1-2. Gini akpakarapai rengbe ga Yekova ruru amoyambu ka gbia tiyo na ni?

 KA GBEGBERẼPAI mangi rani, gaani raka ima rengbe ka ariatihe ni kina boro ipo. Ni kpiapai, ruru wirina du rimoko nga Luis a aye ka ino gupai nga ko na gu kaza tiko nga kansa. Munganga ape gupai nga kina bete adiwi nye fuko ko yo ko raki. Monika na kumbari aadia regbo kaa manga agu apai nga ga toro. Sidu, rogo kura uru sa, Monika aye ka ino gupai nga kumbari nangia bakumba, aima digo nimangi ingapai tipa gbanga regbo rogo gbuko yo. Si aaida wirina ni nakuparanga nga Olivia, guari kporo mbiko gu bakere bavugumo naaye ka manga. Ho ri akaraga tiri ni, ri abi gupai nga gu bavugumo re aima gbarasa kpuri. Vuru wiri bete regbo yo, gu raka nga ga Luis, Monika, na Olivia aima ariatihe naabaha. Ya mo kerepai amangingo ro nga gu naˈaria gamo raka ni kina boro ipo?

² Wa vura duhe nga ani nga ga Yekova ruru amoyambu, ani nagbiatirani kindi na akpakarapai na kini woki wakina gu kura aboro dunduko agbiatiyo na ni. Kupati gure, ani ima rengba kaa hi sogote na arungosiro be agu aboro nasoga ga Mbori aboro. Wa vura duhe nga Yekova abandanga rani ti gbia ani tirani na agu akpakarapai re te, ko nakidohe ka undo rani. (Yes. 41:10) Na gako undo, ani ima rengba ka banda gaani ngbarago, ki mangi wene adiaberã, na ki nye niruru rani fuko zavura rogo kere kpakarakpakaraapai. Rogo gi kekeapai re, ani nika sakapai tipa agene biama Yekova aundo rani ngbaha ho kereapai amanga ni rogo gaani raka. Ani nika sakapai a tipa gupai rengbe ani ka mangaha ka gbia undo ti gu undo ko afuhe.

 YEKOVA NIKA BANDA RONI ABANDA

3. Ho ani agbiatirani ni na kere kpakarapai, ginipai rengbe kadu furani ni mbumbuhe tipa ka mangaha?

³ Kpakarapai. Ho ani agbiatirani ni na kere kpakarapai, si ima rengba kadu ni kpakarakpakaraha ani berẽ wenengai na ki mangi adiaberã. Tipagine? Bambiko ani ima rengba kadu na bakere gberãrago gbiati bakabangirise. Ani ima rengba kaa bi tirani wa ka i ya ani nandu rogo bakere dubo ka ani ainongo gini gene ani nika ndu ngbaha ya. Oni bingo wai agu awirina ue ani nifura tipa yo kusayo adu ho i agbiatiyo ni na aˈasada. Olivia aya: “Tingbafuo bavugumo gbarasi kpure, mi ainongo ginipai ka mi mangihe te na ome apai aima furii re.” Nibipa wai kumbaku Monika abiriki ri, ri aya: “Mi aima du na bakere gberãrago kisusi. Mi abi tire wa ka i ya boro rũ re arũ na sape. Si aima kpakara fere kaa manga agu apai boro naamangaha na aˈuru dunduko. Mi aaberã ngaha nga ka gipai re mangi re te.” Waigu Yekova akidohe ka undo rani ho ani abihe ni nga ome apai ima furii rani?

4. Ringbisihe kuti AFiripoio 4:6, 7, ginihe Yekova nakidopa fuhe furani?

⁴ Waigu Yekova nika undo rani? Ko nakidohe ka fu guhe furani Baibiri ayambaha nga “gu zereda nga ga Mbori.” (Oni gedi AFiripoio 4:6, 7.) Ani nagbia gi zereda re mbiko kina gupai nga ani na mbembedi pabakure na Yekova. Gi zereda re ‘gasi rugatinapai dunduko’; si ni bawenehe gbe kisusi wai rengbe ani ka berãpaha. Ni kpiapai, ya mo mo amangingo kparakpee kakaka fu ko na tingbafuo gure kina ngbaro ki zere ka bi wai mo agbia zereda? Mo abi tiro wa gure mbiko Yekova afu “gu zereda nga ga Mbori” foro.

