1. Waigu gu mokedi nangia Pauro aabi amoundo abaakumba?

 AMOUNDO abaakumba namanga nyanyakipa sunge rogo dungurati. Gu mokedi nangia Pauro abi gi ruru awirina re na nyanyakipa yo. Ni kpiapai, ho Pauro aakepai ni fu agu aKristano nadu Firipoi yo, ko afu sene fu amoundo abaakumba gbiati abaakumba.​—Frp. 1:1.

2. Waigu gu wirina nga Luis abi gu gako sunge nga ga moundo abaakumba?

² Badungu agu awirina nga akumba niima zio bapatiza nagbia ngbarago ti sunge moundo abaakumba ka si vura du nga i nga paranga aboro watadu sosono aboro. Ni kpiapai, Devan adu na garãko nga 18 ho ko ada ni ni moundo abaakumba. Ono Luis ada ni moundo abaakumba ho garãko asusi 50 ni. Waigu ko abi mangasunge ni moundo abaakumba? Ko aya: “Mi na bakere ngbarago ka mangasunge fu awirinami rogo dungurati ngba gi gene re. I ima yugo bakere nyemuse fere, na awere, mi ima rengba ka yugo gimi nyemuse fuyo. Badungu amoundo abaakumba du na kina gu bipai re!”

3. Gini asanahe ani nika sakapai tipaha?

³ Ka si du nga mo nga gu wirina nga kumba niima zio bapatiza na ata danga ni moundo abaakumba ya, ya mo mo rengbe ka mangaha ni gamo sasa ka da ni moundo abaakumba? Ginipai rengbe ka fõngbaduroyo tipa mo mangihe wo? Na gini apai si aida mo mangihe tipa ka da ni moundo abaakumba? Rogo gi kekeapai re, ani nika karagapai kuti agi asanahe re. Ono ni bambataha, ani bingo gu sunge moundo abaakumba amangaha.

 GA MOUNDO ABAAKUMBA SUNGE NGA GINE?

4. Gini sunge moundo abaakumba amangaha? (Oni bi sura a.)

⁴ Moundo abaakumba nga gu wirina ni kumba niima zio bapatiza nga gu ni ziazia toro asia ni tipa ni undo abaakumba ti dungu asunge rogo dungurati. Kura amoundo abaakumba nasa gupai nga abatungusipai du na dagbarago nga ga tungusapai be yo, gbiati awaraga tipa gayo sunge tungusapai. Agu akurayo naundo ka giriso Bambu Kindo na kini bandaha. Amoundo abaakumba a nafu ba na kini mangisunge rogo aũ-tumba woro ahe na avidio ti regbo adunguratise nga ga adungurati. Gu nyakipaha anyaka gbe nga, moundo abaakumba nga agu akumba niima kpinyemu Yekova na naraka ngba gu gene nasa ngbarago ti ko. Na i ima kpinyemu awirinayo a ni bakerehe. (Mt. 22:37-39) Waigu gu wirina nga kumba niima zio bapatiza narengbe ka manga ome ka da ni moundo abaakumba?

5. Waigu rengbe gu wirina nga kumba ka manga ome nyanyaki ka da ti gu sasa nga ga moundo abaakumba?

⁵ Baibiri nape pa agu asino si aida gu wirina nga kumba du na ni tipa ka rẽ ka mangasunge ni moundo abaakumba. (1 Tim. 3:8-10, 12, 13) Ka mo aida ka undo kura aboro ni manga mo sunge ni moundo abaakumba, mo mangi ome nyanyaki ka wirikapai tipa agi sino re na fuoho, mo ki mangi ome nyanyaki tipa ka sonosaha. Ono ni bambataha, si naida mo berẽkurii ndu gupai mo aida ka da ti ni ni moundo abaakumba.

TIPAGINE MO AIDA KA DA TI NI NI MOUNDO ABAAKUMBA?

