1. Ringbisihe kuti Maraki 3:16, gini kitabu Yekova aima digo ni kehe, na ginihe du rogo gu kitabu re?

 TIPA akutu agarã, Yekova aima digo nike kparakpara kitabu. Gi kitabu re na arimo rogoyo, si tona na rimo gu ruru Dezire Yekova nangia Ebere. * (Rk. 11:50, 51) Naatona ti gu regbo re, Yekova ima maa dungu arimo ku rogo gu kitabu re, na areme, si na amirioni arimo rogoho. (Oni gedi Maraki 3:16.) Rogo Ziazia Kekeapai yo, i nayamba gu kitabu re nga “kitabu tingidapai,” na “kitabu unga.” Rogo gi kekeapai re, ani nikaa yambaha nga “kitabu unga.”​—Yugo. 3:5; 17:8.

2. Ada i ake rimoyo ku rogo kitabu unga, na waigu rengbe ani ka sa gupai nga i ke rimorani ku rogo gu kitabu re?

² Gi kparakpara buku re na rimo agu aboro dunduko rogoho nairiso Yekova na bakere irisa, na kini kpinyemu rimoko. Na i nika du na gu momu nga ga gbia nyenye unga. Areme, i ima rengba ka ke rimorani ku rogo gu kitabu re ka si du nga ani sonosi mbembedi pagume na Yekova, riimburu gu motumo tumorii nga ga Wiriko nga Yesu Kristo. (Yo. 3:16, 36) Ani dunduko naida i ke rimorani ku rogo gu kitabu re, singia ani na maabangirise ka raka ngbangbaturũ yo watadu auru kpotosende.

3-4. (a) Ya mo ani araka nyeanye kindi ka si du nga i ke rimorani awere ku rogo kitabu unga yo? Oni sakingo rogoyo. (b) Gini apai ani nika sakapai tipaha rogo gi kekeapai re na rogo gu kekeapai ngbefuo gere?

³ Ya mo gere nayugo gupai nga agu aboro dunduko i ake rimoyo ku rogo gu kitabu re du wa ka i gbia nyenye unga? Ani nagbia karagapai kuti gu sanahe re rogo agu afugo Yekova yo ko apehe fu Moize nga gu du rogo Gate 32:33. Yekova aya: ‘Gu  ni naingi pai kuti re, kina ni mi ka gbandaka rimoni rogo gi waraga.’ Sidu, i ima rengba ka gbandaka agu arimo kusayo du awere rogo kitabu unga, si wa ka i ya, Yekova nake agu arimo re mbata na gu wiringua kepai i naima rengba ka gbandakaha kusayo. (Yugo. 3:5) Si naida ani bihe nga rimo rani nye rogo gu kitabu re daho si nika du ni wa i kehe na gu ime kepai kaa gbandaka nga ya.

⁴ Gipai re ima rengba ka sarani ani sana bete asanahe. Ni kpiapai, ginipai Ziazia Kekeapai apehe tipa agu aboro i ake arimoyo ku rogo kitabu unga gbiati agu yo i akenga arimoyo ku rogoho ya? Gini regbo agu aboro du arimoyo rogo kitabu unga nika gbia nyenye unga ti ni? Na ginipai tigaha du tipa agu aboro nakpiki zanga i gbia gu momu nga ga ino Yekova? Ya mo i rengbe ka ke arimoyo berewe ku rogo gu kitabu re? I nika karagapai kuti agi asanahe re rogo gi kekeapai re na rogo gu kekeapai ngbefuo gere.

ADA DU ARIMOYO ROGO KITABU UNGA?

5-6. (a) A wa duhe rogo AFiripoio 4:3, ada du rimoyo dagba gu rimo aboro yo du ni kekehe rogo kitabu unga? (b) Gini regbo i nika ke rimoyo ti ni nyeanye kindi ku rogo kitabu unga?