5. Waigu gu zereda nga ga Mbori abanda berãrani na kpotoraniyo?

⁵ AFiripoio 4:7 nape gupai a nga gu zereda nga ga Mbori, “abánda kpotoroni yo na gaoni berã.” Gu ndikidi fugo sa yo ho nga “abánda” si angia gu fugo i anaafura tipa agu abanzengere na ni nanaabanda baakporo be zubohe. Agu aboro nanaaraka rogo gu bakporo i anaabandaha re anaara yuru zezeredi mbiko i aima ino gupai nga abanzengere adu kinaho naabanda angbadimo. Wakina gure a, ho gu zereda nga ga Mbori abanda kpotoraniyo ni na berãrani, ani nadu zezeredi ni ino ani gupai nga ani ni bandabanda rani. (Tam. 4:8) Wakina gupai naadu tipa Ana, ka si vura dunga agu apai du tipa rani aˈarianga tihe ni ipo te, ani ima rengba kindi ka gbia bete zereda. (1 Sam. 1:16-18) Na ho ani agbia zereda ni, dedede, si nidu taata tipa ani berẽ wenengai na ki mangi adiaberã nga ga tatamana.

6. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka gbia undo ti gu zereda nga ga Mbori? (Oni bi sura a.)

⁶ Ginipai si aida ani mangihe? Kina wai agu aboro nanaaraka rogo gu bakporo re anaayamba agu aboro nanaabanda ha i banda yo, ani  ima rengba a ka sana Yekova tipa ko banda rani. Ngba gini gene? Ni manga ani kparakpee da kinaho ani nika gbia gu zereda ni nga ga Mbori. (Rk. 11:9; 1 Tesa. 5:17) Luis, ani fura tipa ko mbata kusayo asakipai tipa wai ko na diako nga Ana, adu na rengba ka mangapai kuti gayo kpakarapai ho i aini gupai ni nga ko nye na kina bete adiwi gbua ka raka. Ko ape gupai nga: “Ti ngbatunga aregbo wa gere, si ni kere mbumbuhe ka manga adiaberã nibipa husa kaza na kuraapai. Ono ani adu na rengba ka gbia zereda ti gi kere kpakarakpakara regbo re mbiko gupai nga ani aamanga kparakpee.” Luis na diako ape gupai nga i aamanga kparakpee kakaka na dedede, kini sana Yekova tipa ko fu gu zereda nga ga berãseyo fuyo, na gu zereda nga ga ngbaduseyo, gbiati tatamana tipa i mangi wene adiaberã. Na i aima bi gako undohe. Ka oni aagbia tironi na akparakapai, oni kpatakara kuti kparakpee, na oni nika bi ga Yekova zereda si ni banda ngbaduroniyo na berãroni yo.​—Rom. 12:12.

YEKOVA NIKA NYAKASA RONI

7. Ginipai rengbe ani ka berãha ho ani agbiatirani ni na kere asada?

⁷ Kpakarapai. Ho ani asusa ni rogo kere asada, gaani bipai, berãpai, na mangapai ima rengba ka zanga du wai si nidu mbata. Kina wai ime naafõka bakurungba ti regbo bavugumo, akpakarapai nga ga berãseyo ima rengba kaa fõka rani ti mburu kuraha. Ana, i nifura tipa ri kusayo ape gupai nga, ri asusi rogo akpakarapai nga gu naafu gberãrago furi ni bakiakia tingbafuo kpio Luis. Ri aya: “Ti kura regbo mi aanidu na bakere gberãrago na kini kpara tire kusayo ti aboro. Mi aanidu adu a na zinga nga ko ima kpi.” Ti kura aregbo, Ana anaabi tiri nga ri nisari na kidu na gberãrago ka manga adiaberã nibipa agu apai Luis anaamanga adiaberã tipa ha wenengai. Ti kura aregbo, ri anaabi tiri wa ri rogo sungburosungburo baime. Waigu Yekova aundo rani ho gaani gberãrago atona ni kaa fu rii omerani?

