1-2. Ginipai kura bakeapai sa apehe, na ginipai ani nika sakapai tipaha rogo gi kekeapai re?

AREME, amirioni aboro naya i ima ida kuti Yesu, ono i apekanga fuo agu apai ko ayuguhe te. (2 Tim. 4:3, 4) Gu kura bakeapai sa aya: “Ka i niya kura boro ho areme dagbarani wa Yesu, nga guni napeka apai wa gu Yesu apekehe. . . , ya mo ka ani ká gu boro re areme kina wai aboro aká Yesu agarã ue kutu kusayo? . . . Karagapai nga ii, ka ani ká gu boro re aká.”

² Badungu aboro rogo bambata sa kama agarã aima gia agu apai Yesu aayugoho, na ki bi ko ko nimangi iiriwoapai, ono i aima ká kadu na idapase kutiko. Tipagine? Rogo gu kekeapai naadu mbata fu gere, ani asakipai tipa nduapai biama nibipa ndu gupai aboro akoto ti ni mbiko agu apai Yesu agumbaha na ki mangihe. Ani furanga tipa kura nduapai berewe biama. Wa ani nikaa fura tipaha, ani nika bi ndu gupai aboro aidanga ti ni areme na apefuo Yesu ya, na wai rengbe ani ka ne kota ki zanga mbu iriso Yekova.

3. Ginipai Yesu amangihe nga gu naasa kura aboro i ká ko?

³ Ho Yesu adu ni auru kpotosende, ko anaadia regbo na ngbatunga aboro dunduko. Ko ari riahe na kumukokumuko aboro gbiati agu aboro naanidu na ome tiyo, ono tie, ko adi bakere gako regbo a na rungorungo aboro gbiati agu aboro gene anaadunga beyo ya. Kurigure, ko anaayugo nunga koyo du agu aboro ni badungu aboro anaayamba yo nga aboro ingapai. Kura aboro rukö aima ká Yesu mbiko gupai ko anaamangaha re. I asana gako abawiriki nga: “Tipagine oni nari riahe ti ni ki nimbiri he na abarogo marã ngbeti na aboro ingapai?” Yesu akaragapai kuti gipai re ki ya: “Agu aboro du zezeredi zingo munganga amanga nga yo te; kina agu yo du na kaza. Mi aye nga ka yamba ruru aboro te, ono kina aboro ingapai i sa gayo berã.”—Rk. 5:29-32.

4. Ringbisihe kuti gu nebi nangia Yesaya, ginipai si aaida aYudo inihe tipa Masiya?

 ⁴ Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha? Bakuru kusayo mbata fu Masiya ye, gu nebi nangia Yesaya afura tipa ko ki ya ko nika ngia gu boro zegino nikaa idanga na ni ya. Gu sangbanebi ko agumbaha kumbatayo re aya: “I apayasi ko, aboro ki gindiga ko a . . . i apayasi ko wa gu boro i nioko kpakpuse ti ni, ka ani aberã nga pa pa ko ya.” (Yes. 53:3) Gu sangbanebi re ape gupai nga “aboro” nika gindigo Masiya, sidu, si aaida agu aYudo naadu rogo bambata sa kama agarã ini gupai nga aboro nika ká Yesu aká.

5. Wai du badungu aboro areme abi apefuo Yesu?

⁵ Ya mo ani nabi kina gu bangisapai re areme? Ii. Badungu abarumbatayo rogo pambori na ngbarago ho agu aboro aye ni ku rogo gayo pambori du nga abaworimo, kumukokumuko aboro, gbiati agu aboro zegino abiyo nga i nga airatatamana. I nambu agi aboro re i du rogo gayo apambori ka si vura du vurũ nga agi aboro re namanga agu apai Yekova asogaha. Ono agi abarumbatayo rogo pambori re nabi ga Yekova zaaza amoyambu nga aguyo du ni gigiri yo na payo kusende, mbiko gupai nga badungu aboro rogo zegino abingo yo na nyanyakipa yo te. A wa Pauro agumbaha, Mbori asia agu aboro i ‘apayasi’ payo. (1 Kor. 1:26-29) Ono tie, ga Yekova ruru amoyambu dunduko nyakipa yo bangiriko.

