1-3. (a) Tipagine nagude azunda wiiri ti ni na ki vo ru na gigiri roko? (b) Tipagine Yekova aida gako amoyambu du ti ni gigiri, na ginipai nasarani ani banda tirani gigiri?

HO NAGUDE ambakada wiiri ni tipa i mere, ri nazunda ru wenengai na ki vo ru na gigiri roko. Bambiko ri ima ino gupai nga padu u ni gigiri ru ni wenehe tipa kpoto ru. Ri ima ino gupai nga ka aboro bi wiiri ni bibiriko ru, i nika fura tipa kina avunguru.

² Yekova nga gu Barani du ngbangbaturũ yo naida gako amoyambu du gigiri watadu ni ziazia yo. Fugo ko naya: “Mo nayugo tiro ni gigiri ro fu gigiri boro.” * (Atambuahe 18:26) Yekova ima kpinyemu rani, ko ima ino gupai nga pa banda  ani ti rani gigiri na bakere undo ti ni furani. Ko naida aboro bi rani kini fura afura wenengai tipa ko bambiko ani nga gako aDezire. Nirengo, padu ani ni gigiri rani na gaani mangaapai kidu ni wenehe naye na taarimo fu Yekova kini ziasi ziazia rimoko angianga ka gbirisa rimo ko ya.​—Yezekere 36:22; mo gedi 1 Petero 2:12.

³ Pa ino ani gupai nga Mbori nakpinyemu gigiri aboro nasarani ani banda tirani ni gigiri rani. Ani naida gaani gene raka ye na taarimo fu Mbori bambiko ani nakpinyemu ko. Ani naida a ka nye rogo gako nyemuse yo. Ani wisiginga pai tie tipa ndu gupai si aida ani banda tirani ti ni gigiri, na agu apai si akodaha, gbiati wai rengbe ani ka bandatirani gigiri. Ngbatunga gu wisigotise re ima rengba ka undo rani ani bihe singia bangiriba ho si aida ani mangi ariapai rogoho.

4, 5. (a) Gine nga gu bangua ndupai si aida ani bandatirani ti ni gigiri? (b) Waigu du ga Yekova giro ni yuguyuguhe rogo agu ahe yo ko akusihe?

⁴ Gene sa Yekova angbe kumbatayo ngbaha furani nga maa ko kpiapai. Fugoko naya “oni wíriki Mbori.” (AEfeso 5:1) Nyanyaki ndupai du re si aida ani bandatirani ti ni gigiri, gu Mbori ani airiso ko nga Yekova, ko ni gigiri ko na ni ziazia ko rogo apai yo dunduko.​—Mo gedi Pa Amotumo 11:​44, 45.

⁵ Ga Yekova giro wakina gu kura asinoko du ni yuguyuguhe rogo agu ahe yo ko akusihe. (ARomo 1:20) Ko ambakadi kpotosende si du ni gigiri kporo fu rakiraki aboro. Yekova aima kusa agu ahe nga gu nagiriso gu wege naya gbiati ime. Yekova ambakadi kpotosende ngba wene gene gbe, si na rengba ti ni ka giriso tihe nitihe. Si tie ziazia nga “Yekova nga gu ko namangi kpotosende” nabipa giro na nyanyakipaha. (Yeremaya 10:12) Kinawo a si aida ani bihe na nyanyakipaha.

6, 7. Wai ga Moize aNdiko anyakasi gupai nga Yekova aaida airisiko du ni gigiri yo?

⁶ Gu kura ndupai nga gu si aida ani bandatirani ti ni ni  gigiri rani nga, Yekova nga gaani Bakere Bakindo naida gupai nga airisiko du ni gigiri yo. Rogo gu Ndiko Yekova afuhe fu aYisaraere, irisombori gbiati giro aandu wa sa. Gu Ndiko re agumba gupai nga rogo Uru Dada Ingapai, si ani idi gupai nga aboromotumo mbidi ime bara ue. (Pa Amotumo 16:4, 23, 24) Agu aboro naanafu motumo nigu uru re, si aniidu nga i zundu beyo gbiati nduyo mbata fu i fu motumo fu Yekova. (Gate 30:17-21; 2 Pekapai 4:6) Gu Ndiko re atangara rimo ahe wa saba bawe nga gu narengbe ka sa boro ni bibiriko ni tipa irisombori. Gu Yisaraere naanidu ni bibiriko ni, si aidanga ni rimisi tiní ku rogo agu apai nga ga irisombori ti gu regbo du ni ni bibiriko ni te. Gu ni kaani mangihe wo, si anidu nga i imi ni aimo. (Pa Amotumo 15:31) Gu boro naani ká ka giriso tiní kodihe na mbida ime gbiati zunda gaani aroko, si anidu nga ‘i kpara gu boro re akpara ku sa yo ti gbuu.’​—Pa Geda Aboro 19:17-20.

