Oni Ini Gipai Re?
Ya mo aboro ti agu aregbo i aakeka Ziazia Kekeapai ti ni amangisunge na badumo tipa ka me akurungba?
Badumo
BADUNGU aboro ima ino gupai nga agarã kusayo, aboro Ezipeta yo anaakepai gbe rii gu kpewaraga i anaambakadaha rogo badumo yo. AGiriki gbiati ARomo anaakepai ake rii gu kpewaraga i anaambakadaha rogo badumo yo. * Ono badungu aboro ainongo gupai nga i anaamangasunge amanga a na badumo tipa kaa mbakada akurungba te.
I abi akpia akurungba ue i ambakadihe rogo badumo yo rogo murö Ezipeta yo
Agarã naima susa 2,500 kusayo, gu nebi nangia Yesaya akepai nga agu aboro naadu “mbiti agu adi du Etiopia yo” akedi “abamokedi bangiri Nire, rogo akurungba ri aime mbakadi yo ho ni badumo.” Kusa, gu nebi nangia Yeremaya agumba gupai kumbatayo nga, aMadaio na aParaso nika zio gu gbata nga ga Babera na i ki zo agu “akurungba nga ga badumo” nga ga Babera tipa gupai nga ka i zubongo ya.—Yes. 18:1, 2; Yere. 51:32, NW.
Ziazia Kekeapai aye be ga Mbori toro, sidu, si airiwongo ti awisigi Ziazia Kekeapai te nga agu aboro nageteka kuruahe sende yo, nayugo gupai nga i aima mangasunge na badumo nirengo tipa ka mbakada akurungba ti agu aregbo i aakeka Ziazia Kekeapai ti ni. (2 Tim. 3:16) Gini apai i nabihe? Agu aboro nageteka kuruahe sende yo ima bi futufutu agopai nga gu nayugo gupai nga i anaambakada akurungba ambakada rogo badumo yo Ezipeta yo.
WAI DU I ANAAMBAKADA AKURUNGBA ROGO BADUMO YO?
Ti agu amurö du Ezipeta yo, keke asura kina ti ni nga gu nayugo pa wai aboro anaadungura badumo na kini mbakadi akurungba rogoho. Akumba anaade katakpa badumo, kini dunguraha ku rogo ba sa na kini voho kuti akuraha nyanyaki. Katakpa badumo na atukpuhe biata. Sidu, ho i avo akatakpa badumo ni ku rogo ba sa nyanyaki, si naye kadu ni ba nyanyakihe. Ringbisihe kuti gu buku nga A Companion to Ancient Egypt, bagizo agu akurungba i anaambakadaha rogo badumo yo aima rengba ka susa dagbandue 55 (ametere 17), pa vuroho sa anaadia akapi 10 watadu 12.
Keke asura Ezipeta yo nga gu nayugopa wai i anaambakada akurungba rogo badumo yo
TIPAGINE ABAMBAKADI AKURUNGBA ANAAMANGASUNGE TI NI NA BADUMO?
Ezipeta yo, badungu abadumo anaasona gbe rogo agu angbongbo rago gu di nga Nire anaafu rogoho. Kurigure, si anidu taata ka mbakada akurungba rogo badumo yo. Zavura ti gu regbo aboro atona ka mangasunge na ngua tipa kaa mbakada bakindigi akurungba, abaziatĩo gbiati amangi anya aandu kindi kumbatayo kaa mangasunge na gu rukutu akurungba i ambakadaha rogo badumo yo.
Tipa gbanga regbo, aboro aandu kindi kumbatayo kaa mangasunge na agu akurungba i ambakadaha rogo badumo yo. Gu bake abuku ni Giriki rimoko angia Plutarch, naraki ti regbo amokedi agumba gupai nga, kura aboro aandu kindi kumbatayo kaa mangasunge na agu akurungba i ambakadaha rogo badumo yo ti gu regbo re.
^ ekeb. 3 Badumo nasona gbe rogo agu aba du na dogoro watadu agu aba ime afunga rogoho na bakere ome ya. Bagizo badumo rengbe kadu kuari yo wa dagbandue 16 (ametere 5), na bagizo katakpaha rengbe kadu nga bebere dagbandue sa.
