1. Gini ngbatunga asasa nga ga toro rengbe ani ka maaha?

 MBIKO ani nga ndikidi aKristano, ani ima kpinyemu Yekova ni bakerehe gbe. Ani naida ka manga gupai fu Yekova ngba kisusi wa rẽ omerani na ni. Ono tipa ani mangi agu apai dunduko rengbe ani ka mangaha fu Yekova, si naida ani moi agu asasa nga ga toro, wa ngbatunga gu nga, sonosa agu asino nga ga aKristano, wirika wene birĩ-sunge, na ngera tipa agu agene rengbe ani ka undo aboro ngbaha. *

2. Tipagine si aida ani moi agu asasa ti ni nga ga toro na ki mangi nyanyaki asadatise ka da ti ni?

² Tipagine si aida ani du ti ni na nyemu ka manga sonakumbatayo rogo toro yo? Mbiko gu nyanyakipa pai nga ani naida ka sa ngbarago ti gu Barani du ngbangbaturũ yo nga boro nyemuse. Yekova na ngbarago ho ko abi rani ni ani nimangisunge na gaani abirĩ mangaapai ni bakerehe ti ngba gako sunge. Kurii gure, ani naida ka manga sonakumbatayo rogo toro yo tipa wa ka ani du na rengba ka undo awirinarani ni bakerehe gbe. (1 Tesa. 4:9, 10) Ka ani vura du rogo rengo yo tipa kina gini bagizo regbo, ani dunduko rengbe ka manga sonakumbatayo rogo toro yo. Ani bingo wai rengbe ani ka manga gipai re.

3. Ringbisihe kuti 1 Timoteo 4:12-16, ginipai gu mokedi nangia Pauro angarasi Timoteo ko mangihe?

³ Wa vura duhe nga Timoteo adu kindi ni paranga kumba ho gu mokedi nangia Pauro ake gako bambata waraga ni fuko, Timoteo aima mangasunge ni bakumba tipa bete regbo ti gu regbo re. Ono wa si avura du wo, Pauro angarasi ko ko naasona kindi kumbatayo rogo toro yo. (Oni gedi 1 Timoteo 4:12-16.) Wa mo nikaa berãkurii afugo Pauro, mo nika bi gupai nga ko aaida Timoteo mangi sonakumbatayo rogo agene yo ue: si aaida ko sonosi  agu asino aKristano nga nyemuse, idapase, na wenesino, na kini mangi sonakumbatayo rogo agu abirĩ-sunge yo du wa agu nga, gedapai gbaiga, tungusapai na yugopai. Ani nika sakapai tipa ga Timoteo kpiapai tipa ka yugo wai rengbe maa ani agu asasa rẽarẽ ka undo rani ani da ni ga Yekova wene amoyambu. Ani nika bi kura bete agene abi a rengbe ani ka kiiso gaani sunge tungusapai ngbaha.

4. Ringbisihe kuti AFiripoio 2:19-22, ginipai nasa Timoteo ko du ni gu moyambu Yekova amangisunge na ni ni bakerehe gbe?

⁴ Ginipai nasa Timoteo ko du ni gu moyambu Yekova amangasunge na ni ni bakerehe gbe? Gu wene asino nga ga aKristano naadu tiko. (Oni gedi AFiripoio 2:19-22.) Ani ima rengba ka bi gupai nga, Timoteo angia boro umbasitise, ruru boro, kakaka bamangisunge, na ni gu boro aboro aduadu na kido kuti ni ti wai Pauro asakipai tipa ko. Ko angia boro nyemuse na kini berẽpa awirina ni bakerehe gbe. Ni sangbanaha, Pauro aima kpinyemu Timoteo na ko aadunga na ndundu tipa ka fu kpakarakpakara asunge fuko te. (1 Kor. 4:17) Wakina gure a, ho ani asonosa agu asino ni Yekova akpinyemuhe, ko nika kpinyemu rani na ani nika undo dungurati ni bakerehe gbe.​—Tam. 25:9; 138:6.

