1, 2. Gini nyanyaki sunge Yosua agbiaha fuo kpio Moize?

YEKOVA aya fu Yosua wẽ: “Mose kpi nga gi moyambu; mo guari awere tie, ki si gi Yaradene re ku mbiti yo, mo, na agi aboro dunduko re, ku rogo gu ringara nga gu fu mi he fu yo.” (Yos. 1:1, 2) Nairiwo gu tunguotunguo ariapai nangiaha re fu Yosua, nga guko naima du ni ga Moize moyambu tipa agarã naima mbeda kuti 40!

² Mbiko gupai nga Moize aima du ni bangbembatayo fu aYisaraere tipa bagbanga regbo, Yosua aima rengba ka bakabangiriko singia aboro aidapa ko ni gayo bangbembatayo. (Pa Rug. 34:8, 10-12) Gu kura kekeapai sa nibipa Ziazia Kekeapai afura tipa Yosua 1:1, 2, ki ya: “Singia mbata kusayo watadu ti gi gaani regbo re, ho bangbembatayo adia ba gu kura ni ni, gu regbo re nga kere regbo sa dagba gu kere aregbo yo nga ga ringara.”

3, 4. Wai du ani aino gupai nga Mbori aima fu maku fu Yosua mbikopa kido ko kutiko, na gini sanahe rengbe ani ka sana tirani na ni?

³ Yosua aima du na wene ndupai beko kadu rogo bakabangirise. Ono ko aima du na kido kuti Yekova na ki pekefuo gako arugapai ni ipiipihe. (Yos. 1:9-11) Mbori aima fu maku fu Yosua mbiko du ko na kido  kutiko. A wa Ziazia Kekeapai ayugoho, Yekova angbembatayo fu Yosua na Gako aboro nangia aYisaraere vurube maraika. Si rẽarẽ ka berã gupai nga gi maraika re angia bambata Wiri Mbori nga guko i aayamba ko nga Pai.​—Gate 23:20-23; Yo. 1:1.

⁴ Yekova aundo gu rikaaboro nangia aYisaraere re i iniditiyo wenengai na gu ariapai nangia ga da Yosua ni gayo vovo bangbembatayo kuba Moize. Ani a naraka ti gu regbo bakere aˈariapai amanga ti ni, na ani ima rengba kaa bakabangirani nga, ‘Wa ga Mbori riigbu andu ni ipo kina kumbatayo, ya mo ani na wene nduapai ho berani kadu na kido kuti gu gaani Bangbembatayo i amoiko nga Yesu?’ (Oni gedi Matayo 23:10.) Sidu, ani bingo wai Yekova angbembatayo fu gako aboro bakuru kusayo ti regbo aˈariapai.

5. Ginipai namangi fu Yosua ho ko aambeda ni ku Yereo yo? (Oni bi gu sura duti tonatonaha.)

⁵ Ngbutuko fuo aYisaraere si Yaradene, pai amangi fu Yosua nga gu ko aainongo nga si nika manga ya. Ho ko aambeda ni ku Yereo yo, ko agbia kumba na basape beko. Yosua aainongo gu kumba nangia ko te, sidu, ko kini sanako nga: ‘Mo tipa rani watadu tipa avurarani?’ Ngba Yosua aima zera ho gu kumba re apepa tiko ni fuko. Gu kumba re angia “barutirivura ku ri ga Yekova rimbasa aborosovura,” nga guko naima du regerege ka undo ga Mbori aboro. (Oni gedi Yosua 5:13-15) Wa vura duhe nga gi pangbanga re napepa Yekova rogo kura averesi nga kina boro ko du nitiko naafura fu Yosua, zanga kapa, Mbori aafura fuko vurube gako maraika, wakina gu ko anaamangaha dedede mbata kusayo.​—Gate 3:2-4; Yos. 4:1, 15; 5:2, 9; Amo. 7:38; Gara. 3:19.

6-8. (a) Tipagine kura ga Yekova arugapai aima rengba ka ngera ti ni bangiri aboro ni gupai aundongo ya? (b) Waigu agu arugapai re ayugutihe ni gupai nangia patatamana na ni gupai naye ti wene regbo? (Oni bi rukutu kekeapai a.)

