1-2. Gini kura ndupai sa si aida ani du ti ni na nyemu gu buku nga Yugoti?

 YA MO kura boro afunga asura foro mo bikihe? Ho mo abi agu asura re ni, mo abi dungu kpakpu agu aboro mo ainongo yo ya. Ono tie, kura sura sa agbeberã ro. Tipagine si agbeberã ro ti ni? Bambiko mo adu kina rogo gu sura re. Wa mo aabi gu sura re, mo aasadi ka tingidapa gu regbo mo adi gu sura re ti ni na wari mo adihe ni. Mo kini asadi a ka ino kpakpu agu aboro dunduko du rogo gu sura re. Gu sura re adu na nyanyakipaha foro.

² Gu buku nga Yugoti wakina gu sura re. Tipagine duhe ti ni wo? Tipa nduapai kandara ue. Ni bambataha, i ake gi buku nga ga Baibiri re furani. Rogo bambata veresi nga ga gu buku re, ani nageda gupai yo nga: ‘Gu yugoti nga ga Yesu Kristo, nga gu Mbori afu he fu ko ko yugu he fu gako amoyambu, nga agu apai nikamanga mbembedi.’ (Yugo. 1:1) Agu apai i nakehe rogo gi buku re fu aboro dunduko te, ono si furani nga ga Mbori amoyambu. Mbiko gupai nga ani nga ga Mbori aboro, ngbarani azeranga ka ino gupai nga, ani namangapai amanga tipa ka digiso gu sangbaanebi du rogo gi wene buku re te. Sidu, ho ani ageda gu buku ni nga Yugoti, ani nagedapai tipa agu apai duadu na maapai kurirani.

3-4. Ringbisihe kuti gu buku nga Yugoti, gini regbo gaha sangbaanebi nika digisotihe ti ni, na si naida gipai re sarani ani idi ka manga ginipai?

³ Gu kura ue ndupai si aida ani du ti ni na nyemu agu asangbaanebi du rogo Yugoti nga mbikopa gu regbo agu asangbaanebi re nika digisotihe ti ni. Yoane aima yugopa gu regbo agu asangbaanebi re nika digisotihe ti ni ho ko aya ni wẽ: ‘Mi adu rogo Toro yo rago Gbia.’ (Yugo. 1:10) Ho Yoane ake agu afugo re ni bara rogo gu garã nangia 96 Fuo Batikayo Kristo, “rago Gbia” adu kindi kumbatayo. (Mt. 25:14, 19; Rk.  19:12) Ono ringbisihe kuti gu sangbanebi nga ga Ziazia Kekeapai, gu rago gbia re atona rogo 1914 ho i amoi Yesu ni ni Bakindo ngbangbaturũ yo. Agu asangbaanebi nga gu du rogo Yugoti nga gu nabipa ga Mbori aboro atona ka digisotihe rogo gu garã re. Nirengo, ani naraka awere “ti rago Gbia”!

⁴ Mbiko gupai nga ani naraka awere ti gi wene regbo re, si naida ani moiberãrani gbe kuti gu wene rugute du rogo Yugoti 1:3 nga gu naya: “Boro maku nga gu ni nageda gi [sangbanebi] re ki nika kuti agu apai du ni keke he rogo ho; bambiko ragoho nikada.” Nirengo, si naida ani ‘naagedaha,’ kini ‘gi gu sangbanebi,’ du rogoho na “ki nika kuti agu apai” du rogoho. Gini bete afugo si aida ani kakuti ni?