⁵ Ada i ake rimoyo ku rogo kitabu unga? Tipa ka karagapai kuti gu sanahe re, ani nika sakapai tipa abadona aboro biata du ni bakiakia. Dagba agi aboro re, agu akurayo kinaho du arimoyo ni kekehe rogo kitabu unga, ka rimo agu akurayo adunga rogoho ya.

⁶ Bambata badona na arimo agu aboro rogoho i nasia yo i zogorago na Yesu ngbangbaturũ yo. Ya mo arimoyo awere ni kekehe rogo buku unga? Ii. Ringbisihe kuti afugo gu mokedi nangia Pauro fu agu ‘akurako ko adu na yo rogo sunge’ yo Firipoi yo, rimo gu mbedimbedi aKristano nga aguyo i naima yamba yo i ndu ka zogarago na Yesu awere kina rogo gu buku nga ga unga. (Oni gedi AFiripoio 4:3.) Ono  tipa gupai nga i banda arimoyo rogo gu buku narukuba kurapai kia re, si naida i nye niruru yo. Na ho i nika gbia gayo yangara nogodahe ni singia mbata fu i kpiki watadu mbata fu bakere gberãngbi tona, arimoyo nika du ni kekehe nyeanye kindi rogo gi kitabu re.​—Yugo. 7:3.

7. Ginipai ani narugu tirani na ni rogo Yugoti 7:16, 17 nibipa gini regbo i nika ke rimo bakere rimbasa aboro nga kura akandoro ti ni nyeanye kindi ku rogo kitabu unga?

⁷ Ue badona nakoda bakere rimbasa aboro nga kura akandoro. Ya mo i ke arimoyo awere rogo kitabu unga yo? Ii. Ya mo arimoyo nika du kindi rogo kitabu unga yo tifuo i bati ti regbo Aramegido? Ii. (Yugo. 7:14) Yesu ape gupai nga, agiyo du wa akandoro re nika rimo “ku rogo nyenye unga.” (Mt. 25:46) Ono agu aboro nika bata ti regbo Aramegido re agbianga nyenye unga ni kina ipo te. Si nika du wa arimoyo ni kekehe kindi na gu wiringua kepai i naima rengba ka gbandakaha kusayo. Ti regbo Zogarago Tipa Agarã Kutu, Yesu “adú ni babanda yo, ko angbé ku mbata yo fu yo koyo du agugaabi aime unga ni.” Agu aboro nikaa mangapai wenengai kuti ga Kristo ngbembatayo na i ki sapungbanga yo ni yangaraha nga i ni ruruyo fu Yekova, i nika ke arimoyo nyeanye kindi rogo kitabu unga yo.​—Oni gedi Yugoti 7:16, 17.

8. Ada i akenga arimoyo ku rogo kitabu unga yo ya, na ginipai nika manga yo?

⁸ Gu biata badona nakoda ameme nga aguyo i nika gbarasa yo ti regbo Aramegido. Arimoyo rogo kitabu unga yo te. Yesu ape gupai nga i nika gbia “nyenye mbusa.” (Mt. 25:46) Ga Mbori toro adu kugii Pauro ko ke gupai furani nga agi yo re “nikahi mbusa nga nyenye gbarasa yo.” (2 Tesa. 1:9; 2 Pet. 2:9) Kina gu bangisapai re rengbe yo ka pehe tipa agu aboro naima digo ki ta inoaino ni ingipai kuti ziazia toro. I nika gbia nyenye gbarasahe, angianga nyenye unga ya. Si tie ziazia nga, i azingisanga yo be kpio te. (Mt. 12:32; Mk. 3:28, 29; Eb. 6:4-6) Ani iningo pai awere tipa badona aboro ue nga aguyo i nika zingisayo be kpio ku auru kpotosende.

AGU ABORO I NIKA ZINGISAYO BE KPIO

9. A wa i nayuguhe rogo Amokedi 24:15, gini badona aboro ue i nika zingisa yo be kpio ku auru kpotosende, na gini kparakparapai du dagba gi badona aboro ue re?