⁶ Gu maraika re apeke agu arugapai ziazia fu Yosua si aaida ko pekefuoho tipa ka dia gu gbata nga ga Yereo. Ti tonatonaha, kura agu arugapai re aima rengba kaa ngera wa agu agene mangapai adunga ni wenehe ya. Ni kpiapai, Yekova afu gu rugapai nga i yere akumba naabayo, nga gupai naima rengba ka sa gupai nga ka i dunga na rengba ka sovura ya tipa bete arame. Ya mo gu regbo re aduadu nzunzu ni wene regbo tipa yera agu akumba re?​—Bam. P. 34:24, 25; Yos. 5:2, 8.

⁷ Si nawira gupai nga agu abanzengere re aabakabangiriyo abaka nga wai du i nika banda gayo aborokporo ka avurayo ye ka ti na vura na yo. Ono tie, si aaimanga te i ki gi gu pangbanga nga, ‘i ima kiso Yereo nyanyaki vuru he yo na zegi yo be awiri aYisaraere.’ (Yos. 6:1) Nirengo, gu pangbanga re aima sa aYisaraere i du na bakere kido berewe kisusi kuti ga Mbori arugapai!

⁸ Kurigure, i arugu aYisaraere nga ka i ndunga ka tona vura kuti Yereo ya, ono i ndu kaa ke pati ni bara sa rogo uru sa tipa areme sita, na rogo saba uru, i ki ke pati ni bara saba. Gu kura abanzengere aima rengba ka berã gupai nga, ‘Nairiwo gu riko gberesa regbo gbiati ome re!’ Ono ga aYisaraere bangbembatayo nangia Yekova aima ino gupai ko aamangaha. Gi ga Yekova gene mangaapai re anyakasanga kina ga aYisaraere idapase sa te, ono si aima batasa yo a be gupai nga ga sovura na agu abanzengere nangia ga Yereo yo.​—Yos. 6:2-5; Eb. 11:30. *

9. Tipagine si aida ti ni ani naapekafuo agu arugapai ani agbiaha be ga Mbori riigbu? Oni funga kpiapai.

⁹ Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti gi pangbanga re? Ani arengbanga ti kura aregbo ka rugatirani wenengai na gu nduapai ga Yekova riigbu amanga apai ti kura aregbo ti ni ngba vovo gene te. Ni kpiapai, si ima rengba kadu nga  ani anaabingo ho ti kura aregbo ni wenepai kaa mangasunge na agu ahe du wa terefuni, kompiuta na gu kura ahe tipa gaani wisigopai nisase, tipa mangasunge na ni gene tungusapai yo na pati adunguratise te. Awere si nawira gupai gbe nga ani ima ino agu aundo duti mangasunge na agu ahe re, ka rengba du. Ho ani abi gu weneapai ni duti mangasunge na agu ahe re, si ki vura du vurũ nga ani aduadu mbata na kapa kutini, gaani idapase nasona na ani kidu na kodatise.

10. Da du naadu kugii gu nyanyakipa dunguratise namangi Yerusarema yo?

¹⁰ He wa agarã 13 fuo Korunerio sa tiko ni Kristano, kura aKristano nangia aYudo aagumba gupai kindi nga yeratise rẽarẽ. (Amo. 15:1, 2) Ho kparakaro amangi ni Andiokia yo nibipa gipai re, i amangi mbakadapai tipa Pauro ndu na gipai re fu riigbu bipasunge ku Yerusarema yo. Ono da du naadu kugii gu rugapai re? Pauro aya: “Mi andu mbiko ga Mbori yugoti.” Si tie ziazia nga, Kristo du naadu kugii gu mbakadapai re tipa wa ka riigbu bipasunge mbakadi gu kpakarapai re.​—Gara. 2:1-3.

11. (a) Ginipai naandu kindi kumbatayo nibipa yeratise dagba agu aYudo nangia aidipase? (b) Waigu Pauro ayugu gupai nga ko aima songoda agu abaakumba naadu Yerusarema yo ni umbasitise? (Oni bi rukutu kekeapai a.)

