1, 2. Gini nyanyakipa gamahe Yekova nafuhe furani?

YEKOVA ima fu bakere gamahe furani wa du ani ni basasa. Si nga gu gamahe nga ga unga. (Bambata Pai 1:27) Ko naida ani raki gu raka du ni bawenehe. Sidu, ko ima fu bangua arengo furani tipa si yugu wai furani rengbe ani ka manga wene adiaberã. Si naida ani mangisunge na gi bangua arengo re tipa ka “wisiga pa wenepai na gbegberẽpai.” (AEbere 5:14) Ho ani amangaha ni wo, gure nga ani nambu Yekova ko raba rani tipa ani berẽ wenengai. Wa ani kaa raka kuti ga Mbori bangua arengo na kini bi wai si asa gaani raka ni wenehe, ani naye ka rugatirani na pa wai duhe na nyanyakipaha.

² Raka ima rengba ka du ni bakpakarakpakaraha. Apai nakura dedede nga gu adunga ndiko vuru Ziazia Kekeapai yo nafura tipaha ya. Ni kpiapai, si ima rengba ka ida ani mangi adiaberã tipa gu gene husa nga gu nakodapa mangasunge na kure. Wai gu rengbe ani ka manga gu diaberã nika fu ngbarago fu Yekova? Ziazia Kekeapai na gu bangua arengo rogoho nga gu nayugopai furani tipa wai Yekova abi unga na kure. Ka ani rugutirani na gi bangua arengo re, ani ima rengba ka manga agu adiaberã du na tatamana na ki banda wene sangbakpotoseyo. (Asanza 2:6-11) Awere, ani wisigingo bete gu bangua arengo re.

3, 4. (a) Wai gu Mbori ayugu gako bipai tipa kure? (b) Ginihe kure aru kubaha?

³ Ziazia Kekeapai nayugo gupai furani nga kure ni ziaziaha mbiko si narukuba unga. Na unga na nyanyakipaha bangiri Yekova. Tifuo Kaina imi wirinako, Yekova aya fuko: “Kure wirinamo nakpara fere sande.” (Bambata Pai 4:10) Kure Ebere arukuba gako unga; ho Kaina aimi Ebere ni, ko adi ungako kusayo.

⁴ Tingbafuo gu Ime Akangbii naadu ti rago Noa, Mbori aya fu aboro i ima rengba ka ri pasio. Ono ko agumba gupai fuyo ziazia nga: “Oni ari nga gu pasio du kure rogo ho nga unga ha te.” (Bambata Pai 9:4) Gi ndiko re adu fu awiri Noa dunduko, kodihe na ani. Si ziazia nga, bangiri Yekova, kure narukuba unga. Na si naida ani nibi kure kina ngba gu bangisa gene re a.​—Atambuahe 36:9.

5, 6. Wai gu ga Moize Rugute ayugupa wai Yekova abi unga na kure?

⁵ Rogo gu Ndiko Yekova afuhe fu Moize, Ko agumba gupai nga: “Ka gu boro . . . ri kure nya, mi azínga kuti gu boro niri kure ki kpara ni ku sa yo ti gani aboro. Bambiko unga ahe du rogo kure he yo.”​—Pa Amotumo 17:10, 11.

⁶ Ga Moize Rugute agumba gupai nga, ho boro aimo nya ni tipa riahe, si aniidi ni uka kureru mbata ku sande. Gere aayugo gupai nga ni ima karaga unga gu nya re fu Bakusi ru nga Yekova. (Pa Fu Rugute ni Ue he 12:16; Yezekere 18:4) Ono Yekova aaidanga gupai be aYisaraere nga i mangipai ki yari rii andiko ho i ayera goro nya yo ni te. Ka si dunga i aniima manga gupai i anirengbe ka mangaha ka uka kure, i aniima rengba ka ri pasio na gigiri sangbakpotoyo yo. Ni yugoyo irisa tipa gu kure nga ga nya, i aayugo irisa fu Bafu unga nga Yekova. Ndiko anaaida gupai a nga aYisaraere naatumo na anya tipa  dada ingapai.​—Mo bi gu 19 gbiati 20 Rukutu Kekeapai du ti digido gi buku re.