5. Waigu gu buku nga Yugoti ayugopa nyaka gupai ti ni nga Yekova idi na gaani irisombori?

⁵ Rogo bambata gu kapita nga ga Yugoti, ani nawirika gupai yo nga Yesu ima ino agu apai dunduko namanga rogo agu adungurati nga ga gako aboro. (Yugo. 1:12-16, 20; 2:1) Agu apai ko akedihe ku rogo agu adungurati naadu saba Asia Minor yo nayugo gipai re. Rogo agu apangbanga yo re, Yesu aundo agu aKristano naadu ti gu regbo re i bihe nga Yekova ima ida na gayo irisombori. Na agu apai ko apehe rogo agu apangbanga yo re nabi ga Mbori aboro abi areme a. Ginipai ani awirikaha? Gaani Bangbembatayo nga Kristo Yesu imo inoho wenengai singia ani na wene pagume na Yekova. Ko nangbembatayo furani na kini banda rani, na ko nabi apai dunduko. Ko ima ino gupai si aida ani mangihe tipa Yekova naaida na gaani pai kindi. Gini rugaapai ko afuhe nga gu si aida ani mangipai kutini areme?

6. (a) Ringbisihe kuti agu afugo Yesu du rogo Yugoti 2:3, 4, gini kpakarapai naadu ti gu dungurati naadu Efesa yo? (b) Ginipai ani awirikaha ti gipai re?

⁶ Oni gedi Yugoti 2:3, 4. Si aidanga ani mbu gaani bambata nyemuse tipa Yekova te. Gupai Yesu akehe fu gu dungurati naadu Efesa yo ayugu gupai nga i aandu kindi kumbatayo kaa iriso Yekova i ki vura kaa gbiatiyo vurũ na akpakarapai. Wa si avura du wo, i aima mbu gayo bambata nyemuse. Ka i aakaraganga gayo bambata nyemuse ya, ka Yekova aidinga na gayo irisombori te. Wakina gure areme a, si naida ani mangi kura dungu apai amanga kupati gu nga ga hipai. Si naida ani naahipai tipa wene nduapai. Anga gaani Mbori na nyemu kina gupai sa ani amangaha te, ono ko na nyemu ndu gupai a ani amangaha ti ni. Ndu gupai ani amanga apai ti ni na nyanyakipaha fuko mbiko ko naida mburu gaani irisombori ru rii dudunguro nyemuse tipa ko gbiati gaani tambuahe.—Snz. 16:2; Mk. 12:29, 30.

7. (a) Ringbisihe kuti Yugoti 3:1-3, gini kpakarapai naadu ti gu dungurati naadu Sarudi yo? (b) Ginipai si aida ani mangihe?

⁷ Oni gedi Yugoti 3:1-3. Ani naandu kindi kumbatayo kaa ngera angera kindi. Agu aboro naadu rogo gu dungurati naadu Sarudi yo adu na kura kpakarapai kia. Wa si avura du nga i aairiso Yekova airiso mbata kusayo, ono i aairisongo ko ti gi regbo re te. Sidu, Yesu ape gupai fuyo nga, i ‘só nga gima pai’ watadu i naangera angera kindi. Ginipai ani awirikaha ti gi zahe re? Nirengo, bangiri Yekova agonga ti gaani sunge te. (Eb. 6:10) Wa vura duhe wo, si aidanga ani berẽ gupai nga ani aima mangasunge fu Yekova mbata kusayo na si aidanga ani mangisunge fuko awere te te. Wa vura duhe nga dungu apai kina ho ani arengbanga ka mangaha awere wa gu ani anaamangaha mbata ya, si naida ani naandu  kindi kumbatayo kaa manga “ga Gbia sunge,” kini ngere angera kindi da ti digidoho.—1 Kor. 15:58; Mt. 24:13; Mk. 13:33.

