Nibipa gipai re, agu aKristano nga arogotise ni basasa dunduko si aida i wisigi gu nyanyakipa arengo du tipa gupai re gbiati agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai. Fuani, i ki mangi gu diaberã nika sa yo i banda wene sangbakpotoseyo bangiri Mbori.

Bakuru kusayo ho aboro adu ni kina ue auru kpotosende, (na tingbafuo Ime Akangbii, ho aboro adu ni muambe), Yekova azinahe nga: “Oni zuga ki ninge ange, ki hiisi kpotosende.” (Bam. P. 1:28; 9:1) Ziazia Kekeapai apenga gupai nga gu ngbatunga zinahe re nabi aKristano abi te. Sidu, agu aKristano nga arogotise ni basasa dũ si aru kurii yo ka manga diaberã singia i naida ka mangasunge na aũ rugusa vungu tipa ka bandatiyo ti vunga badungu agude watadu ka diaberã tipa gu regbo i aida ka vunga agude ti ni. Gini apai si aida i wisigihe?

Si naida aKristano sia gu gene rugusa vungu nga gu du na ngbanya na agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai. Rogo gi gene re, aKristano abingo ba fogogude kusayo vuse yo ni gu gene nga ga rugusa vungu te. Ta ino aino niba gude vuse yo na tagbagapai dagbaha na gupai Ziazia Kekeapai apehe tipa bi unga na irisa. AKristano arengbanga ka sia ka nyasariipa gu unga nga gu ka i ni vungu he kusa ni kura boro te. (Gate 20:13; 21:22, 23; Tam. 139:16; Yere. 1:5) Na ginipai du tipa mangasunge na IUD?

I aima fura tipa gipai re rogo gu Ngbaõbambu Sinziri nangia ga Merekoko 15, 1979 (kpewaraga 30-31). Gu IUDs nakpatafurã ti gu regbo re angia he du rogo kandi yo nga gu i amaaha ku rukumbu dee yo tipa gupai nga ka ri dunga na vuse ya. Gu kekeapai re ape gupai nga aboro ata inongo wai nzunzu gu ngbatunga IUDs re amangasunge te. Badungu wene abawirikipai aagumba gupai nga gu ngbatunga IUDs re naka na gu nzira nga ga kumba ka si gbianga tihe na agu apara nga ga dee ya. Ka si du nga gu nzira nga ga kumba agbianga tihe na agu apara nga ga dee te, gure nga vovo unga ata tona nga te.

Ono wa vura duhe wo, kura agopai aafu gu berãpai nga kura aregbo kinaho gu para nga ga dee  naima rengba ka gbiatihe na gu nzira nga ga kumba. Gu para dee nga gu naima kodatihe na gu nzira nga ga kumba re rengbe ka sona rogo gu yaro guari bambu para dee yo ku rukumbu yo watadu si rengbe ka ndu ku rukumbu yo. Ka si du nga si ndu ku rukumbu yo, IUDs rengbe ka ka na ba be gu para nga gu naima kodatihe na gu nzira nga ga kumba re ka si zingo baha rukumbu yo ki tona ka sona ni gude ya. Nyasariipa gu unga nga gu naima tona ka sona re rengbe kadu wakina ba fogogude kusayo vuse yo. Gu kekeapai re ape gupai niyangaraha nga: “Gu ndikidi Kristano nabaka bangirini singia si ruaru ka mangasunge na IUD, si naida ni wisigi agu apai du tipaha wenengai ringbisihe kuti gu rugute du rogo Ziazia Kekeapai yo tipa yugo irisa tipa wai du unga ni ziaziaha.”​—Tam. 36:9.

Wa i akusi gu kekeapai re rogo 1979, ya mo bakere sonakumbatayo mangi rogo birĩ inohe yo watadu rogo agu apai yo nga ga banda borose?

Ngbatunga IUDs ue ima kpatafurã awere. Kura ngbatunga IUDs sa nga gu du na tara rogoho akpatafurã Amerika yo rogo gu garã nangia 1988. Kurigure, i atona ka baga gu ngbatunga IUDs nga gu nakusa guhe nga hormone rogo gu garã nangia 2001. Ginipai ani nainihe tipa wai agi aũ rugusa vungu ue re amangasunge?

Gu du na tara rogoho: A wa ani nigumbaha kusayo, IUDs nasaha ni kpakarakpakaraha fu gu nzira nga ga kumba si susi rukumbu dee yo ka ndu ka gbia para dee. Kurigure, tipa gu IUDs tigaha nga gu nakusa tara, si nangera wa tara ni kere gbegberẽhe fu nzira, si naimo nzira aimo kusayo. * Kurapai berewe nga, gu IUDs du na tara rogoho nasa vuru rukumbu yo si du ni nanaga ha.

Gu nakusa guhe nga hormone: Badungu ngbatunga IUDs duho nga gu du na gu hormone rogoho nawira kinagu du rogo agu angua aboro ambiraha ka rugusa vungu. Agu IUDs re nakusa hormone ku rukumbu yo. Tipa kura adee, si nangera wa gu ngbatunga IUDs re naka na para dee ka si kurunga bambuhe yo ya. Rengo ngaha nga, ka para akuranga bambuhe yo ya, si gbianga tihe na gu nzira nga ga kumba te. Gu hormone du rogo gu IUDs re naumbasi vuru rukumbu yo a. * Berewe a, si nasa gu ime he du ngbadimo rukumbu si du ni nanaga ha, rogo gi gene re, si kini ka na gene be gu nzira nga ga kumba nga gu naye barangba dee yo ka si ndunga ku rukumbu yo ya. Gere nga gu kura asangbanapai si aye na ni.

A wa ani nabihe, gu ngbatunga IUDs re dunduko namanga ariapai vuru rukumbu yo. Ono tie, na ka para dee kuru bambuhe yo na ki gbiatihe na gu nzira nga ga kumba? Si ima rengba ka rimo ku rukumbu yo ono ka si aziongo baha yo ya mbiko rukumbu adianga ha wenengai kugume te. Gure rengbe ka sa gupai nga ka gude tonanga ka sona vuse yo ya. Ono tie, ngbatunga gupai nga para ndu ka ‘si aziongo baha ya’ naamanganga dedede te, kina wai si naamanga ti gu kura aregbo a na agu angua boro ambiraha ka rugusa vungu.

Sidu, boro ho rengbe ka pe gupai zanga na kapa nga gu IUDs du na tara watadu hormone rogoho ka si mbunga gene wa gu tooni fu gu para nga ga dee si gbiatihe na gu nzira nga ga kumba te te. Ono wa vura duhe wo, agu agopai nga ga sayanisi nape gupai nga mbiko agu apai ani nafura tipaha kuari re, si ima mbu boro di vuse ho ni amangasunge amanga ni na IUDs.

Agu arogotise nga aKristano nga aguyo naberãpa mangasunge na IUDs rengbe ka sakapai na gu munganga du na wene inohe tipa gu ngbatunga IUD duho rogo gu dagbarago re na ka sakapai a tipa agu aundo si narengbe ka ye na ni gbiati gu kpakarapai si narengbe ka maa diakumba rogoho. Si aidanga agu arogotise re mbu kura aboro watadu munganga ni diberã fuyo tipa gupai si aida i mangihe te. (Rom. 14:12; Gara. 6:4, 5) Gure nga gu diaberã nabi kina yo. Si naida i mangi gayo diaberã wa gu arogotise du na nyemu ka sa ngbarago ti Mbori na ka banda gigiri sangbakpotoseyo barabangiriko.​—Mo ringbisihe na 1 Timoteo 1:18, 19; 2 Timoteo 1:3.