6. Ginipai si aida si du ni ndu gupai nasa ro mo naaundo awirinamo? (Matayo 20:28; oni bi gu sura a du ti )

⁶ Mo berẽnga pa Yesu nga gaani bawene kpiapai. Agu apai dunduko ko amangihe si adu mbiko ko aima kpinyemu Bako gbiati aboro. Gu nyemuse re asako tipa ko mangisunge nyanyaki na zavura kini mangi agu apai fu aboro nga gu gu kura aboro abihe na paha kusende. (Oni gedi Matayo 20:28; Yo. 13:5, 14, 15) Ka si du nga nyemuse du nafõ kpotoroyo, Yekova nika fu maku foro na ki undo ro tipa mo da ti gu gamo sasa nga ga du ni moundo abaakumba.​—1 Kor. 16:14; 1 Pet. 5:5.

7. Tipagine duhe ti ni ni irairapai ka da ni moundo abaakumba mbiko gupai gbua nga ani naida kura aboro naatambua rani?

⁷ Rogo zegino areme, agu aboro nga abaworimo ima ngba ti aboro. Ono ga Yekova aboro wa  gure te. Gu wirina nga kumba nakpinyemu kura aboro wa gu Yesu amangihe aidanga kadu na pagbia kurii aboro watadu ka sa aboro i naabiko na nyanyakipa ko te. Ka si dunga si naida i sia gu boro ni naida aboro naabi ni na nyanyakipa ni kisusi kura aboro rogo dungurati ni moundo abaakumba, si nawiraha wa ni mangingo agu asunge du na paha kusende watadu ka manga kura apai nga gu si aidaha ka ngerafuo ga Yekova akandoro te. Ko ima rengba kaa bi ngbatunga agu asunge re na paha kusende. (Yo. 10:12) Yekova afunga maku kurii gu ome nga ga ai gu boro namangapai mbiko rukö te.​—1 Kor. 10:24, 33; 13:4, 5.

8. Gini rugute Yesu afuhe fu gako amokedi?

⁸ Ti kura aregbo, zavura mbembedi abakurea Yesu aaida ka gbia kura amomu mbiko iraira ndupai. Oni berẽnga kurii gupai agu amokedi nangia Yakoba na Yoane amangihe. I asana Yesu tipa ko fu nyanyakipa bangiriba fuyo rogo gako Kindo. Yesu aatambua nga yo tipa gi gayo nyemupai re te. Kuba gure, ko asakipai fu gu gako amokedi dunduko nadu 12 nga: “Gu ni nakpi nyemu ka du ni bahe dagba roni yo, ni adu ni gaoni moyambu; na gu ni nakpi nyemu ka du ku mbata yo fu roni, ni adu ni gaoni kanga dunduko.” (Mk. 10:35-37, 43, 44) Agu awirina du na ruru nyemupai​—nga nyemu ka mangasunge fu awirinayo, nika undo dungurati ngba dungu agene.​—1 Tesa. 2:8.

GINIPAI RENGBE KA UNDO RO TIPA MO DU NA NYEMU KA MANGASUNGE FU AWIRINAMO?

9. Waigu rengbe mo ka nyakasa gu gamo nyemupai nga ga du ni moundo abaakumba?

⁹ Rengo ngaha nga, mo ima kpinyemu Yekova na mo naida ka undo kura aboro. Ono mo ima rengba ka zanga du na nyemu ka manga gu sunge moundo abaakumba amangaha. Ginipai rengbe ka undo ro tipa mo du na nyemu ka manga gi sunge re? Mo berẽnga pa gu ngbarago mo nika kadu na ni ka mangapai fu awirinamo? Yesu ape gupai nga: “Fu he ngba ti dia ha.” (Amo. 20:35) Na Yesu ni tiko aima manga gupai ko apehe re. Ko agbia ndikidi ngbarago ti undo kura aboro, na mo ima rengba a ka gbiaha.

