1. Gine nakisi gene be Adamu na gako aborokporo ti rimo ku ati Edene yo, na ginipai Ebere aaidaha susi kura apai dũ?

EBERE angere ki bi gako rimbasa akandoro ami niriki zezeredi pavuru gangara yo. Fuoho, isoke ko angere tuturũ gii gako akandoro yo kini bi nduunduu imarago. Ko aima ino gupai nga basape kinaho naake na mirãwe ti ni, naake ake kindi, tipa ka kiso gene ku ati Edene yo. Yo du avunguko araki ni mbata, ono i watadu awiriyo aarengbanga ka rimo koyo berewe te. Oni berẽnga pa gu zezeredi wege naaya bebere uru kini saki mangeriko wa ko atumba riko kuari kini berẽ tipa Bakusiko. Ya mo pai ho narengbe ka mbakada gu pagume nagberẽ dagba Yekova na aboro? Kurapai ho Ebere aaidaha susi gure te.

2-4. Rogo gini gene Ebere afura furani areme?

² Ebere nafura afura foro areme. Ya mo mo nagia fugoko? Mo rengbe ka ya wẽ ka pai mangingo wo te. Na berewe, gi ue wiri Adamu re aima kpi bakuru kusayo gbe. Amemeko aima satihe ni sende, bambiko agarã ima manga awere wa 6,000 fuo kpiko. Ziazia Kekeapai naya: “Kpikpi aboro aina nga pai te.” (Batu. 9:5, 10) Kurigure, Ebere aagumbanga kandara wiri fugo nga gu du ni kekehe rogo Ziazia Kekeapai te. Wai tie rengbe ko ka fura furani areme?

³ Ga Mbori toro asa gu mokedi nangia Pauro ko ke gupai tipa Ebere nga: “Rogo ho wa ko avura kpi ko nagumba pai kindi.” (Oni gedi AEbere 11:4.) Ebere nafura rogo ginihe? Rogo idapase. Ebere nga gu bambata boro naadu na gu bawene he nga idapase. Gako kpiapai nga ga idapase ni ungaha, na si naida aida ani pekefuoho areme. Ka ani wirikipai ti ga Ebere idapase na kini asadi ka pekafuoho, gu pangbanga du tipa ko nifura afura furani ngba bakere gene.

⁴ Ginipai tie rengbe ani ka wirikaha tipa Ebere na gako idapase baraho i nafura ni tipa ko gbua tooni rogo Ziazia Kekeapai? Ani bingo ho.

5. Gine nga rogo gu fugo Yesu yo naya wẽ Ebere araki “ho zegino aenge ni”? (Oni bi gu kekeapai du bandu waraga yo.)

⁵ I avungu Ebere mbata fu ima aboro ku auru kpotosende. Yesu afura tipa Ebere ki ya ko araki “ho zegino aenge ni.” (Oni gedi Ruka 11:50, 51.) Yesu aafura tipa gu zegino nga agu aboro kureko abatasa yó. Wa vura duhe nga Ebere nangia gu biama boro naraki auru kpotosende, si nawira gupai nga ko nga gu bambata boro Mbori abi ní nga ní rẽarẽ tipa kure Yesu batasi ní. * Ebere aarakanga dagba gu wene aboro ka ko apekefuo gayo kpiapai te.

6. Gini ngbatunga aboro nangia avungu Ebere?

⁶ Wa zegino avura du ni fogoho, kerepai aima gbia aboro. Si nawira gupai nga avungu Ebere nangia Adamu na Eva aima ngba ti kpotoyo gbe, na kidu na bakere ome tiyo. Ono apai aima ye ki gberẽ fuyo bakere gbe, na i aima inoho. I adumbata ni ziazia aboro, kini moibangiriyo tipa ka raka nyeanye kindi. Ono i aye ki samungu kuti Yekova Mbori na ko ki do yó kusayo rogo gu kpuyo nangia Paradizo ati Edene yo. Wa i amoi pa kina agu apai mbatayo nangba tiyo, zanga berãpa awiriyo a, i ada ni aboro ingapai na ki zanga nyenye unga.—Bam. P. 2:15–3:24.

