‘Bera Agu Apai Nga ga Toro Naye na Unga na Zereda’
“Agu yo du sangba Toro yo i naberã agu apai nga ga Ziazia Toro.”—ROM. 8:5.
ABIA: 22, 52
1, 2. Tipagine du du mbedimbedi aKristano ti ni na nyemu gupai du rogo ARomo kapita 8?
YA MO mo agedinga ARomo 8:15-17, ti regbo tingida pakpio Yesu nga gu ninaamanga na agarã dũ? Si nawira wa mo aima mangaha wo. Gu bangua kekeapai re nasaka rogo wai yo aKristano ainoho nga i ni mbedimbediyo, ziazia toro namanga dezirepai na toroyo. Na gu bambata veresi nga ga gu kapita re nafura tipa “agu yo du rogo Kristo Yesu yo.” Ono ya mo ARomo kapita 8 nafura fu kina mbedimbedi aKristano sa? Watadu si nafura afura a fu agu aKristano namaabangiriyo ka raka auru kpotosende ane?
2 Gu bangua aboro gbe gu kapita re afura fuyo nga mbedimbedi aKristano. I afu gu “toro” fuyo duwa ga agu aboro ‘nasungudo rago dia yo ku kporo, nga tumo rii boroyo.’ (Rom. 8:23) Nirengo, gupai nasungudo yo kumbatayo nga kada ni awiri Mbori ngbangbaturũ yo. Si wo mbiko i ada ni agu aKristano naima zio bapatiza, na Mbori ki vu yo ti gayo aingapai riimburu gu motumo nga ga Yesu, na ki ya tiyo ruru aboro tipa i ruho kada ni awiriko nga ga toro.—Rom. 3:23-26; 4:25; 8:30.
3. Tipagine da ani ti ni kuti gupai nga agu aboro du na maabangirise ka raka auru kpotosende ane, si naida i duadu na nyemu gupai du rogo ARomo kapita 8?
3 Ono tie, zavura agu aboro du na maabangirise ka raka auru ARomo kapita 8 mbiko ka pepai ngba kura gene, Mbori nabiyo a nga ruru aboro. Ani nabi gipai re rogo gupai yo Pauro akehe mbata kusayo rogo gako waraga yo. Rogo kapita 4, ko asakipai yo tipa Abarayama. Gu kumba naadu na idapase tiko re araki mbata fu Mbori fu aNdiko fu aYisaraere na mbata fu Yesu kpi tipa gaani aingapai. Ono wa si avura duwo, Yekova aima inopa gu bakere idapase naadu ti Abarayama na ko ki ya tiko ruru boro. (Oni gedi ARomo 4:20-22.) Wakina gure a, Yekova rengbe arengba ka bi gu ruru aKristano areme du na gu maabangirise nga ka raka nyeanye kindi auru kpotosende ane nga i nga ruru aboro. Mbiko gipai re, i rengbe arengba ka gbia undo ti gu rugute i afuhe fu ruru aboro nga gu du rogo aRomo kapita 8.
kpotosende ane i na kina nyemu gupai du rogo4. Si naida ARomo 8:21 sa rani ani berẽkurii gini sanahe?
4 Rogo ARomo 8:21, ani nagbia gu kidohe yo nga vovo zegino duwa ka ti ye. Gu veresi re nakidohe nga i nika ‘batasa ũzegino tigaha a be du ni ga zirã kanga sa kura gu taarimo nga ga awiri Mbori.’ Gu sanahe duho nga singia ani adu yo, na singia ani agbia gu mosoro re. Ya mo mo na kido nga mo adu yo? aRomo kapita 8 nafu agu arugute nga gu nika undo ro mo mangihe wo.
“GU BERÃ NGA GA BOROSE”
5. Gini nyanyakipa pai Pauro afura tipaha rogo ARomo 8:4-13?
5 Oni gedi ARomo 8:4-13. ARomo kapita 8 yugu gu kparakparapai du dagba agu aboro nata ku ‘sangba borose yo’ na aguyo nata ku ‘sangba toro yo.’ Kura aboro rengbe ka berãha nga si nga gu kparakparapai du dagba agu aboro du rogo rengo na aguyo adunga rogoho ya, dagba agu aboro nga aKristano na aguyo angianga aKristano ya. Ono tie, Pauro aakepai fu ‘agu yo dunduko du Roma yó, Mbori nakpinyamu yo na ko aima sia yo, i du ni ndikidi gako aboro.’ (Rom. 1:7, The New Testament in Zande) Rogo gi gene re, Pauro aayugo gu kparakparapai du dagba agu aKristano nata ku sangba borose yo na aguyo nata ku sangba toro yo. Gini kparakparapai du naadu?