8. A wa i nafura tipaha rogo Yesaya 33:6, ginipai Yekova akido rani na ni?

⁸ Waigu Yekova nika undo rani? Ko nakido rani nga ko nika nyakasa rani. (Oni gedi Yesaya 33:6.) Ho bavugumo amanga kurungba ni, si ima rengbe ka tona kaa fõka tihe ni kerehe. Tipa ka sa kurungba ka si naafõka nga tihe ya, dungu akurungba na ũzadahe nga gu du tii kurungba ime yo. Agi ahe nanyakasa kurungba re naundo ho tipa ka si fõko nga tihe gbe ya, si kini sa gupai nga agu aboro du rogo kurungba du ni bandabanda yo na gayo nunguro kidu ni wenehe. Ono tie, badungu agu ahe nanyakasaha namangasunge ho kurungba andu ni kumbatayo. Wakina gure a, Yekova nika nyakasa rani ho ani nikaa ndu ni kumbatayo kindi ni rururani ti aregbo asada.

9. Waigu rengbe gaani aũsunge nga ga wetekapai ka undo rani tipa ani banda gaani zereda? (Oni bi sura a.)

 ⁹ Ginipai si aida ani mangihe? Ho kere gberãrago aida ka fu ni rii ome ro, mo mangi ome tipa kaa kparakpee, kaa ndu tipa adunguratise, na kini tungusipai. Ono mo ima rengba ka zanga kaa mangapai ni bakere he wagu mo aniidu na rengba kaa mangaha mbata, ono mo tingidi gupai nga, Yekova aidanga ani mangi gupai arengbanga ome rani na ni ya te. (Oni ringbisinga ha na Ruka 21:1-4.) Berewe a, mo kpara regbo tipa gamo wisigopai nisase na berãkuriipai. Tipagine? Vurube ga Yekova riigbu, ko ima fu wene kekeapai na avidio nga gu rengbe ka undo rani ani ru nyanyaki ti kpakarakpakara aregbo. Tipa ka gbia gupai mo aidaha, mo ima rengba ka mangasunge na agu aũweteka pai kadu rogo fugoro yo, wa gu nga JW Library^®, Watch Tower Publications Index, na Research Guide for Jehovah’s Witnesses. Monika i ni pepa ri kusayo ape gupai nga, ri atona ka mangasunge na agi aũweteka pai re nibasa ho ri anitona ni kadu na bakere gberãrago. Ni kpiapai, ri agbata gu fugo nga “zinga.” Ti gu kura aregbo, ri anigbata gupai nga “biriki” watadu “du ni ruruse.” Fuoho, ri anigedihe daho ri aanidu ni wenengai. Ri ape gupai nga: “Ho mi atona manga gimi wetekapai ni, mi adu na bakere bakabangirise, ono wa mi aandu kindi kumbatayo kaa gedapai, si adu wa ka i ya Yekova nadungo re. Wa mi aagedapai, mi aye ka rugatire na gupai nga Yekova ima ino agu apai mi asusa rogoho na ko aaundo re aundo.” Ngbatunga gu undo naye be Yekova re ima rengba ka undo ro tipa mo du na bakere zereda.​—Tam. 119:143, 144.