7, 8. Ginipai Eva agumbaha ho ri avungu Kaina ni, na ginipai si awiraha nga si adu berãri yo?

⁷ Fuo kura Adamu na Eva ati Edene yo, raka adu ni kpakarakpakaraha fuyo gbe. Ono wa si avura duwo, ho i avungu bambata wiriyo ni, i ayambu rimoko nga Kaina, du rogoyo nga “Guhe I Navunguhe.”  Fuo vunga yó ko, Eva aya: “Mi bi kumba mbiko gu undahe nga ga Yekova.” Fugori nayugo mboimboi gupai nga ri aduadu na pa gu mokido berãri yo Yekova amangihe ati Edene yo, nga gu napepa gu dee titari nika imo gu gbegberẽ boro nasa aAdamu na Eva i ingipai. (Bam. P. 3:15; 4:1) Ya mo Eva aberẽ gupai nga ri du nangia gu dee Yekova apepa ri re na Kaina nangia gu boro nika vunga gu titari re?

⁸ Ka si du nga ri aberẽhe wo, ri aima inga gbegberẽ. Na ka si du nga ri na Adamu aagumba gupai re fu Kaina wa ko aasona, i aima sako ko du na bakere rukö. Kusa, i avungu ue gude, ono ani agianga bakere afugo tipa ru wa gu Eva apehe tipa Kaina te. I ayambu rimoko nga Ebere, rengbe rogoyo kadu nga “Wege,” watadu “Kungbopai.” (Bam. P. 4:2) Ya mo i asia gu rimo re mbiko gupai nga i abihe nga bakere apai ho ko nika mangaha te ono kina Kaina nika mangaha? Ani ainongo ho nzunzu te.

9. Ginipai rengbe agu avunguagude du areme ka wirikaha ti aAdamu na Eva?

⁹ Agu avunguagude du areme rengbe arengba ka wirikapai ti gu bambata avunguagude re. Ya mo gaoni afugo na mangaapai asa awironi i duni airarukö, airanyemuahe, na aboro gbangbati? Watadu oni araba yó i kpinyemu Yekova Mbori na kini gbata pa zio bakure na ko? Si nafu kina gberarago nga, bambata avunguagude aima ti ti manga gayo sunge. Ono wa si avura manga wo, maabangirise adu kinaho tipa awiriyo na atitayo.

10, 11. Gini ngbatunga asunge aKaina na Ebere adihe, na gini bawene sino Ebere asonosihe?

¹⁰ Wa agu agude re aasona, Adamu araba yó na gu sunge narengbe ka undo gayo kporo. Kaina adi sunge sopabino; Ebere kingia babanda akandoro.

¹¹ Ono tie, Ebere amangi gupai paha aima nyaka gbe. Wa ko aasona, ko aasonosa gako idapase a, nga gu bawene he Pauro akepai tipaha kusa. Oni berẽnga kurii gipai re! Boro ho namoi wene kpiapai fu Ebere ko pekefuoho te. Ono ko awiripa sonosa idapase wai kuti Yekova Mbori? Oni bingo apai biata nga gu si awiraha nga si naundo ko ko du na idapase.

12, 13. Wai pa bi Ebere agu ahe Yekova akusihe aundoko ko sono rogo idapase yo?

¹² Agu ahe Yekova akusihe. Kina rengo du tigu ngaha nga Yekova aima tiwa sende, ki saha si nikusi akiwe na asakokoso nga gu nasa sunge sopabino si du ni kpakarakpakaraha. Ono wa si avura duwo, riahe anaaida aida auru kpotosende nga gu nasa gupai nga aboro niraki. Na motiwa ho naadu kurii anya, na azire, na atĩo te;  na agangara, na adi, na abaime te; na ari, mai, uru, diwi, na akerekuru te. Rogo ai gu ba Ebere aningere ku rogoho, ko anibi agu ahe nayugopa ga Yekova bakere nyemuse, tatamana, na wenesino, nga gu Mbori nakusi ahe dunduko. (Oni gedi ARomo 1:20.) Nirengo, berãkuriipa agu ahe re aima nyakasa ga Ebere idapase.

