Oni Bandatironi Rogo Toro yo ho du Oni ni Rogo gu Ba Nape Kura Fugo
“Mi naiga ga pai ku kpotore yo.”—TAM. 119:11.
ABIA: 142, 47
1-3. (a) Ka agu apai du tipa rani vura du wai vurũ, ginipai si aida ani peresipaha mbatayo? (b) Gini akpakarapai agu aboro nawirika vovo fugo agbiatiyo na ni, na gini asanahe nakura? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)
AKUTU aDezire Yekova areme nadigiso gu sangbaanebi du tipa ka tungusa wene pangbanga fu “arikaaboro, na ngbatunga aboro, na ngbatunga afugoyo, na aboro.” (Yugo. 14:6) Ya mo mo dagba agu aboro nawirika kura fugo? Isoke ya mo mo namangasunge ni mokedi watadu rogo gu ba du na bakere zingo abatungusipai rogoho nga gu nape kura fugo, watadu mo tona kaa ndu ku rogo gu dungurati i ape kura fugo rogoho rogo gamo ringara?
2 Wangia ani ga Mbori amoyambu, ani dunduko si aida ani peresipa du ani gbiati gaani aborokporo wenengai rogo toro yo. (Mt. 5:3) Ono tie, ti kura aregbo, si rengbe kadu ni mbumbuhe furani ani mangi wene wetekapai nisase mbiko zingo regbo. Ono agu aboro namangasunge rogo gu ba i ape kura fugo rogoho nagbiatiyo na kura akpakarapai.
3 Kupati wirika vovo fugo, si naida agu aboro namangasunge rogo gu ba i ape kura fugo rogoho naariga ngbaduyo yo na gu nyanyaki riahe nga ga toro dedede. (1 Kor. 2:10) Wai du i narengbe ka manga gipai re ka si du nga i arengbanga ka gia rogo gu fugo i apehe rogo dungurati wenengai te? Na tipagine si aida agu avunguagude nga aKristano bi gupai nga i ima rimiso Fugo Mbori ku ngbadu awiriyo yo?
GU KPAKARAPAI DU TI PADU ROGO TORO YO WENENGAI
4. Ginipai rengbe ka sa padu ani wenengai rogo toro yo si du ngbapai yo? Oni funga kpiapai.
4 Pa zanga giatirani wenengai na Fugo Mbori rogo kura fugoyo ima rengba kadu ni kpakarapai tipa gaani du rogo toro yo wenengai. Rogo bisue kama agarã Mbata fu Batikayo Kristo, Nemaya adu na bakabangirise ho ko aini gupai ni nga agu awiri aYudo nayego Babera yo aarengbanga ka pe pa-Ebere te. (Oni gedi Nemaya 13:23, 24.) Agi agude re aarengbanga ka yugo tiyo ni ga Mbori amoyambu te mbiko i aarengbanga ka giatiyo na rogo Fugo Mbori yo wenengai te.—Nem. 8:2, 8.
5, 6. Ginipai agu avunguagude namangasunge rogo gu ba i ape kura fugo rogoho naye ka inoho, na tipagine?
5 Bete agu avunguagude nga aKristano namangasunge rogo gu ba i ape kura fugo rogoyo bi gupai nga nyemu rengo ima tona ka gbataka ti awiriyo. Mbiko gupai nga agu agude re agianga tiyo na agu apai i apehe ba dunguratise yo te, agu apai nga ga toro i agumbaha Bambu Kindo yo aziongo ngbaduyo yo te. Pedro [1] na guari Amerika ku Sudiyo na gako aborokporo ka ga ku Australia yo aya: “Ho boro afura ni tipa agu apai nga ga toro, si naida si kodi kpotoseyo na berãse yo a.”—Rk. 24:32.