6, 7. (a) Gini ngbatunga agene du i namangisunge na gu fugo nga “borose” rogo Ziazia Kekeapai yo ngbaha? (b) Rogo ARomo 8:4-13, ngba gini gene du Pauro amangisunge na gu fugo nga “borose”?
6 Bambatapai nga, oni makianga pa gu fugo nga “borose.” Ginihe du Pauro aafura tipaha? Ziazia Kekeapai namangasunge na gu fugo nga “borose” ngba dungu agene. Ti gu kura aregbo, ti nafura tipa kina boro ndikidi kpotorani. (Rom. 2:28; 1 Kor. 15:39, 50) Si rengbe arengba a ka yugopa gume boro. “Ngbatunga Dawidi avungu [Yesu] ni borose,” na Pauro anaabi aYudo nga “ngbatunga[ko] ku rogo pa borose yo.”—Rom. 1:3; 9:3.
7 Ono tie, gupai Pauro akehe rogo kapita 7 naundo rani ani ini gu ngbatunga “borose” i nafura tipaha rogo ARomo 8:4-13. Ko aringbisi du “ni borose” kuti “gu gbegberẽ nyemuhe” nga gu naana mangasunge mbata “rogo apa[yo] yo.” (Rom. 7:5) Gipai re naundo rani tipa ani ini rogo gu fugo yo nga “agu yo du sangba borose yo,” nga agu aboro Pauro aya tipa yo “i naberã agu apai nga ga borose.” Ko aafura tipa agu aboro du ni akanga fu gayo nyemuahe wangia yo kpakpa aboro. Badungu agu aboro re napekafuo gayo nyemuahe, singia kodaba watadu agu akuraha.
8. Tipagine si arẽarẽ ti ni ka fu zahe zavura fu mbedimbedi aKristano tipa ta ku “sangba borose yo”?
8 Ono mo ima rengba ka bakabangiro nga gini ndupai du Pauro aanyakasapa gu kerepai ti ni du ti raka ku “sangba borose yo” fu mbedimbedi aKristano. Na ya mo aKristano rengbe kadu rogo ngbatunga kerepai wa gure areme, nga agu aboro Mbori naima idayo ni abakureako na kini biyo ni ruru aboro? Si nafu kina gberãrago nga, ai Kristano ima rengba ka tona ka ta ku sangba gu borose yo nga ga ingapai. Ni kpiapai, Pauro akepai nga kura agu awirina naadu Roma yo angia akanga fu “vuyo yo [watadu fu gayo nyemuapai],” nga gu narengbe kadu nga nyemu kodaba watadu nyemu riahe na mbirahe watadu gu kura apai. Agu akurayo ‘aasa kpoto mumungo aboro yo.’ (Rom. 16:17, 18; Frp. 3:18, 19; Yuda 4, 8, 12) Oni tingidi gupai a nga, ti gu kura regbo sa, wirina adu Korinda yo nga gu ko ‘nadi dia bako.’ (1 Kor. 5:1) Ani ima rengba ka giarogo gu ndupai yo tie Mbori amangisunge ti ni na Pauro tipa ko za aKristano ti “gu berã nga ga borose.”—Rom. 8:5, 6.
9. Gini apai du gu ga Pauro zahe du rogo ARomo 8:6 afuranga tipaha ya?
9 Gu zahe re rẽarẽ tipa rani areme a. Tingbafuo Kristano mangisunge fu Mbori tipa dungu agarã, ni ima rengba ka tona kaa maaberã ni fuo agu apai nga ga borose. Anga gipai re tipa gu Kristano rengbe ka berã ti gu kura regbo tipa, riahe, sunge marã, zambuasitise watadu kadu rogo nyemuse yo te. Agu apai re nga papara raka fu ga Mbori amoyambu. Yesu anaagbia ngbarago agbia ti riahe na ko ki rigi kura aboro a. Ko abihe nga si naida boro zambuasi tini azambuasi. Na Pauro akepai nga kodaba nga nyanyakipa pai rogo rogatise yo.
10. Rogo ARomo 8:5, 6, gu fugo nga “i naberã agu apai nga ga borose” nayugo gine?
ARomo 8:5 re nga: “I namaa berãyo naabaha kurii agu apai nga ga borose, kidu na bakere nyemuhe, kini fura tipaha ti aregbo dũ, na kini mangihe.”
10 Ginipai tie du Pauro aida ka gumbaha na gu fugo nga ‘gu berã nga ga borose’? Gu pa-Giriki Pauro amangisunge na ni re, rogoyo nga “ka maaberãse dunduko fuo pai.” Agu aboro naraka ku sangba borose yo, i nambu gu nyemuapai nga ga borose si diberã tipa gu gene i araka gayo raka ngbaha. Wene bawirikipai sa ape gupai tipa gu fugo du rogo11. Gini ngbatunga apai rengbe kada na nyanyakipaha furani?