5. (a) Waigu rengbe mo ka diaberã tipa gini sino nga ga aKristano mo aida ka sonosaha? (b) A wa i nayuguhe rogo sura, waigu gu wirina nga dee re amanga nyanyaki asadatise ti gu gari sasa nga ga yugo bakere nunga fu kura aboro?

⁵ Mo sia gu sino mo aida ka sonosaha. Mo mangi kparakpee na ki berẽpa gini papara sino ro mo aida ka manga ariapai ti ni. Mo sia sino sa nga gu mo aida ka sonosaha. Ni kpiapai, mo ima rengba ka diaberã nga mo naida kadu na bakere nunga, watadu mo naida kadu na bakere nyemu gupai nga ka undo awirinamo. Watadu mo ima rengba ka asada kadu ni gu boro du zezeredi na aboro na kini mbupai ni bakerehe gbe. Si ima rengba kadu nipa undo ka mo sana mbembedi bakureamo ni pe pa agu agene foro rengbe mo ka manga ariapai ngbaha.​—Snz. 27:6.

6. Waigu rengbe mo ka manga asadatise kada ti gu gamo sasa nga ga sonosa kura sino?

⁶ Mo mangi asadatise ka da ti gamo sasa. Waigu rengbe mo ka manga gupai re? Gene sa dagba agu akuraha yo rengbe mo ka manga gupai re ngbaha nga, niwisigo mo pa gu sino sirisiri mo aida ka manga ariapai ti ni. Na ka si du nga mo diberã tipa ka manga asadatise nibipa mbupai fu aboro ni bakerehe gbe? Mo ima  rengba ka tonaha nigeda mo pai na kini berẽkurii agu akpiapai nga ga Baibiri nga ga agu aboro naambupai fu kura aboro na kpotoyo yo dunduko na agu aboro naambunga pai ya. Oni berẽnga pa ga Yesu kpiapai. Ko ambupai fu aboro na kpotokoyo dunduko. (Rk. 7:47, 48) Na ko aamaanga berãko kina kuti gayo aingahe te, ono ko aamaaberã ko kuti gupai i arengbe ka mangaha. Ono agu afarusi naadu ti regbo Yesu ‘anaabasa pa kura aboro’ abasa watadu kaa bi yo zanga na sunge tiyo. (Rk. 18:9) Fuo berã mo kurii agi akpiapai re, mo sananga tiro nga: ‘Ginipai mi abihe rogo kura aboro yo? Gini gayo asino mi asia ka maaberã re kutini?’ Ka si du nga si taata foro ka mbupai fu gu boro re te, mo asadingo ka ke gu wene asino dunduko nga ga gu boro re sande. Na mo ki sananga tiro nga: ‘Waigu Yesu abi gi boro re? Ya mo ko rengbe ka mbupai fu ni?’ Ka ani mangi gipai re, ani ima rengba ka aria gaani berãpai. Ni bambataha, si ima rengba ka ida ani mangi nyanyaki asadatise tipa ka mbupai fu gu boro mangi rani na pai. Ono ka ani aasada kindi ka manga gipai re, kusa ani ima rengba kadu ni agu aboro du na nyemu ka mbupai ni bakerehe.

7. Ringbisihe kuti Asanza 22:29, gini agene Yekova amangasunge ngbaha na agu abamangisunge du na abirĩ-sunge areme?

⁷ Gu kura sasa rengbe mo ka maaha nga ka wirika wene abirĩ-sunge. Mo berẽnga pa bange agu abamangisunge si aida yo tipa i meke agu arago nga ga Betere, aBambu Bakere Adunguratise, na aBambu Kindo. Badungu agi abamangisunge re awiriki gayo abirĩ-sunge nimangayo sunge na agu awirina du na bakere inohe. A wa i nayuguhe rogo sura yo, awirina nga akumba na adee nawirika agu abirĩ-sunge si aidaha tipa ka undo na banda aBambu Bakere Adunguratise, na aBambu Kindo. Ngba agi agene re na agu akuraha, Yekova Mbori nga “nyenye Bakindo,” na Kristo Yesu nga “Bakindo ri abakindo” na mangasunge na agu abamangisunge du na abirĩ-sunge re tipa kaa manga bakere apai. (1 Tim. 1:17; 6:15; oni gedi Asanza 22:29.) Ani naida ka mangasunge na gaani abiri-sunge tipa si fu taarimo fu Yekova, angianga tipa ka gbia taarimo tipa tirani ya.​—Yo. 8:54.

