1, 2. (a) Gini kekeapai nabatasi unga dungu aboro? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.) (b) Gini ngbembatayo dube ga Mbori aboro nga gu rengbe ka batasa ungayo?

“MO RU, MO NGERE, MO DEGETURO.” Agi afugo re aima batasa dungu ga aboro raka. Agarã wa 100 kusayo, bakere kekeapai adu bangirigene rogo gu ba gatara (train) anaagu rogoho rii gene Amerika ku nodiyo na agi afugo re. Nduhe angia gine? Tipa gupai nga ka atarambiri gunga bangirigene ho gatara ayeni si ki foho ya. Degatue kuti gu zahe re aima rengba ka batasa unga.

² Yekova namanga bakere pai kisusi gu kekapai nafu zahe fu aboro. Ko naru bara bangiri gako aboro na kini yugu gene fuyo sa nyenye unga, nga gu adunga na kerepai ti ni ya. Kurigure, ko namangapai wa wene babanda akandoro fu gako akandoro, kini yambu ra ami ndu ngba wene gene, na kini za ra tipa ami ne gu gene rengbe ka ye na kerepai fura.—Oni gedi Yesaya 30:20, 21.

3. Wai du ga aboro raka ada ngbagene kpio?

³ Rogo gu pangbanga nga ga boro, Yekova aima fu arugute tipa  apai watadu ka ngbembatayo. Ni kpiapai, ati Edene yo, Yekova afu arugute narengbe ka ngbembatayo fu aboro sa nyenye unga gbiati ngbarago. (Bam. P. 2:15-17) Ka Adamu na Eva adegetuyo sa agu arugute re, ka i aima bata be gu kereapai nga ga raka naahi be arungo na ki digi rogo kpio zanga maabangirise. Ono kuba gupai nga Eva gisangba, ri adegeturi sa agu arugute si awira wa si aye be gu nya naadu na paru kusande. Kurigure, Adamu adegetuko sa fugori nangia fugo gu boro nakpi akpi. I dunduko ue na aria giiyo na gu wene arugute nangia ga Bayo. Ni sangbana gupai re, ga aboro raka naabaha ada ngbagene kpio.

4. (a) Tipagine si aaida ti ni na gu kura arugute fuo nyasa Ime Akangbii? (b) Wai du vovo ndupai ayugupa ga Yekova berãpai?

⁴ Ti regbo Noa, Mbori afu arugute nga gu nabatasi unga. Fuo nyasa Ime Akangbii, Yekova afu zahe tipa mangasunge na kure. Tipagine si aida na agi arugute re ti ni? Vovo ndupai adu kina ti ni. Yekova aandu ka fu anya ni riahe fu aboro. Sidu, si aaida na vovo arugute, ko aya: “Ono oni ari nga gu pasio du kure rogo ho nga unga ha te.” (Bam. P. 9:1-4) Gi vovo ndupai re ayugu gupai nga unga nga ga Mbori. Wangia ko Bakusiahe na ni Bafu-Unga, ko na rengo beko tipa ka maa arugute nibipa unga. Ni kpiapai, ko arũndiko nga si aidanga aboro ni imi akurayo te. Mbori nabi unga gbiati kure ni ziaziaha, na ko asarangbanga gu boro asara na gbarasapaha.—Bam. P. 9:5, 6.

5. Ginipai ani nika wisigoho, na tipagine?

⁵ Ani bingo bete akpiapai nayugo wai Mbori anaangbembatayo fu gako aboro vuru kama agarã yo. Gi fugöpai re nika nyakasa gaani diaberã tipa ka pekafuo ga Yekova ngbembatayo ku rogo vovo zegino yo.

6. Tipagine si adu ti ni ni nyanyakipa pai fu ga Mbori aboro i degetuyo sa agu andiko Mbori afuhe fu Moize, na gini bipai si aaida aYisaraere du na ni?