⁷ Wa vura duhe nga ani tii ga Moize aNdiko te, si naundo rani ani ini ga Mbori bipai tipa agu apai re. Si ziazia rogo gu Ndiko re nga Yekova anaakpinyemu agu aboro nanaa irisoko du ni gigiri yo. Yekova ata arianga berãko te. (Maraki 3:6) Yekova arengbanga ka ida na gaani irisombori te kinagu ka si du ni guhe “agberã nga ya.” (Yakoba 1:27) Sidu tie, si naida ani ini gupai Yekova aidaha berani rogo gi bangiriba re.

8. Yekova naida ani bandatirani gigiri rogo gini apai yo?

⁸ Ho Ziazia Kekeapai afura ni tipa giro, si afuranga sa kina tipa giro ti kpotose te. Padu ani gigiri bangiri Mbori nakoda agu apai du tipa gaani raka dunduko. Yekova naida ani bandatirani gigiri rogo bangua apai yo biama. Rogo toro yo, rogo mangapai yo, berãrani yo, na ti kpotorani. Ani sakingo pai tipaha awere ni basasa dunduko.

9, 10. Rogo gupai yo nga ka du gigiri rogo toro yo nga gine, na gini apai ndikidi aKristano anehe?

⁹ Du gigiri rogo toro yo. Ka pehe ngba taata gene, padu boro gigiri rogo toro yo nakoda ne agu apai nga gu nakoda ndikidi  irisombori na zire irisombori. Ti gu regbo aYisaraere ambu Babera ka ga ku Yerusarema yo, si adu nga i mangipai kuti gi zinahe naye be Mbori re: “Oni guari, ka oni zadi nga birikobiriko he wa sa ya! . . . Oni girisi tironi.” (Yesaya 52:11) Gu bangua ndupai aYisaraere aakaraga tiyo ti ni ku Yerusarema yo nga ka gasa ga Yekova irisombori kubaha. Si adu nga gu irisombori re du ni gigirihe, zanga du ni bibiriko ho na agu ayugopai gbiati mangapai nagbarasa rimo Mbori, na ka si akodanga tihe na agu asino mangapai nangia ga gu pambori nangia ga Babera ya.

¹⁰ Areme, wangia ani ndikidi aKristano, si naida ani bandatirani zire irisombori andu ka birikosi gaani ndikidi irisombori. (Mo gedi 1 AKorindo 10:21.) Si naida ani du na bakere rubangirise rogo gi bangiriba re bambiko gu maapai nga ga zire pambori ima maapai areme. Rogo dungu aringara, badungu asino atitase gbiati sunge vuga ahe nakodatihe na zire pambori, wa gu berãpai nga ho boro akpi ni, he kina rogo ni yo naraka araka tigaha kindi. (Batungusipai 9:5, 6, 10) Ndikidi aKristano nane agu asino aboro nakoda gu zire aida nga ga zire pambori. * Si aidanga ani mbu aboro i sosodi rani ki sa gupai nga ani mbu mangapai kuti agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai nibipa gigiri irisombori te.​—Amokedi 5:29.

11. Du gigiri rogo mangapai yo nakoda gine, na tipagine si aida ani bandatirani ti ni gigiri rogo gi bangiriba re?

¹¹ Giro rogo mangapai yo. Tipa ani bandatirani gigiri rogo gaani mangapai yo, si naida ani ne meteka na bäri. (Mo gedi AEfeso 5:5.) Si ni nyanyakipa pai tipa ani nye ni gigiri rani rogo gaani mangapai yo. A wa ani nika bihe rogo gu kapita ngbefuo gere, tipa ani nye rogo ga Mbori nyemuse, si naida ani “né pa bari.” Agu aboro namanga meteka watadu bäri zanga saberã, i “adia nga kumbo ga Mbori ngbi te.” (1 AKorindo 6:9, 10, 18) Bangiri Yekova, ngbatunga agu aboro re dagba agu “airagbegberẽpai” ko nafura tipa yo. Na ka i asanga  berã ki mbu gu bibiriko gene raka re ya, “gayo ba nikangia . . . ue kpio.”​—Yugoti 21:8.

