GU KEKEAPAI DU TIPA WISIGOHO 18
BIA 1 Bangua Asino Yekova
Oni Kido Kuti “Basapungbanga Zegino Dunduko” du na Inapai!
“Ka Basapungbanga zegino dunduko mángi nga gu pai ru aru te?”—BAM. P. 18:25.
GU MEMEAPAI DU ROGO GI KEKEAPAI RE
Ka kiiso gaani giarogopai yo tipa ga Yekova inapai na rurupai tipa zingabekpio nga ga iraira aboro.
1. Gini wirikapai nga ga wasa Yekova ayuguhe fu Abarayama?
SI ANGIA gu sakapai bangiri Abarayama agonga ti ni ya. Vurube maraika, Mbori ape gupai fu Abarayama nga ko nika nyasariipa agu agbata nga Sodomo na Amora dunduko. Gi ruru kumba re adu ni fudifudi ko. Ko asanahe nga: “Mo amongo gbárasi ruru aboro na gbegberẽ aboro a? . . . Ka Basapungbanga zegino dunduko mángi nga gu pai ru aru te?” Yekova adu na zerangbaduse na ki yugu nyanyakipa pai fu gu bakureako nangia wiri boro re, na ani nagbia undo na wasa ti gipai re wa du ani dunduko: Mbori agbarasanga ruru aboro wagusa te.—Bam. P. 18:23-33.
2. Waigu rengbe ani kadu na gu kido nga ho Yekova asarangbanga aboro ni, ko namanga gupai du ni ruruhe na nunga?
2 Waigu rengbe ani kadu na gu kido nga ho Yekova asarangbanga aboro ni, ko namanga gupai ti aregbo dũ du ni ruruhe? Bambiko ani ini gupai nga “Yekova nangera ku kpoto aboro yo.” (1 Sam. 16:7) Ka pe guhe nga rengo, ko ima ino ‘kpoto wiri aboro yo dunduko.’ (1 Aba. 8:39; 1 Peka 28:9) Gere nga gu iiriwo pa rengo. Yekova nga iratatamana ki susi rani, sidu, ani arengbanga ka ino wai ti aregbo dũ Yekova amanga kura adiaberã te. Gu mokedi nangia Pauro ape gupai tipa Yekova Mbori nga: “Na gasi wisiga gako andika!”—Rom. 11:33.
3-4. Ginipai ani narengbe ka bakabangirani tipaha ti kura aregbo, na ginipai ani nika sakapai tipaha rogo gi kekeapai re? (Yoane 5:28, 29)
3 Wa vura duhe nga ani ima ino gupai nga Yekova ninaamanga gupai du ni ruruhe ti aregbo dũ, ani ima rengba kadu na ngbatunga agu asanahe Abarayama adu na ni. Ani ima rengba kaa bakabangirani nga, ‘Ya mo agu aboro Yekova agbarasi yo, wa aguyo naadu Sodomo yo na Amora yo rengbe ka raka berewe? Ya mo aguyo dagbayo rengbe kadu dagba gu ‘iraira aboro nika zinga be kpio?’—Amo. 24:15.
4 Ani fugu nga pai tipa gupai ani nainihe tipa zinga be kpio. Barambeda, ani agbia vovo giarogopai yo tipa “gu zingabekpio nga ga unga” na gu “gu zingabekpio nga ga sapangbanga.” a (Oni gedi Yoane 5:28, 29.) Gi vovo giarogopai yo re ima sa gupai nga i mangi kura ariapai, nga gu ani nika sakaha rago gi kekeapai re na gu ngbefuoho. Nibipa ga Yekova ruru sapangbanga, ani nika sakapai tipa gupai ani ainongo ho ya na tingbafuoho, ani ki sakipai tipa gupai ani nainihe.
