1. Tipa ka da ni gu Kristano niima nyaka rogo toro yo, ginipai si aida ani mangihe?

 KINA ngbarani nazera ka bi wai gude asona niipo na ki da ni sosono boro. Si nawiraha wa agude amanganga ome amanga tipa ka sona te. Ono ka ani aida ka sona ki da ni agu aKristano niima nyaka rogo toro yo, si naida ani mangi ome amanga. b (1 Kor. 13:11; Eb. 6:1) Tipa ka da ti gu sasa re, si naida ani du na dudunguro pagume na Yekova. Ani naida aida a na gako ziazia toro si undo rani ani sonosi agu asino nafu ngbarago fuko, ki sonosi wene birĩ mangaapai, na ki mbakaditirani tipa agu asunge rengbe kadu berani kumbatayo.​—Snz. 1:5.

2. Ginipai ani awirikaha rogo Bambata Pai 1:27, na ginipai ani nika sakapai tipaha rogo gi kekeapai re?

² Yekova akusi aboro i du nga kumba watadu dee. (Oni gedi Bambata Pai 1:27.) Si taata ka bi gupai nga kpoto akumba na kpoto adee kia, ono kura apai kinaho berewe a du tipa yo kia. Ni kpiapai, Yekova akusi akumba na adee i mangi kuraapai, sidu, si naida aida na agu asino gbiati abirĩ mangaapai nga gu nika undo yo i mangi agu asunge i nafuhe fuyo. (Bam. P. 2:18) Rogo gi kekeapai re, ani nika sakapai tipa gupai rengbe gu paranga wirina nga dee ka mangaha tipa kada ni gu Kristano niima nyaka rogo toro yo. Rogo gu kekeapai ngbefuo gere, ani nika sakapai tipa gupai rengbe gu paranga awirina nga akumba ka mangaha.

3-4. Wari gu rengbe gu paranga awirina nga adee ka bi wene akpiapai ni ka wirikaha? (Oni bi sura a.)

³ Baibiri fura tipa dungu wene sino adee nga agu yo naakpinyemu Yekova na kini irisiko. I adu na agu asino tiyo du mburu gi kekeapai re riihe nga, “zogatise” na “ki nimangi apai dunduko nzunzu.” Kurii gure, agu awirina nga adee ima rengba ka bi wene akpiapai nga ga agu awirina niima nyaka rogo toro yo rogo gayo dungurati nga gu rengbe yo ka wirikaha.

⁴ Gu paranga awirina nga adee, oni berẽnga pa agu awirina nga adee oni naini yo rogo gaoni dungurati nga agu yo moi wene kpiapai nga gu rengbe oni ka wirikaha. Oni bi gu wene asino du tiyo; na oni ki bi wai rengbe oni ka yugo agu asino re. Rogo agu agenewaraga naye kumbatayo, ani nika saka nyanyakipa asino biata si aida agu awirina nga adee sonosihe.

5. Tipagine du umbasitise ti ni na nyanyakipaha fu gu Kristano nga dee niima nyaka rogo toro yo?

⁵ Umbasitise nga gu nyanyakipa sino si aida si du ti agu aKristano niima nyaka rogo toro yo. Ka si du nga dee na umbasitise, ri nika du na wene pagume dagba ri na Yekova gbiati kura aboro. (Yak. 4:6) Ni kpiapai, gu dee kpinyemu Yekova nasia ka pekafuo agu arugapai ni umbasitise du ni kekehe rogo 1 AKorindo 11:3, Yekova sakipai rogo gu veresi re tipa gu boro Ko nafu pagbia fu ni ni naangbembatayo rogo dungurati na rogo ngbadimokporo. c

6. Ginipai rengbe gu paranga awirina nga adee ka wirikaha tipa umbasitise be Rebeka?

⁶ Ani bingo gu kpiapai nga ga Rebeka. Ri angia dee tatamana, namangi agu adiaberã nga ga wingbaduse rogo gari raka yo dunduko, na ri aima ino gu regbo si aaida ri mangipai ti ni na wai si aaida ri mangihe. (Bam. P. 24:58; 27:5-17) Wa si avura du wo, ri adu na irisa na kidu na giasangba. (Bam. P. 24:17, 18, 65) Ka mo du na umbasitise kini songodi ga Yekova ambakadapai wa gu Rebeka amangihe, mo nika ngia wene kpiapai fu aboro dunduko rogo gamo ngbadimo kporo na fu dungurati.

