1, 2. Wai du Davide ayugu padu ko ni ruruko fu Mbori? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)

ROGO yuru sa, aDavide na Abisai apita yee ki rimi ku dagba asekere bangeyo adu nga 3,000. Agi akumba ue re agbia Bakindo Saura bebere agu asekere yo re ko nira ara. Saura andu ku rogo gu ngbakungbo nga ga Yuda re tipa ka gbata Davide ka imoko. Abisai afura rogo patapata fu Davide ki ya: “Mo ídi he mi rũ [Saura] ni baso bara sa ku sande, ka mi arũ nga ko ni ue he berewe ya.” Ga Davide karagapai aima iriwo! Ko aya: “‘Ka mo gbárasi nga ko ya; bambiko da ka taĩ beni sa ga Yekova mbedimbedi boro, ni ki zanga pai kurini?’ . . . Ka Yekova idi nga ha fere mi taĩ bere sa gako mbedimbedi boro te.”—1 Sam. 26:8-12.

² Davide aima ino gupai padu ni ruruse fu Mbori akodaha. Ko aaidanga ka imo Saura te. Tipagine? Bambiko Saura angia ga Mbori mbedimbedi bakindo kurii aYisaraere. Ga Yekova ruru amoyambu nairisa agu aboro airisa ko nasia yo. Nirengo, Yekova naida gako aboro dunduko ‘mangipai ni ruruhe.’—Oni gedi Mika 6:8.

3. Wai du Abisai anye ni ruruko fu Davide?

 ³ Abisai aima irisa Davide. Ni kpiapai: Ho Davide aaida ni ka õka gu bäri ko amangihe na Bataseba, ko amangi mbakadapai na wirina Abisai nangia Yoaba tipa wa ka kumbari kpi nangia Uria gene vurayo. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15; 1 Peka 2:16) Si nawira wa Abisai aima inopai tipa gipai re, ono ko aairisa Davide kindi nga gu bakindo Mbori asiako. Kurigure, Abisai aamanganga sunge na gako pagbia wa ko angia baira asekere tipa ka dia mbatabakindo nga ga aYisaraere te. Kuba gure, ko abanda Davide be avurako.—2 Sam. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Wai du Davide adu ni kpiapai nga ga du ni ruruse fu Mbori? (b) Gini kura akpiapai ani nika wisigopai tipaha?

⁴ Pa ka Davide ka imo Bakindo Saura ayugu gupai nga Davide adu dagba ga Yekova ruru amoyambu yo. Ho Davide adu ni ni paranga, ko asovura na ga aFereseto ngburunga kumba nangia Goriata, nga gu boro na “payasi pa agu arikavura nga ga unga Mbori.” (1 Sam. 17:23, 26, 48-51) Ho Davide adani ni bakindo na ki mangi kere ingapai nangia bäri gbiati imo boro, ko adi gu rugute kugume gu nebi nangia Natana afuhe fuko na ki sa gako berã. (2 Sam. 12:1-5, 13) Ho ko agbinza ni, ko anye niruru ko kindi fu Mbori. Ni kpiapai, ko afu gamahe tipa i dua yekaru na ni fu Yekova. (Tam. 51:4, 10; 86:2) Nirengo, Davide aima manga kere aingahe, ono ko anye ni ruruko kindi fu Mbori. (Tam. 51:4, 10; 86:2) Wa ani kaa wisigopai tipa Davide na agu aboro naraki ti regbo ko, si naida ani gbata akaragapai kuti agi asanahe du re nga: Da si aida ani peresipa du ni rururani funi? Du ni ruruse naida ani du na gini ngbatunga asino?

5. Ginipai ani awirikaha ti ga Abisai ingahe?

⁵ Ho Abisai andu ni ku rogo gu bataya nangia ga Saura, gako padu ni ruruse aadunga ni wenehe te. Mbiko padu Abisai ni ruruko fu Davide, ko adu na nyemu ka imo Bakindo Saura, ono Davide aza ko, mbiko ko aini gupai nga si adu fuko ni irairapai ka tumba beko “sa ga Yekova mbedimbedi boro.” (1 Sam. 26:8-11) Ani nawirika nyanyakipa pai ti gupai re nga: Ka si vura du nga ani na dungu aboro si aida ani du ni rururani fuyo, si naida ani mangisunge na agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai tipa ka ino da si aida ani du ni rururani funi.