GUPAI ANI AINONGOHO YA
5. Ginipai gaani awaraga apehe tipa agu aboro nakpi Sodomo yo na Amona yo?
5 Rogo agu agarã nasusi kusayo, gaani awaraga aima sakapai tipa gupai nika manga tipa agu aboro Yekova nasaringbanga yo nga i nga iraira aboro. Ani ape gupai nga tipa ngbatunga agu aboro re wa aguyo naadu Sodomo yo na Amora yo, maabangirise ho tipa yo kumbatayo tipa zingabekpio te. Ono tingbafuo manga ani dudunguro wisigopai na kparakpee tipa gipai re gbe, si tie ziazia nga ani arengbanga ka pe gipai re wo te. Tipagine duhe ti ni wo?
6. Gini akpiapai duho tipa ga Yekova sarangbanga kurii iraira aboro, na ginipai ani ainongo ho ya?
6 Ani bingo bete akpiapai rogo Baibiri yo. Dungu apangbanga du rogo Ziazia Kekeapai yo nasakapai tipa ga Yekova sapangbanga kuti iraira aboro, wa gu du tipa gu dungu aboro boro ainongo bangeyo ya nakpi ti regbo Ime Akangbii watadu gu rikaaboro naadu saba rogo Ringara Mokido nga aguyo Yekova afu zinahe fu gako aboro i gbarasi yo watadu gu ga Asuro abanzengere naadu 185,000 maraika anyasiriipa yo rogo yuru sa. (Bam. P. 7:23; Pa Rug. 7:1-3; Yes. 37:36, 37) Rogo agi apai re yo dunduko, ya mo Baibiri pe agu apai furani dunduko nga gu narengbe ka sa Yekova ko saringbanga agi aboro re kuti nyenye gbarasahe zanga maabangirise tipa zingabekpio? Oó, si apenga ha te. Tipagine ani apehe ti ni wo?
7. Ginipai ani awirikaha nibipa agu aboro i agbarasi yo ti regbo Ime Akangbii watadu aguyo aYisaraere agbarasi yo ho i adia ringara Kanana ni? (Oni bi gu sura du ti kpotoho.)
7 Ani ainongo wai Yekova asaringbanga agi aboro re te; na ani ainongo ho singia agu aboro i aimi yo re adu na mamu beyo tipa ka wirikapai tipa Yekova na ki saberã yo te. Nibipa gu regbo nangia ga Ime Akangbii, Baibiri nape gupai nga Noa angia “batungusi rurupai.” (2 Pet. 2:5) Ono si apenga gupai nga ti gu regbo ko aambakada bakere kurungba re, ko aˈasadi ka tungusapai fu agu aboro naadu auru kpotosende dunduko nga aguyo Ime Akangbii aye ka gbarasa yo te. Wakina gure a, ti regbo gu rika aboro nangia aKanano, ani ainongo ho singia gu gbegberẽ aboro re adu na mamu beyo tipa ka wirikapai tipa Yekova na ki aria asino yo te.
8. Ginipai ani nainihe tipa agu aboro naadu Sodomo yo na Amora yo?
8 Na ginipai tigaha du tipa agu aboro Yekova aimi yo Sodomo yo na Amora yo? Gu ruru kumba rimoko angia Roto araki kina dagba agu aboro naadu Sodomo yo re. Ono ya mo ani inihe singia Roto atungusipai fuyo dunduko? Ani ainongo ho te. I angia gbegberẽ aboro, ono ya mo i dunduko naainongo gupai du ni wenehe na gupai du ni gbegberẽhe ya? Oni tingidi gupai nga rogo gu gbata re du akumba aida ni ka pi na ga Roto agino ngbaome. Baibiri nape gupai nga agu akumba naida ka pi na ga Roto agino ngbaome re angia “aparanga na gbinza yo a.” (Bam. P. 19:4; 2 Pet. 2:7) Ya mo ani inihe nzunzu singia gu Mbori nunga nga Yekova aima sarangbanga agi aboro re sa kpio zanga gu maabangirise nga ga zingabekpio? Kina rengo du Yekova apehe fu Abarayama nga ruru aboro aadunga rogo gu gbata re kandara bawe te. (Bam. P. 18:32) Sidu, i angia iraira aboro na Yekova asaringbanga yo ni kina ruruhe tipa gayo mangapai. Ya mo ani rengbe ka pe gupai na kido nga anga boro ho sa dagba agu aboro re nika zinga rago ‘zinga be kpio nga ga iraira yo’ te? Oó, ani arengbanga ka pehe wo te!
