1-2. (a) Waigu apai adu Yuda yo ho gu mokedi nangia Pauro ake waraga ni fu aEbere? (b) Tipagine gi waraga re adu na bakere undo ti ni fuyo?

 TINGBAFUO Yesu kpi rogo gu garã nangia 33, agu aKristano nadu Yerusarema yo na Yuda yo aagbia tiyo na badungu akpakarapai. Ngbutuko tingbafuo i sigira gu dungurati nangia ga aKristano, bakere rungosiro aye kutini. (Amo. 8:1) Fuo susa agarã wa 20 kusa, i arungo be bakere ngbongi na rungo. (Amo. 11:27-30) Ono tie, bara rogo 61 Fuo Batikayo Kristo, aKristano aagbianga tiyo na rungosiro wagu naandu ka mangayo kumbatayo te. Ti gu regbo re, ga Yekova toro aundo gu mokedi nangia Pauro ko kedi waraga fuyo. Gu rugute nadu rogo gu waraga re angia kina boro gupai si aaidaha tipa i mbakadi tiyo tipa gupai naandu ka manga barambeda.

² Gu waraga ko ake he fu aEbere re adu kina boro ti regboho bambiko gu zereda agu aKristano re adu rogoho adu tipa bete regbo. Pauro afu rugute nga gu narengbe a ka undo agu aKristano re tipa i hi agu arungosiro nga gu i aandu ka gbia tiyo na ni ngbutuko kumbatayo. Rago gbarasa Yerusarema na yekaru nga gu Yesu apehe aambeda. (Rk. 21:20) Rengo ngaha nga, singia Pauro watadu agu aKristano nadu Yuda yo aainongo gu regbo nzunzu gbarasaha nika manga ti ni te. Wa vura duhe wo, agu aKristano re aima rengba ka mangasunge na gu yangara regbo nanye re tipa ka mbakada tiyo ka sonosa agu asino duwa idapase na hipai.​—Eb. 10:25; 12:1, 2.

3. Tipagine si aida agu aKristano du areme moi bangiriyo ti ni gbe kuti gu waraga i akehe fu aEbere?

 ³ Ani ima mbeda ka gbiatirani na bakere gberãngbi susi gu agu aKristano nangia aEbere agbiatiyo na ni. (Mt. 24:21; Yugo. 16:14, 16) Sidu, ani wisigingo pai tipa bete agu arugute Yekova afuhe fu agu aKristano re na nga gu nika undo rani a.

‘ONI SUSI KUMBATAYO DATI NYAKA’

4. Gini akpakarapai agu aKristano nangia aYudo agbiatiyo na ni? (Oni bi sura a.)

⁴ Si aaida agu aYudo nada ni aKristano mangi bakere aˈariapai na gipai re adunga fuyo taata te. Ti kura regbo sa, aYudo angia ga Yekova kparakpara aboro. Tipa dungu agarã, Yerusarema angia nyanyaki pa kparakpara ba. Gu bakindo naaru kuba Yekova aazogarago yo, na agu aboro naaida ka iriso Yekova aairiso ko yekaru yo Yerusarema yo. Agu aYudo nadu niruru yo dunduko aapekafuo ga Moize aNdiko na agu aNdiko gayo abarumbatayo rogo pambori aayugoho. ANdiko adu kinaho tipa riahe, yeratise, na wai ka mangapai na agu aboro naangianga aYudo ya. Ono tifuo Yesu kpi, Yekova aaidanga na agu amotumo i aafuhe yekaru yo berewe te. Sidu, si aadunga taata fu aYudo tipa i da ni aKristano na ki aria gene gayo irisombori te. (Eb. 10:1, 4, 10) Zavura agu aKristano naima nyaka rogo toro yo, wa gu mokedi nangia Petero asota asota ka inido tiko na bete agi aˈariapai re. (Amo. 10:9-14; Gara. 2:11-14) Mbiko ga agu aKristano re vovo aida, ga aYudo abarumbatayo rogo pambori arungosiyo.