6. Waigu rengbe ani ka wirika ga Yesu bipai, a wa i nafura tipaha rogo Matayo 11:25, 26?

⁶ Waigu rengbe ani ka ne gupai nga ga kota? (Oni gedi Matayo 11:25, 26.) Ka mo mbunga gu bipai du zegino na ni tipa ga Mbori aboro si du na maapai kuriro ya. Mo rugutiro na gupai nga, Yekova namangasunge sa na kina aboro umbasitise i mangi gupai ko akpinyemuhe. (Tam. 138:6) Na mo berẽpa gu badungu apai ko namangihe ni mangako sunge na agu aboro zegino abiyo nga i nga aira tatamana te watadu i na bakere inohe te.

7. Tipagine Yesu ayambu aFarusi ti ni nga airabiriki, na ginipai i amangihe?

⁷ Yesu adu na wingbaduse ki bisira agu abarumbatayo rogo pambori naadu ti rago ko, bambiko i aayugongo pai fu aboro tipa i irisi Yekova ngba ruru gene te. Ni kpiapai, ko ayugu gupai nga aFarusi angia airabiriki, bambiko i anaamaa berãyo gbe tipa wai i aazunda abeyo kisusi wai i aamaaberã yo tipa wai ka ngerafuo avunguyo. (Mt. 15:1-11) Si ima rengba kadu nga ngba ga Yesu abawiriki aima zera be agu afugo ko agumbaha. Sidu, i asanako ki ya: ‘Mo ini si ni gberẽ ti aFarusi ho i nigi gu pai ni re?’ Yesu akaragapai ki ya: “Gu rũrũ he dunduko Buba du ngbangbaturũ yo arũ nga ya, i amófa ha amofa. Oni he yo ahe; i nga angbembatayo fu aboro ni airavurari. Ka iravurari ngbe mbata yo fu kura iravurari, i tiwi atiwa ku due yo ue.” (Mt. 15:12-14) Wa si avura du nga abarumbatayo rogo pambori adu na zinga na Yesu mbiko agu apai ko agumbaha, ko aambunga gumba rengo te.

8. Waigu Yesu ayugu gupai nga, anga agu aida nga ga apambori dunduko Mbori aida na ni te?

⁸ Yesu ayugu gupai a nga, kura ayugopai nga ga pambori angia ziree. Ko aagumbanga gupai nga agu aida dunduko nga ga apambori Mbori aida na ni te. Kuba gure, ko afura tipa badungu aboro nga aguyo nika du ngba gu bakiki gene nandu koyo du kpio ni, na tipa gu umba aboro nika du ngba gu gene du ni fitikiri he nga gu nandu koyo du unga ni. (Mt. 7:13, 14) Ko ape gupai ziazia a nga kura aboro kinaho nika ya i nairiso Mbori, ono ka i adunga ni agu aboro nairiso ko nzunzu ya. Ko afu gu zahe nga: “Oni bánda tironi be airazire anebi, naye fuo roni na kpoto akandoro, ono kpotoyo yo du wa awaru nari ngbara. Oni aína yo ti zuzuyo.”—Mt. 7:15-20.

9. Gini bete ayugopai nga ga ziree pambori Yesu akusihe ku yangura?

⁹ Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha? Sangbanebi nga ga Ziazia Kekeapai ape gupai  kumbatayo nga, nyemu ga Yekova bambu nika rika Masiya arika. (Tam. 69:9; Yo. 2:14-17) Gu kakaka nyemuse re afõngbadu Yesu yo ko kusi gu ziree ayugopai gbiati mangaapai nga ga apambori ku yangura. Ni kpiapai, aFarusi aidi kuti gupai nga mbisimo akpingo te—naida ka ya gu boro kpi nandu kindi kumbatayo kaa raka tingbafuo kpio ni. Yesu tigako ayugu gupai nga, kpikpi aboro nara ara—naida ka ya i arakanga berewe te. (Yo. 11:11) ASadoke aaidanga kuti zingabekpio te; ono Yesu azingisi Razaro nangia bakureako be kpio. (Yo. 11:43, 44; Amo. 23:8) AFarusi aayugo gupai nga, gu ome i abingo ho abi ya watadu Mbori naringbisa agu apai dunduko nika manga furani, watadu agu ani nika mangaha; ono Yesu ayugu gupai nga, aboro rengbe ka sia singia i naida ka irisombori watadu i aidanga ka irisoko te.—Mt. 11:28.

