KAPITA BAWE NA BIATA
Yugo Irisa tipa Unga
1. Da naafu unga furani?
YEKOVA “nga unga Mbori.” (Yeremaya 10:10) Ko nga Bakusirani, na ko naafu unga furani. Baibiri naya: “Mo nafu ahe dunduko, si adu ho mbiko sangbaro, ki du ni mangimangi he.” (Yugoti 4:11) Nirengo, Yekova naida ani du ni ungarani. Unga nga gu nyanyakipa gamahe fu ko ho furani.—Mo gedi Atambuahe 36:9.
2. Wai du rengbe ani kadu na diabese rogo gaani raka yo?
2 Yekova nafu agu ahe furani ani aidaha tipa kaa raka, wa riahe na ime. (Amokedi 17:28) Na kurigure, ko naida ani du na ngbarago rogo raka yo. (Amokedi 14:15-17) Si naida ani irisi ga Mbori andiko tipa kadu na diabese rogo raka yo.—Yesaya 48:17, 18.
GA MBORI BIPAI TIPA UNGA
3. Ginipai Yekova amangihe ho Kaina aimi Ebere ni?
3 Baibiri nayugo gupai furani nga gaani raka na gu raka nga ga kura aboro na nyanyakipaha bangiri Yekova. Ni kpiapai, ho Kaina nangia wiri Adamu na Eva adu ni na bakere zinga kuti tameko nangia Ebere, Yekova afu zahe fu Kaina nga si naida ko za tiko ti gako zinga. Ono Kaina adeganga tuko te, ko azingi ni bakerehe na ko ki ‘mo kuti Ebere nangia wirinako, ki imi ko.’ (Bambata Pai 4:3-8) Yekova afu mbusa fu Kaina tipa imo Ebere. (Bambata Pai 4:9-11) Sidu, zinga na sogote nga kere gbegberẽpai bambiko si rengbe ka sarani ani du ni gbegberẽ sino aboro. Gu ngbatunga boro duwa gure ka ni gbianga nyenye unga te. (Mo gedi 1 Yoane 3:15.) Tipa ka sa ngbarago ti Yekova, ani duwa ka ani kpinyemu aboro dunduko.—1 Yoane 3:11, 12.
4. Ginipai ani awirikaha ti kura ndiko sa dagba agu andiko Yekova afuhe fu aYisaraere tipa unga?
Pa Fu Rugute ni Ue he 5:17) Si adu nga ka boro imi boro zanga nduhe, i imi ni aimo a.
4 Kutu agarã tingbafuo gure, Yekova ayuguhe nga ko na bi unga na nyanyakipaha ho ko afu agu Andiko Naadu Bawe ni fu Moize. Ndiko sa dagbaha yo nga: “Ka mo imi nga boro ya.” (5. Ga Mbori bipai nga gine tipa ba gude vuse yo?
5 Wai du Mbori abi pa ba gude kusayo vuse yo? Zavura unga gu gude i ata vunga nga ru ya na nyanyakipaha bangiri Yekova. Rogo agu andiko Yekova afuhe fu aYisaraere, Yekova agumba gupai nga ka boro mangi fu gu dee du na vuse gbegberẽ wiiri ki kpi mbiko gipai re, si naida i imi gu boro re aimo. (Mo gedi Gate 21:22, 23; Atambuahe 127:3.) Gure nayugoho furani nga ba fogo gude kusayo vuse yo nga gbegberẽpai.—Mo bi gu 28 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
6, 7. Wai du rengbe ani ka yugoho fu Yekova nga ani na bi unga na nyanyakipaha?
6 Wai du rengbe ani ka yugoho fu Yekova nga ani nabi gaani raka na gu raka nga ga kura aboro na nyanyakipaha? Ni mbu ani manga agu apai rengbe ka maa gaani raka gbiati ga gu kura aboro ngbapai. Sidu, si aidanga ani vugundö, bangi, ka maa saudo watadu kaa dia kere angua kutii kpotorani yo te, bambiko si rengbe ka manga rani gbegberẽ watadu ka imo rani.
7 Mbori naafu unga furani gbiati kpotorani, na ko naida ani mangi sunge na ni wa ko akpinyemuhe. Sidu, si naida ani banda kpotorani wenengai. Ka ani aamanganga ha wo ya, ani ni kadu ni bibiriko rani bangiri Mbori. (ARomo 6:19; 12:1; 2 AKorindo 7:1) Ani arengba nga ka iriso Yekova nga gu ko naafu unga furani baraho ani abingo unga ni na nyanyakipaha ya te. Ka si vura du nga si ima kpakara furani ka mbu gbegberẽ mangaapai, Yekova nika undo rani aundo ka ani amanga ome ka ne gbegberẽ sino raka mbiko ani na bi unga na nyanyakipaha.