5. Gini pai si aaida aKristano bandatiyo behe?

⁵ Agu aKristano nadu Yuda yo aagbia sogote be badona nga ga aboro ue. Agu abarumbatayo rogo gu pambori nangia ga aYudo yo aabihe nga i ima mbu gu pambori nangia ga aYudo. Na kura aboro rogo gu dungurati nangia ga aKristano aaida ka pekafuo ga Moize aNdiko kindi isoke, bambiko gupai nga i aaidaha aida. (Gara. 6:12) Ginipai narengbe ka undo agu aKristano nadu niruru i kakuti rengo?

6. Ginipai Pauro angarasi akurako aidipase i mangihe? (AEbere 5:14–6:1)

 ⁶ Rogo ga Pauro waraga yo fu aEbere, ko angarasi aidipase tipa i wisigipai na kini berẽkurii Fugo Mbori. (Oni gedi AEbere 5:14–6:1.) Pauro adipai rogo Kuru Ndiko na ki saki ndu gupai gu gene aKristano aairiso Yekova ngbaha angba ti ni ti gu gene aYudo aairiso ko ngbaha. a Pauro angarasi aKristano tipa i ini na ki gi rogo agu arengo yo nga ga Ziazia Kekeapai nga gu narengbe ka undo yo tipa i ini iraira yugopai na ki ká ha.

7. Gini akpakarapai ani agbiatirani na ni areme?

⁷ Areme, ani nabi aboro nagbaraga apangbanga watadu aberãpai nga gu du kia ti gupai Yekova apehe nga si nga rengo na niruru he. Kura aboro nape gupai nga, runga ga aDezire Yekova apai te bambiko i nagiasangba agu arugute nga ga Baibiri du tipa kodaba. Gu gene aboro aberã ngbaha ima da kia ti wai Yekova aberã. (Snz. 17:15) Sidu tie, si ni nyanyakipa pai furani tipa ani ini iraira aberã na ki ká ha. Si aidanga ani mbu asogorani tipa i sarani ani zanga gaani wingbaduse na ki mbu iriso Yekova te.​—Eb. 13:9.

8. Ginipai rengbe ka undo rani tipa ani susi kumbatayo ka da ni agu aKristano niima nyaka rogo toroyo?

⁸ Ani nadia gu rugute kugume na ngbadurani yo dũ Pauro afuhe fu agu aKristano nangia aEbere nga ka susa kumbatayo dati nyaka rogo toroyo. Gure nakoda wisigo gu dudunguro inohe nga ga rengo na kini berẽ ngba gu gene Yekova aberã ngbaha. Si naida ani naamanga gipai re amanga kindi zavura tifuo zio ani bapatiza. Ka si vura du nga ani ima dia gbanga regbo kurogo rengo yo, ani dunduko si aida ani naagedapai na kini wisigi Fugo Mbori. (Tam. 1:2) Wisigo Baibiri dedede nika undo rani tipa ani nyakasi gaani idapase, nga gu sino Pauro apehe fu agu aKristano nangia aEbere nga si naida i du na ni.​—Eb. 11:1, 6.

“IDAPASE TIPA BATASA MBISIMO”

9. Tipagine si aaida agu aKristano nangia aEbere du ti ni na nyanyaki idapase?

⁹ Agu aKristano nangia aEbere aaida na nyanyaki idapase mbiko gu rungosiro i aambeda ka gbiatiyo na ni Yuda yo. (Eb. 10:37-39) Yesu afu zahe fu apefuoko nga, ho i nika bi gupai ni nga abanzengere ke Yerusarema kirikiri, si naida i zubo ku abaagangara yo. Gako rugute adu fu aKristano dunduko, singia i aaraka rogo gu gbata nangia Yerusarema watadu gbaria yo Yuda yo. (Rk. 21:20-24) Ho abanzengere anaazubo ringara ni, agu aboro nanaaraka gbaria yo anaaora ku gbatayo bambiko gaha angapa aima rengba ka bandayo. Pa zubo yo kurii abaagangara yo kuba ka nye gbata Yerusarema yo aangera wa gbegberẽ berãpai, sidu, i aaida na bakere idapase tipa ka giasangba Yesu.