8. Waigu rengbe mo ka manga diaberã tipa gini ngbatunga birĩ-sunge mo aida ka wirikaha?

⁸ Mo sia gu birĩ-sunge mo aida ka wirikaha. Gini birĩ-sunge rengbe mo ka wirikaha? Mo sana gamo abaakumba rogo dungurati na isoke gamo babi rimbasa tipa gini birĩ-sunge i aberãha nga mo rengbe ka wirikaha. Na ni kpiapai, ka i fu gu berãpai nga si naida mo mbakadi gamo genefugo na gamo birĩ yugopai, mo sanayo i pe gu ndikidi pai nabipa fugo si aida mo mangisunge riihe. Na mo ki mangi nyanyaki asadatise tipa ka manga ariapai. Waigu rengbe mo ka manga gipai re?

9. Waigu rengbe mo ka manga asadatise ka da ti gu gamo sasa nga ga wirika birĩ-sunge?

⁹ Mo mangi asadatise kada ti gamo sasa. Na ka si du nga mo naida kadu ni wene bayugupai. Mo ima rengba ka wisigo gu burosua nga Mo Fu Tiro Sa Gedapai Na Yugopai. Ho i nafu sunge ni foro mo mangihe ti regbo gu dunguratise du bebere poso, mo ima rengba ka sana gu wirina du na bakerehe inohe ko degetuko kuti gamo gumbapai mbata fu mo mangihe ba adunguratise yo na ni ki fu aberãpai foro nibipa wai rengbe mo ka manga aariapai. Mo mbakadi tiro tipa gamo sunge mbu regbo kindi koyo tipa aboro bihe abi nga mo aima manga nyanyaki asadatise na mo ni gu boro rengbe aboro arengba ka kido kuti ni.​—Snz. 21:5; 2 Kor. 8:22.

10. Oni funga kpiapai tipa wai rengbe ani ka wirika gu birĩ-sunge ani aidaha.

¹⁰ Ginipai rengbe mo ka mangaha ka si du nga gamo sasa nga ka wirika gu birĩ-sunge nga gu naima kpakara foro tipa ka mangaha? Ka mo mbunga mangaha ya! Wirina du rimoko nga  Garry aadunga na rengba kaa gedapai wenengai te. Ko natingida gupai atingida nga bakere zee azi ko ho ko aasada ni ka gedapai kuari ti regbo agu adunguratise nga ga dungurati. Ono ko aandu kindi kumbatayo kaa manga nyanyaki asadatise tipa ka manga ariapai. Ko nagumba gupai awere nga, gu rabahe ko agbiaha be agu awirina du na bakere inohe na rogo gaani awaraga ima undo ko ko naamanga agumbapai Bambu Kindo yo na ti regbo bakere adunguratise!

11. Wakina Timoteo, ginipai nika undo rani ani du na rengba ka manga badungu apai ti ngba gaani sunge fu Yekova?

¹¹ Ya mo Timoteo ada ni bawene bagumbapai na bayugupai? Ziazia Kekeapai apenga ha wo te. Ono si nirengo nga, Timoteo aima manga gako sunge ni bawenehe gbe mbiko ko apekefuo gu rugute Pauro afuhe. (2 Tim. 3:10) Wakina gure a, ka ani sonosi gaani birĩ-sunge, ani ima rengba ka manga bakere apai tingba gaani sunge fu Yekova.

