Si gu ku mbatayo

Mo gu kuti tangaratangara ariihe

KAPITA 10

Rogatise Nga Gamahe Be Mbori

Rogatise Nga Gamahe Be Mbori

“Gu gire udi yo ho biata ka si kati nga ni ipo te.”​—BATUNGUSIPAI 4:12.

1, 2. (a) Gini apai vovo arogotise namaabangiriyo tipaha? (b) Gini asanahe ani nika sakapai tipaha rogo gi kapita re?

MO Moingo kpia badidee gbiati nadi kumba kuriro yo rogo gayo uru pumbo rogatise. I na ngbarago tipa gayo raka kumbatayo na i na badungu amaabangirise. I namaabangiriyo nga gayo rogatise nika du tipa gbanga regbo na ngbarago.

2 Ono tie, badungu agu arogatise natona ni wenehe si naanye nga kinawo te. Tipa rogatise nyeanye kindi na kidu na ngbarago, si naida arogotise gbia arugapai be Mbori. Ani sakingo pai tipa ga Ziazia Kekeapai karagapai kuti agi asanahe re: Gini bete aundo du ti rogatise? Wai gu rengbe mo ka sia wene badiarogatise ka mo aida ka manga rogatise? Wai gu rengbe mo ka du ni wene kumbakudee watadu diakumba? Na ginipai rengbe ka undo rogatise si nyeanye kindi?​—Mo gedi Asanza 3:5, 6.

YA MO SI NAIDA MI MANGI ROGATISE?

3. Ya mo mo naberãha nga si naida boro mangi rogatise amanga mbata ni nika du na ngbarago? Mo sakingo rogoyo.

3 Gu kura aboro idi kuti gupai nga boro arengbanga kadu na ngbarago te ka si du nga ni amanga nga rogatise te. Ono rengo nga ha te. Yesu aya du ni bakuparanga watadu nakuparanga ima rengba ka du ni gamahe. (Matayo 19:11, 12) Na gu mokedi nangia Pauro ape gupai nga undo kinaho ti du ni bakuparanga watadu nakuparanga. (1 AKorindo 7:32-38) Si nabi kina ro singia mo naida ka manga rogatise. Si aidanga mo mbu abakureamo, gamo aborokporo, watadu gu sino mangaapai du rogo gamo dagbarago sosodi ro tipa mo mangi rogatise te.

4. Gini bete aundo du ti wene rogatise?

4 Ziazia Kekeapai naya rogatise a nga gamahe be Mbori na si na kina aundo ti ni. Yekova aya tipa bambata kumba nangia Adamu wẽ: “Ngba nga ha kumba sungu ni sa ko te; mi ambákada mounda rengbe tipa ko.” (Bambata Pai 2:18) Yekova ambakadi Eva tipa ri du ni dia Adamu, na i ada ni bambata aborokporo. Ka si du nga arogotise na agude beyo, si naida gayo rogatise du ni wene ba tipa sonosa agu agude re. Ono anga vunga agude nga gu yangara ndupai du tipa manga rogatise te.​—Atambuahe 127:3; AEfeso 6:1-4.

5, 6. Wai gu rengbe rogatise ka du wa “gu gire udi yo ho biata”?

5 Bakindo Soromo akepai nga: “Du aboro ue ngba ti du boro sa, bambiko i du na wene mosoro tipa gayo sunge. Bambiko ka i tiwi, gu ni sa atumba kurani; ono rungo du fu gu ni du ni sa ni ho ni niti ni, ka kurani adu nga ho ka tumba ni ku ari ya. . . . Gu gire udi yo ho biata ka si kati nga ni ipo te.”​—Batungusipai 4:9-12.