10. Waigu Yesu ayugu gupai nga ko adu na ngbarago ka undo kura aboro? (Marako 6:31-34)

¹⁰ Mo bingo gu kpiapai nayugopa wai Yesu adu na ngbarago ka mangapai fu kura aboro. (Oni gedi Marako 6:31-34.) Ti kura regbo sa, Yesu na gako amokedi adu na mbugo. I aandu gayo ku rogo gu ba i arengbe ka sungo nisayo rogoho ka ongoda. Ono bakere rimbasa aboro aima da rogo gu ba re mbata fuyo, ki du na gu maabangirise nga Yesu yugupai fuyo. Ko aima rengba ka ká mbiko gako abawiriki ‘aadunga na regbo wa ka i ri riahe te.’ Watadu ko aima rengba ka yugopai fuyo gbua sa watadu ue na ki mbuyo i ga. Ono mbiko gu nyemuse nafõngbadukoyo, ko ‘atona yugo dungu apai fu yo.’ Na ko andu kumbatayo kaa yugopai fuyo kindi ‘da ku ho uru ati ni.’ (Mk. 6:35) Ko amanganga ha mbiko wo si aaida ko mangihe te, ono ko amangihe mbiko ‘nungayo amangi ko amanga.’ Ko aaida ka yugopai fuyo bambiko ko aima kpinyemuyo. Undo kura aboro asa Yesu ko du na bakere ngbarago.

11. Waigu Yesu aundo agu aboro naadegatuyo fuko rogo mangimangi pai yo? (Oni bi sura a.)

¹¹ Ho Yesu aatungusapai ni fu bakere rimbasa, ko amangi kurapai kisusi gu gbua nga ka yugopai fuyo. Ko aangera angera a fuo gayo azingo nangia ga borose. Ko akusi riahe ngba iiriwo gene na ki fuhe fu gako abawiriki i kparakaha ti aboro. (Mk. 6:41) Ko ayugu wai fu gako abawiriki si aida i naaundo kura aboro ni mangako gipai re. Ko ayugu gupai fuyo a nga, ngbatunga agi asunge re, wa gu amoundo abaakumba ni naamangaha dedede, ima du na nyanyakipa ha. Oni berẽnga pa gu ngbarago amokedi adu na ni tipa ka du na rengba ka mangasunge kina sa na Yesu ka kparaka gi riahe ko akusihe ngba iiriwo  gene re fu aboro daho i ‘ari he dunduko, i ki mbiki’ ni! (Mk. 6:42) Rengo ngaha nga, anga gere nga gu yangara regbo Yesu amangi gu nyemupai nga ga kura aboro mbatayo fu gako te. Ko amangisunge na gako raka auru kpotosende dunduko ka undo kura aboro. (Mt. 4:23; 8:16) Yesu adu na bakere ngbarago ka yugopai fu kura aboro na ka ngerafuo gayo azingo. Mo nika du a na bakere ngbarago ka si du nga mo na nyemu ka undo kura aboro ni manga mo sunge ni moundo abaakumba.

12. Tipagine si aidanga boro sa dagbarani yo berẽ gupai ti ni nga, birĩ ho du ni na ni ya te?

¹² Ka si du nga mo nabi tiro nga nyanyakipa birĩ ho tiro te, ka rago gberẽnga tiro ya. Si nawira gupai nga, nyanyakipa asino kinaho tiro mo niima rengba ka undo dungurati na ni. Mo berẽkurii gupai Pauro akehe rogo 1 AKorindo 12:12-30 na mo ki sana Yekova tipa ko undoro mo bi wai gipai re abi ro. Afugo Pauro nayugoho ayugo ziazia nga, ai ga Yekova moyambu du na nyanyakipa ni rogo dungurati. Ka si du nga mo arengbanga ka mangasunge awere ni moundo abaakumba te mbiko kura asino kinaho kindi si aida mo sonosihe, ka mo mbunga manga ome tipa ka da ti ni ya. Kuba gure, mo mangi gupai rengbe mo ka mangaha ka iriso Yekova na ka undo awirinamo. Mo ima rengba kadu na gu kido nga, abaakumba nika berãpa ro na ki fu gu sunge foro rengbe mo arengba ka mangaha.​—Rom. 12:4-8.