12. Waigu kura aboro naundo ro?

¹² Ani dunduko ninaagbia undo agbia ti agu asunge nga ga kura aboro. Gu kura aboro namanga dungu apai tipa ka undo rani. Ni kpiapai, ho du ani ni bambungua yo, ani nadu na tambuahe ho agu abaakumba namangasunge rogo gu Rondo Du Tipa Sakapai na Amunganga watadu agu aRondo Du Tipa Biko Aborokaza aye ni ka bi rani. Ho ani agbiatirani ni na akpakarapai rogo gaani raka yo, ani nadu na tambuahe ho wenesino abaakumba adia regbo ni tipa ka degatuyo fu rani na ki fu wasa. Ho ani aida undo ni tipa wisigo Ziazia Kekeapai na boro, ani nadu na ngbarago ho gu bazakigene du na bakere inohe aida ni ka ndu na ani tipa gu wisigopai re na ni ki fu gani aberãpai. Agi awirina re dunduko na ngbarago ka undo rani. Ani ima rengba kadu na gu ngbarago re ka ani fu tirani tipa ka undo awirinarani. Yesu aya: “Fu he ngba ti dia ha.” (Amo. 20:35) Ka mo aida ka kiiso gamo asunge ngba agi agene re watadu ngba kura agene du wakinaha, ginipai nika undo ro mo da ti gamo asasa?

13. Ho ani amaa sasa ni, ginipai si aida ani bandaha berã rani yo?

¹³ Mo du na rubangirise ti maa gu sasa angianga ndikidihe ya. Ni kpiapai, mo ima rengba ka berã gupai nga, ‘Mo naida ka manga bakere apai rogo dungurati.’ Ono si ima rengba kadu ni kpakarakpakaraha ka ino wai ka da ti ngbatunga gu sasa re na mo ima rengba ka zanga ino pa gu regbo mo nada ti gu sasa re ti ni. Sidu, mo sia gu sasa du nzunzu na kidu ni ndikidihe. Mo  ima rengba ka ke gu sasa re sande na ki bi wai rengbe mo kada ti ni.

14. Tipagine si aidanga ani ka kina kuti bangisapai ti ni ho ani amaa asasa ni ya?

¹⁴ Si aidanga a mo nye kina kuti bangisapai sa ho mo amaa asasa ni te. Tipagine? Mbiko ani na maapai kurii agu apai du tipa rani te. Tipa ka yugoho na kpiapai: Gu mokedi nangia Pauro aundo na kusa vovo dungurati rogo gu gbata nangia ga Tesaronike. Zanga kapa, ko aima du na gu sasa nga ga sungo yo na ka undo gu vovo aKristano re. Ono abarungosi aboro asa gupai nga Pauro mbu gu gbata re. (Amo. 17:1-5, 10) Ka Pauro anye kina yo, ka ko aima maa agu awirina re rogo kerepai. Ono Pauro aambunga ndu kindi kumbatayo kaa undo yo te. Kuba gure, ko anaamangaapai kina kuti wai apai anaˈariatihe. Kusa, ko akedi Timoteo ko ndu ka undo gu vovo aKristano naadu Tesaronike yo tipa i du na nyanyaki idapase. (1 Tesa. 3:1-3) Si ni rengo nga aboro Tesaronike aima du na bakere ngbarago nga Timoteo aima du na bakere nyemu ka ndu ku rogo ai gu ba si aaida ko rogoho!

15. Waigu rengbe gaani asasa ka ariatihe ho agu apai du tipa rani aˈariatihe ni? Oni funga kpiapai.

¹⁵ Ani ima rengba ka wirikapai ti gu ga Pauro kpiapai naadu Tesaronike yo. Ani ima rengba ka maa sasa, ono agu apai du tipa rani ima rengba ka aria tihe na si ki sa gupai nga ka ani danga ti gaani sasa ya. (Batu. 9:11) Ka singia gi ngbatungapai re wo tipa ro, mo du na nyemu ka sia kura sasa kia nga gu rengbe mo ka da ti ni. Gere nga gupai agu arogotise nga Ted na Hiedi amangihe. Si aaida i kuru Betere yo mbiko gu kpakarapai nga ga kaza kpotose. Ono gayo nyemuse tipa Yekova afõngbaduyo i ngere tipa gu kura agene rengbe yo ka kiiso gayo tungusapai ngbaha. Ni bambataha, i atona mangasunge abazakigene. Kusa, i ada ni kparakpara abazakigene, na i araba Ted ko du ni badukuba gu babiapai ninaata ata. Fuo gure, gu garã si aidaha tipa ababi rimbasa aˈariatihe. Ted na Hiedi abi gupai nga, i arẽnga berewe tipa gi momu sunge re te. Wa vura duhe nga i aima du na gberãrago, i arugutiyo na gupai nga i ima rengba ka mangasunge fu Yekova ngba kura agene. Ted aya, “Ani ima wirika gupai nga, ani ima rengba ka mangasunge fu Yekova ngba dungu agene.”