⁹ Ziazia Kekeapai fura tipa badona aboro ue nga aguyo i nika zingisa yo be kpio na gu maabangirise nga ga raka nyeanye kindi auru kpotosende, “ruru aboro” na “iraira yo.” (Oni gedi Amokedi 24:15.) “Ruru aboro” nga agu aboro nairisi Yekova ni ruruyo mbata fu i kpi. Ono ‘iraira aboro’ nga aguyo naairisongo Yekova mbata fu i kpi ya. Na zavura gayo mangaapai aadunga ni ruruhe te. Mbiko gupai nga gu badona aboro re dunduko ue i nika zingisa yo, ya mo ani rengbe ka ya arimoyo ni kina kekehe rogo kitabu unga yo? Tipa ka karagapai kuti gu sanahe re, ani sakingo pai tipa gu badona aboro re ni basasa.

10. Tipagine i nika zingisa “ruru aboro” ti ni be kpio, na gini momu bete agu akurayo nika gbia ngbarago ti ni? (Oni bi “Asanahe be Agedihe” kina rogo gi kekeapai re nibipa zingabekpio ku auru kpotosende.)

¹⁰ “Ruru aboro” nga biama badona. Mbata fu i kpiki, i aima ke arimoyo rogo kitabu unga. Ya mo i akusi arimoyo kusayo rogo gu kitabu re ho i akpi ni? Oó, mbiko i kindi ni “unga” yo berã Yekova yo. Yekova nga ‘ga kangba aboro Mbori te, ga unga aboro Mbori nga ko; bambiko bangiri ko aboro dunduko du ni unga yo.’ (Rk. 20:38) Gere nayugo gupai nga, ho i nika zingisa ruru aboro ni be kpio ku auru kpotosende, arimoyo nika du nikina kekehe rogo kitabu unga yo, wa vura duhe nga i nika kehe ti bambataha na gu wiringua kepai nagbandaka agbandaka. (Rk. 14:14) Zanga kapa, bete agu aboro i nika zingisayo be kpio nika gbia gu  momu nga ga mangasunge ni “abazogo auru kpotosende dunduko.”​—Tam. 45:16.

11. Ginipai si nikaa ida “iraira” aboro wirikihe mbata fu i ke rimoyo ku rogo kitabu unga?

¹¹ Ni yangaraha, ani bingo bisue badona aboro, nga “iraira yo.” Isoke mbiko gupai nga i aainongo ga Yekova andiko mbata fu i kpi te, i aaraka nga gu raka du ni ruruhe te. Sidu, i aakenga arimoyo ku rogo kitabu unga yo te. Ono Mbori nika zingisayo be kpio tipa i rengbe kadu na gu momu nga ga i ke rimoyo ku rogo kitabu unga yo. Gi “iraira” aboro re nika ida na bakere undo. Mbata fu i kpiki, agu akurayo kinaho naamanga kere gbegberẽ apai. Sidu, si nika ida i yugu wai fuyo rengbe yo ka raka kuti gu ga Yekova arugute du tipa ruru mangaapai. Tipa ka yugopai fuyo tipa wai ka manga gipai re, ga Mbori Kindo nika ngbembatayo rogo gu bakere sunge yugopai naamanganga mbata rogo gu raka yo nga ga aboro ya.

12. (a) Ada nika yugopai fu iraira aboro? (b) Ginipai nika manga agu aboro nika ká ka mangapai kuti agu apai i awirikaha?

¹² Ada nika yugopai fu iraira aboro? Bakere rimbasa aboro gbiati gu ruru aboro i nika zingisayo be kpio. Tipa gupai nga i ke rimo iraira aboro ku rogo kitabu unga yo, si nikaa ida i sonosi pagume na Yekova na ki kparatiyo fuko. Yesu Kristo gbiati mbedimbedi aKristano nikaa ngera ngbangbaturũ yo wenengai kaa bi wai iraira aboro nikaa mangapai kuti agu apai i nikaa yugoho fuyo. (Yugo. 20:4) I ambunga agu aboro nika ká ka mangapai wenengai kuti ngbatunga gu undo re i raki te​—ka garã yo vura du vurũ nga 100. (Yes. 65:20) AYekova na Yesu nangera angera ku kpoto aboro yo, na i ambunga ai boro ni gbarasi vovo zegino te.​—Yes. 11:9; 60:18; 65:25; Yo. 2:25.