6. Wa vura duhe nga si daada ani du niruru rani fu agumerani gbiati abakurearani, tipagine si aida ani du ti ni na rubangirise?

⁶ Padu ni ruruse natona ngbaduseyo, ono kpotoboro yo nga kere iranangahe. (Yere. 17:9) Sidu, gu boro du niruru ni fu Mbori ima rengba ka tona du ni ruru ni fu bakureani watadu gumeni si ki vura du vurũ nga bakureani watadu gumeni namanga gbegberẽpai. Gbe, ka si du nga gu boro ani akpinyemuni mbu rengo, si naida ani tingidi gupai nga Yekova nga gu bambata boro sia aida ani du ni rururani fuko.—Oni gedi Matayo 22:37.

7. Wai du wirinarani sa anye niruru ri fu Mbori ti regbo kpakarapai?

⁷ Kpakarapai ima rengba ka kura tipa du ani ni rururani ka si du nga i kusi gumerani rogo dungurati. Ni kpiapai, wirina du rimori nga Anne ^[1] agbia yambahe be nari rogo terefuni naima kura rogo rengo. Nari aaida ka ye ka bi ri bambiko rago aangbanga tiri na pa zanga koda ri tiri na agumeri te. Rago aima gberã tiri ni kerehe na ri ki pe gupai furi nga ri nika yamba ri kusa. Mbata fu ri karagapai, ri awisigi agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai. (1 Kor. 5:11; 2 Yo. 9-11) Anne ake waraga furi na ki tingidi nari na gupai nga gari gbegberẽ mangapai gbiati zanga saberã kpara ri kusayo ti gari aborokporo. Anne ape gupai furi a nga: “Gu yangada gene rengbe mo ka dia gamo aigirã kusayo ngbaha nga ka karaga tiro fuo Yekova.”—Yak. 4:8.

8. Gini asino nika undo rani ani nye niruru rani fu Mbori?

 ⁸ Padu agu aboro naraki ti rago Davide niruru yo fu Mbori nayugo asino furani biata nga gu rengbe ka undo rani ani nye ni rururani fu Mbori. Agu asino re nga umbasitise, weneringise, na wingbaduse. Ani wisigingo ho awere ni basasa.

9. Tipagine Abinera aaida ka imo Davide ti ni?

⁹ Ho Davide azadi ri Goriata ni beko na kini fura na Bakindo Saura, si nawira wa akumba adu kinaho ue naabi ko. Gu ni sa angia Yonatana wiri Saura, namangi mokido bakure na Davide. Gu kurani angia bangerekurii asekere nangia Abinera. (1 Sam. 17:57–18:3) Kusa Abinera aundo Saura wa ka ko imi Davide. Davide aya: “Airazuu nagbata mbisimore.” (Tam. 54:3; 1 Sam. 26:1-5) Tipagine ga Yonatana mangapai fu Davide adu ti ni kia ti gu nangia ga Abinera? Abinera aima ino gupai nga Mbori aima sia Davide ko zogorago ni bakindo kurii aYisaraere. Tingbafuo kpio Saura, si aaida Abinera du na umbasitise na kidu ni ruruko fu Mbori ka songoda Davide angianga wiri Saura nangia Isa-bosete ya. Kusa, si nawira wa ho Abinera akodiba ni na badia Bakindo Saura, ko aagbata gene tipa kadu ni bakindo.—2 Sam. 2:8-10; 3:6-11.

10. Tipagine Abisaroma aadunga ti ni ni ruruko fu Mbori ya?

¹⁰ Pa zanga umbasitise naasa wiri Davide nangia Abisaroma ka ko du nga ni ruruko fu Mbori ya. Mbiko gipai re, “Abisaroma ki mbakadi ngbagidavura ni boro gako na afarasi na aboro 50 i nioro ku mbata yo fu ko.” (2 Sam. 15:1) Ko aima sa aboro a ka i du nga ni ruruyo ya. Wakina Abinera, Abisaroma aaida ka imo Davide, wa ko avura inoho nga Yekova naasia Davide ni bakindo aYisaraere vurũ.—2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4.