7. Wai gu Davide ayugu irisa tipa kure?

⁷ Ani rengbe ka bi pa nyakapa kure ti gupai Davide amangihe ho ko aasovura ni kuti aFereseto. Ga Davide akumba abi gupai nga gomoro ime aamanga ko ni kerehe, sidu, i kini moi gayo raka ngbapai yo ka ndu ku rogo ga avurayo dagbarago ka ye na ime fuko. Ono ho i aye na ni ni fu Davide, ko aká ka mbiraha na ko “ki uka ha fu kina Yekova.” Davide ki ya: “Ako Yekova, si arengba nga fere mi mangi gi pai te re. Mi mbiri kure agu aboro fu ungayo ku ngba pai yo?” Davide aima rugatiko na pa wai nyakipa unga na kure bangiri Mbori.​—2 Samuere 23:15-17.

8, 9. Wai gu si aida aKristano naabi kure areme?

⁸ Ti gu regbo nangia ga bambata aKristano, ga Mbori aboro aafunga anya berewe ni motumo te. Ono si aaida aida i du na ruru bipai tipa kure. “Ne . . . kure” naadu dagba gu bete papara Ndiko Yekova aaida aKristano ni bandaha. Gipai re adu na nyanyakipaha kina wai si aaida i ne wasiwasi kodaba na irisokpiahe.​—Amokedi 15:28, 29.

⁹ Kina gu bangisapai re du areme a. Wangia ani aKristano, ani ima ino gupai nga Yekova nga Baenge unga na unga dunduko nga gako. Ani ima rugatirani a na gupai nga kure ni ziaziaha na si narukuba unga. Sidu, ho ani amanga ai diaberã ni tipa gu gene husa nakoda mangasunge na kure, si naida ani rugutirani na gupai nga, ani ima wisigo bangua arengo nga ga Ziazia Kekeapai.

10, 11. (a) Wai gu aDezire Yekova abi dia kure kutii kpotose yo, singia kure nabaha watadu gu bangua akure du biama? (b) Gini adiaberã si aida aKristano ni basasa mangihe?

¹⁰ ADezire Yekova ima rugatiyo na gupai nga  “ne . . . kure” nakoda dungu apai susi gu gbua nga rihe na mbiraha. Si nayugo zanga dia kure kutii kpotoraniyo ngba agene dunduko. Gipai re nakoda dia kure kutii kpotose yo na zanga banda kina gaani kure tipa ka ruhe kusa kutii kpotoraniyo. Gipai re a nakoda dia gu bangua akure du biama kutii kpotoseyo​—zamba para kure, pusi para kure, gu para kure nawiiso oro, gbiati gu ime kura apara kure asungo rogoho.

¹¹ Rogo kura agene husa akaza, i nakparaka agi abangua akure du biama re berewe ku rogo kura rukutu apaparaha, nga gu i amangasunge na ni ngba dungu agene. AKristano ni basasa si aida i mangi diaberã singia i nika ida ka dia gu rukutu papara kure re watadu ka káha. Boro na boro nadiaberã singia ka ida watadu ka ká gu ngbatunga gene husa du wa, mangasunge na guhe nagiriso kure, gu nasa kure sidu nzaranzara gbiati gu nazakagene fu kure si ta kura kini karaga tihe kutii kpoto boroyo zanga i bandaha abanda rogo gu kurahe kia.​—Mo bi gu 21 Rukutu Kekeapai du ti digido gi buku re.

12. (a) Tipagine nyakipa gu gaani adiaberã nabipa sangbakpotoseyo ti ni fu Yekova? (b) Wai gu rengbe ani ka manga gu diaberã du na tatamana nibipa agene husa akaza?

¹² Ya mo agu adiaberã ani amangaha nibipa sangbakpotoseyo nabi Yekova nzunzu? Ii, si nabi ko abi. Yekova na nyemu ka inopai tipa gaani aberã gbiati gaani ndu mangaapai. (Mo gedi Asanza 17:3; 24:12.) Wa duhe nga wo du duhe, ho ani amanga diaberã ni nga gu nakodapa gene husa, si naida ani mangi kparakpee tipa ga Yekova arugapai na ki mangi wetekapai tipa gu gene husa re. Fuoho tie, ani ki mangisunge na gu sangbakpotoraniyo nga gu ani narabaha na Ziazia Kekeapai tipa ka manga gaani diaberã. Si aidanga ani sana kura aboro nga ginipai  rengbe yo ka mangaha ka si du nga i rogo gu bangiriba du ani rogoyo te, na si aidanga kura aboro du na maapai kurii gaani diaberã a te. Boro na boro nika “kpida kina gani pai.”​—AGaratio 6:5; ARomo 14:12.