8. A wa duhe rogo Yugoti 3:15-17, ginipai ani awirikaha ti agu afugo Yesu naadu fu agu awirina naadu Raodikiya yo?

⁸ Oni gedi Yugoti 3:15-17. Si naida ani naamanga gaani irisombori kakaka na kpotoraniyo dunduko. Ga Yesu pangbanga fu aboro Raodikiya ayugu kura kpakarapai kia berewe. I adu “ni uruuru” yo rogo gayo irisombori yo. Mbiko padu yo uruuru, Yesu agumba gupai fuyo nga, “rungorungo boro nga mo gbe, adu nga na he be ro ya.” Si aaida i du na kakaka nyemuse tipa Yekova na gako irisombori. (Yugo. 3:19) Ginipai ani awirikaha? Ka si du nga ani ima zanga gaani kakaka nyemuse, si naida ani du na bakere tambuahe tipa gu wene ahe dunduko Yekova gbiati gako riigbu afuhe furani. (Yugo. 3:18) Si aidanga ani asadi nyanyaki gbe kadu na wene raka awere si ki sa gupai nga ka iriso Yekova dunga ni nyanyakipa pai kisusi rogo gaani raka yo ya te.

9. A wa i nayuguhe rogo agu afugo Yesu yo naadu fu agu aKristano naadu Perugamona yo na Tuatira yo, gini kerepai si aida ani nehe?

⁹ Si naida ani ká agu ayugopai nga ga abasamungu kuti ndikidi pambori. Yesu afu rugute fu bete agu awirina naadu Perugamona yo nga aguyo naaye na kparakaro ku rogo dungurati. (Yugo. 2:14-16) Ko atambua agu aboro naadu Tuatira yo nga agu yo naima ká “gu dudungura pai nga ga Satana,” na ko ki ngarasi yo i “ká kuti” rengo. (Yugo. 2:24-26) Si aaida agu aKristano naadu ni rurungbura yo nga aguyo natona pekafuo gi ziree ayugopai re saberã yo. Ginipai tigaha du tipa rani areme? Si naida ani ká agu ayugopai adunga kuti ga Yekova aberã ya. Abasamungu kuti ndikidi pambori ima rengba kadu na “kpia sinombori,” ono i ‘nati kangu tandu he.’ (2 Tim. 3:5) Si taata ka ino aziree yugopai na ki káha ho du ani ni nga wene abawisigi Fugo Mbori.—2 Tim. 3:14-17; Yuda 3, 4.

10. Gini kurapai rengbe ani ka wirikaha ti gupai Yesu apehe fu agu adungurati naadu Perugamona yo na Tuatira yo?

¹⁰ Si naida ani ká ngbatunga wasiwasi mangaapai dunduko. Kura kpakarapai kinaho berewe nadu Perugamona yo na Tuatira yo. Yesu afu rugute fu bete agu aboro naadu rogo agu adungurati re mbiko i aakánga wasiwasi mangaapai te. (Yugo. 2:14, 20) Ginipai ani awirikaha? Ani arengbanga ka berã gupai nga Yekova ima rengba ka mbupa ai gu wasiwasi mangaapai ani amangaha te, ka si vura du  vurũ nga ani ima irisoko tipa dungu agarã na ani awere na dungu asunge berani. (1 Sam. 15:22; 1 Pet. 2:16) Ko naida gupai nga ani kakuti gu rugute du tipa wene mangaapai ka agu arugute nga ga zegino vura gberã agberã wai vurũ.—Ef. 6:11-13.

11. Ginipai ani nawirikihe? (Oni bi gu sanduki nga, “ Agu Apai Ani Awirikaha Areme.”)

¹¹ Ginipai ani nawirikihe? Ani ima bi gupai nga, si naida aida Yekova idi na gaani irisombori. Ka si du nga ani namanga gupai nga gu rengbe ka sa gupai nga Yekova ká gaani iriso, si naida ani mangi ariapai niipo tipa gupai nga Yekova idi na ani. (Yugo. 2:5, 16; 3:3, 16) Yesu ape pa kurapai berewe kia rogo agu afugo yo ko apehe fu agu adungurati re. Ginipai du ko apehe?

12. Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti agu apai Yesu apehe fu agu awirina naadu Semuruna yo na Firaderufia yo? (Yugoti 2:10)

¹² Ani bingo agu apai awere Yesu apehe fu agu adungurati naadu Semuruna yo na Firaderufia yo. Ko agumba gupai fu agu aKristano naadu yo nga ka i gunde nga be arungosiro ya, mbiko Yekova nika fu mosoro afu fuyo ka i nye ni ruruyo. (Oni gedi Yugoti 2:10; 3:10) Ginipai ani awirikaha areme? Si naida ani ini gupai nga ani nika gbiatirani agbia na arungosiro na si naida ani du regerege ka hihe. (Mt. 24:9, 13; 2 Kor. 12:10) Tipagine du gi tingidapai re ti ni na nyanyakipaha?

13-14. Ginipai mangi ga Mbori aboro ni sangbana agu apai i nape paha rogo Yugoti kapita 12?

¹³ Gu buku nga Yugoti nape gupai ape furani nga, i nika rungosi ga Mbori aboro arungosi ti “rago Gbia” nga gu regbo ani araka ti ni awere re. Yugoti kapita 12 nape gupai nga, nibasa fuo Yesu da ni Bakindo ga Mbori Kindo, vura amangi ngbangbaturũ yo. Tifuo Mikaere nga Yesu Kristo karagatiko ku ngbangbaturũ yo—ko na gako amaraika asovura kuti Satana na gako adaimona. (Yugo. 12:7, 8) Ni sangbanaha, i adibe avura Mbori na ki ba yo ku auru kpotosende, na i du naye na kere arungo fu aboro. (Yugo. 12:9, 12) Ginipai namangi ga Mbori aboro ni sangbana gipai re?

¹⁴ Yugoti nape gupai berewe furani Satana amangihe. Mbiko gupai nga ka ko ndunga berewe ku ngbangbaturũ yo te, ko nazubo kina ga Mbori mbedimbedi amoyambu auru kpotosende, nga agu aboro narukuba ga Mbori Kindo na “naka kuti gu dezire pai nga ga Yesu.” (Yugo. 12:17; 2 Kor. 5:20; Ef. 6:19, 20) Waigu gi sangbanebi re nadigisi tihe?

15. Ada du narukuba agu “adezire ue” i nagumba payo rogo Yugoti kapita 11, na ginipai namangi yo?

¹⁵ Satana asa avura Mbori i zubo gu mbedimbedi awirina nangbembatayo rogo gu sunge tungusapai nga ga Kindo. Agu akumba re  aarukuba agu “adezire ue” du payo rogo gu buku nga Yugoti nga aguyo i aimi yo. * (Yugo. 11:3, 7-11) Rogo 1918, i akitingbanga awirina muambe niziree dagba agu awirina yo naangbembatayo rogo riigbu, na ki gumba gupai nga agi awirina re aima manga gbegberẽpai na i ki ba yo ku bambukiso yo tipa dungu agarã. Dungu aboro aberẽ gupai nga, i ima rugusa gu sunge nga ga gi mbedimbedi aKristano re.

16. Ginipai namangi rogo 1919 nga gu aboro aainongo ho nga si nika manga ya, ono ginipai Satana ninaandu kindi kumbatayo kaa mangaha naatona ti gu regbo re?

¹⁶ Gu sangbanebi du rogo Yugoti kapita 11 nape gupai berewe a nga, agu “adezire ue” re nika zinga azinga be kpio tifuo bete regbo. Gu sangbanebi re adigisitihe ngba iiriwo gene mbata fu garã sa mangi fuo ba yo agu awirina re ku bambukiso yo. Rogo Marungu 1919, i akusi gu mbedimbedi aKristano re bambukiso yo na kusa, agu aboro nasaringbanga yo ambu agu apai i asaringbanga yo tipaha. Agu awirina re atona ngbembatayo berewe rogo sunge tungusapai na yugopai. Ono gure aasanga gupai nga Satana mbu zubo ga Mbori aboro te. Natona ti gu regbo re, Satana aima sa “ime” arungosiro si ye kuti ga Mbori aboro dunduko. (Yugo. 12:15) Nirengo, ani dunduko naida na “hipai na idapase.”—Yugo. 13:10.