12, 13. Gini kodikodipai du dagba berãpai na mangapai, na wai rengbe ani ka banda berãrani yo ni gigirihe?

¹² Du gigiri berãse yo. Berãpai nandu na boro sa mangapai. Ka ani mbu gbegberẽ apai si naadungura tihe ku berãrani yo, si aimanga te ani ki mangi ingapai. (Matayo 5:28; 15:18-20) Ono ka ani hiisi berãrani na agu apai du ziazia kidu ni gigirihe, si nika undo rani ani banda gu mangapai du ni gigirihe. (Mo gedi AFiripoio 4:8.) Wai rengbe ani ka banda berãrani yo ni gigirihe? Ni bambatapai, si naida ani ne agu aũngbarago nga gu rengbe ka birikosi berãrani. * Kurigure, si naida ani hiisi berãrani yo na gigiri apai ni wisigo ani Fugo Mbori dedede.​—Atambuahe 19:8, 9.

¹³ Tipa ani nye rogo ga Mbori nyemuse, si naida ani bandatirani gigiri rogo toro yo, rogo gaani mangapai yo, na berãrani yo. I fura gbe tipa agu apai si aida ani du rogo gigiri re rogo gu kura akapita nga ga gi buku re. Ono rogo gi kapita re, ani sakingo pai tipa gu biamaha, nga du gigiri ti kpotose.

14. Tipagine adunga giro ti kpotose ti ni ni gupai nabi kina rani ya?

¹⁴ Giro ti kpotose nakoda banda kpotorani gbiati gaani pangba kporo ni gigirihe. Ya mo gipai re ni gupai nabi kina rani nga gu si aidanga kura boro rimisi tini ku rogoho ya? Si arengbanga ka du wo tipa airisi Yekova te. A wa i nagumbaha kusayo, padu ani gigiri na nyanyakipaha bangiri Yekova angianga mbiko gupai gbua nga du gigiri wenengai tipa rani ya ono bambiko gupai nga padu ani gigiri nika sa gupai nga aboro fura wenengai tipa rimo Yekova. Mo berẽnga pa gu kpiapai du ti tonatona gi kapita re. Ho mo abi gude ni ni bibiriko ru na nyemenyeme riru, kina pa avunguru naye ku berãro yo. Ani aidanga gaani gene raka watadu wai du bibi rani bangiri  aboro ye na gbarasarimo kurii Yekova watadu si gbarasi pa gu pangbanga ani atungusaha te. Fugo Mbori naya: “Ka ani fú nga ũkota rogo gu pai yo wa sa ya, ya ka i dingisa nga pai ti gaani mangaapai ya; ono rogo apai yo dunduko ani nimbakadi rimorani, wa amangipa Mbori.” (2 AKorindo 6:3, 4) Ono waigu tie rengbe ani ka banda kpotorani ni gigirihe?

15, 16. Gini apai si aida boro mangihe ka banda kpotoni ni gigirihe, na ginipai si aidaha tipa gaani aroko?

¹⁵ Banda bororani be biriko. Wa vura duhe nga sino aboro gbiati gayo gene raka ni bakiakia rogo aringara dunduko, ani ima rengba ka gbia sabuni gbiati ime tipa kaa mbida ha dedede na kini zundu awirani. Agu apai ani amangaha tipa ka banda kpotorani ni gigirihe nakoda zunda berani na sabuni mbata fu ri ani riahe watadu mbata fu zada ani riahe, na tifuo kura bambu-agino yo, na fuo wega basungo gude. Ho ani azunda berani ni, si nabanda rani be kaza na si ima rengba ka  batasa unga rani. Si ima rengba ka banda rani ti gu kere agbiro naye na kaza vuseyo. Rogo agu aringara adunga ndikidi bambu-agino rogoyo ya, ho aboro aaria tiyo ni, si naida i ge due ki kpisidihe wa gu aYisaraere anaamangaha.​—Pa Fu Rugute ni Ue he 23:12, 13.