¹¹ Tii ga Kristo rugapai, riigbu bipasunge agumba gupai ziazia nga si aaidanga agu aKristano nangianga aYudo ya naamanga yeratise te. (Amo. 15:19, 20) Ono agarã kusa fuo mangayo gi diaberã re, badungu agu aYudo nangia aidipase aandu kindi kumbatayo kaa yera awiriyo. Ho agu abaakumba naadu Yerusarema yo agi gupai ni nga aboro aafura tipa Pauro ki ya ko airisango ga Moize aNdiko te, i afu arugapai fuko nga gu ko aainongo nga i nika fuhe fuko ya. * (Amo. 21:20-26) I aya fu Pauro ko di akumba biama ki ndu na yo ku yekaru yo tipa i girisi tiyo kuti sangba ga Moize aNdiko tipa wa ka aboro dakuti gupai nga ko aairisa “Rugute” airisa. Pauro aima rengba ka ká gupai i aya fuko ko mangi re na ki gumba gupai nga agu aYudo nangia aKristano du naaruganga tiyo wenengai na gupai nga ga yeratise ya. Ono tie, Pauro aima rugatiko na gupai nga abaakumba adu na nyemu gupai nga kodatise  du dagba aidipase, sidu, ko kini pekefuo agu arugapai i afuhe fuko re ni umbasitise. Ono tie, si ima rengba ka kpakara bangirani nga, ‘Tipagine du Yesu ambu gipai re ti ni zanga mbakadaha tipa gbanga regbo wa gure baraho ga Moize aNdiko aima digo ni ti gu regbo Yesu akpi?’​—Koro. 2:13, 14.

12. Ginipai si awiraha nga si nangia ndu gupai Kristo ambu regbo ti ni si susi mbata fu ko mbakadi gupai nga ga yeratise?

¹² Tipa kura aboro, si ima rengba ka dia regbo i mangi ariapai kuti vovo giarogopai yo. Agu aYudo nangia aKristano aaida bakere regbo tipa ka aria gayo bipai. (Yo. 16:12) Agu akurayo adu kinaho si aima du ni mbumbuhe fuyo i idi kuti gupai nga yeratise aadunga berewe ni kpia kparakpara pagume na Mbori te. (Bam. P. 17:9-12) Agu akurayo kidu kinaho a naagude nga i nika rungosiyo ka i du kia dagba aYudo yo. (Gara. 6:12) Ono tie, fuo bete regbo kusa, Kristo afu kura arugapai vurube agu awaraga yo Pauro akekehe.​—Rom. 2:28, 29; Gara. 3:23-25.

13. Ginipai rengbe ka undo rani ani songodi gu gene Kristo angbembatayo ngbaha furani areme?

¹³ Ho ani aruganga tirani ni wenengai na gu nduapai ga Mbori riigbu namangi kura aˈariapai ti ni ya, si naida ani berẽkurii wai Kristo angbembatayo fu ga Mbori aboro mbata kusayo. Singia ti rago Yosua watadu rogo bambata sa kama agarã, Kristo aima digo ni fu wene arugapai ti aregbo dunduko tipa ka banda ga Mbori aboro ni badona, tipa ka nyakasa gayo idapase, na tipa ka undo yo i du na kodatise dagbatiyo.​—Eb. 13:8.

14-16. Waigu agu arugapai ani agbiaha be “kangara moyambu” ayugo gupai nga Kristo na nyemu gupai nga ani du wenengai rogo toro yo?

¹⁴ Areme, “kangara moyambu” nafu agu arugapai furani ani aidaha kina boro ti gu regbo ani aidaha ti ni, na gipai re nayugo gupai nga Yesu naida ani duadu wenengai rogo toro yo. (Mt. 24:45) Marc, du na awiriko biama aya: “Satana naˈasada ka rungburasi adungurati ni zubo ko riiakporo. Ono awere wa ani agbia gu ngarasaro nga si naida ani naamanga gu irisombori nga ga aborokporo na aposo dunduko, gupai si aida abarii akporo naamangaha ima du ziazia​—oni banda gaoni aborokporo!”

¹⁵ Ho ani abi wai ni Kristo angbembatayo furani, ani naino gupai nga ko na nyemu gupai nga ani sono rogo toro yo. Patrick, nga guko namangasunge ni bakumba aya: “Gupai nga aboro naadunguratiyo ku rogo umba abadona tipa sunge tungusapai ti digido aposo aangbanga ti kura aboro ti tonatonaha te. Ono gu sino Yesu nga du na nyemu agu aboro du payo kusende nga sino sa dagba bangua asinoko yo ima du ni yuguyuguhe ziazia rogo gi mbakadapai re. Agu awirina du na zee watadu ninaandunga gene tungusapai yo dedede ya ima ye ka bi gupai nga payo gu nyaki anyaka na sunge kina tiyo, na ni sangbana gipai re, i ima sona rogo toro yo.”

