1. Rogo gini kparakpara gene Yekova ayugu tiko fu Moize, na tipagine du gipa re ti ni na nyanyakipaha?

TI KURA regbo sa, Mbori ayugu tiko fu Moize ni taka ko pande pa rimoko gbiati asinoko. Gu bambata asinoko ko apekepaha angia inapai gbiati nunga. (Oni gedi Gate 34:​5-7.) Yekova aima rengba ka pekapa gako ome watadu gako tatamana. Ono tie, kuba gure, Yekova anyakasipa gu gako asino nga gu nayugo gupai nga ko na nyemu ka undo gako amoyambu. (Gate 33:13) Ya mo mo abingo ho ni pa ngbarago nga Mbori apeke pa gi wene asinoko re mbata fu agu akuraha te? Gi kekeapai re nika fura tipa gu sino nga ga nunga, du nga ka inopa gu rungo du boro rogoho na kidu na nyemu ka undo ni.

2, 3. (a) Ginipai nayugo gupai nga yugo nunga kina rogo aboro yo? (b) Tipagine si aida gupai Ziazia Kekeapai apehe tipa nunga ngba ti ni tiro?

² I akusi aboro rogo kpia Mbori yo. Sidu, mbiko Yekova na nunga tiko, nyemu gupai nga kura aboro du wenengai kina rogo aboro yo. Zavura agu aboro ainongo ndikidi Mbori ya, dedede, i nayugo nunga ayugo. (Bam. P. 1:​27) Ani nabi dungu apangbanga rogo Ziazia Kekeapai yo nga ga agu aboro nayugu nunga. Oni tingidinga pa gu pangbanga nga ga agu adee ue naatikango barangba  Soromo riipa gu boro nangia ndikidi na gude. Ho Soromo aasadi yo ni nipeko gupai nga i kati gu gude re ku rogo ru yo ue, nunga gu gude re amangi ndikidi nai. Na si ki sari ri ri ya i fu gu gude re fu gu kura dee re. (1 Aba. 3:​23-​27) Watadu oni tingidinga pa wiri Faro nga gu ri naabatasi fogo Moize. Wa ri avura ino gupai nga gu gude ri abi ru re angia wiri Yudo na si aidanga u bati te, ‘nunga ru amangi ri’ na ri ki diberã ka sonosa ru ni wiiri.​—Gate 2:​5, 6.

³ Tipagine si aida gupai nga ga nunga ngba ti ni tiro? Bambiko Ziazia Kekeapai nangarasa ro nga mo wiriki Yekova. (Ef. 5:​1) Ono tie, wa vura duhe nga i ambakadi rani ani du ni aboro nunga, gaani zangarengba wangia ani awiri Adamu nasarani ani naaberã kina pa tirani. Ti kura aregbo, ani ima rengba ka bihe nga si ni taatapai te ani diberã singia ani nika undo aboro watadu ani nika berã kina pa tirani. Tipa kura aboro, si nga gupai i asovura kindi kutini. Ginipai rengbe ka undoro mo sonosi nyemuse koyo du kura aboro ni na kini yuguhe kindi? Bambatapai nga, mo di regbo ka wisigopa wai Yekova nayugu nunga na wai kura aboro nayuguhe. Uepai nga, mo berẽkurii wai rengbe mo ka wirika ga Mbori kpiapai na wai manga mo ho wo aye na undo.

4. (a) Tipagine Yekova akedi amaraika ti ni ku Sodomo yo? (b) Ginipai gu pangbanga du tipa Roto na awiriko ayugoho furani?

⁴ Badungu akpiapai duho nayugo ga Yekova nunga. Oni berẽnga pa gupai Mbori amangihe fu Roto. Gu ruru kumba re “arungo bakere” gbe be gu wasiwasi mangaapai nangia ga agu aboro naaraka Sodomo yo na Amora yo. Nirengo, Mbori aima diaberã nga si naida agu amangi gbegberẽ apai re kpiki. (2 Pet. 2:​7, 8) Mbori akedi amaraika i batasi Roto. I angarasi ko na gako aborokporo i zubo rogo agu agbata i aandu ka gbarasaha re. “Ono ko aima aima; si du [amaraika] ki zi ko ti beko, ko na diako na awiriko ue nga ade, wa Yekova aini pai fu ko gbe. I ki kusi ko ki mbu ko gii bakporo yo ku zegi yo.” (Bam. P. 19:16) Ya mo gu kpiapai re ayugungo gupai nga Yekova ima inopa agu akpakarapai wenengai gako ruru aboro agbiatiyo na ni ti kura aregbo te?​—Yes. 63:​7-9; Yak. 5:​11; 2 Pet. 2:9.