¹³ Ebere aima dia regbo tigaha ka berãkurii agu apai nga ga toro. Oni berẽnga pako ko nirigi gako akandoro. Bakere nduge du ko anaanduhe kaa riga akandoro. Ko anaata na ami rii agangara yo, rogo angboongboorago yo, nisi adi, nigbata wene fogo nvuo tipa ra, wene adue ime, na wene anzereme tipa ami naaongoda rogoho. Dagba agu anya dunduko Mbori akusi ra, ko abi gupai nga akandoro nga agu anya si aida boro duadu pati ra kindi kini nungusi ra na kini banda ra. Ya mo Ebere abi gupai nga si naida aida a Mbori duho nikaa nungusa ko, nibanda ko, na kini ngerefuo ko, nga gu Boro du na bakere tatamana na ome susi aboro dũ? Si nawira gupai nirengo nga, ko aima gumba ngbatunga agu apai re fu Yekova rogo kpee yo, na gako idapase ki nyaki mbiko mangaha wo.

14, 15. Ga Yekova akidohe afu gini apai fu Ebere ko berẽkuriihe?

¹⁴ Ga Yekova akidohe. Adamu na Eva aima peka agu apai tigaha fu awiriyo nasa gupai nga Mbori kusiyo kusayo ati Edene yo. Ka si duwo, gure nga Ebere aima du na badungu apai beko ka berãkuriihe.

¹⁵ Yekova aya wẽ kpotosende nika du ni tiwatiwaha. Ebere anaabi agu akiwe abi na asakokoso nga gu nayugu gupai nga gupai re aima manga. Yekova ape gupai a nga Eva nika mbu be igirã ho du gude ni vuriyo na ti regbo vungu. Ho Eva avungu kura agude ni fuo Ebere, si nirengo nga Ebere aima bi gu igirã nga ga nako. Yekova aima bi gupai ku mbatayo nga Eva ambinga gu nyemuse nga ga kumbari te, na ko nika zoga ri. Ebere aima bi gupai re si nimangi. Agi apai dunduko re ayugu gupai fu Ebere nga, ka fugo Yekova henga dati rengo te. Sidu tie, Ebere adu na wene nduapai beko kadu na idapase kuti ga Mbori akidohe nibipa gu ‘tita’ dee Yekova ape pako ya ko nika ye ka mbakada gu gbegberẽ apai natona Edene yo.—Bam. P. 3:15-19.

16, 17. Ginipai si awiraha nga Ebere awirikihe be ga Yekova akeruba?

 ¹⁶ Ga Yekova amoyambu. Ruru aboro aadunga ho nga aguyo ka Ebere apekefuo gayo kpiapai te, ono amaraika adu kinaho auru kpotosende ko apekefuo gayo kpiapai. Ho Mbori ado aAdamu na Eva ni kusayo ati Edene yo, ko akisi gene ati Edene tipa ka i rimingo koyo watadu awiriyo ya. Tipa ka banda ngbadimo gu Paradizo re, Yekova amoi akeruba, nga agu amaraika du na banyanyakipa sunge beyo, gbiati gu basape naadu wa mirãwe si nike ake kindi.—Oni gedi Bambata Pai 3:24.