13. Gini rengo duho nibipa agu apai si aida boro mangihe tipa i sia ni ni moundo abaakumba?

¹³ Mo berẽnga a kurii gipai re: Badungu agu asino Baibiri nayuguhe si aida moundo abaakumba du na ni nga agu asino si aidaha ti aKristano dunduko. AKristano naabayo dunduko si aida i mbedi na Yekova, i du na ngbarago ka gamahe fu kura aboro, na i raki ngba gu gene nasa ngbarago ti Mbori. Sidu, si nawiraha wa mo ima sonosa agu asino si aidaha tipa boro da ni moundo abaakumba. Ginipai tie nzunzu si aida boro mangihe ka rẽ ni moundo abaakumba?

GU GENE RENGBE MO KA RẼ NGBAHA

14. Rogo gu fugoyo nga du “na zera” nga gine? (1 Timoteo 3:8-10, 12)

¹⁴ Ani sakingo pai tipa agu apai rengbe boro ka mangaha tipa ka rẽ i natangaraha rogo 1 Timoteo 3:8-10, 12. (Oni gedihe.) Kina wo adiakona ka du a tigayo ‘na zera.’ I ima rengba ka sa gu fugo re a nga “ngangarã,” “gu boro aboro akido akido kutini,” watadu “gu boro namangapai ngba gu gene rengbe aboro arengba kadu na irisa tipa ni.” Gipai re ayugongo gupai nga si  naida mo naangera wa we watadu zanga ba wiri awia te. (Batu. 3:1, 4) Ono si nayugo gupai nga si naida mo mangisunge nyanyaki tipa ka digiso gamo asunge. Ka si du nga mo nanyasa agu asunge dunduko i afuhe foro na mo kini mangihe wenengai, sidu, awirina nika ino gupai nga i ima rengba kadu na kido kuti ro na i ki du na irisa koyo du mo ni.

15. Rogo gu fugo yo nga “ni kparakakparaka fugoyo te” gbiati “na kpi nyemu marã te” nga gine?

¹⁵ ‘Ni kparakakparaka fugoyo te’ nayugo gupai nga i naape kina rengo ti aregbo dunduko. Mo naamanga gupai mo agumbaha na ka mo ananganga aboro ya. (Snz. 3:32) ‘Na kpi nyemu marã te’ nayugo gupai nga, mo naape rengo ho mo amangasunge marã ni na kura aboro gbiati gu gene mo abanda marã ngbaha. Si aidanga mo mangisunge na gu wene pagume du dagbaro na akuaro aKristano tipa ka manga marã rii yo te.

16. (a) Rogo gupai yo nga “na mbira imekakue gbe te” nga gine? (b) Rogo gupai yo nga du na “gigiri sangbakpotoyo yo” nga gine?

¹⁶ Gu fugo nga ‘na mbira imekakue gbe te’ nayugo gupai nga, mo ambiranga buda ni bakerehe te na aboro ainongo ro ni kere bambiribuda te. Du na ‘gigiri sangbakpotoyo yo’ nayugo gupai nga mo naaraka ringbisihe kuti ga Yekova arugute. Wa vura duhe nga rengberengbe boro nga mo te, mo nagbia ngbarago agbia ti du na wene pagume na Mbori.

17. Waigu rengbe gu wirina nga kumba ka yugoho nga, ni ni gu boro rengbe aboro arengba ka kido kuti ni ho ‘i aˈasada ni’ ni na sunge? (1 Timoteo 3:10; oni bi sura a.)