10. Tipagine badungu aboro aidanga na ani ti ni areme mbiko gaani ayugopai ya?

¹⁰ Ya mo ani nabi kina gu bangisapai re areme? Ii. Badungu aboro aidanga na ani te, bambiko gupai nga ani namangasunge na Ziazia Kekeapai ka yugo gupai fu aboro nga kura abipai nga ga apambori nga ziree. Abarumbatayo rogo pambori nayugo gupai fu apefuo yo nga Mbori nambusa gbegberẽ aboro rogo we. I namangasunge na gu ziree ayugopai re tipa kadu na maapai kurii aboro. Wa du ani ni ga Yekova amoyambu, kini irisi gu Mbori nga boro nyemuse, ani naundo aboro i rugutiyo na gupai nga gi yugopai re nga ziree. Abarumbatayo rogo pambori nayugo gupai a nga mbisimo akpingo te. Ka si nidu nga gi yugopai re nga rengo, boro ho ka si ni idi i zingisi ni be kpio te. Ani nayugo gupai nga gi yugopai re vuru Ziazia Kekeapai yo te. Na wa vura duhe nga badungu apambori nayugo gupai nga agu apai dunduko ani amangaha, Mbori watadu gu ome ani abingo ho ya naringbisaha kumbatayo mbata fu ani mangihe, ani nayugo gupai nga boro na ranirii na ni ima rengba ka sia ka iriso Mbori. Ginipai abarumbatayo rogo pambori naamangaha ho ani ninaayugo yo ni ni aziree abayugupai? Dedede, i nidu na bakere zinga!

11. Ringbisihe kuti agu afugo Yesu du rogo Yoane 8:45-47, ginipai Mbori aidaha be gako aboro?

¹¹ Waigu rengbe ani ka zanga kota? Ka si du nga ani ima kpinyemu rengo, ani du wa ka ani di afugo Mbori kugume. (Oni gedi Yoane 8:45-47.) Ani nanye anye tigaani rogo rengo yo,  ani wa Satana Bakitingbanga nga guko naanyenga rogo rengo yo ya te. Ani amanganga gupai andunga sa na gupai ani naidi kutini ya te. (Yo. 8:44) Mbori naida gupai nga gako aboro “né gu pai ane nga gbegberẽpai” na ki ‘zí tiyo kuti gu pai ngba angba,’ wakina gu Yesu amangihe.—Rom. 12:9; Eb. 1:9.

12. Tipagine badungu aYudo aká Yesu ti ni mbiko gu gene i aimiko ngbaha?

¹² Gini kura mbia kota naadu ho fu aYudo ti rago Yesu? Pauro aya: “Ani natungusa pa Kristo ni wagiwagi ko, si nga ũkota fu aYudo.” (1 Kor. 1:23) Tipagine badungu aYudo aká Yesu ti ni mbiko gupai nga i ahasi ko rii ngbunduru ngua-rungosi? Tipa yo tigayo, pa kpi Yesu rii ngbunduru ngua-rungosi asako ko naangera wa bamangi gbegberẽ apai na ni boro ingapai, angianga ni Masiya ya.—Pa Rug. 21:22, 23.

13. Agu aboro naaká Yesu aaidanga ka ida kuti ginipai te?

¹³ Agu aboro naadu dagba aYudo yo nakoto mbiko Yesu aaruganga tiyo na gupai nga ko angia boro wenesa, ni gu boro i akitingbanga ni ni ziree, na ni gu boro i amangi ni gbegberẽ te. Agu aboro naasarangbanga Yesu aaberãnga pa ruru sarangbanga te. Agu abasapungbanga naadu rogo ga aYudo Bakere Bambu-gumba ngbanga, akoditiyo sa ni ipo ki saringbanga Yesu na i aapekanga fuo agu andiko du tipa sarangbanga te. (Rk. 22:54; Yo. 18:24) Abasapungbanga aamanganga pai ni ruruhe ho i agi agu akitangbangase ni gbiati agopai i aye na ni kuti Yesu te. Na i aˈasadi a ka ‘gbata apai ni ziree kuti Yesu ka imo ko.’ Ho i aadunga ni na diabese rogo gipai re ya, gbiamotumo aˈasadi ka sa Yesu ko pe gupai du ni irairaha tipa i zi ko mbiko ho. Gipai re aadunga ringbisihe kuti ndiko te. (Mt. 26:59; Mk. 14:55-64) Tingbafuo Yesu zingi be kpio, gu iraira abasapungbanga re afu “bakere marã” fu agu abanzengere nangia ga Roma yo nga aguyo naabanda murö, tipa gupai nga i gbandaka ziree pangbanga tipa ka sakapai tipa ndu gupai murö adu ti ni ni kungboho.—Mt. 28:11-15.