9. Ginipai ani nainihe nibipa Soromo?
9 Na berewe a, ani ni naageda pai rogo Baibiri yo tipa agu aboro naadu ni ruruyo na kusa i ki da ni iraira aboro. Bakindo Soromo nga boro sa dagba agu aboro re. Ko aima ino Yekova wenengai na wai ka iriso Ko, na Yekova aima fu bakere maku fuko. Ono kusa, Soromo atona ka iriso kungbo ambori. Gipai re asa bakere gberãrago ti Yekova, na gu riko aboro dunduko nangia ga aYisaraere yo agbia ambusa tipa dungu kama agarã tipa ga Soromo aingapai. Rengo ngaha nga, Ziazia Kekeapai nape gupai tipa Soromo nga ko “ki kpi fuo atitako, i ki kpisidi ko,” fuo gu ruru akumba nadu wa Bakindo Davide. (1 Aba. 11:5-9, 43; 2 Aba. 23:13) Ono mbiko gupai gbua nga Baibiri mangisunge na gu fugo re, ya mo si nayugo gupai nga Yekova nika zingisako azingisa? Oó, Baibiri apenga ha wo te. Gu kura aboro rengbe kaa berã gupai nga “gu ni kpi i di pa ingapai ri ni.” (Rom. 6:7) Kina rengo du, ono si ayugongo gupai nga agu aboro dunduko kpiki i nika zingisa yo te. Na kurigure, anga si nga bambiko gupai nga boro kpi, si nayugo gupai nga ni ima du na rengo beni tipa ka raka berewe te. Zingabekpio nga gamahe be Mbori. Ko nafuhe fu agu aboro ko aida ka fu gu mamu fuyo nga ga irisoko nyeanye kindi. (Eyo. 14:13, 14; Yo. 6:44) Ya mo Soromo agbia gu ngbatunga gamahe re? Kina Yekova sa ini karagapai kuti gu sanahe re, ani ainongo ho te. Gupai ani nainihe nga Yekova nika manga gupai du ni ruruhe.
GUPAI ANI NAINIHE
10. Ga Yekova bipai nga gine tipa gbarasa wiri aboro? (Yezekere 33:11) (Oni bi sura a.)
10 Oni gedi Yezekere 33:11. Yekova nape pa wai furani du ko ho da ha ni tipa sarangbanga aboro. Gu mokedi nangia Petero ape gupai gu nebi nangia Yezekere akehe, nga ‘Gbia . . . akpi nga nyemu aboro kpi wa sa te.” (2 Pet. 3:9) Agi afugo re nafu wasa furani. Ani ima ino gupai nga Yekova regerege ka gbarasa boro bara sa kindi te, kinagu ka si du nga ko na wene ndupai beko tipa ka mangaha wo. Ko nga boro nunga, na ko nayugo nunga ti ai gu regbo si aida i yugu nunga ti ni.