5. Wai du Fugo Mbori wa gu du rogo 1 Yoane 3:​17, aundo rani ani yugu nunga?

⁵ Anga kina gupai sa Yekova namangihe nga ka yugo nunga te, ono ko ima yugo gu ndupai a si aida gako aboro yugu gu sino re ti ni. Oni berẽnga pa gu ndiko i afuhe fu aYisaraere nibipa zio boro ga kurani roko ku ba gani marã ni ngbaanga. (Oni gedi Gate 22:26, 27.) Gu bafu bape naadunga na nunga ya aima rengba ka zio gu roko nga ga gu boro nadi bape beni, ki mbu ni zanga roko nga gu ka ni dadi kpotoni na ni yuru. Ono tie, Yekova ayugu gupai fu gako aboro nga i mbu ngbatunga gu mangapai adunga na nunga re ya. Si aaida gako aboro du na nunga tiyo. Ya mo gu rugute du rogo gu ndiko re afõnga ngbaduraniyo ani mangipai te? Ka pepai ni sanza, ya mo ani rengbe ka mbu awirinarani rogo zere, he ki duadu berani ani naima rengba ka undoyo na ni?​—Koro. 3:​12; Yak. 2:​15, 16; oni gedi 1 Yoane 3:​17.

6. Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti wai Yekova adu na nunga koyo du aYisaraere ni zavura ho i aingipai ni?

⁶ Nunga ga Yekova aboro nangia aYisaraere aima manga ko zavura ho i aingipai ni. Ani nageda gupai nga: “Yekova nga ga abayo Mbori, ki nikedi pai fu yo be gako asunge, ki niguari ngbatutu ka keda yo, bambiko nunga gako aboro anamanga ko, na nunga gako baraka.” (2 Peka 36:15) Ya mo si aidanga ani du na gu bangisa nunga re koyo du agu aboro ni rengbe ka sa berãyo ti gayo aingapai na Mbori ki idi na yo te? Yekova aidanga gupai nga aboro kpi ti regbo  gu sapangbanga naye mbata yo te. (2 Pet. 3:9) Si naida ani naandu kindi kumbatayo kaa takapande pa gako pangbanga zahe nga ga nunga da kina kuti gu regbo ko nika gbarasa gbegberẽ aboro.

7, 8. Tipagine kura aborokporo aidi ti ni kuti gupai nga Yekova aima yugo nunga koyo du yo ni?

⁷ Badungu apai duho nayugo pa ga Mbori mangaapai nga ga nunga. Oni berẽnga pa gupai namangi fu aborokporo nga ga kumbagude sa garãko adu nga 12 nga guko ani ka yamba ko nga Milan. Gipai re amangi ti regbo vura nga ga angbatunga rogo agu agarã natona rogo 1990. Milan, na tameko, na avunguko, gbiati kura awirina aguari Bosnia yo kaa ndu na tarambiri ku Serbia yo. I aandu tipa bakere dunguratise nga gu si adu nga Milan nika zio bapatiza rogoho. Ono ho i ada ni ti ngbanda ringara, abanzengere akusi agu aborokporo re rogo tarambiri kusayo mbiko ngbatunga yo adu kia; ono ki mbu kura awirina re ambu i ndu. Fuo i zi agu aborokporo re tipa rame ue, gu banyaki naabanda yo ayambu gako barumbatayo rogo radio ki sanako tipa gupai si aida i mangi yo na ni. Gu banyaki re aru kina boro barangba agu aborokporo re, sidu, i dunduko nagi karagapai nga ga gu barumbatayo re ko niya, “Oni di yo kusayo na ki no yo!”

⁸ Wa gu banyaki re aafura fu gako akumba, aboro ue aye fuo agu aborokporo re nga aguyo i aainongo yo ya ki ya fuyo kusende wẽ aDezire Yekova nga ami. I aima gia pa gupai re ngba kura agu awirina naadu rogo gu tarambiri re. Agu aboro ue re aya fu aMilan na tameko i biti ku rogo gayo tarambiri tipa i rimi ku rogo kura ringara re, mbiko abanzengere aangerekanga tipa awaraga nga ga agude te. Agu akumba ue re ape gupai fu avungu agu agude re nga i ga gii rago yo ki gbia yo mbatayo. Milan ainongo singia si naida ko mamu watadu ko kpari tipa gu berãpai re te. Avunguko asanahe ki ya, “Oni nabihe nga i nika mburani ambu ani ndu were gbua?” Ono tie, wa i aandu, si adu wa ka i ya agu abanzengere re aangana yo angana, ono ka i abingo yo ya. Agu avunguagude re agbiatiyo na awiriyo mbatayo gii ngbanda ringara yo. I asusi ku ba bakere dunguratise yo ki idi kuti gupai nga Yekova aima karagapai kuti gayo kparakpee tipa undo. Ani ima ino gupai rogo Ziazia Kekeapai yo nga kura aregbo adu kinaho Yekova aamanganga pai nibasa ni kina ipo tipa ka banda gako amoyambu ya. (Amo. 7:​58-​60) Ono wa vura duhe wo, Milan ape gu bipai ko adu na ni. Ko aya, “Si awiri gupai tigimi bangire nga amaraika aima vurasi bangiri agu abanzengere re na Yekova aima batasa rani.”​—Tam. 97:10.

