GU KEKEAPAI DU TIPA WISIGOHO 26
Oni Undo Kura Aboro I Dibe Fudifudiapai
“Oni du kina ku bani sa, nunga akuaroni ki nimangi roni, oni ki kpi nyemu akuaroni wa awirinaroni, ki du na weneringise, ki niumbasi tironi.”—1 PET. 3:8.
BIA 50 Gu Kpiapai Nga ga Nyemuse Mbori Amoihe
AGU APAI DU ROGO GI KEKEAPAI RE *
1. Waigu rengbe ani ka wirika gu Barani nga boro nyemuse nga Yekova?
YEKOVA ima kpinyemu rani ni bakerehe gbe. (Yo. 3:16) Na ani naida ka wirika gu Barani nga boro nyemuse re. Sidu, ani naʹasada tirani kadu na ‘nunga akuarani . . . , kini kpi nyemu akuarani wa awirinarani, na kidu na weneringise’ fu aboro dunduko ono gbe fu aguyo du ani na yo rogo “idapase yo.” (1 Pet. 3:8; Gara. 6:10) Ho kura gaani aborokporo nga ga toro yo agbiatiyo ni na fudifudiapai, ani nakpinyemu ka undo yo.
2. Gini apai ani nika sakapai tipaha rogo gi kekeapai re?
2 Agu aboro dunduko naida kadu ni papara ga Yekova aborokporo nika gbiatiyo na fudifudiapai. (Mk. 10:29, 30) Ani nika gbiatirani agbia na badungu aʹasada wa digido gi zegino re ambeda. Waigu rengbe ani ka undo tirani dagba tirani? Ani nika sakapai tipa agu apai rengbe ani ka wirikaha ti agu akpiapai du rogo Ziazia Kekeapai yo nga ga Roto, Eyobo, gbiati Naomi. Ani nika sakapai asaka a tipa agu akpakarapai awirinarani agbiatiyo na ni areme na ki bi wai ani narengbe ka undo yo i dibe agu akpakarapai re.
ONI DU NA ZERANGBADUSE
3. Gini gbegberẽ diaberã Roto amangihe ani ageda paha rogo 2 Petero 2:7, 8, na si aye na gini sangbanapai?
3 Roto amangi gbegberẽ diaberã ho ko adiberã ni ka raka dagba gu kere gbegberẽ wasiwasi aboro nangia aboro Sodomo. (Oni gedi 2 Petero 2:7, 8.) Gu rago re adu ni kumukokumuko ho, ono Roto agbiatiko na dungu akpakarapai mbiko ko adiberã ka ndu ka raka yo. (Bam. P. 13:8-13; 14:12) Si rengbe kadu nga diako aima kpinyemu gu gbata re ni bakerehe watadu bete gu kura aboro naadu yo si ki sa gupai nga ri basasangba Yekova. Ri azanga gari raka ho Mbori asa we ni na ambia si gbarasi gu ringara re. Na mo berẽnga pa awiri Roto nangia adegude. Si adu nga i nika manga rogatise na agu akumba nakpi Sodomo yo re. Roto azanga kpuko, gako ahe na gu naigirã aigirã gbe nga ko azanga diako. (Bam. P. 19:12-14, 17, 26) Ti gi kere regbo re, ya mo Yekova azingi kuti Roto? Oó.
4. Waigu Yekova ayugu zerangbaduse fu Roto? (Oni bi gu sura duti kpotoho.)
4 Wa vura duhe nga Roto adiberã ka raka Sodomo yo, Yekova ayugu zerangbaduse ni keda ko amaraika i ndu ka batasa ko gbiati gako aborokporo. Ono tie, kuba gupai nga Roto gisangba amaraika ki guari niipo Sodomo yo, ko anye kaa ‘ima aima.’ Amaraika kini ka zio beko azio tipa ka undo ko na gako aborokporo tipa i kuru kusayo rogo gu gbata re. (Bam. P. 19:15, 16) Amaraika agumba gupai fuko nga ko zubo ku rogo gu ringara du na agangara rogoho. Ono kuba gupai nga Roto gisangba Yekova, ko asanahe tipa ka ndu ku rogo gu gbata naadu mbembedi. (Bam. P. 19:17-20) Yekova ayugu zerangbaduse ki degetuko fu Roto na ki mbu ko ko ndu ku rogo gu gbata re. Kusa, gunde azi Roto ti raka yo ko ki ga ku rogo gu ringara du na agangara rogoho, nga kina gu bangisa rago Yekova aya fuko ti tonatonaha ko ga ku rogoho. (Bam. P. 19:30) Yekova ayugu bakere zerangbaduse fu Roto! Waigu rengbe ani ka wirika ko?