6 Ho ani agedapai ni rogo kura fugo kia, si arengbanga ka zio ngbadurani yo wa gu ka ani nigedihe rogo parani yo te. Kurigure, pa zanga fura ani wenengai rogo kura afugo ima rengba kadu na ome kurii padu ani wenengai rogo toro yo. Baraho ani ambu gi gaani nyemupai nga ga mangasunge fu Yekova rogo kura fugo si du ni ungaha, si naida ani banda padu ani rogo toro yo wenengai.—Mt. 4:4.
I ABANDA GAYO PADU ROGO TORO YO WENENGAI
7. Wai gu du aBabero aʹasadi ka sa Daniere ku rogo gayo sino mangapai gbiati gayo pambori?
7 Ho i aga ni na Daniere gbiati abadiangbako ku Babera yo, aBabero aʹasadi ka sayo i ni mangi sinoyo niyugo yo ‘fugo aKasado’ fuyo. Kurigure, gu banyaki naangera kuriipa rabayo afu rimo aBabero fuyo. (Dan. 1:3-7) Gu rimo i afuhe fu Daniere nayugopa gu ga aBabero bakere mbori nangia Bere. Si nawira wa Bakindo Nebukadenesara aaida ka sa Daniere ko berẽ gupai nga gako Mbori nga Yekova ima da kutiibe ga aBabero mbori.—Dan. 4:8.
8. Ginipai naaundo Daniere ko bandapa gako du wenengai rogo toro yo ho ko aaraka ni rogo kura ba?
8 Wa si avura du nga i aafu riahe fu Daniere dagba ga bakindo wene ariahe yo, ko “aberẽ he kpotoko yo” nga ko “abirikosi nga tiko” te. (Dan. 1:8) Mbiko gupai nga ko anaawisigo pai rogo “akitabu yo” kina rogo fugoko yo, si naasa gupai nga ko banda pa gako du wenengai rogo toro yo rogo gu ba i aape kura fugo rogoho. (Dan. 9:2) Were, fuo diako bete agarã ku Babera yo wa 70, i ainiko kindi na gu rimoko nangia ga aEbere.—Dan. 5:13.
9. A wa duhe ni yuguyuguhe rogo Atambuahe kapita 119, gini ome Fugo Mbori adu na ni kurii gu bake papara atambuahe re?
9 Bake Atambuahe kapita 119 agbia ome rogo Fugo Mbori yo tipa kadu kia. Ko anaasungo na bete agu agbiangbanga naadu na gbegberẽ bipai. (Tam. 119:23, 61) Wa si avura duwo, ko ambu fugo Mbori si zi ngbaduko yo dudunguro.—Oni gedi Atambuahe 119:11, 46.
ONI BANDA GAONI PADU ROGO TORO WENENGAI
10, 11. (a) Wa ani kaa wisigo Fugo Mbori, si naida gaani sásá du nga gine? (b) Wai du ani narengbe ka da ti gaani asásá? Oni funga kpiapai tipa gipai re.
10 Wa vura duhe nga ani rengbe kaa manga agu apai nga ga siokrasia gbiati manga kura Ef. 5:15, 16) Ono tie, si aidanga gaani sásá du gbua nga ka geda dungu akapita watadu ka mbakada dunguratise tipa ka fu kina akaragapai te. Si naida ani bi gupai nga Fugo Mbori ima zio ngbadurani yo na ki nyakasi gaani idapase.
gaani asunge, ani dunduko si naida ani gbia regbo tipa ka manga wisigopai nisase gbiati gu irisombori nga ga aborokporo. (11 Tipa ani da ti gi sásá re, si naida ani du na gu ruru bipai nga ka berãpa aboro ho ani amanga wisigopai ni na kini berẽ a kurii gu gaani azingo nga ga toro. (Frp. 1:9, 10) Si naida ani ini gupai nga ho ani ambakada tirani ni tipa tungusapai, adunguratise, watadu ka manga gumbapai, si rengbe kadu nga ani amaanga tirani ku rogo gupai yo ani agedaha te. Ani yugungo ho na kpiapai: Wa vura duhe nga gu boro namanga riahe nahia ha mbata fu ni kparakaha, ni arengbanga ka raka kina kurii gu riahe ni nahia ha te. Ka ni aida kadu wenengai, si naida ni ri agu ariahe nika undo kpotoni. Wakina gure a, si naida ani mangi ome ka riga ngbadurani yo na agu ariahe nga ga toro nga gu nika mbiisa gaani azingo.