¹⁶ Kupati gu nga ngerafuo gaani azingo nga ga toro, Kristo naundo rani ani naamaa berãrani fuo gu nyanyakipa sunge namanga auru kpotosende areme. (Oni gedi Marako 13:10.) André, i amoi ko bambeda kusayo ni bakumba ninaapekafuo agu arugapai ti aregbo dunduko naye be ga Yekova riigbu. Ko aya: “Pa zogosa yo bange aboro rogo abe-basunge natingida rani na pa gupai nga si naida ani mangi sunge tungusapai ni ipiipihe ti gi regbo ani araka ti ni re na si naida ani naafu omerani sa ni gbe.”

17, 18. Tipagine si aida ani naaberã ti ni kurii agu aundo ani agbiaha ti manga ani ariapai kuti agu aˈariapai namanga awere?

¹⁷ Agu arugapai ani agbiaha be gaani bakindo nga Yesu Kristo nika undo rani awere na kumbatayo. Sidu, si naida ani naagbia ngbarago mbiko agu aundo ani agbiaha ti manga ani ariapai kuti agu aˈariapai namanga awere. Ti regbo gu irisombori nga ga aborokporo, oni ima rengba ka bihe ni pa ngarasaro ka fura tipa wai oni nagbia undo ti agu aˈariapai mangi nibipa gu gaani adunguratise ani amanga rogo aposo dunduko na nibipa gaani gene tungusapai.

 ¹⁸ Ka ani rugutirani na gupai nga agu arugapai ani agbiaha vurube ga Yekova riigbu naye na wene asangbanapai, si nika sarani ani pekefuoho na ngbarago. Ani ima du nirengo na ngbarago mbiko gupai nga zogosa bange agu awaraga i akusaha na kini mangisunge na gu vovo ahe aboro sona kumbatayo rogo birĩ-ino-mangaahe akusaha nabanda marã na kini mbugene furani ani kiisi gu sunge nga ga Kindo auru kpotosende dunduko. Na gipai re berãrani yo, ani ima rengba kaa mangasunge gbe na agu awaraga gbiati dede afugo ani akusaha rogo internet ka omerani rengbe na ni. Rogo gi gene re, ani kini yugu gupai nga ani nasongoda Kristo, nga guko naida gupai nga ani naamangasunge na agu ahe nga ga riigbu ni tatamana.

19. Tipagine si aida ani songodi ga Kristo arugapai ti ni?

¹⁹ Ho ani asongoda ga Kristo arugapai ni, ani nanyakasa gu idapase nga ga awirinarani, na kini undo yo i du na kodatise. Ho André aaberã ni kurii pa zogosa yo bange aboro rogo aBetere rogo zegino dunduko, ko ya: “Gu wene toro agu aboro naadu mbata Betere yo nayuguhe nga aguyo naima manga ariapai kuti agu aˈariapai i agbiatiyo na ni ima sare mi du na kido kuti ga Kristo ngbembatayo gbiati irisa koyo du agu awirina re ni. I nandu wa sa na ga Yekova ngbagida ni gbiayo ngbarago rogo ai gu sunge yo i afuhe fuyo.”

20, 21. (a) Tipagine rengbe ani kadu ti ni na kido kuti gaani Bangbembatayo nga Kristo? (b) Gini sanahe ani nika sakapai tipaha rogo gu kekeapai ngbefuo gere?

²⁰ Gaani Bangbembatayo nga Yesu Kristo, nika “dia be apai” dunduko barambeda na ki mangi “kigikigi apai.” (Yugo. 6:2; Tam. 45:4) Wa du rago re, ko nambakada rani tipa raka rogo vovo zegino na tipa gu sunge ani nikaa mangaha yo ho ani nikaa yugopai ni fu agu aboro i nika zingisa yo be kpio, na kini undo ka sa kpotosende ni paradizo.

²¹ Gaani mbedimbedi Bakindo nika ngbembatayo furani ku rogo vovo zegino ka ani du kindi na bakere kido kutiko ani ki vura kaa gbiatirani na aˈariapai vurũ. (Oni gedi Atambuahe 46:1-3.) Ti kura aregbo, aˈariapai ima rengba kadu ni mbumbuhe furani, gbe ho si aye ni na agu asangbanapai ani aaberãnga paha ya. Wai du tie rengbe ani ka banda gaani zereda nga ga berãse yo na kidu na nyanyaki idapase kuti Yekova? Ani nika sakapai tipa gu sanahe re rogo gu kekeapai ngbefuo gere.