17. Gini undo ga Mbori aboro nagbiaha, si ki vura du vurũ nga Satana aima digo nizubo yo?

¹⁷ Yugoti kapita 12 nayugo gupai nga, ga Mbori aboro nika gbia undo rogo gu ba i ainongo ho nga ka i gbiaha rogoho ya. Gu buku nga Yugoti nasaka gupai nga, “kpotosende” nika mbira “gu ime” nga ga arungosiro. (Yugo. 12:16) Gere nga kina boro gupai namangi. Ti kura aregbo, gu ga Satana ahe nga ga zegino, wa ngbatunga gu nga, agu apai nga ga andiko aima batasa ga Mbori aboro. Dedede, ga Yekova amoyambu aima du na diabese rogo angbanga yo nga gu sa gupai nga i du na bete ranirii. Waigu i namangisunge na gi ranirii re? I ima mangasunge na gi regbo re ni tatamana tipa ka manga gu sunge Yekova nafuhe fuyo. (1 Kor. 16:9) Ginipai agi asunge re akodaha?

18. Gini nyanyakipa sunge du berani ti gi yangara arame re?

¹⁸ Yesu ape gupai ni sangbanebi nga, gako  aboro nika takapande “wene pangbanga nga ga [ga Mbori Kindo]” rogo kpotosende dunduko mbata fu digidoho. (Mt. 24:14) Ho i atungusapai ni, i nagbia undo be maraika watadu be badona nga ga amaraika, i fura tipa agu amaraika re watadu maraika re nga, “nyenye pangbanga ki du ngbako yo ka tungusa ha fu agu yo dunduko naraka auru kpotosende, na fu arikaaboro, na ngbatunga aboro, na ngbatunga afugoyo, na aboro.”—Yugo. 14:6.

19. Gini kura pangbanga si aida agu aboro nakpinyemu Yekova naatungusaha?

¹⁹ Anga gu wene pangbanga nga ga Kindo nga gu yangara pangbanga si aida ga Mbori aboro takipandehe te. Si naida aida a i songodi gu sunge nga ga agu amaraika i nape payo rogo Yugoti kapita 8 kuti 10. Agi amaraika re natakapande pa gu kereapai nika manga agu aboro naká ga Mbori Kindo. Sidu, aDezire Yekova aima digo nitungusi pa pangbanga sapangbanga nga gu i naringbisihe kuti ‘morogumba na we,’ nga gu nayugo pa ga Mbori sapangbanga kurii ga Satana gbegberẽ zegino. (Yugo. 8:7, 13) Si naida aboro ini gupai nga, digido zegino ima mbeda tipa wa ka i mangi bakere ariapai niipo rogo gayo raka yo na ki bati be ga Yekova zinga. (Zef. 2:2, 3) Ono dungu aboro ainongo gi pangbanga re te. Si naida ani du na wingbaduse tipa ka takapande gi pangbanga re. Ti regbo bakere gberãngbi, gu yangara pangbanga sapangbanga ani nikaa pehe nika du ni kere fofoihe gbe.—Yugo. 16:21.

20. Gini apai ani nika sakapai tipaha rogo gu kekeapai ue ngbefuo gere?

²⁰ Si naida aida nzunzu ani kakuti “agu apai du ni keke he” watadu gi sangbanebi re, mbiko ani kina rogo pa digiso gu sangbanebi yo ani agedaha rogo gu buku nga Yugoti. (Yugo. 1:3) Ono waigu rengbe ani ka hi arungosiro niruru rani na kini ndu kindi kumbatayo kaa tungusa agi apangbanga re na wingbaduse? Apai ue nika nyakasa rani: bambataha nga, gupai gu buku nga Yugoti ayugoho tipa avura Mbori, na uehe nga, agu amaku ani nika gbiaha ka ani nye ni rururani. Ani nika sakapai tipa agu ariapai re rogo gu kekeapai ue ngbefuo gere.