9. Ginipai Yesu amangihe fu gu ndurumo aboro naapeka ko? (Oni bi gu sura duti tonatonaha.)

⁹ Ani ima rengba ka wirikapai be Yesu. Nunga gu ndurumo aboro ko aagbia yo aima manga ko, bambiko “i arungo, ki nigbandaka, wa kina agu akandoro adu nga na babandara ti ra ya.” Ginipai ko amangihe? ‘Ko atona yugo dungu apai fu yo.’ (Mt. 9:​36; oni gedi Marako 6:​34.) Sinoko adu kia ti ga aFarusi, nga aguyo naadunga na nyemu ka undo kungbo aboro ya. (Mt. 12:​9-​14; 23:4; Yo. 7:​49) Ya mo mo na nyemu ka mbisa agu aboro gomoro amanga yo rogo toro yo wa gu Yesu amangihe?

10, 11. Ya mo si naida ani naayugo nunga rogo apai yo dunduko? Oni sakingo rogoyo.

¹⁰ Gere ayugongo gupai nga si naida ani naayugo nunga rogo apai yo dunduko te. Ga Yekova yugo nunga arẽarẽ rogo agu akpiapai nga ga Ziazia Kekeapai i nipeke paha kuari re. Ono tie, Bakindo Saura aima basasangba ho ko amangi gupai ni ko aaberãha nga nunga du ko aayugoho. Ko abatasi unga Agaga, nga guko nangia vura ga Mbori aboro, na ko abatasi gu rimbasa akandoro naadu ni bawene ra kisusi a. Ni sangbana gupai re, Yekova  aká Saura ti du ko ni bakindo aYisaraere. (1 Sam. 15:​3, 9, 15) Rengo ngaha nga, Yekova nga ruru basapungbanga. Ko rengbe ka ino kpoto aboro yo, na ko du ini gu regbo si aidanga boro yugu nunga ti ni ya. (Kpe 2:17; Yeze. 5:11) Barambeda, ko nika ye na sapangbanga kurii agu aboro dunduko aidanga ka giasangba ko ya. (2 Tesa. 1:​6-​10) Gure angianga regbo fuko ko yugu nunga fu agu aboro ko nika sapangbanga yo ni gbegberẽ aboro te. Kuba gure, pa imoko yo nika ngia gu gene ko nika yugo nunga ngbaha fu ruru aboro, nga aguyo ko nika batasa yo.

¹¹ Si tie ziazia nga, gaani sunge nga ni ka sapangbanga aboro singia i kpi watadu i bati te. Kuba gure, si naida ani mangi agu apai dunduko rengbe ani ka mangaha awere ka undo aboro. Sidu, wai du rengbe ani ka yugo gu nunga rẽarẽ fu akuarani rogo mangimangi apai yo? Oni bingo bete aberãpai.

12. Wai rengbe mo ka yugo gu sino nga ga nunga ho mo amangapai ni na aboro?

¹² Mo naaundo aboro dedede. Yugo boro nunga fu akurani gbiati awirinani aKristano nga gu nyanyakipa pai si aidaha be agu aboro namanga asadatise ka wirika Yesu. (Yo. 13:34, 35; 1 Pet. 3:8) Gu fugo nga nunga, kura rogoyo sa nga “ka rungo kina sa.” Gu boro nayugo nunga naasada ka undo agu aboro narungo, isoke ka undoyo i kuru rogo gu kpakarapai du yo rogoho. Mo naagbata amomu ka mangaha wo! Ni kpiapai, ya mo mo rengbe ka undo boro ni manga mo sunge funi, wa gunga ka ndu ka ngbehe funi nzengu yo?​—Mt. 7:​12.

13. Gini asino nga ga ga Mbori aboro nidu ni yuguyuguhe ho gu gberãngo naye be gu mangapai nga ga ome zegino amanga ni?

¹³ Mo mangisunge fu undo. Gu rungo nga ga agu aboro nambu be agberãngo nafõngbadu dungu aboro yo i yugu nunga. Aboro ima ino ga Yekova aboro ni agu aboro naundo ti ngbatunga agu aregbo re. (1 Pet. 2:​17) Wirina sa ni dee Japan yo araki rogo gu rago bazigizo gbiati bakere sungburosungburo ime aima gberesaha ni kerehe rogo 2011. Ri ape gupai nga ri aima gbia “bakere ngarasaro gbiati wasa” ho ri abi aboro ni i nifu tiyo ka ye rogo kura apapara Japan gbiati kura aringara tipa ka mbakada agu ahe paha agberẽ. Ri akepai ki ya:  “Gipai mi abihe re aundo re mi ini gupai nga Yekova naberãpa rani aberã. Na akuarani aidipase naberãpa rani aberã a. Badungu awirina rogo zegino dunduko nakpara tipa rani.”