5-6. Wa ani nikaa wirika Yekova, waigu rengbe ani ka mangapai kuti 1 ATesaroniko 5:14?
5 Wakina Roto, boro sa dagba gaani aborokporo yo nga ga toro yo ima rengba ka manga gbegberẽ diaberã na ki ye na kere akpakarapai kuti tiní. Ka ngbatungapai wa gure mangi, ginipai ka ani mangihe? Ani ima rengba ka ya funi ni nake guhe ni naruhe, nga gupai naima rengba kadu nga kina rengo. (Gara. 6:7) Ono tie, ani ima rengba ka manga kurapai kia ti gure. Si angba gbe ka ani undo ni wa gu Yekova aundo Roto. Ngba gini gene?
6 Yekova aakedanga amaraika sa tipa i ndu ka fu kina zahe fu Roto te ono ka undo ko a tipa ko zubo be gu gberãngo naye kurii Sodomo. Wakina gure a, si naida ani za wirinarani ka ani bihe nga ni namanga gupai naima rengba ka ye na kpakarapai kuti ni. Ono ani ima rengba a ka undo ni. Ka si vura du vurũ nga ni nadia gbanga regbo tipa ka mangapai kuti gu rugute du mburuhe rii Ziazia Kekeapai, si naida ani du na zerangbaduse. Ani du wa agu amaraika naadu ue re. Kuba gupai nga ani kpara tirani kusayo ti wirinarani, si naida ani ngere tipa agu agene rengbe ani ka undo ni ngbaha rogo mangimangipai yo. (1 Yo. 3:18) Ka pepai ni masaku, ani ima rengba ka zada ni ti be ni, na ki undo ni ni mangipai kuti gu wene arugute ni nagbiaha.—Oni gedi 1 ATesaroniko 5:14.
7. Waigu rengbe ani ka wirikapai ti gu gene Yekova abi Roto ngbaha?
7 Yekova aima rengba ka maaberãko kina kuti ga Roto zangarengba. Kuba gure, ko amangisunge kusa na gu mokedi nangia Petero ko fura tipa Roto nga ko angia ruru kumba. Ani na bakere ngbarago tie nga Yekova nambupai ambu furani ti gaani aingahe! (Tam. 130:3) Ya mo ani rengbe ka wirikapai tigu gene Yekova abi Roto ngbaha? Ka ani moiberãrani tipa gu wene asino nga ga awirinarani, si nika sa gupai nga ani yugo bakere zerangbaduse fuyo. Si nika saha fuyo taata i di gu undo kugume ani afuhe.
ONI YUGU NUNGA
8. Ginipai nunga nika sarani ani mangihe?
8 Eyobo aarungongo mbiko gupai nga ko amangi gbegberẽ diaberã wa Roto te. Wa si avura duwo, ko ambu be kere akpakarapai, ko azanga gako ahe, gako bangiriba rogo
dagbarago, gbiati padu ko wenengai ti kpoto ko. Gu nagberẽ agberã kisusi nga, ko na diako azanga awiriyo dunduko mbiko i akpiki. Abakurea Eyobo biata akitingbanga ko a. Gini ndupai sa nasa gupai nga ka abakurea Eyobo biata dunga na nunga ko tiyo ya? I aasadanga ka rugatiyo na gupai nzunzu naamanga ko te. Ni sangbanaha, i ada kuti gbegberẽ digisopai na ki saringbanga Eyobo gbegberẽ. Waigu rengbe ani ka ne manga bangisa gu ingahe re? Ni ino ani gupai nga kina Yekova sa ini apai dunduko tipa gupai du tipa boro. Mo degeturo wenengai kuti gupai gu boro nambu re agumbaha. Mo mangi kurapai amanga kisusi gu nga ka dega turo kuti agu apai ni agumbaha, mo asadi ka ino gu igirã du ni rogoho. Mangaha wo nika sa ro mo yugu nunga fu wirinamo.9. Ginipai nunga nika zarani ti mangaha, na tipagine?