YEKOVA NIKA UNDO RONI

10. Waigu rengbe ani kadu tingbafuo kere gbegberẽpai mangi rani?

¹⁰ Kpakarapai. Ka kere gbegberẽpai mangi rani, kura aˈuru kinaho rengbe ani kadu rurungbura ti kpotorani na berãraniyo. Ani ima rengba ka bi tirani wa gu baoro abaangirã nanaazubo mbata ni kerehe ono awere ni nandu kini terenge aterenga. Si ima rengba kadu ni kpakarakpakaraha furani ani mangi agu apai naanidu taata mbata, watadu ani ima rengba ka zanga du na nyemu manga agu apai naanasa rani mbata ani du na ngbarago. Wakina Eriya, ani ima rengba ka bihe nga si ima mbu ka guari kuari. Ani kini idi gupai gbua nga ka pi kaa ra. (1 Aba. 19:5-7) Ginipai Yekova nakidopa mangaha furani ho ani abi tirani ni nga ani rurungbura?

11. Gini kura gene Yekova aundo rani ngbaha? (Atambuahe 94:18)

¹¹ Waigu Yekova nika undo rani? Ko nakidohe tipa ka undo rani. (Oni gedi Atambuahe  94:18.) Kina wai gu baoro abaangirã gbia tini na pai aida na undo tipa kaa ndu, ani ima rengba a ka ida na undo tipa kaa manga ga Yekova sunge kindi. Ti agu aregbo re, Yekova nakido rani nga: “Mi nga Yekova nga ga Mbori, nazada kumba bero; mi du naya foro, ‘Ka mo gúnde nga ya, mi aúnda ro.’” (Yes. 41:13) Bakindo Davide aima gbia gi ga Yekova undo re. Ho ko aagbia tiko ni na aˈasada gbiati avurako, ko aya fu Yekova: “Kumbabero asongodi re ku ari.” (Tam. 18:35) Ono waigu Yekova asongoda rani?

12. Ada rengbe Yekova ka mangasunge na yo tipa i undo rani ho du ani ni rurungbura?

¹² Yekova nasongoda rani dedede ni fõ ko ngbadu kura aboro yo i undo rani. Ni kpiapai, ti kura regbo sa Davide adu rurungbura, bakureako nangia Yonatana aye fuoko tipa ka nyakasa ko na ki ngarasi ko. (1 Sam. 23:16, 17) Wakina gure, Yekova asia Erisa tipa ko undo Eriya rogo mangimangipai yo. (1 Aba. 19:16, 21; 2 Aba. 2:2) Areme, Yekova ima rengba ka mangasunge na gaani aborokporo, abakurearani, watadu abaakumba tipa i undo rani. Ono ho du ani ni na gberãrago, ani ima rengba ka ida ka kpara tirani ti aboro. Ani kini idi kadu gbua nisarani. Wo du sino aboro nidu. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka gbia ga Yekova undo?

13. Ginipai si aida ani mangihe tipa ka gbia undo ti ga Yekova undo? (Oni bi sura a.)

¹³ Ginipai si aida ani mangihe? Mo mangi nyanyaki asadatise ka zanga kparatiro kusayo ti aboro. Ho ani akpara tirani ni kusayo ti aboro, ani ima rengba kaa berã kina pa tirani, na gu kpakarapai ani asusa rogoho. Gi ngbatunga berã re ima rengba kadu na maapai kurii agu adiaberã ani amangaha. (Snz. 18:1) Rengo nga ha nga, ani dunduko naida na regbo kadu nisarani, gu susi gbe nga ho kerepai namangi ni rogo gaani raka yo. Ono tie, ka ani kpara tirani ti aboro tipa gbanga regbo, ani ima rengba ka ká gu undo nga ga agu aboro Yekova amangasunge na yo i undo rani. Sidu, ka apai vura kpakara wai vurũ ti kpakarakpakara aregbo, si naida mo idi aida na gu undo nga ga gamo aborokporo, abakureamo, gbiati abaakumba. Mo bi gupai nga Yekova namangasunge na yo tipa ka undo ro.​—Snz. 17:17; Yes. 32:1, 2.