14. Ginipai Ziazia Kekeapai agumba paha kumbatayo nibipa kpio Masiya?

¹⁴ Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha? Wa vura duhe nga badungu aYudo ti rago Yesu aaberãnga gupai nga si nika ida Masiya kpi te, oni bingo gupai i apehe kumbatayo ni sangbanebi  rogo Ziazia Kekeapai: “Ko azogo mbisimoko fu kpio, i agedi ko na atiandika; ono ko aaka gu ingaapai nga ga dungu yo, ki nikpari tipa atiandika.” (Yes. 53:12) Sidu, ho i akitingbanga Yesu ni ki ya ko amangi gupai naadu ni ba gbegberẽhe na i ki imiko, gure aadunga ni wene ndupai tipa aYudo ká ko te.

15. Gini akitangbangase kuti aDezire Yekova sa gupai nga gu kura aboro koto?

¹⁵ Ya mo ani nabi kina gu bangisapai re areme? Ii! I akitingbanga Yesu ni ziree na ki ya ko amangi ba gbegberẽpai, na areme, kina gu bangisapai re aboro amanga aDezire Yekova na ni. Oni bingo bete akpiapai. Amerika yo, bangbanda agu agarã nangia 1930 na 1950, i aima gumba badungu angbanga tipa ka nyakasapai ku bara gaani ranirii yo nga ga irisombori. Kura abasapungbanga aasoga rani asoga ziazia. Rogo gu rago nga Quebec, du Canada yo, abarumbatayo rogo pambori gbiati airangbii amangisunge kube kube tipa ka rugusa gaani sunge. I amoi dungu abatungusipai ku bambukiso yo mbiko gupai gbua nga i afura fu kura aboro tipa ga Mbori Kindo. Germani yo, gu zogarago nangia ga aNazi aimi badungu paranga awirina. Na vuru agu agarã susi bambeda kusayo, badungu awirinarani Russia yo i nasaringbanga yo ki ya i nga amangi gbegberẽpai, na i ki ba yo ku bambukiso yo mbiko gupai nga i nafura tipa Ziazia Kekeapai, nga gupai airangbii aya si nga “gu sunge nga ga kere aboro.” Zavura i ima rugusapa mangasunge na gu Baibiri nga New World Translation of the Holy Scriptures nga gu du rogo pa aboro Russia, na ki pe gupai nga si na kerekere apai rogoho mbiko gupai nga si namangasunge na gu rimo nga Yekova.

16. A wa i nayuguhe rogo 1 Yoane 4:1, tipagine si aidanga ani mbu gu ziree apangbanga du tipa ga Yekova aboro ti ni si nangi rani ya?

¹⁶ Waigu rengbe ani ka ne gupai nga ga kota? Si naida ani ini agu arengo duho tipa pai. Ti regbo gu ga Yesu tungusapai naadu rii bagangara yo, ko afu zahe fu agu aboro naadegatuyo fuko ki ya aboro nika ‘gumba dungu apai kuti rimoyo ni wia.’ (Mt. 5:11) Mburu agi aziree re nga Satana. Ko namangasunge na asogorani tipa i gbandaka kerekere aziree ti rimorani nga akpinyemu rengo. (Yugo. 12:9, 10) Si naida ani ká agu aziree asogorani agumbaha. Si aidanga ani mbu ngbatunga agu aziree re si gundesi rani watadu si rungburasi gaani idapase te.—Oni gedi 1 Yoane 4:1.