12, 13. Tipagine badungu agu aboro du rogo gu ba nape kura fugo kia nabihe ti ni ni patatamana kaa wisigopai dedede kina rogo fugoyo yo?
12 Badungu aboro dagba agu aboro yo namangasunge rogo gu ba i ape kura fugo rogoho bihe ni patatamana ka wisigo Ziazia Kekeapai dedede kina rogo gu ‘fugo i avungu yo kuti ni.’ (Amo. 2:8.) Zavura amokedi, i ini gupai nga tipa i nye nyanyaki kutingba gayo sunge rogo kura ba, si aidanga i naa kido sa kina kuti gu wiri ngbarangbara giarogopaiyo nga ga toro i agbiaha ba adunguratise yo te.
13 Alain naima digo niwiriki fugo aboro Persia tipa agarã wa muambe aya: “Ho mi ambakada adunguratise ni rogo fugo aboro Persia, mi namaaberã re gbe tipa kina gu fugo re. Wa mi amaaberã gbe kina
tipa wai si aida i pe gu fugo re wenengai, agu apai nga ga toro mi agedaha azionga ngbadure yo wenengai te. Si nga ndu gupai mi namoi regbo ti ni kaa wisigo Ziazia Kekeapai gbiati gaani awaraga dedede rogo fugore yo.”ONI RIMISIPAI KU KPOTO AWIRONI YO
14. Ginipai si aida avunguagude moiberã yo tipaha, na tipagine?
14 Si naida agu avunguagude nga aKristano bi gupai nga Fugo Mbori narimo ku kpoto awiriyo yo na ku berãyo yo yeeye. Tingbafuo Serge na diako nga Muriel mangisunge rogo gu ba i ape kura fugo rogoho tipa agarã naima susa biata, i abi gupai nga rago angbanga ti wiriyo du garãko nga 17 na sunge tungusapai te. Muriel aya: “Rago aangbanga tiko kaa tungusapai rogo kura fugoyo te, ono tungusapai aningba tiko mbata rogo fugoko yo nga Faransée ni kerehe.” Serge aya: “Ho ani abi gupai ni nga gipai re nasako ka ko mangingo sonakumbatayo rogo toro yo ya, ani adiberã ka ga ku rogo gu dungurati ani adu rogoho mbata.”
15. (a) Gini apai rengbe ka sa gupai nga avunguagude karagatiyo ku rogo gu dungurati i ape gu fugo awiriyo agiaha wenengai? (b) Gini arugute i nafuhe fu avunguagude rogo Pa Fu Rugute ni Ue he 6:5-7?
15 Gini apai rengbe ka sa gupai nga avunguagude karaga tiyo ku rogo gu dungurati nape gu fugo awiriyo agiaha wenengai? Bambatapai nga, si naida i bi gupai nga regbo kina beyo wenengai na agu ahe rengbe yo ka mangasunge na ni ka rimiso nyemu Yekova ku ngbadu awiriyo yo na ti kina gu bangisa regbo re i kini yugu kura fugo fuyo. Uepai nga, i rengbe ka ino gupai nga nyemu agu apai nga ga toro berewe ti awiriyo watadu rogo gu ba i ape kura fugo rogoho te. Ho du apai ni wa gure, si naida agu avunguagude nga aKristano berẽpa karagatiyo ku rogo gu dungurati i ape gu fugo awiriyo agiaha wenengai daho i nika sa rengo ni ni gayo.—Oni gedi Pa Fu Rugute ni Ue he 6:5-7.
16, 17. Wai du kura avunguagude araba awiriyo rogo toro yo ho du yo ni rogo gu ba nape kura fugo?