GU ZINGABEKPIO NGA GA UNGA NA GA SAPANGBANGA

13-14. (a) Mbata kusayo, waigu ani agi rogo agu afugo Yesu yo du rogo Yoane 5:29? (b) Ginipai si aida ani inihe nibipa agu afugo re?

¹³ Yesu aima fura a tipa agu aboro i nika zingisayo be kpio ku auru kpotosende ane. Ni  kpiapai, ko aya: ‘Ragoho nada, ho agu yo ka gia fugoko ni dunduko du rogo amurã yo, ki kuru; agu yo nanamanga wenepai sa gu zingabekpio nga ga unga; agu yo nanamanga gbegberẽpai, sa gu zingabekpio nga ga sapangbanga.’ (Yo. 5:28, 29) Ginipai Yesu aaida ka gumbaha?

¹⁴ Mbata kusayo, ani agi rogo agu afugo Yesu yo re nga si nayugopa agu apai agu aboro i nika zingisa yo be kpio nika mangaha tifuo i zingisiyo be kpio; du nga, agu akurayo kinaho i nika zingisayo i kini mangi weneapai, na i ki zingisi aguyo i kini mangi gbegberẽ apai. Ono tie, oni bingo gupai nga, Yesu aapenga gupai nga agu aboro i nika zingisayo rogo amurö yo nika manga weneapai watadu nika manga gbegberẽ apai te. Ko amangisunge na agu afugo du tipa gupai naima susa. Ko afura tipa agu aboro ‘nanamanga wenepai’ na aguyo ‘nanamanga gbegberẽpai.’ Gere nayugo gupai nga i amangi agu apai re mbata fu i kpiki. Gipai re ima du ziazia, nga wo te? Gu kurapai berewe nga, i ambunga ai boro ni mangi gbegberẽ apai rogo vovo zagino te. Gi iraira aboro re amangi gu gbegberẽ apai re mbata fu i kpiki. Ono waigu tie rengbe ani ka rugatirani na agu afugo Yesu du tipa “gu zingabekpio nga ga unga” na “gu zingabekpio nga ga sapangbanga”?

15. Ada nika gbia “gu zingabekpio nga ga unga,” na tipagine?

¹⁵ Gu ruru aboro namangi agu apai du ni wenehe mbata fu i kpi, nika gbia “gu zingabekpio nga ga unga” mbiko arimoyo nika du ni kina kekehe ti gu regbo re rogo kitabu unga. Gipai re nayugo gupai nga gu zingabekpio nga ga agu aboro “nanamanga wenepai” nga gu i nafura tipa ha rogo Yoane 5:29 si kina sa na gu zingabekpio nga ga “ruru aboro” i nafura tipaha rogo Amokedi 24:15. Si ni rengo nga ARomo 6:7 naya, ho boro akpi ni i nambupai funi ti gani ingapai. Ono gu ngba gbe tie nga, i agbandaka nga gani padu niruruse te. Sidu, arimoyo kindi rogo kitabu unga yo. (Eb. 6:10) Ni rengo, si nikaa ida gi ruru aboro i nika zingisayo be kpio re nye ni ruruyo tipa gupai nga wa ka arimoyo nye rogo buku unga yo.