6 Wene rogatise ima rengba ka du ni gu mbembedi pabakure du dagba aboro ue nga aguyo naundo tiyo, kini fu wasa dagbatiyo, na kini banda tiyo. Nyemuse ima rengba ka sa rogatise si nyaki, ono rogatise ima rengba ka nyaka gbe ka kumba na diako airiso Yekova. Fuoho, gayo rogatise rengbe ka du wa “gu gire udi yo ho biata,” du nga agire biata i natuku he ni nyanyakihe. Ngbatunga gire wa gure ima nyaka kisusi agu agire i natuku he ue. Rogatise nika nyaka gbe ka si du nga Yekova kina rogoyo.

7, 8. Gini rugute Pauro afuhe tipa rogatise?

7 Tingbafuo arogotise mangi rogatise, i ima rengba ka gbia ngbarago ti mbisa gu nyemu kodaba du ti gayo badiarogatise. (Asanza 5:18) Ono tie, ka boro mangi rogatise mbiko ka mbisa kina gu nyemupai re, ni arengbanga ka sia gani badiarogatise na tatamana te. Si du Baibiri agumba gupai ti ni nga si naida boro mangi rogatise fuo susa ni “paranga” ni, nga gu regbo nyemu kodaba nidu ni nyanyakihe. (1 AKorindo 7:36) Si ni wenepai ka manga rogatise ho gu nyemuapai re naima tida ni. Ho nga ha re, boro ima rengba ka berã wenengai na ki mangi wene siapai.​—1 AKorindo 7:9; Yakoba 1:15.

8 Ka si du nga mo naberãpa manga rogatise, si ni wenepai ka du na ruru bipai na ki ini gupai nga arogatise dunduko nika du adu na kpakaraapai. Pauro ape gupai nga agu yo namanga rogatise “pai afúda boroyo afuda.” (1 AKorindo 7:28) Zavura gu rogatise du ni bawenehe gbe nika duadu na kpakaraapai ti kura aregbo. Sidu, ka mo sia ka manga rogatise, mo sia gamo badiarogatise na tatamana.

DA SI AIDA MI MANGI ROGATISE NA NI?

9, 10. Ginipai rengbe ka manga ka si du nga ani mangi rogatise na gu boro airisonga Yekova ya?

9 Ho boro asia gani badiarogatise ni, si naida ni berẽpa gu nyanyakipa bangua rengo nga: “Ka i kpamia nga roni na azangaidapase” ya. (2 AKorindo 6:14) Gu kpiapai du kusende re naruriipa gupai ninaamanga ti regbo sopa bino na anya. Ka si du nga anya ue na ome ra ni bakiakia, basopobino arengbanga ka gbia ra ue ami sopo bino te. Si angbanga fu agu anya re te mbiko ami nika du na mbugo. Wakina gure a, rogatise dagba gu boro nairiso Yekova na gu boro airisongo ko ya ima rengba ka ye na dungu akpakarapai. Si du Ziazia Kekeapai afu gu wene rugute ti ni furani nga ani mangi rogatise “kina rogo Gbia yo.”​—1 AKorindo 7:39.

10 Ti kura regbo, kura aKristano aima bihe nga gupai ngba nga i mangi rogatise na gu boro angianga irisi Yekova ya kuba gupai nga ka sungu nisayo. Ono ka ani basa ga Ziazia Kekeapai arugute, sangbanaha nika ngia imisiri gbiati gberãrago. Wangia ani airisi Yekova, mangasunge fuko nga gu nyanyakipa pai du rogo gaani raka. Wai gu rengbe mo ka du ka si du nga mo arengbanga ka pekapa agu apai nyakipaha rogo gamo raka yo fu gamo badiarogatise te? Dungu aboro ima sia ka nye ni abakuparanga watadu anakuparanga kuba gupai nga ka manga rogatise na gu boro akpingo nyemu Yekova na kini irisiko ya.​—Mo gedi Atambuahe 32:8.