8. Ginipai si aida ani mangihe ka zanga maa gaani raka watadu ga gu kura aboro raka ngbapai?
8 Ani ima wirika gupai nga unga nga nyanyakipa gamahe. Yekova nakido nga ani ni ka manga bakere asadatise amanga ka zanga maa gaani raka watadu gu raka nga ga kura aboro ngbapai yo. Ani na manga gipai re ngba agu agene ani agbe gaani atarambiri, amotoro (moto) watadu gaani aũnduge ngbaha. Si naida ani ne kere gbegberẽ ambaro. (Atambuahe 11:5) Ani namanga bakere asadatise tipa ka sa kpurani si du ni gu ba ka boro ahõnga rogoho ya. Yekova afu zinahe fu awiri aYisaraere nga: “Ho oni ka nidua vovo bambu ni, oni ki nivo ndugu ri he yo kirikiri, ka ngbanga kure du nga ku ri gaoni bambu mbiko boro zutuka yo ka ti ya.”—Pa Fu Rugute ni Ue he 22:8.
9. Wai du rengbe ani kaa mangapai fu anya?
9 Zavura gu gene ani amangapai ngbaha fu anya, Yekova nabihe na nyanyakipaha. Ko naida ani imi anya kina tipa riahe watadu roko, na ko mbugene furani ani imi gu nya rengbe ka manga rani gbegberẽ. (Bambata Pai 3:21; 9:3; Gate 21:28) Ono si aidanga ani mangi fu anya gbegberẽ watadu kaa imo ra gbua zanga nduhe te.—Asanza 12:10.
ANI BI UNGA NI ZIAZIAHA
10. Wai du ini ani gupai nga kure narukuba unga?
10 Kure ni ziaziaha bangiri Yekova bambiko si narukuba unga. Tingbafuo Kaina imi Ebere, Yekova aya fu Kaina wẽ: “Kure wirinamo nakpara fere sande.” (Bambata Pai 4:10) Kure Ebere aarukuba ungako, na Yekova aima fu mbusa fu Kaina tipa imo Ebere. Tingbafuo gu Ime Akangbii naadu ti regbo Noa, Yekova ayuguhe berewe nga kure narukuba unga. Yekova ambugene fu Noa na gako aborokporo i niri pasio anya ari. Ko aya: “Agu ahe dunduko du ni unga ha nawo awo si adú ni riahe furoni; mi fu he fu roni a wa mi afu iwo akpepasio dunduko a.” Ono tie, he adu ho sa Yekova afu zinahe fuyo nga ka i ringa ha ya: “Ono oni ari nga gu pasio du kure rogo ho nga unga ha te.”—Bambata Pai 1:29; 9:3, 4.
11. Gini andiko nabipa kure Mbori afuhe fu gu rikaaboro nangia aYisaraere?
11 Agarã wa 800 tingbafuo Yekova ya fu Noa wẽ ka ko ringa kure ya, ko afu zinahe berewe fu gako aboro nga: “Gu boro a dagba awiri aYisaraere yo, watadu dagba kungba aboro nga agu yo sungu ku dagba yo yo, namanga anya watadu azire nga ngbatunga agu ra i nari ra, ni aniuka kurera ku sande ki kpisidi he ni nvutu.” Ko aya berewe wẽ: “Ka oni nirí nga kure . . . ya.” (Pa Amotumo 17:13, 14) Yekova naida gako aboro nibi kure kindi ni ziaziaha. I rengbe arengba ka ri pasio angianga kure ya. Ho i aniimi nya ni tipa ka ri ru, si adu nga i uka kureru kusande.
12. Wai du aKristano abi kure?
12 Bete agarã tingbafuo kpio Yesu, amokedi na agu abaakumba naadu rogo gu dungurati nangia ga aKristano Yerusarema yo adunguratiyo tipa ka sakapai tipa gini papara andiko nga gu naadu fu aYisaraere du kindi fu aKristano. (Mo gedi Amokedi 15:28, 29; 21:25.) Yekova aundo yo i girogo gupai yo nga kure kindi na nyanyakipaha fuko na si naida i ni bihe kindi ni ziaziaha. Agu aKristano naadu mbata anaaringa kure watadu ka mbiraha watadu ka ri gu nya kure ru naakuranga wenengai ya te. Si adu nga ka i mangipai wo, si nadu ni gbegberẽpai wakina irisokpiahe watadu wasiwasi mangaapai. Natona ti gu regbo re kaa ndu kumbatayo, ndikidi aKristano aima ka ka ri kure watadu ka mbiraha. Ginipai tigaha du areme? Yekova naida gupai kindi nga ani bi kure ni ziaziaha.
13. Tipagine du aKristano aidanga ti ni ka dia kure kutii kpotoyo yo ya?
13 Ya mo gure nayugo gupai a nga si naida aKristano ne dia kure kutii kpotoseyo? Ii, si naidaha aida. Yekova nazinahe furani nga ka ani ringa kure watadu ka mbiraha ya. Ka munganga ya foro ka mo mbiringa buda ya, ya mo mo rengbe ka rũhe kutii kpotoroyo? Wagusa te! Teketeke a, gu zinahe du tipa zanga ri kure watadu ka mbiraha nayugo gupai nga si aidanga ani di kure kutii kpotorani yo a te.—Mo bi gu29 rukutu kekeapai du ti digido gi buku re.