11. Wai rengbe ani ka gbia undo ti gu pangbanga nga ga Abinera, Abisaroma, na Baruka?

¹¹ Gu kpiapai nga ga Abinera na Abisaroma nayugo gupai ziazia nga ho du boro ni na bakere nyemu pagbia, si ima rengba ka sa ni ka ni du nga niruru ni fu Mbori ya. Nirengo, ga Yekova ruru moyambu ho rengbe ka manga gbegberẽpai wa gure te. Ono tie, nyemu du na aũkumuko watadu du na worimo rogo gi zegino re ima rengba kadu na gbegberẽ sangbanaha kurii Kristano. Ti kura regbo sa, ga Yeremaya bakeapai nangia Baruka amaanga berãko fuo gako sunge te. Gere nangia gupai  Yekova agumbaha fuko: “Mo ngere, gu he i adua mi nakuadi he ku sande, na gu he mi arũ mi namofa ha–si wa ka i ya, ringara dunduko. Mo nagbata bakere apai tipa tiro? Ka mo gbáta nga ha ya.” (Yere. 45:4, 5) Baruka aima dia gu zahe re kugume. Nangba wai duhe ni patatamana furani ka mangasunge kuti gi fugo Mbori re wa ani sungudo digido gi gbegberẽ zegino re!

12. Oni yugungo ndu gupai ani arengbanga kadu ti ni niruru rani fu Mbori ya ho du ani ni na gbangbati.

¹² Daniel nga wirina du Mexico yo, si aaida ko sia singia kadu ni ruruko fu Mbori watadu ka manga kina agu apai ngbatiko. Ko aaida ka manga rogotise na gu boro angia irisi Yekova ya. Daniel aya: “Mi anaakeka awaraga kindi furi zavura ti gu regbo mi atona sunge abazakigene. Niyangaraha, mi aumbasi tire na ki pehe fu kura bakumba sa naadu na inohe nga pai gu duho nambusa re tipa padu niruru re fu Mbori. Ko aundo re mi bi gupai nga, tipa mi du niruru re fu Mbori si naida mi mbu ke waraga furi. Tingbafuo kpara mi fu Yekova bara dunguhe na kini kpari ni aume, mi amangi gupai ko apehe. Fuoho aimanga te mi ki tona ka gbia ngbarago gene tungusapai yo.” Kusa, Daniel adi bawene wirina rogo dungurati na ko awere nga babi adungurati.

13. Wai du Natana anye niruru ko fu Mbori na fu Davide zavura ho Davide amangi ingapai ni?

¹³ Ho du ani ni ni rururani fu Mbori, ani rengbe arengba kadu ni rururani fu kura aboro na ki undoyo wenengai. Gu nebi nangia Natana anye ni ruruko fu Davide na kidu niruru ko a fu Mbori. Natana aima ino gupai nga Davide aima manga bäri na ki mangi mbakadapai tipa imo kumba ku gu dee re ba vurayo. Ho Yekova akedi Natana ni ko ndu ka ruga Davide, gu nebi re agisangba na ki mangipai ni wingbaduse, wa si avura du vurũ nga ko adu ni ruruko fu Davide. Natana afu rugute fuko rogo tatamana na weneringise. Tipa ka undo Davide ko bi wai gu ingapai re agbere, ko amangisunge na gu kpiapai nga ga gu irakumuko nadi ga rungorungo kumba kandoro. Ho rago agbere ni ti Davide tipa gupai gu irakumuko re amangihe, Natana aya fuko: “Kina boro mo nga gu boro re.” Davide aima ino gupai namangi!—2 Sam. 12:1-7, 13.