11. Wai gu rengbe mo ka sia gamo badiarogatise wenengai?

11 Gipai re ayugongo gupai nga ai gu boro nairiso Yekova nika du ni wene badiarogatise foro te. Ka mo aberãpa manga rogatise, mo ngere tipa gu boro ngba tiro na gaoni apai andu na ni kina sa. Mo sungudi da kinaho mo nika gbia gu boro ni naida ka manga kina agu apai mo aida ka mangaha rogo raka na nga gu ni namaa mangasunge fu Mbori mbatayo. Mo di regbo ka geda na kini berẽkurii agu arugute du tipa rogatise rogo agu awaraga yo ruru kangara moyambu akusaha.​—Mo gedi Atambuahe 119:105.

12. Ginipai rengbe ani ka wirikaha rogo Baibiri tipa gu rogatise avunguagude ambakada paha?

12 Rogo gu sino nga ga kura aboro, avunguagude du nasia badiarogatise fu wiriyo. Aboro nabihe nga avunguagude du ini gu boro nika du ni wene badiarogatise fu wiriyo. Gi sino mangaapai re aima du ni bakerehe ti agu aregbo i ake Ziazia Kekeapai ti ni. Sidu, ka agumero sia ka pekafuo gu ngbatunga sino mangaapai re, Baibiri ima rengba ka undo yo i ini agu asino si aida i ngere tipaha. Ni kpiapai, ho Abarayama asia dee ni fu wiriko nangia Yisaka, ko aaperesanga pa marã watadu pa worimo te; ko asia ri mbiko ri akpinyemu Yekova.​—Bambata Pai 24:3, 67; mo bi gu 25 Rukutu Kekeapai du ti digido gi buku re.

WAI GU RENGBE MI KA MBAKADA TIRE TIPA ROGATISE?

13-15. (a) Wai gu rengbe kumba ka mbakada tiko tipa ka du ni wene kumbakudee? (b) Wai gu rengbe dee ka mbakada tiri tipa ka du ni wene diakumba?

13 Ka si du nga mo naberãpa manga rogatise, si naida mo ini gupai nga mo ima mbakada tiro. Mo ima rengba ka bihe nga mo ima mbakada tiro, ono ani sakingo pai tipa ginihe nzunzu nga mbakadatise tipa rogatise. Kina ngbaro rengbe ka zera be agu akaragapai du ho.

Mo di regbo ka geda na kini berẽkurii agu arugute Fugo Mbori afuhe tipa rogatise

14 Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga kumba gbiati dee na asunge ni bakiakia rogo ramukporo. Sidu, si ruaru nga mbakadatise tipa rogatise nika du a kia fu kumba watadu dee. Ka kumba aberãpa manga rogatise, si naida ko sana tiko singia ko ima mbakadatiko tipa ka du ni bariikporo. Yekova naida kumbakudee ngerefuo diako gbiati awiriko rogo borose yo na kini undo yo i du wenengai berãseyo. Ono gu nyakipaha gbe nga, ko ngbembatayo fu gako aborokporo rogo irisombori yo. Ziazia Kekeapai naya ti gu boro angeranga fuo gani aborokporo ya nga, ni “gberẽ susi gu ni aida nga pai ya.” (1 Timoteo 5:8) Sidu, ka si du nga mo nga gu kumba naberãpa manga rogatise, mo berẽpa wai rengbe mo ka mangasunge na gi bangua rengo nga ga Baibiri re: “Mo mbákadi pa ga sunge zegi yo, ki mbakadi pai tipa ro ati yo; fuo gure mo ki dua ga bambu.” Ka pepai ngba kura gene, mbata fu mo mangi rogatise, si naida mo rugutiro na gupai nga mo ima rengba ka du ni gu kumbakudee Yekova aida mo du nga ni.​—Asanza 24:27.

15 Si naida gu dee naberãpa manga rogatise sana tiri singia ri ima mbakada tiri tipa agu atindiro nga ga diakumba watadu nagude. Ziazia Kekeapai nafura tipa bete agu agene rengbe diakumba ka ngerafuo kumbari watadu awiiri ngbaha. (Asanza 31:10-31) Areme, dungu akumba gbiati adee naberãpa kina gupai rengbe gayo badiarogatise ka mangaha fuyo. Ono Yekova naida ani berẽpa gupai rengbe ani ka mangaha fu gaani badiarogatise.