13. Ginipai ani awirikaha tipa Yekova ti gako arugute na bangua arengo tipa kure?

¹³ Agu apai dunduko Yekova asana rani ani mangihe si tipa kina gaani wenepai, na si nayugo pa gako nyemuse tipa rani. (Atambuahe 19:7-11) Ono ani airisongo ko gbua mbiko gupai nga gako arugute na undo rani te. Ani nairiso ko mbiko ani nakpinyemu ko. Gaani nyemuse tipa Yekova nafõngbaduraniyo ani ne dia kure kutii kpotoraniyo. (Amokedi 15:20) Gipai re nabanda kpotorani abanda a. Badungu aboro ima ino bete gu kereapai du ti dia kure kutii kpotoseyo, na badungu amunganga ima ida kuti gupai nga gba boro zanga kure ni wenehe tipa borokaza. Si tie ziazia nga, ga Yekova agene nga patatamana na nyemuse.​—Mo gedi Yesaya 55:9; Yoane 14:21, 23.

14, 15. (a) Gini andiko Yekova afuhe fu gako aboro si nibanda yo? (b) Wai gu rengbe mo ka mangapai kuti gu bangua arengo nga ga agu andiko re?

¹⁴ Ga Yekova andiko ti aregbo dunduko tipa kina gu wenepai nga ga gako aboro. Yekova afu andiko fu agu aYisaraere naadu mbata tipa si nibanda yo be kere abéno. Ni kpiapai, kura ndiko sa anaaya boro nidua bambu ki vo ndugu ri he yo tipa ka boro zutukanga yo ka ti ya. (Pa Fu Rugute ni Ue he 22:8) Gu kura andiko adu tipa pa anya. Ka boro du na gu babagara du ni zingizingi ru, si anaaida ni naabanda ru tipa ka u ndunga ka zubo boro watadu ka  imo boro ya. (Gate 21:28, 29) Ka singia boro anaagianga sangba agi andiko re te, gani ingahe du naaningiaha ka boro kpi.

¹⁵ Vurube agu andiko re, ani nabi gupai nga unga na nyanyakipaha bangiri Yekova. Wai gu du pa ino ani he na maapai kurirani? Si naida ani yuguhe nga ani nabi unga na nyanyakipaha nibi gu gene ani angerafuo akpurani ngbaha gbiati aũnduge, gu gene ani aora na ni ngbaha, gbiati gu gene ani asia gaani aũngbarago ngbaha. Bete kura aboro, gbe paranga aboro, i nabihe nga gbegberẽpai ho rengbe ka mangayo te, sidu, i namaa tiyo ngba kerepai yo ni basayo pa gupai niima rengba ka ye na kerepai kutiyo. Ono anga wo du Yekova aida ani nimangipai te. Ko naida ani nibi unga dunduko na nyanyakipaha​—gaani unga gbiati gu unga nga ga kura aboro.​—Batungusipai 11:9, 10.

16. Wai gu Yekova abi gupai nga ga bagude kusayo vuseyo?

¹⁶ Gu unga nga ga aboro dunduko na nyanyakipaha bangiri Yekova. Zavura gu gude i ata batikanga ru ya, u na nyanyakipa ru fuko. Rogo agu aNdiko nangia ga Moize, ka singia boro animangi fu gu dee du na vuse gbegberẽ ka ni ainongaha ya, ri watadu gari gude ki kpi, bangiri Yekova, bape kure nga ga imoboro anidu kina kurii gu boro re. Ka si vura ngia gipai re animangi ni béno, si anaaida i tumo atumo tipa unga mbiko boro ima kpi. (Mo gedi Gate 21:22, 23.) Bangiri Mbori, gu gude i ata vunganga ru ya nga kina rakiraki boro. Ni ino mo gipai re, mo naberãha nga wai du Mbori abi gupai nga ga bagude kusayo vuseyo? Mo naberãha nga gini bipai du ko na ni ho ko abi amirioni agude ni i ata abatikanga ra ya i ni imi ra na agarã dũ?