9 Nunga nika zarani ti gbataka kere aziree tipa agu apai kura aboro agbiatiyo na ni. Gu boro nagumba rimo anyakasanga dungurati te; ono ni nagbarasaha. (Snz. 20:19; Rom. 14:19) Wene sino boro nga ni te ono ni nafura zanga berãkuriihe, na afugo ni ima rengba ka imisa gu boro du kina rogo kpakarapai yo re. (Snz. 12:18; Ef. 4:31, 32) Ono si angba gbe ka ani ngere tipa gu wene asino duti gu boro re na ki berẽpa wai rengbe ani ka undo ni ni dibe gani fudifudiapai!
10. Ginipai gupai du rogo Eyobo 6:2, 3 ayugoho furani?
10 Oni gedi Eyobo 6:2, 3. Ti kura aregbo, Eyobo anaagumba afugo “aura” agumba. Wa si avura duwo, kusa, ko aima ye ka ida gupai nga bete agu apai ko agumbaha aarunga te. (Eyo. 42:6) Wakina Eyobo, gu boro nahi fudifudiapai ima rengba ka gumba afugo aura kini gumba agu apai ni nika bira tiní abira kusa ti ni. Waigu rengbe ani ka karagapai? Kuba gupai nga ka bisira gupai ni agumbaha, si naida ani yugu nunga. Mo tingidi gupai nga ga Yekova ringbisapai aadunga nga ani naagbia tirani na gu fudifudiapai ani agbiatirani na ni areme te. Sidu, ani ima rengba ka rugatirani na ga Yekova ruru moyambu ka si du nga ni napeka agu apai arunga ya ho du ni ni rogo fudifudiapai. Ka si vura du vurũ nga ni nagumba agu apai arunga ya tipa Yekova watadu tipa rani, si aidanga ani zingi ni ipo watadu ka sarangbanga ni tipa agu apai ni agumbaha te.—Snz. 19:11.
11. Waigu rengbe abaakumba ka wirika Eriu ho i afu rugute ni?
11 Ti kura aregbo, gu boro du rogo fudifudiapai yo naida aida a na bete arugapai watadu wene arugute. (Gara. 6:1) Waigu rengbe abaakumba ka manga gipai re? Si naida i wiriki Eriu, nga guko nadegetuko fu Eyobo ni nunga. (Eyo. 33:6, 7) Eriu afu arugute fuo ruga ko tiko mbata na ga Eyobo aberãpai. Agu abaakumba na wirika ga Eriu kpiapai nadega tuyo wenengai fu gu boro du rogo fudifudipai na i naʹasada ka rugatiyo na gupai du ni rogoho. Ho i nika fu rugute ni, si nika sa gupai nga si zi ngbadu gu boro yo i afuhe fu ni.
ONI FU WASA
12. Gini maapai pakpio kumbaku Naomi gbiati awiiri ue adu na ni kuriri?
12 Naomi angia ruru dee naakpinyemu Yekova. Ono fuo kpio kumbari gbiati awiiri ue, ri aaida ka aria rimori ti Naomi kuti “Mara,” du rogoyo nga “Imisiri.” (Ruta 1:3, 5, 20, 21) Dia wiri Naomi nangia Ruta anye na ri ti regbo gari fudifudiapai. Ruta aaundongo Naomi sa tipa kina agu ahe ri aaidaha te ono ri aagumba afugo wasa agumba furi a. Ruta ayugu gari nyemuse na gari undo fu Naomi rogo taata wene afugo yo.—Ruta 1:16, 17.