14, 15. Tipagine si aida Kristano du na irisa tipa unga na kini gisangba Yekova ti ni?
14 Na ka munganga ya furani wẽ ka ani adianga kure kuti kpotoraniyo ya ani nika kpi akpi? Boro na boro du wa ka ni mangi gani diaberã ka irisa ga Mbori andiko tipa kure. AKristano na dudunguro irisa tipa gu gamahe nga ga unga, na ani nagbata kura gene husa akaza tipa kaa raka araka kindi; ono ani aidanga i rũ kure kutii kpotorani yo te.
15 Ani naasada tirani tipa kpotorani du wenengai, ono wa duhe nga unga na nyanyakipaha bangiri Mbori, ani aidanga ka dia kure te. Si ni nyanyakipa pai ka giasangba Yekova ti gu gbua nga ka gizasi gaani raka nizanga ani giasangbako. Yesu aya: “Gu ni nakpi nyemu batasa ungani ni aingisa ha aingisa; gu ni ka ingisa ungani tipa re ni abi he abi.” (Matayo 16:25) Ani naida ka giasangba Yekova bambiko ani nakpinyemuko. Ko ima ino gupai ngba tipa rani na ani na bi unga na nyanyakipaha na ni ziaziaha kina wai Yekova abihe.—AEbere 11:6.
16. Tipagine du ga Mbori amoyambu agiasangba ko ti ni?
16 Ga Mbori ruru amoyambu ima diaberã tipa ka irisa * Ono tie, i naida aida na gu kura aziga tipa ka batasa unga yo. I na gu kido nga gu Boro nakusi unga na kure ima ino gupai du ni wenehe tipa yo. Ya mo mo idi kuti gupai nga ko ima ino gupai du ni wenehe tipa ro?
gako arugute du tipa kure. I aringa kure watadu ka mbiraha te, na i aidanga ka dia kure tipa ka husa tiyo te.GU GENE MANGASUNGE NA KURE YEKOVA AIDI NA NI
17. Gini yangara gene Yekova aidi i nimangisunge na kure ngbaha Yisaraere yo?
17 Rogo agu aNdiko Mbori afuhe fu Moize, Yekova aya fu aYisaraere wẽ: “Unga ahe du rogo kure he yo; mi fu he fu roni oni nifu he ri bamotumo ka manga pa dada ingapai tipa mbisimoroni; bambiko kure namanga pa dada ingapai tipa unga.” (Pa Amotumo 17:11) Ho aYisaraere animangi ingapai ni, i anaasanahe tipa ga Yekova mbupai ni fuyo zozo motumo nga ga nya na kini sana boromotumo ni uka kureru kurii ba zo motumo yekaru yo. Gere nangia gu yangara gene Yekova aidihe fu aYisaraere i nimangisunge na kure ngbaha.
18. Ginipai ga Yesu motumo asaha taata furani?
18 Ho Yesu aye ni ku auru kpotosende no, ko aˈaria gu rugute du tipa zozo motumo nga ga anya ni fu ko unga ko watadu kureko tipa mbupai ti gaani aingapai. (Matayo 20:28; AEbere 10:1) Ga Yesu raka adu na nyanyakipaha mbiko fuo Yekova zingisi ko ko ga ku ngbangbaturũ yo, Yekova arengbe ka fu gu momu fu aboro dunduko nga ka raka nyeanye kindi.—Yoane 3:16; AEbere 9:11, 12; 1 Petero 1:18, 19.
19. Ginipai si aida ani mangihe tipa ka zanga dia ‘bape kure aboro’ kurani?
Yezekere 3:17-21) Fuo gure, wakina gu mokedi nangia Pauro, ani rengbe arengba ka ya: “Ya mi adia nga bape kure boro wa sa te. Bambiko mi ane nga tungusa ga Mbori pai dunduko fu roni te.” (Amokedi 20:26, 27) Nirengo, ani nayugo dudunguro irisa tipa unga na kure ho ani apepa Yekova ni fu kura aboro na pa wai ko abi unga na nyanyakipaha.
19 Ani na bakere tambuahe fu Yekova tipa gu gako bawene gamahe nga ga unga! Na ani naida ka pe gupai fu aboro nga ka i du na idapase kuti Yesu, i rengbe arengba ka raka nyeanye kindi. Ani ima kpinyemu aboro, na ani nika manga ome tipa ka yugo wai fuyo rengbe yo ka gbia unga. (^ genewaraga 16 Tipa ka ino gu kura apai du tipa dia kure kutii kpotose yo, mo bi kpewaraga 77-79 nga ga gu buku nga “Oni Banda Tironi Rogo ga Mbori Nyemuse Yo,” aDezire Yekova akusihe.
Ga Yesu raka adu na nyanyakipaha tingbafuo Yekova zingisi ko ku ngbangbaturũ yo, Yekova arengbe ka fu gu momu fu agu aboro dunduko du na idapase kuti Yesu nga i raki nyeanye kindi.