16, 17. Ka mo aberãpa manga rogatise, ginipai si aida mo berẽkuriihe?

16 Mbata fu mo mangi rogatise, mo berẽkurii gupai Yekova agumbaha tipa kumbakuadee gbiati dereakumba. Padu ko ni bariikporo azanga gene fuko tipa ko naamanga gako aborokporo ngba gbegberẽ gene te. Wene bariikporo nawirika Yesu, nga guko namanga wenengai ti aregbo dũ fu agu aboro du kutii beko. (AEfeso 5:23) Tipa dee tigari, si naida ri berẽpa gupai songoda ga kumbari adiaberã na kini mangipai sa na ko ayugoho. (ARomo 7:2) Si naida ri sana tiri singia ri adu na ngbarago ka ranigori fu gu kumba du na zangarengba. Ka ri bihe nga ri arengbanga ka mangaha te, ri ima rengba ka sia ka nye ni nakuparanga tipa bete regbo.

17 Si naida kumbakuadee gbiati dereakumba moiberãyo tipa gu ngbarago nga ga gayo badiarogatise kisusi pa gayo. (Mo gedi AFiripoio 2:4.) Pauro akepai ki ya: “Gu ni nikpí nyemu diani wa du oni ni ba sa sa, wa kina tini; dia boro nigunde agunde ti kumbani.” (AEfeso 5:21-33) Akumba gbiati adee naida na nyemuse gbiati irisa. Ono tipa rogatise du wenengai, si naida kumba inihe aino nga diako nairisako airisa, na si naida dee inihe aino a nga kumbari nakpinyemu ri akpi.

18. Tipagine si aida agu aboro nambakada pa rogatise du ti ni na rubangirise?

18 Si naida gu pabakure nga ga rogatise du ni guhe agu aboro naida ka manga rogatise gbia ngbarago agbia ti ni wa i nikaa inido tiyo wenengai. Si a nga regbo fuyo tipa i du na ruru bipai na kini pe rengo tipa wa ka i mangi diaberã singia i naida nzunzu ka raka sa. Ti regbo gu pabakure nga ga rogatise, kumba na dee naˈasada ka wirika wai ka fura dagbase na ka ino gupai nzunzu du ngbadu kura boro yo. Wa gayo pabakure nikaa nyaka, gbegberẽ pai ngaha fuyo i du na nyemu tiyo te. Ono si naida i du na zatise wa i nikaa yugo gi nyemuse re mbata fu manga yo rogatise tipa ka i mangingo wasiwasi pai ya. Ndikidi nyemuse nika undo yo i du na zatise na si nika banda yo ti manga gupai rengbe ka gbarasapa gayo pabakure dagbatiyo na ki gbarasihe na Yekova.​—1 ATesaroniko 4:6.

Ti regbo gu pabakure nga ga rogatise, kumba na dee naˈasada ka wirika wai ka fura dagbase

WAI GU RENGBE MI KA SA GIMI ROGATISE SI NYEANYE KINDI?

19, 20. Wai gu aKristano abi rogatise?

19 Badungu abuku na asinima nadigo na bakere pumbo rogatise na ngbarago. Ono rogo ndikidi raka yo, rogatise gbua nga tonatona pai. Yekova asigira rogatise tipa si nyeanye kindi.​—Bambata Pai 2:24.

20 Areme, dungu aboro nabi rogatise ni gu mbakadapai du tipa bete regbo gbua. I nabihe nga si taata ka manga rogatise na ka mbutise. Agu akurayo nabihe nga ka akpakarapai ta tona kura, si naida i mbutiyo. Ono mo tingidipa gu kpiapai nga ga Ziazia Kekeapai du tipa agu agire biata i naudihe sa. Ngbatunga gire wa gure akatanga te zavura ho i adarã ha ni na ome vurũ. Ho ani angera koyo du Yekova ni tipa undo, gaani rogatise ima rengba ka nyeanye kindi. Yesu aya: “Gu Mbori akpamia re ka boro kpara nga ha ya.”​—Matayo 19:6.