13. Tipagine si aida ani undo agu aboro ti ni zanga gayo abadiarogatise rogo kpio yo?
13 Ho gaani borokporo nga ga toro ni azanga gani boro ni rogo kpio yo, ni naida na gaani undo. I rengbe ka ringbisa arogotise kuti angua ue sono kina sa mbembedi na kuraha. Vuru gu dungu agarã yo si nadihe kina sa re, atarãha ima kodatihe. Ho i amo gu kuraha ni si kini kpi, pa moho ima rengba kadu na kere sangbanaha kurii gu i amongaha re ya. Teketeke a, ho boro azanga gani badiarogatise ni fu gu vurarani nga kpio, rago ima rengba ka gberã ti ni tipa gbanga regbo. Paula, * kumbari akpi wa ikpirogumba, aya: “Gimi raka aima ariatihe, na mi ki bi tire nga gene bere te. Mi aima zanga wene bakureami. Mi anaafura fu kumbami tipa ai pai. Ko anidu na ngbarago ho mi anidu ni na ngbarago na ko kini undo re ti regbo akpakarapai. Ko anaadegatuko fere ho mi anaafura ni tipa agu apai nafuda re. Mi abi tire wa ka i ya i ima kata re bebere re.”
14-15. Waigu rengbe ani kafu wasa fu gu boro gani badiarogatise nakpi?
14 Waigu rengbe ani ka fu wasa fu gu boro gani badiarogatise nakpi? Gu bambatapai ani narengbe ka mangaha nga ka fura na ni, ka si vura du vurũ nga ani ainongo gupai ka ani pehe te. Paula, i nifura tipa ri mbata kusayo, aya: “Mi ima rugatire na gupai nga kpio nasa gupai nga ka aboro dunga wenengai ya. Si nasa gupai nga aboro ni bakibangiriyo nga gupai rengbe yo ka pehe ima rengba ka ba gberãrago tigu boro gani badiarogatise nakpi. Ono ho aboro afuranga ni ya, si gberẽ kisusi.” Gu boro narungo tipa kpio gani badiarogatise aidanga gupai berani nga ani gumba afugo tatamana te. Paula aya: “Mi anidu na tambuahe ho abakureami anaaya ni wẽ, ‘rago ima gberã tire tipa gupai mangi ro re.’”
15 William, diako akpi bete agarã kusayo, aya: “Rago nangba tire ho aboro apeka pa gu wene apai ni i atingidaha tipa diare; si nafu gu kido fere nga aboro anaakpinyemu ri akpi na kini yugu irisa furi. Ngbatunga gi undo re nafu bakere undo fere. Afugoyo aafu wasa fere, diare
adu na nyanyakipa ri fere na ri angia papara gimi raka.” Dekurugbo du rimori nga Bianca aya “Mi naagbia wasa ho aboro amanga kparakpee ni na mi na kini gedi averesi fere. Mi nagbia undo ho i afura ni tipa kumbami na ho i adegatuyo ni ho mi afura ni tipa ko.”16. (a) Ginihe si aida ani mangihe fu gu boro zanga gani badiarogatise rogo kpio yo? (b) Ringbisihe kuti Yakoba 1:27, gini tindiro du berani?
16 Kina wai Ruta azi tiri kuti gu dekurugbo nangia Naomi, si naida ani ndu kindi kumbatayo kaa undo agu aboro zanga gayo aboro rogo kpio yo. Paula, i nifura tipa ri kusayo, aya: “Nibasa fuo kumbami kpi, badungu aboro aye ka undo re na ki fu wasa fere. Ono fuo bete regbo, i akaragatiyo kaa manga gayo apai nga ga raka. Ono tie, raka re aima ariatihe. Si nga bakere undo ho aboro aino gupai ni nga gu boro zanga gani boro rogo kpio yo naida na gaani undo rogo agu adiwi—zavura agu agarã—ngbefuo kpio ni.” Si ni rengo nga, aboro ni bakiakia. Agu akurayo natona manga gayo apai ni ipo. Ono tipa gu kura aboro, ai gu regbo i amanga gupai i anaamangaha mbata na gu gayo aboro kpiki, si natingida yo na pa wai i azingo tipa yo. Agu agene aboro arungo tipa gayo aboro ngbaha ni bakiakia. Si naida ani tingidi gupai nga Yekova fu gu momu gbiati gu tindiro furani nga ga ngerafuo agu aboro zanga gayo abadiarogatise rogo kpio yo.—Oni gedi Yakoba 1:27.