YEKOVA NIKA FU WASA FURONI

14. Gini apai rengbe ka sarani ani du na gunde?

¹⁴ Kpakarapai. Ani ima rengba kaa susa rogo agu apai nasarani ani du na gunde. Rogo Baibiri yo, ga Mbori ruru amoyambu afura tipa agu aregbo i adu na gberãrago na gunde be avurayo watadu be kura akpakarapai. (Tam. 18:4; 55:1, 5) Wakina gure a, ani ima rengba ka gbiatirani  na sogote sukuru yo, basunge yo, be gaani aborokporo watadu be airangbii. Ani ima rengba kaa gunde nga ani nika kpi mbiko gu kpakarapai nga ga kaza kpotose. Ti ngbatunga agu aregbo re, ani ima rengba kaa bihe nga ani wakina tooni gude ka ani undongo tirani te. Waigu Yekova aundo rani ti ngbatunga agi aregbo re?

15. Gini kidohe Atambuahe 94:19 afuhe furani?

¹⁵ Waigu Yekova nika undo rani? Ko nafu wasa furani na kini ngarasi rani. (Oni gedi Atambuahe 94:19.) Gi papara Atambuahe reima rengba ka sarani ani berẽpa tooni degude nga guri du na gunde na ka gene adunga beri ri ra ya mbiko kere woro gumba. Ani ima rengba ka berãpa bari rirani yo ko nandu fuori, ki tindi ri ngba beko, na ki zadi ri daho ri nati ni na rame. Wa vura duhe nga gumba nasumbo kindi, ri nabi tiri nga ri ni bandabanda ri na ri ki gbia wasa mbiko rii be bari. Ho ani agbiatirani ni na agu aˈasada naba gunde tirani, ani ima rengba ka ida gupai nga gu Barani du ngbangbaturũ yo zadi rani daho ani nika gbia zereda ni. Waigu rengbe ani ka gbia ngbatunga gu wasa re be Yekova?

16. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka gbia undo ti ga Yekova wasa? (Oni bi sura a.)

¹⁶ Ginipai si aida ani mangihe? Si naida ani naadia regbo dedede na Yekova​—ki nimangi kparakpee fuko na kini gedi Fugoko. (Tam. 77:1, 12-14) Ka mo du na gi sino re, si nawiraha wa gu bambatapai mo nika mangaha ho mo nika gbiatiro ni na gberãrago nga ka ndu fuo gu Bamo du ngbangbaturũ yo tipa undo. Mo pe gupai fu Yekova du mo na gunde tipaha na gupai du mo na bakabangirise tipaha. Fuo gure, mo ki degeturo fuko ni geda mo Fugoko na mo nika bi wai ko nika fu wasa foro. (Tam. 119:28) Mo ima rengba ka geda kura apapara Baibiri nga gu rengbe ka fu wasa foro ho du mo ni na gunde. Ni kpiapai, mo ima rengba ka bi afugo ngarasaro rogo agu abuku nga ga Eyobo, Atambuahe, na Asanza gbiati agu afugo Yesu du rogo Matayo kapita 6. Wa mo nikaa manga kparakpee fu Yekova na kini gedi Fugoko, mo nika gbia gako wasa agbia.

17. Gini kido rengbe ani kadu na ni?

¹⁷ Ani ima rengba kadu na gu kido nga Yekova nikaa undo rani ti aregbo dũ ho gbegberẽpai nika manga ni rogo gaani raka yo. Ani adunga nisarani te. (Tam. 23:4; 94:14) Yekova nakidohe ka banda rani, ka nyakasa rani, ka undo rani, na ka fu wasa furani. Yesaya 26:3 nape gupai nibipa Yekova nga: ‘Mo nabanda aguyo na ndikidi zereda, namaa gayo berã ti ro, bambiko i nakida kuti ro.’ Sidu, oni kido kuti Yekova na ki mangi ai gupai rengbe oni ka mangaha tipa ka gbia undo ti gako undohe dunduko. Ka oni mangihe wo, oni nika gbia ome zavura ti kpakarakpakara aregbo.