¹⁷ Oni berẽnga pa Ebere ko nibi agu akeruba re ho ko adu ni ni gude. Wa i adi kpoto aboro kuti yó, bibiyo aima iriwo tigaha gbe. Na gu “basape” re, naadu na mirãwe ti ni kindi, kini ke ake kindi, si adu na iriwoho ti ni a. Wa Ebere aasona, ya mo ko abi gupai nga ome agu akeruba re bati i ki mbu gayo sunge? Wa sa te. Uru na yuru, garã fuo garã, bawe agarã fuo bawe agarã, agu akeruba re aru kina rogo gayo aba. Ebere aye ka ino gupai nga Yekova Mbori gu duadu na ruru amoyambu beko nga aguyo nakakuti gayo abangiriba. Ebere abi gupai nga agu akeruba re anye ni ruruyo fu Mbori na kini gisangbako, nga gupai Ebere aabingo ho ti gako aborokporo ya. Nirengo, gu kpiapai nga ga agu amaraika re aima nyakasa gako idapase.

18. Gini bakere apai duho rengbe ka undo rani areme ani nyakasi gaani idapase?

¹⁸ Wa Ebere aberẽkurii agu apai Yekova ayuguhe tipa tiko rogo agu ahe yo ko akusihe, na ki berẽkurii ga Mbori akidohe, gbiati gu kpiapai nga ga gu gako amoyambu nga amaraika, ko abi gupai nga gako idapase anyaki kina ku mbatayo. Ga Ebere kpiapai nagumbapai agumba furani, ya mo ziree du? Paranga aboro rengbe ka wirika  gupai ti gipai re nga, i rengbe arengba ka sonosa ndikidi idapase kuti Yekova Mbori, ka si vura du vurũ nga gayo aborokporo wo te. Gu badungu ahe duho Mbori akusihe nga gu ani abihe, na gu Ziazia Kekeapai du berani, gbiati gu badungu akpiapai nga ga agu aboro naadu na idapase, agi apai re rengbe ka sa rani ani nyakasi gaani idapase areme.

19. Gini nyanyakipa rengo Ebere aye ka rugatiko na paha?

¹⁹ Wa ga Ebere idapase kuti Yekova aasona, ko agbatagene ka yugo idapase rogo mangapai yo. Ono gine ka kungbo boro afuhe fu Bakusi zegino dunduko? Gamahe ho watadu undo zingoho aamanga Mbori nga gu si aidi aboro fuhe fuko te. Ono Ebere aye ka ino gu nyanyakipa rengo nga: Ka ko fu gu bawene he du beko fu Yekova na kpotokoyo dũ, rago ngba angba ti gu Bako re.

20, 21. AKaina na Ebere afu gini ahe fu Yekova ni motumo, na Yekova akaragapai wai?

²⁰ Ebere ambakadi tiko ka fu bete gako akandoro ni gamahe fu Yekova. Ko asiaka agura nangbaki kisusi, nangia bambata vungu, na agu abarapara ko abihe nga si angba gbe. Ti kina gu regbo re, Kaina agbata ga Mbori maku a, ki mbakadi gako aũati ka fuhe fu Mbori. Ono kpotokoyo adu kia ti ga Ebere. Gu kparakparapai naadu dagbayo ayugutihe ti gu regbo i afu gayo amotumo.

²¹ Si nawira gupai nga i azo gayo amotumo rii bamotumo, isoke akeruba nibihe abi, nga gu yangara ruru aboro naadu auru kpotosende. Yekova aima karagapai! Ani nageda gupai nga: “Bi Ebere na gako motumo angba angba bangiri Yekova.” (Bam. P. 4:4) Ziazia Kekeapai apenga pa wai Mbori ayugu gako ngbarago te.

22, 23. Gine nasa gupai nga ga Ebere motumo ngba ti Yekova?

²² Tipagine rago angba ti ni ti Mbori na Ebere? Ya mo gu motumo nangia ga Ebere du nangba ti Mbori? Ebere afu unga nya ni motumo, ki uka kikiipa kureru ku sande. Ya mo Ebere aima inopa wai nyakipa ngbatunga gu motumo re? Dungu akama agarã fuo gu regbo re, Mbori amangisunge na gu motumo nga ga gu wiri kandoro adunga serõ tiru ya ka yugopa gu motumo rengberengbe Wiriko, nga “gu Wiri kandoro nga ga Mbori ru,” nika fuhe ni uka kureko ko ki kpi. (Yo. 1:29; Gate 12:5-7) Ono tie, Ebere aainongo gu badungu apai re te.