¹⁶ Si naida gupai a nga ani naazunda gaani aroko azunda dedede tipa si du ni gigirihe na bibihe ki ngbaangba. Anga gupai si aidaha nga Kristano vo kina agu aroko du na bakere genoho watadu nga gu kuru ni vovoho te, gupai si aidaha nga si du ni gigirihe, bibihe ki ngbaangba, na ki du ni iriirihe. (Mo gedi 1 Timoteo 2:​9, 10.) Ka si vura du nga ani kina wai vurũ, ani naida gaani votise “fongo gu yugopai nga ga Mbori Batasirani.”​—Tito 2:10.

17. Tipagine si aida kpurani gbiati gaani pangba kporo du ti ni ni gigirihe na bibihe ki ngbaangba?

¹⁷ Kpurani gbiati pangbanga kpurani. Si aidanga kpurani du ni kina bakiki kporo te ono si naida sidu ni gigirihe na bibihe ki ngbaangba. Wakina gure a, ka si du nga ũnduge gu duho berani ani andu na ni tipa adunguratise watadu gene tungusapai yo, si naida ani bandaha ni gigirihe. Si naida ani ini gupai nga ka kpurani gbiati gaani pangba kporo du ni gigirihe, si nga wene dezirepai tipa gu Mbori ani airisoko. Gu kurapai berewe nga ani nayugo gupai fu aboro nga Yekova nga gigiri Mbori, na ko nika “gbarasa agu yo nagbarasa kpotosende,” na gako Kindo nika sa kpotosende naabaha dunduko ni paradizo barambeda. (Yugoti 11:18; Ruka 23:43) Ani naida gupai nga bibi rani bangiri aboro gbiati gaani kporo na pangba kporo yuguhe ayugo fu kura aboro nga ani nawirika gu giro awere nga gu nika du rogo vovo zegino.

18. Wai rengbe ani ka yugo irisa tipa gaani Bambu Kindo?

¹⁸ Gaani ba irisombori. Gu nyemuse du ani na ni tipa Yekova nasa rani ani naayugo irisa tipa Bambu Kindo, nga gu ba du tipa ndikidi irisombori. Ho vovo aboro aye ni tipa dunguratise, ani naida gupai nga rago ngbaangba tiyo ka bi gaani ba irisombori. Tipa Bambu Kindo du ni guhe bibihe nangba  angba, si naida ani naagirisoho na kini ngere fuoho ti aregbo dunduko. Ani nayugo irisa tipa gaani Bambu Kindo ho ani amanga agu apai ni dunduko rengbe ani ka mangaha tipa ka bandaha ni gigirihe. Si furani ni bakere mamu tipa ka fu tirani ka giriso gaani Bambu Kindo na ka ‘mbakada ha na ki nyakasihe.’ (2 Pekapai 34:10) Kina gu bangisapai re si aidaha ho ani adunguratirani ni ku rogo Bambu Bakere Dunguratise watadu ku rogo gu ba sia yo ho tipa bakere dunguratise.

19. Gini apai si aida ani nehe tipa ka banda kpotorani ni gigirihe, na wai du Ziazia Kekeapai aundo rani rogo gi bangiriba re?

¹⁹ Tipa ka banda kpotorani ni gigirihe, si naida ani bandatirani ti gu bibiriko mangaapai du wa vu gundo, bakere mbirabuda, gbiati dia kere angua kutii kpotose yo. Ziazia Kekeapai atangaranga rimo gu bibiriko mangaapai dunduko nga gu naima maapai areme te, ono bangua arugute kinaho rogo Ziazia Kekeapai nga gu naundo rani ani ini ga Yekova bipai tipa ngbatunga agu apai re. Wa ani naima ino ga Yekova bipai tipa apai, gu nyemuse du ani na ni koyo du ko ni nasarani tipa ani mangi agu apai naye na ngbarago fuko. Ani sakingo pai awere tipa bangua arugute bisue nga ga Ziazia Kekeapai.

20, 21. Gini mangaapai Yekova aidanga ani du ni akanga fuhe ya, na gini nyanyaki ndupai duho si aida ti ni ani mangipai kuti gipai re?

²⁰ “Wa du ani na agi akidohe be rani tie re, amangure, ani gírisi tirani be gu meteka dunduko nga ga borose na toro, nimbakadi ziaziapai nzunzu rogo gunde ti Mbori.” (2 AKorindo 7:1) Yekova aidanga gupai nga ani du ni akanga fu agu apai nabirikosi kpotorani na berãrani yo te. Si naida ani ne agu apai rengbe ka zio baha tirani na ki gbarasi kpotorani na berãrani yo.