⁶ Ti regbo Moize, Yekova afu arugute tipa sino mangapai gbiati wai ka irisombori. Tipagine? Ndupai kinaho gipai re aakodaha. Tipa agarã naima susa kama agarã ue, atita Yakobo araki tii gu zogarago nangia ga aEzipeto rogo gu ba naima hi be iriso kangba aboro, akpiahe, gbiati gu kura amangapai naafunga ngbarago fu Mbori ya. Ho ga Mbori aboro abati ni be gu rungosiro nangia ga aEzipeto, si aida i fu vovo arugute fuyo. Si adu nga ga Mbori aboro nika raka angianga wa zizi aboro berewe ya, ono ni agu aboro du na ranirii tii ga Yekova aNdiko. Gu kura awaraga nape gupai nga gu fugo Ebere nga “ndiko” tarãha aenge ti agu apai duwa “rugaapai, ngbembatayo, na rugute.” Ga Moize aNdiko adu wa bandahe be gu gbegberẽ mangapai gbiati gu mangaapai nga ga pambori nangia ga kura ngbatunga aboro. Ho aYisaraere anaadegatuyo ni fu Mbori, i anaagbia amaku. Ho i animbu ko ni, i anaagbiatiyo na kerepai ni sangbanaha.—Oni gedi Pa Fu Rugute ni Ue he 28:1, 2, 15.

7. (a) Oni sakingo ndu gupai Yekova afu arugute ti ni fu gako aboro. (b) Wai du Ndiko angbembatayo fu aYisaraere?

⁷ Si aaida na arugute a tipa gu kura ndupai. Ndiko aayugu kura nyanyakipa pai tipa ga Yekova ringbisapai. Si angia paye Masiya nga Yesu Kristo. ANdiko ayuguhe ziazia nga aYisaraere angia aboro ingapai. Si ayugu gupai a fuyo nga i naida na motumo, gu rengberengbe motumo nika dada gayo ingapai. (Gara. 3:19; Eb. 10:1-10) Kurigure, Ndiko adu tipa ka banda gene ngbatunga Masiya na ka yugo ko ho ko ka dani. Nirengo, gu Ndiko re adu wa bayugupai watadu  “babanda” tipa ka ndu na aboro koyo du Kristo ni.—Gara. 3:23, 24.

8. Tipagine si aida gu nyanyakipa arengo naadu rogo ga Moize aNdiko yo ngbe furani kumbatayo?

⁸ Wangia ani aKristano, ani ima rengba ka gbia undo ti agu arugute naadu rogo agu aNdiko yo Mbori afuhe fu aYisaraere. Rogo gini gene? Ani ima rengba ka berã na ki wisigi gu nyanyakipa arengo naadu rogo gu Ndiko re. Wa vura duhe nga ani tii agu andiko re te, ani ima rengba ka bihe ni guhe nangbe kumbatayo furani rogo gaani raka yo na aˈuru dunduko gbiati gu gene ani airiso gaani Mbori nga Yekova ngbaha. Ko aidi i ke agi andiko re ku rogo Ziazia Kekeapai tipa wa ka ani wirikipai behe, tipa gaha bangua arengo ngbe furani kumbatayo, na ani bi agu arugute nga ga mangapai du fu aKristano na nyanyakipaha. Oni degenga turoni kuti gupai Yesu agumbaha nga: “Oni agi he wa i agumba ha, ‘Ka mo mángi nga bari ya.’ Ono ya mi fu roni wẽ gu ni nangana de ni nyemu ri ni ima manga bari na ri kpotoni yo.” Rogo gi gene re, anga si naida ani ne kina manga bari sa te ono berãpai kodaba na gu kura aboro.—Mt. 5:27, 28.

9. Gini vovo ndupai naasaha ni nyanyakipai pai fu Mbori ko fu vovo arugapai?

⁹ Fuo Yesu da ni Masiya, Yekova afu vovo arugute na ki yugu dungu apai tipa gako ringbisapai. Gipai re adu wo mbiko gu kura vovo ndupai berewe nakuru. Rogo gu garã nangia 33 Fuo Batikayo Kristo, Yekova aka gu rikaaboro nangia aYisaraere na ki idi na gu vovo dungurati nangia ga aKristano.

10. Tipagine gu dungurati nga ga aKristano agbia vovo andiko ti ni, na wai du si adu kia ti gu nangia ga aYisaraere?

¹⁰ Rogo bambata sa kama agarã, gu ga Mbori aboro naaye ku rogo gu dungurati nangia ga aKristano agbia vovo arugute tipa irisombori na mangaapai. Gi ga Mbori amoyambu re adu tii vovo mozunga. Ga Moize aNdiko adu fu aYisaraere. Ono tipa agu aYisaraere nga ga toro yo, si adu nga i nika ye dagba dungu angbatunga aboro na apai kidu tipa yo ni bakiakia. Nirengo, “Mbori akpara nga aboro te; ono dagba rika aboro yo dunduko gu ni nagunde ti ko, ki nimangi rurupai, kina ni ngba ti ko.” (Amo. 10:34, 35) Ga Moize aNdiko i akehe ti mbia abanda aYisaraere rogo Ringara Mokido. Tipa agu aYisaraere nga ga toro yo, “ga Kristo rugute” angia gu bangua arengo i akehe ngbaduyo yo. “Ga Kristo rugute” adu fu aKristano na si anaafu undo fuyo rogo agu aba dunduko i araka rogoho.—Gara. 6:2.