²³ Gupai ani nainihe nirengo nga: Ebere afu guhe nangba angba gbe dagba agu ahe naadu beko. Rago angba ti Yekova angianga mbiko kina guhe ko afuhe sa ya, ono mbiko Ebere a. Ebere amangipai mbiko nyemuse tipa Yekova na idapase kutiko.

24. (a) Tipagine ani aya ti ni wẽ anga gu gamahe Kaina afuhe fu Mbori du naadu ni gbegberẽhe te? (b) Rogo gini gene Kaina adu wakina badungu aboro areme?

 ²⁴ Apai adu kia tipa Kaina. ‘Bi Kaina na gako motumo aangbanga bangiri Yekova te.’ (Bam. P. 4:5) Anga rago agberẽ ti Yekova mbiko gupai nga Kaina afu aũati fuko te; bambiko Yekova aima ye ki pe gupai kusa rogo Ndiko nga, i nifu aũati afu fuko. (Pa Mot. 6:14, 15) Ono Ziazia Kekeapai naya tipa Kaina wẽ ‘gako mangaapai angia gbegberẽ apai.’ (Oni gedi 1 Yoane 3:12.) Wakina badungu aboro areme, Kaina aberẽ gupai nga kungbo fu gamahe fu Mbori nga gu yangarapai Mbori aidaha. Gako zanga idapase na nyemuse tipa Yekova ayugutihe ni kina ipo rogo gako mangaapai.

25, 26. Gini zahe Yekova afuhe fu Kaina, ono ginipai Kaina amangihe?

²⁵ Ho Kaina abi gupai ni nga Yekova aidanga na gako pai te, ya mo ko aʹasadi ka wirikapai be Ebere? Oó. Ko atona ka gbi na zinga kuti tameko. Yekova abi gupai naamanga kpoto Kaina yo na Ko ki zako zezeredi. Ko aya fu Kaina wẽ gako zinga nika ndu na ko sa kere ingapai, na Ko akido ko nga ka ko sa tiko kaa manga wenengai, ‘kpakpuko duadu na ngbarago.’—Bam. P. 4:6, 7.

²⁶ Kaina abasa ga Mbori zahe abasa. Ko aya fu tameko wẽ i ndu ku ati yo. Ho i adani yo, Kaina ki narĩ tameko ki ba kina kangbako. (Bam. P. 4:8) Sidu, Ebere nangia bambata maritiro, nga gu boro nakpidopa gani idapase. Ko akpi, ono gu pangbanga du tipa ko aanyasanga te.

27. (a) Tipagine ruhe aru ti ni ani du na gu kido nga Ebere nika zinga azinga be kpio? (b) Ginipai ka ani mangihe ani ki gbia Ebere Paradizo yo?

²⁷ Ka pepai ni masaku, kure Ebere akpari kuari fu Yekova Mbori tipa irobape, watadu ruru sarangbanga. Na Mbori aima sarangbanga ni ruruhe, ki fu mbusa fu Kaina tipa gako gbegberẽpai. (Bam. P. 4:9-12) Ono gu nyakipaha gbe nga, ga Ebere idapase nafura afura furani areme. Ko araki gbua ni guruhe, tipa agarã wa 100, baraho duhe ni nga agu aboro naaraka ti agu aregbo re anaaraka ni gbangaha susi gure gbe. Ono gu gako guru raka re adu ni wenehe bangiri Mbori. Ko akpi ni gu boro gu Bako du ngbangbaturũ yo aima kpinyemu ní. (Eb. 11:4) Si ruaru ani du na gu kido nga, pako kina berã Yekova yo, na ko nasungudo Yekova zingisi ko be kpio ku rogo gu paradizo nika du auru kpotosende. (Yo. 5:28, 29) Ya mo mo abiko yo? Mo abiko abi ka mo diberã kaa gia gupai agia kindi ko agumbaha na kini wiriki gako bakere idapase.