17. Ginipai rengbe ka fu wasa fu gu dee naabagude mbata fu ri ini Yekova?

 ¹⁷ Na ka singia dee abagude kusayo vuriyo mbata fu ri wirikipai tipa wai Yekova abi gi mangapai re? Si naida ri du na gu kido nga Yekova ima rengba ka mbupai furi riimburu ga Yesu motumo. (Ruka 5:32; AEfeso 1:7) Si aidanga gu dee namangi gi ingahe re bakuru kusayo du ni fudifudi ri behe te ka si du nga ri ima saberã nzunzu. “Yekova du na nunga aboro na inapai a . . . wa turũ ku uroyo na dioyo, wo ko naturũsa gaani tiandika ti rani a.”​—Atambuahe 103:8-14.

18. Tipagine si aida ani mangi ome ti ni nyanyaki tipa ka do gbegberẽ aberã kusayo?

¹⁸ Irisa tipa ga Mbori gamahe nga ga unga natona ngbaduraniyo. Si nakodapa wai ani aberã tipa kura aboro. Gu mokedi nangia Yoane akepai ki ya, “Gu ni ka asoga wirinani ni nga imiboro.” (1 Yoane 3:15) Soga boro ima rengba ka maapai si ki da ti sogote zanga boro inihe. Sogote rengbe nasa boro ka ni irisingo kura aboro ya, ni ni kitingbanga aboro ni ziree, watadu kaa berã gupai tipa yo nga ka i nikpi kusayo. Yekova ima ino wai ani aberã tipa kura aboro. (Pa Amotumo 19:16; Pa Fu Rugute ni Ue he 19:18-21; Matayo 5:22) Ka ani bi gupai nga ani na gbegberẽ berã tipa kura boro, si naida ani mangi nyanyaki asadatise tipa ka do gu gbegberẽ aberã re kusayo.​—Yakoba 1:14, 15; 4:1-3.

19. Wai gu si aida ga Yekova bipai tipa zuu du na maapai kurii rani?

¹⁹ Gu kura gene kinaho berewe rengbe ani ka yugoho ngbaha nga ani nabi unga na nyanyakipaha. Ani nawirika gupai rogo Atambuahe 11:5 nga, Yekova “nasoga airazuu.” Ka ani sia agu aũngbarago nga ga zuu, gure nga ani  nayugo gupai nga ani nakpinyemu zuu. Tipagine ani narengbe kaa maa agu afugo, aberãpai, gbiati asura nga ga zuu ti ni ku berãrani yo? Kuba gupai re, si naida ani hiisi berãrani na gigiri aberã gbiati agu aberã nga ga zereda.​—Mo gedi AFiripoio 4:8, 9.

20-22. (a) Wai gu Yekova abi ga Satana zegino? (b) Wai gu rengbe ga Mbori aboro ka yugoho nga i “ni aboro zegino te”?

²⁰ Ga Satana zegino ayugongo irisa tipa unga te, na Yekova nabihe nga si na bape kure kuriihe, gure nayugo gupai nga bape imoboro. Tipa dungu kama agarã, aboro birĩ-zogarago ima sa amirioni aboro i kpiki, kodihe na badungu ga Yekova amoyambu. Rogo Ziazia Kekeapai yo, i naringbisapa azogarago kuti kere anyarinde du na kere zuu. (Daniere 8:3, 4, 20-22; Yugoti 13:1, 2, 7, 8) Rogo gu zegino du areme, baga aũvura nga gu sunge-bagaahe du ni bakerehe. Aboro nagbia bakere marã ti baga gi ngbatunga kere aũvura re. Si tie ziazia nga, “zegino dunduko du ni zogozogo ho be gbegberẽ ko.”​—1 Yoane 5:19.

²¹ Ono ndikidi aKristano ‘ni aboro zegino te.’ Ga Yekova aboro arimisongo tiyo ku rogo birĩ-zogarago na vura te. A kina wa i aimongo aboro ya, kinawo a i asongodanga gu riigbu naimo aboro ya. (Yoane 15:19; 17:16) Ho i arungosi aKristano ni, i akaraganga pai kuti ni ni zuu te. Yesu ayugu gupai nga, zavura avurarani, si naida ani nikpinyemu yo akpi.​—Matayo 5:44; ARomo 12:17-21.