10. Ginipai nyanyaki idapase arengbe ka sa aKristano i mangihe? (AEbere 13:17)

¹⁰ Si aaida agu aKristano a nangia aEbere du na kido kuti agu aboro Yesu aamangasunge na yo kaa ngbembatayo rogo dungurati. Si nawiraha wa agu aboro naangbembatayo aima fu kparakpara arugapai tipa gu regbo i nika kura ti ni na wai i nika kura. (Oni gedi AEbere 13:17.) Gu pa Giriki i namangisunge na ni rogo AEbere 13:17 tipa “giasangba” nayugo gupai nga boro nagiasangba bambiko ni ima kido kuti gu boro nafu gu rugapai re. Gupai re ayugongo gupai nga, ani nagiasangba gbua bambiko gupai nga gu boro re na pagbia beni ka fuhe te. Si du si aaida agu aKristano nangia aEbere re sonosi gayo kido ti ni kuti agu aboro  naangbembatayo fuyo mbata fu rungosiro ye. Ka si dunga agu aKristano re aagiasangba abaakumba agia ho apai adu ni wenengai, si aima rengba kadu fuyo taata tipa i gisangbayo ti kpakarakpakara regbo.

11. Tipagine du padu na nyanyaki idapase ti ni na nyanyakipaha fu aKristano areme?

¹¹ Ani naida na idapase wakina agu aKristano nangia aEbere. Ani naraka ti gu regbo aboro aidanga kuti gupai nga digido gi sino raka re ima mbeda ya, na zavura i nasawia rani asawia tipa ida ani kuti gipai re. (2 Pet. 3:3, 4) Kurigure, wa vura duhe nga Baibiri ima fu bete futufutuapai nibipa wai bakere gberãngbi nika manga, badungu apai kinaho ani ata inongo ho tipaha ya. Si naida ani du na nyanyaki idapase nga Yekova ima diaberã tipa gu regbo digido gi sino raka re nika ye ti ni na si naida ani du na gu kido nga ko nika ngera angerafuo rani ti gu regbo re.​—Abak. 2:3.

12. Ginipai nika undo rani ani bati ti regbo bakere gberãngbi?

¹² Si naida ani nyakasi gaani idapase a kuti gupai nga Yekova namangasunge na​—‘ruru kangara moyambu’ kaa ngbe furani kumbatayo areme. (Mt. 24:45) Ho bakere gberãngbi nika tona ni, ani ima rengba ka gbia arugapai nga gu nika batasa ungarani kina wai agu aKristano nangia aEbere agbiaha ho agu abanzengere nga ga aRomo yo ake Yerusarema ni. Awere nga regbo tipa ani nyakasi gaani kido kuti agu arugapai ani agbiaha rogo ga Yekova riigbu vurube agu aboro nangbe kumbatayo. Ka ani adu nga na kido na kini mangipai kuti agu arugapai i afuhe awere ya, si nika du ni kpakarakpakaraha ka mangapai kuti agu arugapai ani ka gbiaha ti regbo bakere gberãngbi.