7. Waigu rengbe gu paranga awirina nga adee ka wirika Esetere ni ino yo pa gayo rengbanapai?

 ⁷ Inopa rengbanapai nga gu kura sino si aida si du ti agu aKristano dunduko niima nyaka rogo toro yo. Baibiri nape gupai nga ‘tatamana du fu agu yo inipa gayo rengbanapai.’ (Snz. 11:2) Esetere angia gu ga Mbori moyambu naadu na umbasitise na ki ima ino gari rengbanapai. Wa ri avura da vurũ ni nakindo, ri aima inopa gari rengbanapai na ri aatonanga mangapai ni rukö te. Ri ayugu gi sino re ho ri adegeturi ni kuti gu rugute sosono gumeri nangia Morudekai afuhe na ri ki mangipai kuti ni. (Esetere 2:10, 20, 22) Mo ima rengba ka wirika gu sino re ni sana mo kura aboro tipa rugute na ki mangiapai kuti ni.​—Tito 2:3-5.

8. Ringbisihe kuti 1 Timoteo 2:9, 10, waigu pa ino pa rengbanapai nika undo gu wirina nga dee ri mangi wene asiapai nibipa votise na mbakadatise?

⁸ Esetere angia bayee dee watadu ri aima inopa gari rengbanapai. Wa si avura du nga “ri angba gbe, ngbanyari ki susi”; ri aagbenga berã aboro kuti tiri te. (Esetere 2:7, 15) Waigu rengbe agu awirina nga adee ka gbia undo ti ga Esetere kpiapai? Gu kura gene sa nga gu rengbe yo ka mangaha ngbaha gu i napepa ha rogo 1 Timoteo 2:9, 10. (Oni gedihe.) Gu mokedi nangia Pauro aape gupai ane fu adee nga i ni votiyo ngba gu gene nayugo irisa fu Mbori. Gu pa-Giriki i namangisunge ane na ni nayugo gupai nga si naida dee naavotiri ti aregbo dunduko ni iriirihe na kidu na irisa kuti gu bipai nga ga kura aboro. Ani na ngbarago na oni agu aKristano nga adee niima nyaka rogo toro yo napekafuo gi rugute re!

9. Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti gu kpiapai nga ga Abigaira?

⁹ Rugatinapai nga gu kura sino si aida agu awirina dunduko nga adee sonosihe tipa ka da ni agu aKristano niima nyaka rogo toro yo. Ginihe nga rugatinapai? Si nga gu tandu nga ga ino gupai du ni ruruhe na gupai du ni irairaha na ki sia ka manga gupai du ni ruruhe. Oni bingo gu kpiapai nga ga Abigaira. Kumbari amangi gbegberẽ diaberã nga gu naandu ka ye na kere sangbanaha kurii gako aborokporo dunduko. Abigaira amangipai niipo. Gari rugatinapai aima batasa gu raka nga ga aboro. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Rugatinapai naundo rani a ani ini gu regbo si aida ani fura ti ni na ho si aida ani ongo ni. Na si naundo rani ani yugu nyemupai fu kura aboro zanga bazee tiyo.​—1 Tesa. 4:11.

10-11. Waigu rengbe gedapai wenengai na kini kehe ka undo ro nitiro gbiati kura aboro? (Oni bi sura a.)