16. Ginipai rengbe ani ka wirikaha rogo AGaratio 6:4?

¹⁶ Ani arengbanga ka rugusa agu apai dunduko namanga rogo gaani raka yo te. Sidu, si ni nyanyakipa pai ani zanga berã gupai nga ani na nyanyakipa rani fu Yekova mbiko kina agu asunge du berã ni, na si aidanga ani naaringbisa tirani na agu aboro du na agu asunge beyo adunga berani ya te. Hiedi aya, “Ka mo aringbisa gamo raka na ga gu kura aboro, mo adunga na ngbarago te.” (Oni gedi AGaratio 6:4.) Si ni nyanyakipa pai ani ngere tipa agu agene rengbe ani ka undo kura aboro ngbaha na kini mangisunge fu Yekova. *

17. Ginipai rengbe mo ka manga tipa ka rẽ tipa amomu sunge?

 ¹⁷ Mo ima rengba ka manga dungu apai ti ngba ga Yekova sunge ka mo banda gamo raka si du taata na ki ne dungu abape. Mo moi agu asasa du ni rukutuhe nga gu nika undo ro mo da ti gamo kikindigi asasa. Ni kpiapai, ka si du nga gu sasa mo aida ka da ti ni kumbatayo nga ka da ni bazakigene, ya mo mo rengbe kaa mangasunge amoundo abazakigene awere rogo adiwi dunduko? Ka si du nga gamo sasa nga ka mangasunge ni moundo abaakumba, ya mo mo rengbe ka dia bakere regbo kuti sunge tungusapai na ndu kaa bi agu aboro du na kaza gbiati sosono aboro rogo gamo dungurati? Gu inohe mo agbiaha awere ima rengba ka mbugene foro mo gbia kura dungu amomu sunge kumbatayo. Mo diberã ka manga agu apai dunduko rengbe omero na ni tingba gu sunge i nafuhe foro.​—Rom. 12:11.

18. A wa i nayuguhe rogo sura, ginipai oni awirikaha tigu kpiapai nga ga Beverley?

¹⁸ Ani ima rengba ka maa agu asasa nga ga toro na ki da ti ni ka garã rani vura nge vurũ. Oni bingo gu kpiapai nga ga gu wirina du rimori nga Beverley du garãri nga 75. Ri adu na kpakarapai nga ga kaza kpotose nga gu naasaha furi ni mbumbuhe tipa ri naata. Ono ri aaida ka manga dungu apai tipa ka songoda gu tua nga ga Tingida Pakpio Yesu. Sidu, ri amoi asasa kada ti ni. Ho Beverley ada ni ti gu gari asasa re ti regbo tua, ri adu na bakere ngbarago. Gari asadatise afõngbadu kura aboro yo i mangisunge tungusapai nyanyaki. Yekova nabi gu sunge sosono awirinarani amangaha na nyanyakipaha, ka si vura du vurũ nga agu apai du tipa yo naká na yo ti mangayo agu apai rengbe yo ka mangaha.​—Tam. 71:17, 18.

19. Gini bete asasa nga ga toro ani narengbe ka maaha?

¹⁹ Mo moi agu asasa mo narengbe arengba kada ti ni. Mo sonosi agu asino nika sa ngbarago ti Yekova. Mo sonosi agu abirĩ-sunge nga gu nika sa gupai nga Mbori gbiati gako riigbu mangisunge na mo ni bakerehe. Mo ngere tipa agu agene rengbe mo ka undo awirinamo ngbaha ni bakerehe gbe. * Wakina Timoteo, na ga Yekova amaku, ‘gamo susa na apai nika du ni yuguyugu he fu aboro dũ.’​—1 Tim. 4:15.