¹⁷ Gu fugo nga ‘i asadi yo mbata a’ nayugo gupai nga, abaakumba ima bi gupai nga mo namanga agu asunge i afuhe foro wenengai na i ima rengba ka kido kuti ro. Sidu tie, ho abaakumba afu sunge ni foro mo mangihe, mo pekefuo gayo arugapai wenengai gbiati agu arugapai riigbu nafuhe tipaha. Si naida mo bihe nga mo ima rugatiro na gupai nzunzu si aida mo mangihe na gu regbo si aida mo nyasi gamo sunge ti ni. Ho mo nika manga gamo asunge zaaza ni wenengai, awirina rogo dungurati nika bi gupai nga mo ima ngarã ki da ni gu boro aboro akido akido kuti ni. Abaakumba, si naida oni raba agu awirina nga akumba niima zio bapatiza. (Oni gedi 1 Timoteo 3:10.) Ya mo paranga awirina ho nga akumba rogo gaoni dungurati nga aguyo niima zio bapatiza du garãyo nga 10 kuti 14 watadu du garãyo kusende ti gure? Ya mo i na wene mbakadapai beyo nga ga wisigopai nisase na kini mbakadi adunguratise wenengai? Ya mo i nafu akaragapai dedede pati adunguratise na kini kuru gene tungusapai yo? Ka si duwo, oni fu  asunge fuyo nga gu rengbe arengba na garãyo ringbisihe kuti agu apai du tipa yo. Ngba gi gene re, oni nika du na rengba “ka asada” gi paranga awirina re. Tifuoho, si nawiraha wa ti gu regbo i nika da ni wiri aparanga, i ima rengba ka rẽ ka mangasunge ni moundo abaakumba.

18. Rogo gupai yo nga “ka i abi nga pai ti yo ya” nga gine?

¹⁸ Gu fugo nga ‘ka i abi nga pai ti yo ya’ nayugo gupai nga, si aidanga boro kitingbanga ro tipa kere ingapai watadu iraira mangapai te. Rengo ngaha nga, i ima rengba ka kitangbanga Kristano ni ziree. Aboro aima kitangbanga Yesu ni ziree na ko aya, badungu aboro a nika kitangbanga apefuoko. (Yo. 15:20) Wa vura duhe wo, ka mo banda gamo mangapai ni gigirihe wa gu Yesu amangihe, mo nika du na wene rimo rogo dungurati.​—Mt. 11:19.

19. Pa du kumba “ni kumba ku de sa” nakoda ginipai?

¹⁹ ‘Ni kumba ku de sa.’ Ka si ngia mo ima manga rogatise, si naida mo ka kuti ga Yekova bambata ringbisapai tipa rogatise nga​—kumba di dee sa. (Mt. 19:3-9) Si aidanga gu kumba nga Kristano mangi wasiwasi kodaba te. (Eb. 13:4) Gipai re a nayugo gupai nga, si naida ko du ni ruruko ti aregbo dunduko fu diako. Sidu, si aidanga ko naangana kura adee na nyemuyo te.​—Eyo. 31:1.

20. Wai du kumba azoga kpuni “wenengaĩ”?

²⁰ ‘Nizogo awiriyo na gayo kporo wenengaĩ.’ Ka singia mo nga bariikporo, si naida mo naabi gamo asunge nga ga bariikporo na nyanyakipa ha. Mo naamanga gu irisombori nga ga aborokporo dedede. Mo naakura gene tungusapai yo dedede na aboro ni basasa dagba gamo aborokporo wa rengbe omero na ni. Mo undo awiro tipa i sonosi wene pagume dagbatiyo na Yekova. (Ef. 6:4) Gu kumba nangerafuo gako aborokporo nayugo gupai nga ko ima rengba ka ngerafuo dungurati.​—Oni ringbisinga ha na 1 Timoteo 3:5.

21. Ka si du nga mo ata danga ni moundo abaakumba te, ginipai rengbe mo ka mangaha?

²¹ Agu awirina nga akumba, ka si du nga oni ata danga ni moundo abaakumba te, ani nazungodi roni tipa oni gedi gi kekeapai re berewe wenengai na ki kpari fu Yekova tipa gipai re. Oni gedi agu apai rengbe ka undo roni oni da ni moundo abaakumba na ki mangi ome nyanyaki ka mangapai kuti ni. Oni berẽkurii pa wai oni nakpinyemu Yekova ni bakerehe gbiati awirinaroni. Oni kiisi gaoni nyemuse koyo du awirinaroni ni na ki berẽkuriipa gu ndupai si aida oni undoyo ti ni. (1 Pet. 4:8, 10) Oni mangi ome ka da ni moundo abaakumba na oni nika gbia bakere ngbarago wa oni nikaa undo awirinaroni rogo dungurati. Yekova fu nga maku afu kurii gu ome oni amangaha ka da ni moundo abaakumba!​—Frp. 2:13.