17. Ngba gini gene agu apai namangi mbata fu kpio Yesu arengbe ka sa kura aboro i koto?

¹⁷ Ngbutuko mbata fu Yesu kpi, boro sa dagba gu gako amokedi yo naadu bawe na ue abagi ko. Gu kura ga Yesu mokedi ati kango ko bara biata, na gu kura yangara gako amokedi dunduko ki mbu ko rogo gu nyemu naadu mbata fu kpioko. (Mt. 26:14-16, 47, 56, 75) Gipai re aairiwongo ti Yesu te. Ko aima pe gupai kumbatayo nga gipai re nika manga amanga. (Yo. 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) Ho agu apai re amangi ni, kura aboro aima rengba ka diaberã nga i aidanga kadu ni ga Yesu abawiriki te, i aima rengba ka ya, ‘Ka si du nga wo du ga Yesu amokedi amangapai, mi aidanga kadu ni boro sa dagbayo te!’

18. Agu apai namangi ngbutuko mbata fu Yesu kpi adigisi gini asangbanebi?

¹⁸ Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha? Akama agarã kusayo mbata fu Yesu ye ku auru kpotosende, Yekova ayugu gupai rogo Fugoko yo nga i nika baga Masiya tipa asekere Feda 30. (Zek. 11:12, 13) Si adu nga gu boro nika baga Yesu re, ni nika du ni boro sa dagba mbembedi abakureako yo. (Tam. 41:9) Gu nebi nangia Zekaraya akepai a nga: “Mo tá babanda akandoro, akandoro gbándaka.” (Zek. 13:7) Agu aboro naadu na wene ngbaduyo yo aarengbanga ka mbu Yesu mbiko agi apai re te. Gayo idapase adu ni nyakasi nyakasihe ho i abi agi asangbanebi re ni si nadigisi tihe kuti Yesu.

19. Ginipai agu aboro du na wene ngbaduyo yo narugutiyo na ni?

 ¹⁹ Ya mo ani nabi kina gu bangisapai re areme? Ii. Ti gi gaani regbo re, bete agu aDezire Yekova aboro naima ino yo gbe, ima mbu rengo, ki da ni abasamungu kuti ndikidi pambori, na ki asadi ka nyaga kura aboro kusayo ti rengo. I ima gbandaka gbegberẽ apai, agu apangbanga angianga rengo ya, gbiati aziree tipa aDezire Yekova rogo awaraga pangbanga, rogo radio, rogo terevizioni na rogo Internet. Ono agu aboro du na wene ngbaduyo yo akotanga mbiko agi apai re te. Kuba gure, i ima rugatiyo na gupai nga, Ziazia Kekeapai aima pe gupai kumbatayo nga, ngbatunga agu apai re nika manga amanga.—Mt. 24:24; 2 Pet. 2:18-22.

20. Waigu rengbe ani ka ne gupai nga ga kota mbiko agu aboro mbu rengo? (2 Timoteo 4:4, 5)

²⁰ Waigu rengbe ani ka ne kota? Si naida ani banda gaani idapase ni nyanyakihe ni wisigo ani pai dedede, ni manga ani kparakpee zanga piriga, na ni manga ani gu sunge Yekova nafuhe furani ani mangihe. (Oni gedi 2 Timoteo 4:4, 5.) Ka ani du na idapase, ani agundenga ho ani agia gbegberẽ apangbanga ni tipa aDezire Yekova te. (Yes. 28:16) Gaani nyemuse tipa Yekova, tipa Fugoko, na tipa awirinarani nika undo rani ani zanga kota mbiko agu aboro mbu rengo.

21. Wa vura duhe nga badungu aboro naká gaani pangbanga areme, ginipai rengbe ani kadu na kido tipaha?

²¹ Rogo bambata sa kama agarã, badungu aboro naakoto na i ki mbu Yesu. Ono wa si avura du wo, badungu aguyo aima dia ko kugume. Na boro sa dagba agu aboro re angia boro sa dagba ga aYudo aboro rondo yo, na zavura “bakere rimbasa aboromotumo.” (Amo. 6:7; Mt. 27:57-60; Mk. 15:43) Wakina gure areme, amirioni aboro akotanga te. Tipagine? Bambiko i ima ino gu rengo du rogo Fugo Mbori yo na ki ima kpinyemuhe. Fugo Mbori naya: “Bakere zereda du fu agu yo nakpi nyemu ga rugute; he adu nga ho sa ka kotosi yo te.”—Tam. 119:165.