16 Ono tipa kura bete avunguagude tigayo, i ima bi agu agene i narengbe ka ruga awiriyo ngbaha rogo fugoyo yo baraho du yo ni rogo gu dungurati watadu gu badona nagumba kura fugo. Charles, du awiriko biata ni adegude du agarã yo 9 kuti 13 ninaandu tipa adunguratise ku rogo gu badona nga ga Lingala. Ko aya: “Ani adiberã kaa wirikapai na yo gbiati gu irisombori nga ga aborokporo kina rogo fugo rani yo. Ono ani anadia regbo kaa yugo kpia wai fuyo ka fura rogo Lingala yo gbiati ambaro tipa wa ka i duadu na ngbarago ka wirika gu fugo re.”
17 Kevin du na awiriko ue nga adegude, garã guri bisue na garã gu kura ri kidu muambe, amangi ome na awiriko naagianga tiyo wenengai na agumbapai ba dunguratise yo ya nga gu i amangaha rogo kura fugo. Ko aya: “Mi na diare gbiati agu awirani ue re ninaamanga gaani wisigopai nisase rogo Faransée yo nga gu fugo i apehe. Ani amoi gu sasa a nga kaa ndu tipa gu dunguratise nga ga Faransée bara sa rogo diwi yo, na ani naadia gaani aʹuru ongoda kaa ndu tipa gu bakere adunguratise namanga rogo fugorani yo.”
18. (a) Gini rugute du rogo ARomo 15:1, 2 nga gu rengbe ka undo roni oni ini gupai rengbe ka undo awironi? (b) Gini aberãpai kura avunguagude nafuhe? (Oni bi gu rukutu kekeapai du ti digido gi kekeapai re.)
18 Rengo ngaha nga, aborokporo ni basasa rengbe ka diaberã tipa gupai rengbe ka undo awiriyo rogo toro yo wenengai. [2] (Gara. 6:5) Muriel ani nifura tipa ri mbata aya si aidi ri gbiati kumbari mbupa gu kura apai i akpinyemuhe tipa wiriyo du wenengai rogo toro yo. (Oni gedi ARomo 15:1, 2.) Fuo Serge berẽkurii gipai re, ko abihe nga i aima manga wene diaberã. Ko aya: “Naatona ti gu regbo ani aga ku rogo gu dungurati nape Faransée, wirani atona ka manga sonakumbatayo na ki zi bapatiza. Ko namangasunge awere ni bazakigene. Ko naberãpa ndu awere ku rogo gu ba i ape kura fugo rogoho!”
FUGO MBORI RIMI KU NGBADURONI YO
19, 20. Wai du rengbe ani ka yugo gaani nyemuse tipa Fugo Mbori?
19 Mbiko ga Yekova nyemuse, ko kusi Fugoko nga Ziazia Kekeapai, nga gu du rogo akama afugo yo tipa ‘wa ka aboro dunduko, ye sa gu inahe nga ga rengo.’ (1 Tim. 2:4) Ko ini gupai nga aboro rengbe ka mbiisa gayo azingo nga ga toro ho i ageda gako aberãpai ni rogo fugoyo yo.
20 Ono tie, ka kina ginipai vura du tipa rani wai vurũ, ani dinga berã adia kaa mbiisa kpotorani yo na gu nyanyaki riahe nga ga toro. Ka ani awisigo Ziazia Kekeapai dedede rogo fugorani yo, si nika sa gupai nga ani banda gaani padu rogo toro yo wenengai gbiati gu nga ga ga gaani aborokporo na ki yugu gupai nga ani nabi fugo Mbori na kikiipaha.—Tam. 119:11.
^ [1] (genewaraga 5) I ima aria agu arimo keyo ho re.
^ [2] (genewaraga 18) Ka oni aida ka wisigo agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai nga gu rengbe ka undo gaoni aborokporo, oni bi gu kekeapai nga “Raising Children in a Foreign Land—The Challenges and the Rewards” nangia ga gu Ngbaõbambu Sinziri nga ga Tanvuo 15, 2002.