¹⁰ Si naida gu Kristano nga dee wiriki abirĩ mangasunge. Gu kura abirĩ sunge kinaho degude awirikaha mburi kindi tooni nikaa undo ri rogo gari raka yo naabaha. Ani bingo bete akpiapai.

¹¹ Mo wiriki wai ka gedapai wenengai na kini kehe. Rogo kura asino ngbatunga, i abingo gedapai na kepai nga si nga nyanyakipa abirĩ mangapai si aida adee wirikihe te. Ono si ni nyanyakipa pai fu aKristano dunduko i wiriki wai ka gedapai  na kini kehe. d (1 Tim. 4:13) Sidu, ka mo mbunga ai kpakarapai si rugusi ro ti wirika mo wai ka gedapai na kini kehe wenengai ya. Waigu mo nika gbia mosoro ti manga mo ho wo? Agi abirĩ mangaapai re ima rengba ka undo ro mo gbia sunge marã na ki bandaha. Na si nika du foro a taata gbe mo naawisigo Baibiri na kini yuguhe fu kura aboro. Gu nyakipaha anyaka kisusi nga, mo nika mbeda gbe na Yekova wa mo nikaa geda Fugoko na kini berẽkuriihe.​—Yos. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Ginipai mo awirikaha rogo Asanza 31:26?

¹² Mo wiriki wai kaa fura wenengai na aboro. Si ni nyanyakipa pai fu aKristano i naamanga gipai re. Nibipa gipai re, gu mokedi nangia Yakoba afu gu wene rugute furani nga: “Aboro dunduko i ipisi tiyo ka gia pai, ki rõasi tiyo tipa gumba pai, ki rõasi tiyo tipa zinga a.” (Yak. 1:19) Ho mo adegaturo ni wenengai ho kura aboro afura ni, gure nga mo nayugo nunga fuyo, watadu mo ‘nakpi nyemu akuaro.’ (1 Pet. 3:8) Ka si dunga mo aruganga tiro na gupai boro apehe watadu gani bipai te, mo sana agu asanahe rẽarẽ. Na mo di regbo ka berã mbata fu mo fura. (Snz. 15:28) Mo sananga tiro nga: ‘Ya mo gupai mi aida ka pehe re nga rengo na nipa ngarasaro? Ya mo si nipa irisa na ni wenehe?’ Mo wirikipai be agu awirina nga adee nga aguyo naadegatuyo ni tatamana ho boro afura ni na kini fura ngba wene gene. (Oni gedi Asanza 31:26.) Mo gbeberã ro kuti wai i afura. Ka mo wiriki agi apai re wenengai, si nika du taata gbe foro mo du na pabakure na kura aboro na kidu na zereda na yo.

13. Waigu rengbe mo ka wirika wai ka ngerefuo kporo? (Oni bi gi sura re a.)

¹³ Mo wiriki wai ka ngerafuo kporo. Rogo dungu aba, adee du namanga dungu agu asunge nga ga kporo. Navungu ro watadu gu kura nyanyaki wirina nga dee ima rengba ka undo ro tipa wai rengbe mo ka manga gi sunge re wenengai. Wirina du rimori nga Cindy aya: “Gu bawenepai kisusi mi awirikihe be nina nga, mangasunge nyanyaki naye na ngbarago. Wirika abirĩ mangasunge wa ngbatunga agu nga pasa riahe, girisorago, rungo ahe, watadu ngbeka ahe aima sa gimi raka si du taata na ki zaki gene fere mi mangi dungu apai ti ngba ga Yekova sunge. Nina ayugu gupai fere a nga, si naida mi naadia aboro kugume, na gipai re aima sa gupai nga mi gbia dungu wene awirina nga akumba na adee nga agu yo mi arengbe ka wirika gayo kpiapai.” (Snz. 31:15, 21, 22) Gu dee namangasunge nyanyaki, kini di aboro kugume, na ki wiriki wai ka ngerafuo kporo nga maku fu gari aborokporo dunduko na fu dungurati.​—Snz. 31:13, 17, 27; Amo. 16:15.