13. Tipagine gu rugute i akehe rogo AEbere 13:5 adu na nyanyakipaha ti ni?

¹³ Ho agu aKristano nangia aEbere aasungudo gu regbo ni si nika ida i oro, si aaida aida i raki taata raka kini ká “nyemu marã.” (Oni gedi AEbere 13:5.) Bete aguyo kinaho naima gbiatiyo na zingo riahe gbiati rungo. (Eb. 10:32-34) Wa vura duhe nga i adu na nyemu ka hipai tipa wene pangbanga, bete aguyo aima tona ka gbeberã yo kuti manga bakere marã tipa wa ka si bandayo be kerepai watadu be rungo. Ono bakio marã ho narengbe ka bandayo be gu gbarasahe naaye ka manga te. (Yak. 5:3) Nirengo, si nawiraha wa si aima du ni kpakarakpakaraha fu ai agu aboro nakpinyemu kumuko tipa i kuru na ki mbu kpuyo na ki mbu gayo ahe.

14. Waigu rengbe nyanyaki idapase ka du na maapai kurii gaani adiaberã awere nibipa kumuko?

¹⁴ Ka ani du na nyanyaki idapase nga Yekova ima mbeda ka gbarasa gi gbegberẽ zegino re, sidu, ani aberãnga gupai nga du na bakere marã watadu ahe nyakipaha te. Ti regbo bakere gberãngbi, sunge adu nga ti marã te, Baibiri nape gupai nga aboro nika ‘bafa gayo feda ku ngba agene bakporo’ bambiko i nika ino gupai nga “gayo feda na gayo dahabu arengba nga ka batasa yo rago gu uru nga ga ga Yekova dingidingi ngbaduse te.” (Yeze. 7:19) Kuba gupai nga kaa gbeberã rani tipa ka manga bakere marã, si naida ani mangi adiaberã nga gu nika undo tipa ani ngerefuo tirani na gaani aborokporo na si ki mbu gene furani ani irisi Yekova. Si adu nipa mungo ka mangasunge na bakere marã susi gu du berani na ka mangasunge na gaani regbo ni bakere tipa kaa ngerafuo gaani azingo. Si naida ani du a na rubangirise ka zanga mbu aũborose si da na nyanyakipaha rogo gaani raka yo. (Mt. 6:19, 24) Wa ani nikaa mbeda kuti digido gi sino raka re, si nika ida ani sia singia ani nakido kuti Yekova watadu ani nakido kuti gaani aũborose.

 “ONI DU NA HIPAI”

15. Tipagine agu aKristano nangia aEbere aaida ti ni na hipai gbe?

¹⁵ Si aaida agu aKristano nangia aEbere hipai tipa gayo idapase wa apai aagberã kina kumbatayo Yuda yo. (Eb. 10:36) Wa vura duhe nga bete aguyo aima gbiatiyo na kere arungosiro mbata kusayo, badungu aguyo aagbianga tiyo na ni te. Sidu, Pauro atingidiyo tipa i mbakadi tiyo tipa bakere rungosiro na kidu regerege ka nye ni ruruyo dati kpio wagu Yesu amangihe. (Eb. 12:4) Badungu aYudo nadu ni kere zingizingi yo na kini mangipai na zuu bambiko badungu aboro naada ni aKristano. Bete agarã kusayo, aboro azubo Pauro ho ko aatungusapai ni Yerusarema yo. AYudo bangeyo aima susa 40 ‘akpamia tiyo ki zunga he niya, i ari nga riahe ki mbiri he wa sa te da kina ho i ka imo Pauro ni.’ (Amo. 22:22; 23:12-14) Wa vura duhe nga i aasoga aKristano asoga na kini rungosiyo, si aaida i nindu kumbatayo kindi kaa irisombori, kaa tungusa wene pangbanga, na kini banda gayo idapase nyanyaki.

16. Waigu rengbe gu waraga i akehe fu aEbere ka undo rani ani du na ruru bipai tipa arungosiro? (AEbere 12:7)

¹⁶ Ginipai narengbe ka undo agu aKristano nangia aEbere tipa i hi gu rungosiro i aagbia tiyo na ni? Pauro aima ino gupai nga si aaida i du na ruru bipai tipa agu aasada i aagbia tiyo na ni. Rogo gi gene re, ko asaki gupai nga ho aKristano ambu ni be aˈasada, Mbori ima rengba ka mangasunge na ni tipa ka raba yo. (Oni gedi AEbere 12:7.) I ima rengba ka wirika watadu ka sonosa agu asino nasa ngbarago ti Yekova. Pa berã agu aKristano nangia aEbere kurii sangbana gupai nika ye ti digido gayo asada, aima saha fuyo taata tipa i hipai.​—Eb. 12:11.

