Ya mo mo abakingo bangiro tipa gupai nika manga tipa ro gbiati gamo aborokporo kumbatayo? Ya mo mo nabihe nga mo nika gbia kumuko watadu gbarasahe, nyemuse watadu mo nika nye nisaro? Ya mo mo araka ni gbangaha, watadu gamo raka nika nyasa wa piro bangirise? Aboro aima tona ni berãkurii agi asanahe re tipa akutu agarã.

Areme, abangbasia abainipai nawirikapai tipa ringbisapa gu sino raka nika du tipa aboro rogo zegino dunduko na i nagumba agu apai nika du kumbatayo. Wa vura duhe nga badungu agu apai i agumbaha tipa kumbatayo nada ada ti rengo, agu akuraha kinaho adanga ti rengo ya, agu kini nyasi ni kina gbegberẽhe. Ni kpiapai, rogo gu garã nangia 1912, i adi fugo Guglielmo Marconi gu boro nakusi radio, ko agumba gupai naangera wa si nika manga kumbatayo nga: “Pa ye radio nika sa vura ka si dunga ya.” Na bamangisunge rogo gu basunge nga Decca Record Company aká gu woro bia naadu rogo 1962, ko aidi kuti gupai nga abataki akundi anyenga kindi ni abaworimo te.

Badungu aboro nandu fuo abinza tipa ka ino apai tipa kumbatayo. Agu akurayo na gbata arugute be agu aboro nasoroka na akerekuru; i nayugo sangba abinza dedede rogo amagazini gbiati awaraga pangbanga. Gu kura aboro nagbata pai be agumba sangba atoro nga aguyo namanga tiyo nga i na “geda” gu gbakigbaki ahe du ti akarte, anamba gbiati agu agene du kpabe boro yo.

Na gu ome i amangaha tipa ka ino agu apai du ku mbatayo, gu kura aboro bakuru kusayo agbata pai be agu aboro soroka nangia aboromotumo nga aguyo na naagumba apai kuba gayo mbori. Ni kpiapai, i nagumba gupai nga, Bakindo Croesus nga ga Rudia ko akedi bakere gamahe fu gu boro soroka naadu Delphi ringara aGiriki yo, tipa ka ino gupai rengbe ka manga ka ko sovura kuti Kurese nga boro Parasa. Gu boro soroka re aya Croesus nika gbarasa “bariwara ngbii” ka ko ndu sa Kurese. Croesus adu na bakere kido mbiko gipai re, ko kini ndu kumbatayo na sovura, ono gu bariwara ngbii i agbarasihe angia kina gako!

Sunge aadunga ti agu apai gi boro soroka re agumbaha te; si aima rengba ka ngera wa rengo du ka kina gini rikavura arengbe ka du na diabese vuru. Croesus azanga ahe dunduko mbiko gipai naadunga nzunzu ya re. Ya mo wenepai ho mangi fu agu aboro nagbata gene areme be agu aboro nagumba gupai du kumbatayo?