16. Ginipai “gu zingabekpio nga ga sapangbanga” ayugoho?

¹⁶ Ginipai nika manga tipa agu aboro naamanga gbegberẽ apai mbata fu i kpi? Wa vura duhe nga i aima mbupai ti gayo aingapai ho i akpi ni, i aairisongo Yekova ni ruruyo ho i adu ni kindi ni unga yo te. Arimoyo ni kekehe rogo kitabu unga yo te. Sidu, gu zingabekpio nga ga agu aboro “nanamanga gbegberẽpai” si kina sa na gu zingabekpio nga ga “iraira” aboro i nafura tipaha rogo Amokedi 24:15. Gayo zingabekpio nika ngia “gu zingabekpio nga ga sapangbanga.” * Gere nayugo gupai nga Yesu nikaa bi iraira aboro na kini wisigi yo sirisiri. (Rk. 22:30) Fuo bete regbo susi, Yesu nika inoho singia i rẽ tipa i ke arimoyo ku rogo kitabu unga yo. I nika ke rimo gi iraira aboro re ku rogo kitabu unga yo kina gu ka i mbu gayo kuru gbegberẽ mangaapai na ki kpara gayo raka fu Yekova.

17-18. Gini apai si nika ida agu aboro dunduko i nika zingisayo be kpio ku auru kpotosende mangihe, na gini “mangaapai” du i nafura tipaha rogo Yugoti 20:12, 13?

¹⁷ Singia agu aboro i nika zingisayo be kpio adu mbata ni ruruyo watadu ni iraira yo, si  nika ida i mangipai kuti agu andiko nika du rogo vovo kitabu nga gu i nika zakaha ti regbo agarã 1,000. Gu mokedi nangia Yoane afura tipa gupai ko abihe rogo yuguyugupai, ko aya: “Mi ki bi agu yo naima kpika, nga kikindigi pa yo na umba pa yo, i niru barangba mbata sapangbanga, i ki za akitabu. I ki za gu kura kitabu nga kitabu unga. I ki sapu ngbanga agu yo naima kpika kuti agu apai du ni keke he rogo akitabu, ringbisi he kuti gayo mangaapai.”​—Yugo. 20:12, 13.

¹⁸ I nika sapangbanga agu aboro i nika zingisayo be kpio ringbisihe kuti gini “mangaapai”? Ya mo i nika sapangbanga yo kuti gu mangaapai i amangihe mbata fu i kpi? Oó! Oni tingidi gupai nga, i aima mbupai ti gayo kuru aingapai ho i akpiki ni. Ane tie, gayo “mangaapai” arengbanga kadu nga agu apai i amangihe rogo gayo raka mbata fu i kpi te. Kuba gure, si nafura tipa gu gayo mangaapai i nika mangaha nibipa wai i nika mangapai kuti gu rabahe i nika gbiaha rogo vovo zegino. Zavura ngbatunga ruru akumba wa Noa, Samuere, Davide, na Daniere, si nika ida aida i wirikipai tipa Yesu Kristo na ki moi idapase kuti motumo tumorii. Ka si du nga si nika ida gi ruru akumba re wiriki dungu apai awirika, gure nayugo gupai nga si nika ida iraira aboro wiriki dungu apai kisusi!

19. Gini yangarapai nika manga agu aboro nika ká gi bawene momu re?

¹⁹ Ginipai nika manga agu aboro nika ká gi bawene momu re? Yugoti 20:15 nape gupai furani nika manga, si naya: “Ka i abi nga rimo gu ni rogo kitabu unga yo ya, i ba ni ku rogo ngirimo we yo.” Ni rengo, i nika gbarasa yo nyeanye kindi. Nairiwo wai tie duhe ni nyanyakipa pai tipa i ke rimorani ku rogo kitabu unga yo na si ki nye rogoho!

20. Gini bawene sunge nika manga ti regbo Zogarago Tipa Agarã Kutu? (Oni bi gu sura duti kpotoho.)

²⁰ Nairiwo wai regbo Zogarago Tipa Agarã Kutu nika du ni regbo ngbarago! Si nika koda gu bakere yugopai ga Mbori aboro aamanganga ha mbata auru kpotosende ya. Ono si nika du a ni gu regbo i nika wisigo gu mangaapai nga ga ruru aboro na iraira yo. (Yes. 26:9; Amo. 17:31) Waigu i nika manga gi sunge yugopai re? Gu kekeapai ngbefuo gere nika undo rani ani rugutirani na pa wai i nika mangaha na ani kidu na tambuahe tipa gi bawene gamahe re.