14. Ginipai mo awirikaha ti ga Crystal kpiapai, na ginipai si aida mo moiberãro kuti ni?

¹⁴ Mo wiriki wai ka gbia marã tipa ka ngerafuo tiro. Si ni nyanyakipa sasa fu agu aKristano dunduko niima nyaka rogo toro yo i wiriki wai kaa gbia marã tipa ka ngerafuo tiyo na ki rengbe kina be agu ahe du beyo. (Frp. 4:11) Wirina du rimori nga Crystal aya: “Avungure angarasi re mi wiriki  agu abirĩ sunge sukuru yo nga gu mi aima rengba ka mangasunge na ni kumbatayo rogo gimi raka yo. Buba angarasi re nga mi wirikipai sukuru yo tipa wai ka ngerafuo marã na kini kepa ru sande rogo abasunge, gipai re aima undo re gbe.” Ka mo vura wirika wai ka gbia marã, si naida mo asadi ka wirika wai ka mangasunge a nitatamana na gu marã mo agbia ru tipa gupai nga wa ka mo zanga gbarasa bakere marã susi guru du bero. (Snz. 31:16, 18) Ka mo rengbe kina be gu bete ahe du bero na ki zanga ngbe agu ahe nga gu adunga rengba bero tipaha ya, si nika sa gupai nga mo mangi dungu apai fu Yekova.​—1 Tim. 6:8.

15-16. Waigu agu awirina nga anakuparanga aundo dungurati? (Marako 10:29, 30)

¹⁵ Ka mo sonosi agu asino nasa ngbarago ti Yekova na ki wiriki wene abirĩ sunge, si nika undo ro na gamo asiapai kumbatayo rogo raka yo. Ani bingo bete akpiapai tipa gupai rengbe mo ka mangaha.

¹⁶ Mo ima rengba ka sia ka nye ni nakuparanga tipa bete regbo. A wa Yesu apehe, kura adee nasia ka zanga manga rogatise si ki vura du vurũ nga gayo sino ngbatunga aidanga na gupai re te. (Mt. 19:10-12) Agu akurayo ima rengba ka nye ni anakuparanga tipa andu apai ni bakiakia. Mo du na gu kido nga, aYekova na Yesu aberãnga gupai nga, pa ro kusende mbiko mo ata manganga rogatise ya te. Rogo zegino dunduko, agu awirina nga adee ata manganga rogatise ya nga pa maku fu dungurati. Mbiko gupai nga i ima kpinyemu aboro na kini berẽpa yo, i nada ni awirina na anase fu dungu aboro.​—Oni gedi Marako 10:29, 30; 1 Tim. 5:2.

17. Waigu rengbe gu paranga wirina nga dee ka mbakada tini awere ka rimo sunge Kindo ti aregbo dũ?

¹⁷ Mo ima rengba ka da ni gu moyambu namangasunge Kindo ti aregbo dũ. Rogo zegino dunduko, agu awirina nga adee du namanga bakere gu sunge nga ga tungusapai. (Tam. 68:11) Ya mo mo rengbe ka manga mbakadapai awere ka tona mangasunge Kindo ti aregbo dũ? Mo ima rengba ka mangasunge abazakigene, sunge mekaarago, watadu ka mangasunge Betere yo. Mo mangi kparakpee tipa gamo sasa. Mo fura na agu aboro niima da ti ngbatunga agu asasa re na ki ini gupai si aida mo mangihe ka rẽ. Mo ki mangi gupai rengbe ka undo ro mo da ti gu sasa re. Ka mo da ni gu moyambu namangasunge Kindo ti aregbo dũ, si nika du foro taata mo mangi dungu wene apai fu Yekova.