²² Apambori a kina kugii pakpio amirioni aboro. Ho Baibiri afura ni tipa Babera Duna Bakere Ome Ti Ni,  nga bariwara ngbii zire pambori, si naya: “I abi kure anebi rogo ho yo na kure ga Mbori aboro, na ga agu yo dunduko i aimi yo auru kpotosende.” Ya mo mo rugutiro na ndu gupai Yekova azinahe ti ni furani nga: “Oni kúru yo du ri ni, gimi aboro”? Agu aboro nairiso Yekova i ni papara ziree pambori te.​—Yugoti 17:6; 18:2, 4, 24.

23. ‘Kúra’ kusayo rogo Babera Duna Bakere Ome Ti Ni nakoda ginipai?

²³ Ka ‘kúra’ kusayo rogo Babera Duna Bakere Ome Ti Ni nakoda yugoho ziazia nga ani berewe nga papara ai ziree pambori te. Ni kpiapai, si naida anirugu tirani aruga na gupai nga, rimorani berewe ni kekehe rogo ziree pambori yo te. Ono si nakoda dungu apai. Si naida aida a ani sogo gu gbegberẽ apai ziree pambori amangaha na ki káha. Ziree pambori nambugene fu wasiwasi kodaba, poritiki, gbiati ngbaduse na kini songodihe. (Mo gedi Atambuahe 97:10; Yugoti 18:7, 9, 11-17) Tipa dungu agarã, amirioni aboro ima kpi ni sangbanaha gipai re.

24, 25. Wai gu rengbe pa ino ani Yekova ka ye na zereda furani gbiati wene sangbakpotoseyo?

²⁴ Mbata fu ani ye ka ino Yekova, ani ni basasa aima songoda gu gbegberẽ apai ga Satana zegino amangaha ngba kura agene. Ono awere ani asongodanga ha berewe te. Ani ima dia motumo tumori kugume na ki kpara gaani raka fu Mbori. Ani nagbia ‘zereda . . . be Yekova.’ Ani na zereda gbiati wene sangbakpotoseyo mbiko ino ani gupai nga ani nafu ngbarago fu Mbori.​—Amokedi 3:19; Yesaya 1:18.

²⁵ Ka si vurangia ani adu mbata ni papara gu riigbu ayugongo irisa tipa unga ya, Yekova ima rengba ka mbupai furani riimburu motumo tumori. Nirengo,  ani nabi ga Yekova gamahe nga ga unga na nyanyakipaha. Ani nayugo gaani tambuahe ni manga ani pai na omerani dunduko tipa ka undo kura aboro i wirikipai tipa Yekova, i mbu ga Satana zegino, na ki gbia ngbarago ti mbembedi pabakure na Mbori.​—2 AKorindo 6:1, 2.

26-28. (a) Gini kparakpara sunge Yekova afuhe fu Yezekere? (b) Ginipai Yekova asana rani ani amangihe areme?

²⁶ Rogo gu ringara aYisaraere naadu mbata, Yekova agumba gupai fu gu nebi nangia Yezekere nga ko fu zahe fu aboro nga i nika gbarasa Yerusarema barambeda na ko yugu gupai fuyo si aaida i mangihe tipa ka bata. Si adu nga ka Yezekere afunga zahe fu aboro ya, Yekova nika ye na bape kure agu aboro re kina kuriko. (Yezekere 33:7-9) Yezekere ayugu gupai nga ko nabi unga na nyanyakipaha ni manga ko pai na omeko dunduko tipa ka tungusa gu nyanyakipa pangbanga re.

²⁷ Yekova ima fu sunge furani tipa ani fu zahe fu aboro nga, i nika gbarasa ga Satana zegino barambeda, na ani undo aboro i ye ka ino Yekova na ki bati ku rogo vovo zegino. (Yesaya 61:2; Matayo 24:14) Si naida ani mangipai na omerani dunduko tipa ka tungusapai fu kura aboro. Si naida ani gumbapai kina wai Pauro agumbaha nga: “Mi adia nga bape kure boro wa sa te. Bambiko mi ane nga tungusa ga Mbori pai dunduko fu roni te.”​—Amokedi 20:26, 27.

²⁸ Gu kura apai kinaho rogo raka yo si aida ani du rogoho ni gigiri rani. Ani wisigingo bete agi apai re rogo gu kapita ngbefuo gere.