14. Wai du rengbe mo kadu niruru ro fu Yekova na fu bakureamo watadu gumero?

¹⁴ Weneringise ima rengba ka undo ro mo sovura kuti gupai nabipa du mo niruru ro. Ni kpiapai, mo ima rengba ka ino gupai  nga wirina mangi kere ingapai. Mo ima rengba kadu niruru ro funi, gbe ka si du nga mbembedi bakureamo du watadu gumero. Ono ka si du nga mo õko gu ingapai re, gure nga mo niruru fu Yekova te. Rengo ngaha nga, si naida mo peresipa du niruru ro fu Yekova. Wakina Natana, mo du na weneringise ono ki mangi gupai du ni ruruhe. Mo ngarasi gu bakureamo watadu gumero re tipa nigbata undo be abaakumba. Ka si du nga ni andunga vuru wiri bete aregbo yo te, padu mo niruru ro fu Mbori nika saro mo ndu ka pehe fu abaakumba. Ka mo mangihe wo, gure nga mo niruru ro fu Yekova na kidu na wenesino koyo du bakureamo ni watadu gumero, bambiko abaakumba nika asada ka ruga ni ni zera.—Oni gedi Pa Amotumo 5:1; AGaratio 6:1.

15, 16. Tipagine si aidi Usai du ti ni na wingbaduse kadu ni ruruko fu Mbori?

¹⁵ Gu kumba rimoko angia Usai, si aidi ko du na wingbaduse tipa ka nye niruru ko fu Mbori. Usai angia ruru bakurea Bakindo Davide. Ono tie, gako padu ni ruruse adu i asadiasadihe ho wiri Davide nangia Abisaroma anangi aboro ni na ki idi ka dia Yerusarema gbiati mbatabakindo. (2 Sam. 15:13; 16:15) Davide azubo rogo gu bagbata re, ono ginipai ka Usai amangihe? Ya mo ka ko ada niruru ko fu Abisaroma, watadu ka ko apekefuo gbinza bakindo naazubo ka batasa unga ko? Wa ko aima diaberã tipa ka nye ni ruruko fu gu bakindo Mbori asiako, ko andu ka gbia Davide ri Bagangara Aeraya yo.—2 Sam. 15:30, 32.

¹⁶ Davide asana Usai ko karaga tiko ku Yerusarema yo ka manga tiko wa bakurea Abisaroma, tipa ka gbarasapa ga Aitofere rugapai. Usai amoi gako raka ngbapai, kidu niruru ko fu Yekova na ki mangipai kuti sangba Davide. Kina wai Davide akpari fu Mbori, gu rugapai nangia ga Usai agbarasipa gu nangia ga Aitofere.—2 Sam. 15:31; 17:14.

17. Tipagine si aida ani du ti ni na wingbaduse tipa kadu niruru rani?

¹⁷ Si naida ani du na wingbaduse tipa kadu ni rururani fu Yekova. Dungu rani kinaho naima mangapai na wingbaduse kuti gu soapai nga ga agumerani, gaani abadiasunge, watadu agbia-ngbii ka yugopa du ani rururani fu Mbori. Ni kpiapai, Japan yo, tona ho Taro adu ni ni tooni gude, ko adu ni ruruko fu avunguko na kini gisangbayo. Anga ko amangihe wo mbiko si nangia gupai si aaida ko mangihe te. Ono ko aaida nzunzu ka sa ngbarago ti avunguko. Ho i asogo gupai ni nga ka ko ndunga tipa agu adunguratise nga ga aDezire Yekova ya, si adu fuko ni kpakarapai ko pe gupai fuyo nga ko ima diaberã tipa kaa ndu sa agu adunguratise nga ga aKristano. Taro aya: “I azingi ni kerehe na tipa dungu agarã i aidanga ha fere mi ye ka bi yo kporo te. Mi akpari fu Mbori tipa wingbaduse ka nye kuti gimi diaberã. Awere gayo bipai ima ariatihe, na mi rengbe arengba ka ndu ka bi yo dedede awere.”—Oni gedi Asanza 29:25.

18. Wai du gbia mo undo ti gi wisigopai re?

¹⁸ Wakina Davide, Yonatana, Natana, na Usai, ani gbianga gu ngbarago agbia naye be nye ani niruru rani fu Yekova. Na berewe a, ani wirikinga pai awirika be gu zanga du ni ruruse nangia ga Abinera na Abisaroma. Nirengo ani naida ka zio tirani kuti Yekova kina wai Davide adu. Wangia ani kpakpa aboro, ani arengbanga ka zanga manga irairapai te. Ono tie, ani ima rengba ka yugoho nga padu ani niruru rani fu Yekova nyakipaha gbe rogo gaani raka yo.