11. Ada i nikaa zingisa nga yo be kpio ya, na waigu ani aino gupai re?
11 Ginipai ani nainihe tipa agu aboro i nikaa zingisanga yo be kpio ya? Baibiri fura tipa kina wiri bete akpiapai. b Yesu ape gupai nga i azingisanga Yuda Keriota te. (Mk. 14:21; oni bi Yoane 17:12 a. c) Yuda aima inopai wenengai na ki mangi gupai naadu kia kuti gupai Yekova Mbori na Wiriko akpinyemuhe. (Oni bi Marako 3:29 na w07 8/1 kpe. 7) Wakina gure a, Yesu aya tipa agu agbia pambori nga aguyo naasoga ko nga i nika kpi zanga gu maabangirise nga ga zingabekpio. (Mt. 23:33) Na gu mokedi nangia Pauro afu zahe nga agu abasamungu nikaa sa nga berãyo ya, i azingisanga yo be kpio te.—Eb. 6:4-8; 10:29.
12. Ginipai ani na inihe tipa ga Yekova inapai? Oni funga akpiapai.
12 Ono tie, ginipai ani nainihe tipa ga Yekova inapai? Waigu ko na yuguhe nga “ko akpi nga nyemu aboro kpi wa sa te”? Oni bingo wai ko ayugu nunga fu agu aboro namangi kere aingapai. Bakindo Davide amangi kere aingapai, kodihe na manga bari na imo boro. Ono wa si avura duwo, Davide asaberã ko na Yekova ambupai fuko. (2 Sam. 12:1-13) Bakindo Manase amangi kere gbegberẽ apai rogo gako raka yo. Ono tie, zavura wa ko avura manga gupai naadu ni kere gbegberẽhe, Yekova ayugu nunga fuko na ki mbupai fu Manase bambiko ko asa berãko. (2 Peka 33:9-16) Agi akpiapai re natingida rani na gupai nga Yekova nayugo nunga ho ko abi gupai ni nga ndu pai kinaho si aida ko mangihe ti ni. Ko nika zingisa ngbatunga agu aboro re bambiko i aima ino gupai nga i amangi kere ingapai na i ki saberã yo.
13. (a) Tipagine Yekova ayugu inapai ti ni fu aboro Neneve? (b) Ginipai Yesu apehe kusa tipa aboro Neneve?
13 Ani ima ino pa gu inopai a Yekova ayuguhe fu aboro Nineve. Mbori ape gupai fu Yona nga: “Gaha gbegberẽpai da ku bara bangire.” Ono ho i asaberã yo ni ti gayo aingapai, Yekova ambupai fuyo. Ko aima du na bakere inopai susi gu Yona adu na ni koyo du yo ni. Mbori atingidi gi gako nebi naadu ni zingizingi ko re nga, agu aboro Nineve re “aina nga pa kparaka kumbabeyo ti garebeyo ya” te. (Yona 1:1, 2; 3:10; 4:9-11) Kusa, Yesu amangisunge na gu kpiapai re ka yugopai tipa inapai. Yesu ape gupai nga “rago sapangbanga aboro Neneve aru na gi rika aboro re,” nga aguyo saberã yo.—Mt. 12:41.
14. Gini mamu aboro Nineve nika gbiaha ti rago “zingabekpio nga ga sapangbanga”?
14 Rogo gini ngbatunga “sapangbanga” aboro Nineve nika ‘ru’ ti ni kuari? Yesu ape gupai nga rogo gu “zingabekpio nga ga sapangbanga” nika du kumbatayo. (Yo. 5:29) Ko aafura tipa Zogarago Tipa Agarã Kutu, ti gu regbo re du ‘ruru aboro nika zinga be kpio na iraira yo a’ nika zingabekpio. (Amo. 24:15) Tipa gu iraira yo, si nika ngia gu “zingabekpio nga ga sapangbanga.” Gere nayugo gupai nga aYekova na Yesu nika wisigo agi aboro i nika zingisayo be kpio re ka bihe singia i agiasangba na kini mangi gupai i awirikaha. Ka si du nga agu aboro Nineve i nika zingisa yo re nika ká ka iriso Yekova, Yekova ambunga yo tipa i naaraka kindi te. (Yes. 65:20) Ono tipa agu aboro dunduko nika sia ka iriso Yekova ni ruruyo, gayo sapangbanga nika du ni wenehe. I nika du na gu maabangirise nga ga raka nyeanye kindi!—Dan. 12:2.