11 Si arẽarẽ fu agu aKristano naadu Roma yo i wisigi agu apai nzunzu naadu na nyanyakipaha rogo gayo raka. Ya mo si rengbe kadu nga “agu apai nga ga borose” du namoipai kurii gayo raka? Na si rẽarẽ furani ani wisigi gu ngisapai re tipa gaani raka a. Ginipai ani nidu na bakere nyemuhe gbe, na ginipai afugo rani ayugoho nga ani na nyemuhe? Gini apai du nzunzu ani naapekafuo ho na aʹuru dũ? Kura aboro rengbe ka bihe nga gupai i agbe berãyo gbe fuoho nga kaa asada ngbatunga abuda ngba arikoho, kendega akpuyo, gbata vovo aroko, ta kaa biko arago, na gu kura apai. Pai ho gberẽ ti agu apai re te; si ima rengba kadu nga papara raka. Ni kpiapai, ti gu kura regbo sa, Yesu akusi imekakue, na Pauro aya fu Timoteo ko “mbíri bete imekakue.” (1 Tim. 5:23; Yo. 2:3-11) Ono ya mo aYesu na Pauro ‘anaafura tipa imekakue ti aregbo dũ, na kini mbirihe’? Ya mo si nga gupai naangba angba gbe tiyo, kingia gupai i ‘anaafura ti aregbo dũ’ tipaha? Wagusa te. Na ginipai du tipa rani tigaani? Ginipai ngba angba gbe tirani rogo raka yo?
12, 13. Tipagine du du gupai ani amaaberã rani tipaha ni nyanyakipai?
12 Si ni nyanyakipa pai ka wisigotise. Ni gini ndue? Pauro akepai nga: ‘Gu berã nga ga borose si nga kpio.’ (Rom. 8:6) Gure nga nyanyakipai, si rengbe ka imo boro rogo toro yo awere na ti borose kumbatayo. Wa vura duhe wo, anga gupai Pauro aaida ka gumbaha nga ka boro ta tona ka ‘berã gupai nga ga borose’ gu yangada pai du tipa ni nga kina kpio te. Ni ima rengba ka manga ariapai. Oni berẽnga pa gu wasiwasi kumba naadu Korinda yo nga guko namere fuo “borose” na nga guko si aidi i kusiko kusayo rogo dungurati. Ono wa si avura duwo, ko aima rengba ka manga ariapai na ko aima mangaha. Ko ambu ta ku sangba borose yo na ko ki tona ka mangaapai ni ruruhe.—2 Kor. 2:6-8.
13 Kangia boro wa ko were aima rengba ka manga ariapai, Kristano ima rengba ka manga ariapai areme a, gbe guni ata pekanga fuo agu apai nga ga borose wa gu kumba naadu Korinda yo re ya. Nirengo, ga Pauro zahe tipa gu sangbanapai rengbe ka manga gu boro ‘naberã gupai nga ga borose,’ si naida si sa aKristano i mangi gu ariapai si aidaha!
“GU BERÃ NGA GA TORO SI NGA UNGA NA ZEREDA”
14, 15. (a) Kuba gupai nga boro du na “gu berã nga ga borose,” gini berã si aidaha? (b) Ginipai du na “gu berã nga ga Toro” ayugongo ho ya?
14 Tingbafuo gu mokedi nangia Pauro fu zahe tipa “gu berã nga ga borose,” ko afu gi wene kidohe re: “Gu berã nga ga Toro si nga unga na zereda.” Nairiwo gu wene sangbanapai na mosoro re, nga ka gbia unga na zereda! Wai du rengbe ani ka gbia gu mosoro re?
15 Kadu na “gu berã nga ga Toro” ayugongo gupai nga boro aberãnga pa gu nyanyakipa apai nga papara raka te. Anga gu yangarapai ni nikaa fura tipaha ti aregbo dũ nga kina pa Ziazia Kekeapai watadu pa gani nyemuse tipa Mbori na gu maabangirise du ni na ni tipa raka kumbatayo te. Ani tingidi gupai atingida a nga, Pauro na gu kura aboro rogo bambata sa kama agarã nga aguyo naasa ngbarago ti Mbori, aaraka kina wai kura aboro Mk. 6:3; 1 Tesa. 2:9.
aaraka. I anari riahe ari na kini mbirihe. Badungu aguyo aima manga rogatise na kini gbia ngbarago ti ramukporo, na kini mangisunge a tipa ka songoda tiyo.—16. Wa vura duhe nga Pauro anaamanga agu apai amanga nga ga raka, ginipai naadu na nyanyakipaha fuko?