17. Tipagine agu aboro gayo abadiarogatise nambu yo aida na gaani undo ti ni?
17 Gu kura abadiarogatise kinaho nasovura kuti kere imisiri gbiati du ni fudifudise berãse yo ho gayo abadiarogatise ambu yo ni. Joyce, nga gu ri kumbari ambu ri tipa kura dee aya:
“Gu imisiri nga ga mbutise mi adu rogoho aima igirã kisusi gu ka si adu nga kumbami akpi akpi. Ka si adu nga ko akpi be béno watadu be kaza, ka gure adu nga gupai ko aakpingo nyemu ka mangaha ya. Ono rogo gi bangiriba re, kumbami du nadiberã ka mbure. Mi abihe nga ko ima wasi re ni kerehe.”18. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka undo agu aboro adunga na gayo badiarogatise berewe ya?
18 Ho ani amanga wiri rukutu apai ni nga ga weneringise fu agu aboro adunga na gayo abadiarogatise berewe ya, ani nakido yo na pa gaani nyemuse fuyo. Wa duhe awere nga i nisayo, i naida na wene abakure. (Snz. 17:17) Waigu rengbe mo ka yugo gupai nga mo nga bakurea yo? Mo rengbe ka yamba yo oni ri riahe na yo. Mo ima rengba ka sia ka dia regbo na yo ti regbo zambuasitise watadu gene tungusapai yo. Gu kurapai rengbe mo ka mangaha nga kaa yamba yo dedede oni nimangi gu irisombori nga ga aborokporo na yo. Ka mo mangihe wo, mo nika sa ngbarago ti Yekova mbiko ko “mbembedi na agu yo du kpotoyo yo na rungo” na ko “ni basapungbanga fu adekurugbo.”—Tam. 34:18; 68:5.
19. Ginipai 1 Petero 3:8 apehe furani ani mangihe?
19 Ho ga Mbori Kindo nika tona zogarago ni auru kpotosende barambeda, ‘bangirise nika go ti gu fudifudiapai naadu mbata dunduko.’ Ani nangera kumbatayo tipa gu regbo ‘i nikaa tíngidanga pa gu bambata apai ya, si ayé nga ku berã yo a te.’ (Yes. 65:16, 17) Da kuti gu regbo re, ani songodi akuarani na kini yuguhe rogo gaani afugo gbiati mangaapai nga ani nakpinyemu agu aboro dunduko du rogo gu gaani riikporo nga ga toro—Mo gedi 1 Petero 3:8.
BIA 28 Vovo Bia
^ genewaraga 5 Roto, Eyobo, gbiati Naomi airisi Yekova ni ruruyo, ono wa si avura du wo, i aahi akpakarapai kindi rogo gayo raka yo. Gi kekeapai re nasakapai tipa agu apai rengbe ani ka wirikaha ti gayo akpiapai. Si nasakapai asaka a tipa ndu gupai duhe ti ni ni nyanyakipa pai furani kadu na zerangbaduse, nunga na kini fu wasa fu agu awirinarani nagbiatiyo na akpakarapai.
^ genewaraga 13 I ima aria arimo rogo gi kekeapai re.
^ genewaraga 57 SAKAPAI TIPA ASURA: Wirina na bakere gberãrago na ko ki tona gumba afugo “ni aura” wa gu kura bakumba adegatuko ni zerangbaduse. Kusa, fuo ngbadu gu wirina re zeredi, gu bakumba re fu wene arugute fuko.
^ genewaraga 59 SAKAPAI TIPA ASURA: Paranga arogotise nadia regbo na gu wirina diako nakpi barambeda. I nabiko asura ri.