15. (a) Tipagine si aida ani ne pe gupai ti ni nga anga boro ho dagba agu aboro yo i agbarasi yo Sodomo yo na Amora yo i nika zingisa ni be kpio te? (b) Waigu rengbe ani ka giarogo gupai yo du ni kekehe rogo Yuda 7? (Oni bi gu sanduki nga “ Ginipai Yuda Aida ka Pehe?”)
15 Ho Yesu aafura ni tipa agu aboro nangia aboro Sodomo na Amora, ko ape gupai nga, si nika du fuyo ni wenepai ti “rago sapangbanga” susi agu aboro naká ko na gako ayugopai. (Mt. 10:14, 15; 11:23, 24; Rk. 10:12) Ginipai ko aaida ka pehe? Ani ima rengbe ka berã gupai nga Yesu aadurugo pai ti gu regbo re. Ya mo Yesu aamangasunge na gu fugo narukuba kurapai re tipa ka yugo gupai nga agu aboro naadu ti ragoko aima gberã kisusi agu aboro naadu Sodomo yo na Amora yo? Gupai si aida ani tingidihe nga ho Yesu aya ni we agu aboro naadu Nineve yo “aru” kuari rago sapangbanga, ko aafura kina boro tipa ndikidipai. d Sidu tie, gupai Yesu apehe tipa aboro Sodomo na Amora angia kina rengo. Gu “rago sapangbanga” ko afura tipaha rogo agi abangiriba re dunduko angia kina bangisa pai. Wakina aboro Nineve, agu aboro naadu Sodomo yo na Amora yo aamanga gupai naadu ni gbegberẽhe. Ono aboro Nineve aduadu na mamu be yo ka saberã yo. Kurigure, oni tingidi gupai Yesu apehe tipa gu “zingabekpio nga ga sapangbanga.” Si nika koda agu aboro “nanamanga gbegberẽpai.” (Yo. 5:29) Sidu, si nangera wa wiri maabangirise kinaho tipa agu aboro naadu Sodomo yo na Amora yo. Si ima rengba kadu nga i nika zingisa bete agu aboro re azingisa, na ani ima rengba kadu na mamu tipa ka yugopai fuyo tipa Yekova na Yesu Kristo.
16. Ginipai ani nainihe tipa wai Yekova nika sia ka zingisa agu aboro ko nika zingisa yo be kpio? (Yeremaya 17:10)
16 Oni gedi Yeremaya 17:10. Rogo gi veresi re, ani nageda gupai ani nainihe nga gu gene Yekova asarangbanga ngbaha ti aregbo dũ, ko “nangera ku kpotoboro yo, ki asadi aberã a.” Ho daha ni tipa gu zingabekpio nika manga kumbatayo, ko nika, “fu he fu aboro ni basasa kina kuti gayo apai.” Yekova nika manga gupai si aida ko mangihe ono ko nika yugo inapai ho si aida ko yuguhe ni. Sidu, si aidanga ani da kuti gu digisopai nga i azingisanga boro ya te, kinagu ka si du nga ani ima inoho wo mbiko Baibiri du pehe wo!
“BASAPUNGBANGA ZEGINO DUNDUKO” NIKA ‘MANGA GU PAI RU ARU’