16 Ono tie, gu ga Mbori amoyambu re aambunga agu apai nga ga raka re si da ni nyanyakipa pai rogo gayo raka te. Tingbafuo gu pangbanga du tipa Pauro yugu gupai nga ko amangi sunge mbakada bamburoko, si ayugu gu nyanyakipa pai naadu rogo gako raka: Ko anaamaa berãko gbe fuo sunge tungusapai na yugopai. (Oni gedi Amokedi 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35.) Gure nga agu apai ko apehe fu agu awirina naadu Roma yo nga i nimangihe. Nirengo, gu nyanyakipa pai naadu rogo ga Pauro raka yo angia agu apai nga ga toro. Si aaida agu awirina nangia aRomo wiriki ko, na zavura ani a.—Rom. 15:15, 16.
17. Ka ani du na “gu berã nga ga Toro,” gini ngbatunga raka rengbe ani kadu na ni?
17 Gini sangbanapai rengbe ka kura ka ani moiberã rani fuo agu apai nga ga toro? ARomo 8:6 nakaragapai ziazia nga: “Gu berã nga ga Toro si nga unga na zereda.” Gure nayugo gupai nga ani nambu ziazia toro si du na maapai kurii berãrani, na si kidu na ngbaya na ga Mbori aberãpai. Ani rengbe arengba kadu na gu kido nga ka ani moi agu apai nga ga “toro” ni gu nyanyakipa pai ani araka ti ni, ani duadu na wene raka awere. Na gu yangara sangbanapai nika du nga nyenye unga singia ngbangbaturũ yo watadu auru kpotosende ane.
18. Ngba gini gene du du na “gu berã nga ga Toro” aye na zereda?
18 Ani berẽnga kurii gu kidohe nga “gu berã nga ga Toro si nga . . . zereda.” Badungu aboro nasota asota ka gbia zereda berãse yo. Baraho i agbata zereda ni nga ga berãse yo na omeyo dunduko, ti kina berani tigaani. Pai sa dagba agu apai yo nayugoho nga ani na gu ngbatunga zereda re nga ani namanga ome kadu na zereda dagbarani na gaani aborokporo gbiati agu aboro du rogo gaani dungurati. Ani ima ino gupai nga ani na awirinarani dunduko nga kpakpa aboro. Mbiko gipai re, akpakarapai ima rengba ka kura ti gu kura aregbo, na ka si kuru, i ima yugo gupai furani nga ani pekefuo ga Yesu rugute nga: “Mo ki mbakadi pai dagba roni na wirinamo.” (Mt. 5:24) Gipai re taata ho ani atingida gupai ni nga gu wirina re namangasunge a fu “gu Mbori nga ga zereda ko.”—Rom. 15:33; 16:20.
19. Ringbisihe kuti gupai ani amaa berãrani fuoho, gini ngbatunga kparakpara zereda rengbe ani kadu na ni?
19 Na gu kura zereda kinaho nga gu nyakipaha kisusi. Ho du ani ni na “gu berã nga ga Toro,” ani nadu na zereda dagbarani na Bamangi rani. Yesaya ake agu afugo naadu tipa agu aregbo ko aaraka ti ni ono du nadigisotihe areme ni bakerehe, si naya: ‘Mo [Yekova] nabanda aguyo na ndikidi zereda namaa gayo berã ti ro, bambiko i nakida kuti ro.’—Yes. 26:3; Oni gedi aRomo 5:1.
20. Tipagine du du mo ti ni na tambuahe tipa gu rugute du rogo ARomo kapita 8?
20 Mbiko gipai re, singia ani nimbedi mbedi rani na toro watadu ani na gu maabangirise nga ka raka nyeanye kindi auru kpotosende ane rogo paradizo, ani rengbe arengba kadu na tambuahe tipa gu rugute du rogo aRomo kapita 8 ga Mbori toro adu kugii pa kehe. Nairiwo gu tambuahe du ani na ni tipa gu ngarasaro nga ka ani mbunga “borose” si du nga nyanyakipa pai rogo gaani raka ya! Kuba gure, ani ima bi gu tatamana du ti raka kuti gu ga Mbori kidohe nga: “Gu berã nga ga Toro si nga unga na zereda.” Gu mosoro du tipa mangaha wo nika ngia nyenye unga, mbiko Pauro akepai nga: “Mosoro ingapai nga kpio; ono ga Mbori gamunihe gbua nga nyenye unga rogo Kristo Yesu yo gaani Gbia.”—Rom. 6:23.