17. Ginipai Pauro aima wirikaha nibipa hi arungosiro?

¹⁷ Pauro azungodi agu aKristano nangia aEbere tipa i du na wingbaduse na ka omeyo abatanga be aasada ya. Sidu, si aima re tipa ko ke gipai re fuyo. Mbata fu ko da ni Kristano,  ko aima rungosi aKristano na ki ima bi wai i aasoga yo nikerehe. Ko aima ino wai a ka hi rungosiro. Nirengo, ko aima gbiatiko na arungosiro ni bakiakia mbata fu ko da ni Kristano. (2 Kor. 11:23-25) Sidu, Pauro aima ino gupai nzunzu si aidaha tipa ka hipai. Ko atingidi agu aKristano re nga ho i nikaa hi aˈasada ni, si aidanga i kido kuti tiyo te ono kuti Yekova. Pauro aima rengba ka pe gupai na wingbaduse nga: “Gbia nga gimi mounda; mi agúnde nga wa sa te.”​—Eb. 13:6.

18. Pa ino ani ginipai kumbatayo rengbe ka undo rani ani hi rungosiro?

¹⁸ Bete kura awirinarani kinaho awere nahi asada. Gene sa rengbe ani ka yugo gaani nyemuse fuyo ngbaha nga ni manga ani kparakpee tipa yo na ti kura regbo, ani ima rengba ka undoyo nifu ani guhe fuyo du yo na zingoho. (Eb. 10:33) Ono tie, Baibiri nape gupai ziazia nga, “i arúngosi agu yo dunduko ka kpi nyemu ka ka kuti sino Mbori wa du yo ni ungayo rogo Kristo Yesu yo a.” (2 Tim. 3:12) Tipa gu ndupai re, ani dunduko si aida ani mbakadi tirani tipa gupai naye ka manga kumbatayo. Ani nindu kumbatayo kindi kaa kido kuti Yekova na kidu na gu kido nga ko nika undo rani aundo ani hi ai gu asada ani nika gbiatirani na ni. Barambeda, ko nika fu ongoda fu agu aboro dunduko nairisoko ni ruruyo.​—2 Tesa. 1:7, 8.

19. Ginipai rengbe ani ka mangaha ka mbakada tirani tipa bakere gberãngbi? (Oni bi sura a.)

¹⁹ Si nawira gupai nirengo nga, ga Pauro waraga fu aEbere aundo agu aKristano nadu rogo bambata sakama agarã i mbakadi tiyo tipa gu rungosiro i aandu ka gbiatiyo na ni. Pauro aundo awirinako tipa i wisigi Fugo Mbori wenengai na ki gi rogoyo ngba wene gene. Mangaha wo arengbe ka undoyo tipa i ini iraira berãpai na ki káha nga gu rengba ka rungburasi gayo idapase. Ko angarasiyo tipa i nyakasi gayo idapase tipa wa ka i mangipai niipo ka pekafuo gu rugapai Yesu afuhe na gu agu aboro naangbembatayo rogo dungurati aafuhe. Na ko aundo aKristano tipa i sonosi gu hipai nga ga du na ruru bipai tipa aˈasada, na kini bi agu aˈasada re ni gu momu gu Bayo nga boro nyemuse arabayo ngbaha. Ani mangingo pai amangaha kuti gipai du rogo Baibiri re. Sidu, ani nika du na rengba ka hipai ni rururani dati digidoho.​—Eb. 3:14.