17. Gini maabangirise du kumbatayo tipa agu aboro nakpiki?
17 Natona ti gu regbo Adamu na Eva akoditiyo kuti gu samungu nangia ga Satana kuti Yekova Mbori, dungu abirioni aboro aima kpiko. Kpio nga kere “vura.” (1 Kor. 15:26) Ginipai nika manga tipa agu aboro dunduko nakpiki re? Aboro ni beteyo du bangeyo nga, 144,000 dagba gu ruru apefuo Yesu dunduko nika gbia gu zingabekpio nga ka raka ngbangbaturũ yo na gu kpoto kaa kpingo ya. (Yugo. 14:1) Dungu ruru aboro nga akumba na adee nga aguyo niima kpinyemu Yekova nika du ni papara agu aboro nika ‘zinga be kpio nga ga iraira yo’ na i nika raka auru kpotosende ane nyeanye kindi ka i nye ni ruruyo ti regbo ga Kristo Zogarago Tipa Agarã Kutu na ti regbo yangara asada. (Dan. 12:13; Eb. 12:1) Na ti regbo ga Kristo Zogarago Tipa Agarã Kutu, “iraira yo”—kodihe na aguyo naairisongo Yekova ya watadu aguyo “nanamanga gbegberẽpai”—i nika fu mamu fuyo tipa i aria gayo sino raka na ki da ni airisi Yekova. (Rk. 23:42, 43) Ono tie, gu kura aboro kinaho naima du ni gbegberẽ yo na ki ima diaberã ka samungu kuti Yekova na gako ringbisapai na ko aima diaberã nga zingabekpio adunga tipa yo te.—Rk. 12:4, 5.
18-19. (a) Tipagine rengbe ani kadu ti ni na kido tipa ga Yekova sarangbanga tipa agu aboro kpiki? (Yesaya 55:8, 9) (b) Ginipai ani nika sakapai tipaha rogo gu kekeapai ngbefuo gere?
18 Ya mo wene nduapai ho berani tipa kadu na gu kido nga ho Yekova nika sapangbanga aboro ni, ko nika manga gu diaberã du ni ruruhe? Ii! Abarayama aima ino gipai re wenengai, nga Yekova ni rengberengbe ko, kidu ni iratatamana, na inapai ni “basapungbanga zegino dunduko.” Ko ima raba Wiriko na ki fu gu sunge fuko nga ga sapangbanga aboro dunduko. (Yo. 5:22) AYekova na Yesu ima ino gupai du ngbadu aboro yo dunduko. (Mt. 9:4) Sidu, ho i nika sapangbanga aboro ni, i nika ‘manga nga gu pai ru aru’!
19 Ani dinga berã adia ka kido kuti Yekova nga gu boro ini gupai du ni wenehe. Ani ima ino gupai nga ani arénga tipa ka sarangbanga te—ono kinako sa re! (Oni gedi Yesaya 55:8, 9.) Si nga ndu gupai ani akido ti ni kuti Yekova na Wiriko tipa i saringbanga dunduko. Na berewe a, ani na gu kidonga gaani Bakindo nga Yesu, nika wirika ga Bako ruru sarangbanga na inapai. (Yes. 11:3, 4) Ginipai tie rengbe ani ka pehe tipa gu gayo sarangbanga nga gu nabipa bakere gberãngbi? Ginipai ani ainongo ho ya? Na ginipai ani nainihe? Gu kekeapai ngbefuo gere nika karagapai kuti agu asanahe re.
BIA 57 Tungusapai fu Ngbatunga Aboro Dũ
b Nibipa Adamu, Eva, na Kaina, oni bi gu Ngbaõbambu Sinziri, nga ga Ngi 1, 2013, kpe. 12, rukutu kekeapai rogo pa Ingirisie.
c Gu fugo nga “wiri kpio” rogo Yoane 17:12 nayugo gupai nga ho Yuda akpi ni, si adu nga ko nika kpi nyeanye kindi, ko adu nga na maabangirise tipa zingabekpio te.
d Ka si du nga boro namangasunge na gu kura fugo ka nyakasapa kura pai, ni nadurugosi gupai ni apehe re tipa ka nyakasa memeapai, ono si aidanga ani gi rogo gupai yo ni apehe nga si kina boro wai ni apehe te. Ono gupai Yesu apehe tipa aboro Sodomo na Amora ima rengba kadu nga ndikidipai nzunzu.