14. Wai rengbe mo ka undo aborokaza gbiati sosono aboro?

¹⁴ Mo undo agu aboro nawoka gbiati sosono aboro. Ho ani abi aboro ni i nimbu be sangbana ga Adamu ingapai, nunga yo namanga rani. Ani nangera kumbatayo tipa gu regbo kaza na gbinza nika go kusayo. Sidu, ani nakpara tipa ga Mbori Kindo si ye. Ono wa du rago re, ani namanga gupai rengbe ani ka mangaha ka undo agu aboro nawoka gbiati sosono aboro. Oni bingo gupai bakeapai sa akehe nibipa sosono nako, nga guri naambu be gu kaza nagbarasa berã boro. Rogo kura uru sa, ri agbirisi rago kuti gari roko. Ho ri aasada ni ka girisoho, aboro angoka ngbadimo. Agu agino naye re angia aDezire Yekova ue ni adee nga aguyo nanaaye fuori dedede. Agu awirina re asanahe singia pai ho ka i mangihe ka undo. Gu dee re aya, “Ii, ono kina zee nazio re nga pai kinaho.” Agu awirina re aundo ri ki girisi ri. Fuani, i ki moi wiri fofoi ime furi ri mbirihe na i ki sungu kaa fura. Wiiri aima du na bakere tambuahe tipa gupai i amangihe re. Ko akepai ki ya, “Mi nafu irisa fu agi aDezire Yekova re. I namanga kina agu apai i atungusaha.” Ya mo gamo nunga ko yo du aborokaza ni gbiati sosono aboro nafõngbaduroyo mo mangi agu apai dunduko rengbe mo ka mangaha ka undo yo?​—Frp. 2:​3, 4.

15. Gini nyanyakipa amomu duho gaani sunge tungusapai afuhe?

¹⁵ Mo undo aboro rogo toro yo. Ga aboro akpakarapai gbiati abakabangirise nafõngbadu rani yo tipa ani undoyo rogo toro yo. Gu yangara bawene gene rengbe ani ka manga gupai re ngbaha nga kaa yugopai fuyo tipa Mbori na tipa agu apai gako Kindo nika mangaha fu ngbatunga aboro dunduko. Kura gene berewe nga kaa undoyo i bi gu tatamana duti raka ringbisihe kuti agu arugute nga ga Mbori. (Yes. 48:17, 18) Ya mo mo rengbe ka kiiso gamo sunge tungusapai, nga gu sunge nafu irisa nzunzu fu Yekova na kini yugu gamo nunga fu kura aboro?​—1 Tim. 2:​3, 4.

16. Wai du boro nunga agbia undo?

¹⁶ Wene abainipai tipa berã boro naape gupai nga yugo nunga ima rengba ka mbakada kpotoro, ka sa ro mo du wenengai, na ka saro mo du na wene pagume na aboro. Ho mo aundo agu aboro ni narungo, mo nika du na bakere ngbarago, maabangirise tipa weneapai, na mo abingo tiro nga mo nisaro te na mo adunga a ni gu boro nadia regbo kuti berã gbegberẽ aberã te. Nirengo, yugo mo nunga nika undo ro aundo. (Ef. 4:​31, 32) Agu aKristano nagbata gene ka undo kura aboro naye kadu na wene sangbakpotoseyo, kini ini gupai nga i namangapai ringbisihe kuti agu arugute nga ga Mbori. Du na ngbatunga gu sino re nasa boro nidu ni gu vunguagude nangerafuo awirini, wene badiarogatise, na wene bakure. Agu aboro nayugo nunga, aboro naundo yo aundo ho i aida undo ni.​—Oni gedi Matayo 5:7; Ruka 6:​38.

17. Tipagine si aida ani sonosi nunga ti ni na kini yuguhe?

¹⁷ Si aidanga ani naasonosa nunga mbiko gupai gbe nga ani ima rengba ka gbia undo ti ni te. Si naida nyemu wirika Yekova Mbori nga guko nga Baenge nyemuse na nunga gbiati fu taarimo fuko du ni gu bangua ndupai ani asonosa nunga ti ni. (Snz. 14:31) Ko ima maa wene kpiapai furani. Ani mangingo agu apai dunduko rengbe ani ka mangaha ka wirika ko ni sonosa ani dawedawe nyemuse dagba awirinarani gbiati wene pagume na akuarani ni yugo ani gu sino nga ga nunga.​—Gara. 6:​10; 1 Yo. 4:​16.