11. Gini apai ue du rogo ga Kristano raka yo du “ga Kristo rugute” na maapai kuriihe?

¹¹ Si adu nga agu aYisaraere nga ga toro yo nika gbia bakere undo be gu ngbembatayo nga ga Mbori na Wiriko. Ngbutuko mbata fu Yesu mangi vovo mozunga, ko afu nyanyakipa azinahe ue. Gu sa adu tipa tungusapai. Na gu kuraha kidu tipa gu mangapai nga ga apefuoko na wai si aaida i mangi fu akurayo aidipase. Agi arugute re adu fu aKristano dunduko; rogo gi gene re, ndikidi airisimbori dunduko areme singia aguyo naga ku ngbangbaturũ yo watadu aguyo du na maabangirise auru kpotosende duhe tipa yo.

12. Ginipai naadu ni vovoho tipa sunge tungusapai?

¹² Ani bingo kina gu tungusa wene pangbanga si adu nga Yesu nika ida apefuoko mangihe. Gu gene si adu nga i nika tungusaha ngbaha gbiati gu bakio rago si adu nga i nika tungusaha rogoho adu ni vovoho. Rogo tonatona kama agarã, aYisaraere anaadia gu kungbo aboro adia kugume ho i aniye ni ku Yisaraere yo ka iriso Yekova. (1 Aba. 8:41-43) Gipai re adumbata fu Yesu fu gu zinahe  du rogo Matayo 28:19, 20. (Oni gidihe.) Ko aya fu gako abawiriki i “ndú” fuo aboro dunduko. Ti rago Pendekote rogo gu garã nangia 33 Fuo Batikayo Kristo, gopai aima du ho nga Yekova ima aria gako mbakadapai, nga ko naida i tungusipai rogo zegino dunduko. Gako ziazia toro aundo aboro wa 120 rogo gu vovo dungurati re tipa i fura rogo afugo ni bakiakia ngba iiriwo gene fu aYudo na agu aboro nasa tiyo ku rogo gu pambori nangia ga aYudo. (Amo. 2:4-11) Fuo gure, si aaida i tungusi gupai re a rogo gu dagbarago nangia ga aboro Somorona. Kusa, rogo gu garã nangia 36 Fuo Batikayo Kristo, gi sunge re akii berewe na ki kodi gu dagbarago nangia ga agu azanga yeratise nangia aGendiria. Oni ima rengba ka ya gu dagbarago nangia ga tungusapai re akii ti gu “guga” nangia ga aYudo ki da nga gu “bariwara ime” nga ga rikaaboro dũ.

13, 14. (a) Ga Yesu “vovo rugute” nakoda gine? (b) Ginipai ani awirikaha be gu kpiapai Yesu amoihe?

¹³ Awere tie, ani furanga tipa gu gene ani amanga ngbaha fu akuarani aidipase. Yesu akusi “vovo rugute.” (Oni gedi Yoane 13:34, 35.) Anga gi rugute re naida ani yugu nyemuse sa fu akuarani kina rogo agu apai yo ani amangaha na aˈuru dunduko rogo raka yo te, ono ka ida ka kpi tipa awirinarani. Gere nangia gupai ga Moize aNdiko aapenga ha ya.—Mt. 22:39; 1 Yo. 3:16.

¹⁴ Yesu ayugu wene kpiapai rogo gipai re. Ko akpinyemu gako abawiriki na ki mbupa kura gako apai tipa yo. Gu ngbatunga nyemuse re aayugo gupai nga ko ima rengba ka kpi tipa gako abawiriki, ono gere nga gupai Yesu ambakadi tiko tipa ka mangaha. Na si a nga gupai ko aaidaha be gako abawiriki, kodihe na ani nga ani du na nyemu ka mangaha wo. Ani ima rengba ka ndu ngba agu agene du na kpakaraapai gbiati kpio ngbaha tipa awirinarani aKristano.—1 Tesa. 2:8.