21. Ginipai nika undo kumba na diako i kpinyemu tiyo?

21 Ani dunduko du na rengba gbiati arungbura. Si taata ani gbe berãrani kuti agu arungbura nga ga kura aboro, gbe ga gaani badia rogatise. Ono ka ani gbe berãrani kuti agu arungbura nga ga gaani badiarogatise ani adunga na ngbarago te. Kuba gure, ka ani moiberãrani kuti gu wene asino du ti gaani badiarogatise, ani rengbe arengba ka du na gu rogatise du na ngbarago. Ya mo ani rengbe ka du na gu ngbatunga bipai re tipa kpakpa boro? Ani ima rengba! Yekova ima ino pa gu zangarengba du tirani, wa vura duhe wo, ko namaa berãko tipa gu wene asino du tirani. Na ka ko naamanganga ha wo ya? Bake atambuahe aya: “Ako Yekova, ka si nidu wa mo nakparia pa irairaapai, Ako Gbia, da rengbe na ru?” (Atambuahe 130:3) Kumbakuadee na dereakumba ima rengba ka ngera tipa gu wene asino du ti gayo badiarogatise na ki du zaaza tipa ka mbupai.​—Mo gedi AKorosaio 3:13.

22, 23. Wai gu Abarayama na Sara amoi wene kpiapai fu arogotise?

22 A wa agarã nikaa susa, rogatise ima rengba ka nyaka. Ga Abarayama na Sara rogatise adu ni gbangaha na ngbarago. Ho Yekova aya ni fu Abarayama ko mbu kpuko ki ndu ku Ura yo, si ima rengba ka du nga garã Sara aima susa 60. Mo berẽnga pa wai si adu ni mbumbuhe fu Sara ri mbu wene kpuri ka raka rogo abambu roko. Ono Sara angia wene bakure na ni wene badiarogatise fu kumbari, na ri aima du na irisa tipa kumbari. Sidu, ri aima songoda ga Abarayama adiaberã na ki undo agu adiaberã re si du na diabese.​—Bambata Pai 18:12; 1 Petero 3:6.

23 Rengo ngaha nga du na wene rogatise ayugongo gupai nga kumba na diako nikaa da kuti apai dunduko te. Ti kura regbo sa, ho Abarayama aaidanga ni kuti ga Sara berãpai ya, Yekova aya fuko: “Mo ídi he.” Abarayama aima mangaha wo, na sangbanaha ki du ni wenehe. (Bambata Pai 21:9-13) Ka si du ti kura aregbo nga mo gbiati gamo badiarogatise agianga tironi te, ka rago gberẽnga tiro ya. Gupai du na nyanyakipaha nga zavura ho du oni ni na zanga giatise, oni kindi namanga fu gaoni badiarogatise na nyemuse gbiati irisa.

Mo sa Fugo Mbori si du ni papara gamo rogatise ti tonatonaha

24. Wai gu rengbe gaani rogatise ka ye na taarimo fu Yekova?

24 Gu dungurati nga ga aKristano na akutu arogotise du na ngbarago. Ka mo aida ka manga rogatise, mo tingidi gupai nga sia gamo badiarogatise nga gu nyanyakipa diaberã mo nika mangaha rogo gamo raka. Si nika du namaapai kurii gamo raka nyeanye kindi, sidu, mo ngere koyo du Yekova ni tipa arugute. Ho ngaha re, mo nika du na rengba ka sia gamo badiarogatise na tatamana, ka mbakada tiro tipa rogatise, na ki mangi ome ka sonosa gu wene nyanyaki pagume nika ye na taarimo fu Yekova.