko aaberãha nga, Adamu nika du berewe zanga unga, wa kina nvutu. Adamu aarakanga kindi rogo gu ngbii nga ga atoro te. Ko aganga ‘kurogo kura ngbii’ nga ga atoro atita aboro te. Ko andunga ku ngbangbaturũ yo watadu ku iferno yo te. Ko akaraga tiko ni sende ki zanga unga; ko adunga ti ni berewe te.

13. Ti regbo kpio, gine namanga tipa aboro na tipa anyaa a?

¹³ Ya mo kina gu bangisapai re namanga tipa aboro dunduko? Ii, kinaha namanga yo. Ziazia Kekeapai nasakarogo gipai re niyaa: “[Aboro na anyaa] nandu dunduko kina ku rogo ba sa. Aboro na anya aenge kina nvutu yo, i na ami nandu dunduko berewe kina ku nvutu yo.”—Batungusipai 3:19, 20.

14. Gini maabangirise duho tipa gu kpikpiyo?

¹⁴ Ziazia Kekeapai nakidohe ya Mbori nika  zingisa kpikpi aboro i duni unga yo berewe ka raka rogo paradiso auru kpotosende. (Yoane 5:28, 29; Amokedi 24:15) Ono gu regbo re kindi kumbatayo. Wa du rago re, i nara ara rogo kpio yo. (Yoane 11:11-14) Si aidanga ani irisi yo watadu ka gunde beyo te, mbiko i arengbanga ka undo rani watadu ka imisa rani te.

15, 16. Wai Satana a’asada ka sa aboro i idi kuti gupai nga, anga kpikpi aboro nikpikpi yo nirengo te?

¹⁵ Gu berã nga, ani akpinga nirengo te nga ziree Satana Bakitingbanga agbaragaha. Tipa ka sa aboro i idi kuti gi ziree re, ko gbiakuti gako adaimona na’asada ka sa aboro i berẽ gupai nga, atoro kpikpi aboro naye na kaza gbiati kura fudifudiapai sa aboro. Rengo du nga, adaimona nitiyo naye aye na kura arungosi fu aboro. Na kina rengo a du nga, kura arungosi ayenga beyo te. Ono tie, gupai nga, agu aboro nara ara rogo kpio yo i rengbe ka ye na imakpotose watadu sini aBaare, wa kura aboro ayambaha, ziree du.

¹⁶ Gu kura gene kinaho berewe adaimona a’asada tiyo rogoho ka sa aboro i berẽ gupai nga, gupai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa kpio ziree du. I nananga aboro i berẽ gupai nga, i abi agu aboro naima kpiko watadu i ima fura na yo. Adaimona namanga gipai re rogo yuguyuguapai, rogo amosumo, rogo agu aboro nga agumba sangbaatoro, watadu ngba kura agene. Ono tie, anga agi aboro re nagbia tiyo na agu aboro naima kpiko te, ono i nagbia tiyo na agu adaimona nabirika ya i nga agu aboro nakpiki. Gure nga ndu gupai Yekova asoga sangbaatoro ti ni nyanyakii gbiati agu aboro nasana gu kpikpiyo tipa i undo yo.—Pa Fu Rugute ni Ue he 18:10-12; Zekaraya 10:2.