18. Tipagine si aida gu wirina nga dee sia kumbari ti ni nitatamana? (Oni bi sura a.)

¹⁸ Mo ima rengba ka sia ka manga rogatise. Agu asino na abirĩ asunge ani nasakipai tipaha  nika undo ro mo du ni wene diakumba. Ni rengo, ka si du nga mo naberãpa manga rogatise, si naida mo sia gamo badiarogatise nitatamana. Si nga gu nyanyakipa diaberã kisusi dagba adiaberã yo mo nika mangaha. Mo tingidi gupai nga, mo nika ye ka du tii gu pagbia nga ga gu kumba mo nadi ko. (Rom. 7:2; Ef. 5:23, 33) Sidu, mo sananga tiro nga: ‘Ya mo ko nga gu Kristano niima nyaka rogo toro yo? Ya mo ko namaa agu apai nga ga toro ni bambatapai rogo gako raka yo? Ya mo ko namanga agu adiaberã nga ga tatamana? Ya mo ko rengbe ka ida gako aingahe? Ya mo ko na irisa koyo du adee ni? Ya mo ko na agu abirĩ mangaapai si aidaha tipa ka songoda re rogo toro yo, ka ngerafuo re, na kadu ni wene bakure fere? Ya mo ko namanga agu asunge i afuhe fuko wenengai? Ni kpiapai, gini asunge du beko rogo dungurati na waigu ko amanga agu asunge re?’ (Rk. 16:10; 1 Tim. 5:8) Ni rengo, ka mo aida ka gbia wene kumba ko du ni kumbamo, si naida a mo du ni wene diakumba.

19. Tipagine si aida dee du ti ni na ngbarago tipa i yambu ri nga “mounda” fu kumbari?

¹⁹ Baibiri nape gupai nga, wene diakumba nga “mounda” fu kumbari na ri “rengbe tipa” ko. (Bam. P. 2:18) Ya mo gipai re nasa diakumba ri du na pa ri kusende? Oó! Padu diakumba nga moundo nga pa irisa. Ni rengo, Baibiri ninaasakapai dedede tipa Yekova nga ko nga “mounda.” (Tam. 54:4; Eb. 13:6) Diakumba nga ndikidi moundo fu kumbari ho ri asongoda ko ni na kini undo ko ko mangi agu adiaberã nga gu du na sangbanaha kurii aborokporo. Mbiko gupai nga ri ima kpinyemu Yekova, ri namanga gupai rengbe ri ka mangaha ka undo kura aboro i bi gu wene asino du ti kumbari. (Snz. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Mo ima rengba ka mbakada tiro awere kadu ni diakumba nikpi mo nyemu Yekova na kidu ni moundo fu kura aboro kporo yo na rogo dungurati.

20. Gini wenepai rengbe nagude ka mangaha fu gari aborokporo?

²⁰ Mo ima rengba kada ni nagude. Tifuo mo mangi rogatise, mo gbiati kumbamo ima rengba ka vunga agude. (Tam. 127:3) Sidu, si ngbaangba ka berãkuriipa gupai si aidaha tipa kadu ni wene nagude. Agu asino na abirĩ asunge ani nasakipai tipaha rogo gi kekeapai re nika undo ro ka si du nga mo naida kada ni diakumba na ni nagude. Ka si du nga mo na nyemuse, wenesino, gbiati hipai, gure nga mo naundo gamo aborokporo i du na ngbarago na awiro nika bi gupai nga i ni bandabanda yo na i ima kpinyemu yo.​—Snz. 24:3.

21. Gaani bipai nga gine tipa agu awirinarani nga adee, na tipagine? (Oni bi gu sura duti kpotoho.)

²¹ Gu paranga awirina nga adee, ani ima kpinyemu roni tipa agu apai dunduko oni amangaha fu Yekova na fu gako aboro. (Eb. 6:10) Oni namangasunge nyanyaki ka sonosa agu asino na abirĩ sunge nga gu nasa gaoni raka gbiati gu raka nga ga agu aboro du pati roni si du na bakere ngbarago na si kini mbakadi roni tipa gaoni raka kumbatayo. Oni na nyanyakipa roni gbe fu ga Yekova riigbu!