²¹ Ziazia Kekeapai nagumba gu nyanyakipa ndupai furani si aida ani ‘girisi tirani ti ni be gu meteka dunduko nga ga borose.’ Oni makia gupai nga 2 AKorindo 7:1 natona na gu fugo nga: “Wa du ani na agi akidohe be rani tie re.” Gini akidohe du nga ni? A wa i nagumbaha rogo agu averesi ye mbata fu gure, Yekova nakidohe nga: “Mi ki di roni adia kugume, ki du  furoni ni Baroni.” (2 AKorindo 6:17, 18) Mo berẽnga kurii gipai re: Yekova nakidohe nga ko nika diaro kugume na ki kpinyemuro wa gu bagude ni naakpinyemu wirini. Ono Yekova nika manga gipai re sa kinagu ka mo ne agu apai nabirikosi “borose na toro.” Si adu ni bakere pa mungo ka ani mbu bibiriko mangapai si gbarasipa gu dawedawe pagume du dagbarani na Yekova!

22-25. Gini bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai rengbe ka undo rani ani ne gbegberẽ mangaapai?

²² “Mo kpí nyemu Gbia nga ga Mbori kpotoro yo dunduko, na mbisimoro dũ, na ga berã dũ.” (Matayo 22:37) Yesu aya gere nga bangua rugute. (Matayo 22:38) Yekova ima rẽ tipa ani fu gu ngbatunga nyemuse re fuko. Tipa ka kpinyemuko na kpotoraniyo dunduko, na mbisimo rani dũ, na gaani aberã dũ, si naida ani ne agu apai rengbe ka guruso gaani raka watadu ka daputasi agu abipai Mbori nafuhe furani.

²³ “[Yekova] ni tiko nafu unga fu aboro dũ, na onga na ahe.” (Amokedi 17:24, 25) Unga nga gamahe be Mbori. Ani ima kpinyemu bafu unga, sidu tie, ani naida ka yugo irisa tipa gu gamahe re. Ani nane agu amangaapai dunduko du ni gbegberẽhe tipa kpotorani mbiko ani ima inoho nga ngbatunga agu amangaapai re nayugo zanga irisa tipa gu gamahe nga ga unga.​—Atambuahe 36:9.

²⁴ “Mo nikpí nyemu kuaro wa mo akpi nyemu tiro.” (Matayo 22:39) Dedede, gbegberẽ mangaapai ni naadunga na gbegberẽ sangbanaha kina kurii agu aboro namangaha te ono kurii agu aboro du patiyo a. Ni kpiapai, ngime gundo ima rengba kadu ni gbegberẽhe fu gu boro avungo ru ya. Gu boro namanga agu aboro du pati ni ngba gbegberẽ gene nakuo gu ga Mbori ndiko du tipa kpinyemu akuarani. Gani gbegberẽ mangaapai nayugoho ayugo nzunzu nga ni akpinga nyemu Mbori te.​—1 Yoane 4:20, 21.

²⁵ “Mo tíngidi he fu yo ya i raki fu abazogo, fu agu yo asia yo pai fu yo, ki nigi sangba.” (Tito 3:1) Rogo kura aringara, ka boro amangasunge na kere angua, ni nakuo ndiko. Wangia  ani ndikidi aKristano, ani amanganga sunge na kere angua te.​—ARomo 13:1.

26. (a) Tipa ka nye rogo ga Mbori nyemuse yo, ginipai si aida ani mangihe? (b) Tipagine du bandatise ti ni gigiri bangiri Mbori ni bawenepai?

²⁶ Tipa ani nye rogo ga Mbori nyemuse yo, si naida ani bandatirani gigiri angianga rogo kina bangiriba sa watadu ue ya, ono rogo abangiriaba dũ. Si taata tipa ani bandatirani gigiri ti gbegberẽ mangaapai te ono ani ima rengba ka mangaha. * Nirengo, gere nga wene gene raka mbiko Yekova nayugopai furani tipa kina gaani undo. (Mo gedi Yesaya 48:17.) Gu nyakipaha gbe nga ka ani nye ni gigiri rani, ani nika gbia ngbarago kaa gia wai aboro nikaa fura wenengai bara gu Mbori ani nakpinyemu ko, si ki sa gupai nga ani nye rogo gako nyemuse yo.