15, 16. Gini vovo aˈariapai dube berani awere, na wai du Mbori angbe furani kumbatayo?

¹⁵ Gbe fuo Yesu sia “kangara moyambu,” ko nafu gu riahe nga ga toro fu gako aboro ti ragoho. (Mt. 24:45-47) Gu riahe nga ga toro re nakoda gu nyanyakipa arugapai du tipa vovo aˈariapai.

¹⁶ Ani naraka ti gu regbo Ziazia Kekeapai ayambaha nga “kusa rago,” na bakere gberãngbi gu du kumbatayo nga gu naamanganga mbata ya. (2 Tim 3:1; Mk. 13:19) Kurigure, i aima do Satana na gako adaimona ngbangbaturũ yo na ki bayo ku auru kpotosende, na si ki ye na rungo fu agu aboro du auru kpotosende. (Yugo. 12:9, 12) Kurigure, Yesu zinahe furani tipa ani mangi gu nyanyakipa sunge tungusapai naamanganga mbata ya fu rikaaboro dunduko na ngbatunga afugoyo dũ!

17, 18. Wai du si aida ani mangipai kuti agu arugapai i afuhe furani?

¹⁷ Si naida ani mangisunge na agu aũsunge tungusapai ga Mbori riigbu afuhe. Ya mo mo naida ka manga gipai re? Ya mo mo namangasunge na agu arugapai i afuhe ti regbo adunguratise tipa wai rengbe ani ka mangasunge na agi aũsunge re wenengai? Ya mo mo nabi agi arugapai re wa Mbori du nangbe foro kumbatayo?

¹⁸ Nirengo, tipa kaa gbia ga Mbori amaku agbia kindi, si naida ani degeturani kuti agu arugapai dunduko ko afuhe furani vurube dungurati. Ka ani du na gu sino nga ga giasangba, si nika undo rani ani pekefuo arugapai ti regbo gu “bakere gberãngbi” nika nyasariipa ga Satana zegino re kusayo. (Mt. 24:21) Fuo gure ngbutuko, ani nika ida na vovo arugapai tipa raka rogo vovo zegino auru kpotosende ane nga gu nika du zanga na gu mangapai nga ga Satana.

19, 20. Gini kitabu i nika zakaha, na sangbanaha nika ngia gine?

 ¹⁹ Ti rago Moize, aYisaraere aida na vovo arugapai, na Mbori ki fu aNdiko fuyo, kusa, gu dungurati nga ga aKristano apekefuo “ga Kristo rugute.” Wakina gure a, Ziazia Kekeapai natingida rani nga i nika zaka kitabu tipa ka fu arugapai furani rogoho rogo vovo zegino. (Oni gedi Yugoti 20:12.) Si nawira wa gi kitabu re nika du na agu apai rogoho Yekova nika idaha be aboro ti gu regbo re. Ka aboro dunduko wisigi agi apai re kodihe na aguyo i nika zingisa yo be kpio, i rengbe ka ino gupai Mbori aidaha beyo. Gi kitabu re nika sarani ani ini ga Yekova aberãpai. Mbiko gu wene giarogo Fugo Mbori yo agu aboro nika du Paradizo yo nika du na ni kodihe na gupai i nika yugoho rogo gu vovo kitabu re, i nika manga fu akurayo wenengai rogo nyemuse, irisa, gbiati kiki. (Yes. 26:9) Oni berẽnga kina pa gu yugopai nika du ti gu regbo re tii gu ngbembatayo nga ga gu Bakindo nga Yesu Kristo!

²⁰ Nyenye unga napido agu aboro namangapai wenengai kuti “agu apai du ni keke he rogo akitabu.” Agu aboro nika kakuti gayo ruru mangapai fu Mbori ti regbo gu yangara asada re, Yekova nika ke rimoyo nyeanye kindi rogo “kitabu unga.” Gure nika ngia bakere mosoro nirengo! Sidu, ka ani RU ka wisigo Fugo Mbori, na ki NGERE tipa ka gia gu rogoyo duhe na ni furani, na ki DEGETURANI tipa ka giasangba ga Mbori arugute awere, ani rengbe ka ngera kumbatayo tipa ka bata ti regbo bakere gberãngbi na ki ndu kumbatayo tipa kaa wirikapai kindi tipa gaani tatamanatatamana Mbori nga Yekova.—Batu. 3:11; Rom. 11:33.