1. Gini ngarasaro Yekova afuhe furani?

BANGABANGA nyemuse na nyanyakipaha fu Yekova. (Osea 6:6) Ko naida ani bihe na nyanyakipaha a. Vurube gu nebi nangia Mika, gaani Mbori nazungodi rani nga ani “kpi nyemu weneringise” watadu bangabanga nyemuse. (Mika 6:8) Ono mbata fu ani kpinyemuhe, si naida ani ini guhe nga bangabanga nyemuse.

2. Waigu boro ayugo bangabanga nyemuse?

² Waigu boro ayugo bangabanga nyemuse? Gu fugo nga “weneringise” watadu bangabanga nyemuse i mangisunge na ni wa bara 230 rogo gu Baibiri nga New World Translation of the Holy Scriptures. Ginihe ngaha? Ka boro du na bangabanga nyemuse tini, ni nakpinyemu kura boro ni bakerehe gbe si ki sa gupai nga ni naakpinyemu ni kindi, ki nye niruru ni funi na ki kakutini. I namangasunge na ni dedede nibipa gu nyemuse du Mbori na ni tipa aboro, ono i ima rengba ka mangasunge na ni a tipa gu nyemuse aboro ayugoho dagbayo. Yekova nga bawene kpiapai kisusi rogo yugo ngbatunga gi nyemuse re. Rogo gi kekeapai re, ani nika sakapai tipa wai Yekova ayugo bangabanga nyemuse fu aboro. Rogo gu kekeapai ngbefuo gere, ani nika sakapai tipa wai rengbe ani ka wirika Yekova niyugo ani bangabanga nyemuse fu akuarani wangia ani ga Mbori amoyambu.

3. Ginipai Yekova agumbaha fu Moize tipa tiko?

³ Ngbutuko fuo aYisaraere kuru Ezipeta yo, Yekova apepai fu Moize tipa rimo Ko na asinoko. Ko aya: “Yekova, Yekova, nga Mbori du adu na nunga aboro na undahe ti ko, du ni bayee ko tipa zinga, ki du na inapai kpaima na rengo, naka kuti inapai tipa aboro ni dungu akutu yo, navu aboro ti irairapai na ti samungu na ti ingapai.” (Gate 34:6, 7) Na gi wene afugo  re, Yekova agumba gupai fu Moize nadu na nyanyakipaha tipa gako bangabanga nyemuse. Ginipai du ngaha?

4-5. (a) Waigu Yekova asakipai tipa tiko? (b) Gini asanahe ani ka makiapai tipaha?

⁴ Yekova asaki patiko angianga wa gu boro gbua du na weneringise nga ga nyemuse watadu bangabanga nyemuse ya, ono wa gu boro hii be “weneringise kpaima.” I fura wo tipa Yekova bara dunguhe rogo Ziazia Kekeapai yo. (Geda 14:18; Nem. 9:17; Tam. 86:15; 103:8; Yoe. 2:13; Yona 4:2) Rogo agu aba dunduko i nafura tipaha rogoho, si nayugo kina pa Yekova sa, angianga pa ai boro ya. Si rẽarẽ tie nga Yekova nasakapa tiko dedede ngba gi gene re rogo Ziazia Kekeapai yo. Zanga kapa, bangabanga nyemuse na nyanyakipaha fuko. * Si du nga ndu gupai Bakindo Davide aya ti ni wẽ: “Ako Yekova, ga weneringise nada ku angbangbaturũ yo . . . Ako Mbori, na kii pa ga weneringise! Si du awiri aboro nagbu ti ni ku tii kirima puporo.” (Tam. 36:5, 7) Ya mo ga Mbori bangabanga nyemuse na nyanyakipaha furani wa gu si adu fu Davide?

⁵ Tipa ka kiiso gaani giarogopai yo tipa bangabanga nyemuse, ani makianga pai tipa asanahe ue: Ada Yekova ayugo bangabanga nyemuse fuyo? Na waigu rengbe ani ka gbia undo ti ga Yekova mangaapai nga ga bangabanga nyemuse?

6. Ada Yekova ayugo bangabanga nyemuse fuyo?

⁶ Ada Yekova ayugo bangabanga nyemuse fuyo? Ziazia Kekeapai nape gupai nga ani ima rengba ka kpinyemu dungu apai, wa gu nga “sunge ati,” “imekakue na nzeme,” “rugapai,” “inahe,” gbiati “tatamana”—gure nga gu bete he gbua ka ani gedi he. (2 Peka 26:10; Snz. 12:1; 21:17; 29:3) Ono i ayugongo bangabanga nyemuse fu ahe te; i nayugoho sa fu kina aboro. Ono Yekova ayugongo bangabanga nyemuse fu ai boro te. Ko nayugoho fu agu aboro du na mbembedi pagume na ko. Gaani Mbori ni ruruko fu abakureako. Ko na bawene ringbisapai beko tipa yo kumbatayo, na ko ambunga kpinyemu yo te.

7. Waigu Yekova nayugu nyemuse fu aboro dunduko?

⁷ Yekova ima yugo nyemuse fu aboro dunduko. Yesu aya fu gu kumba rimoko angia Nikodemo wẽ: “Mbori akpi nyemu aboro akpi zegino dũ, wa ko afu bangisa Wiriko, ya gu ni ka idi pa ko ni kpi nga te, ono nyenye unga du adu be ni.”—Yo. 3:1, 16; Mt. 5:44, 45.

8-9. (a) Tipagine Yekova ayugo bangabanga nyemuse ti ni furani? (b) Ginipai ani nika wisigopai tipaha fuo gere?

⁸ A wa i nifura tipaha mbata kusayo, Yekova  nayugo gako bangabanga nyemuse sa fu kina agu aboro du na mbembedi pagume na ko—nga gako amoyambu. Ani rengbe ka bi gipai re ti gupai Bakindo Davide gbiati gu nebi nangia Daniere agumbaha. Ni kpiapai, Davide aya: ‘Mo dógodi na ga weneringise [watadu bangabanga nyemuse] gbe fu agu yo ini ro.’ ‘Ga Yekova weneringise [watadu bangabanga nyemuse] du fu agu yo nagunde ti ko mbata rago nikaenga nye anye kindi.’ Na Daniere aya: ‘Ako Gbia, nga gu bakere Mbori, nga gu ko naka kuti pa zungahe na inapai fu agu yo nakpi nyemu ko nika kuti sangbako.’ (Tam. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Ringbisihe kuti agi apai ga Mbori toro adu kugiipa kehe re, Yekova nayugo bangabanga nyemuse fu gako amoyambu bambiko i ini ko, i nagunde tiko, i nakpinyemu ko na i naka kuti gako arugute. Yekova nayugo gako bangabanga nyemuse sa fu kina agu aboro nairisoko ngba ruru gene.

⁹ Mbata fu ani tona iriso Yekova, ani aima gbia gu nyemuse nga gu Mbori ayugoho fu ngbatunga aboro dunduko. (Tam. 104:14) Ono tie, wangia ani airisiko, ani nagbia undo agbia a ti gako bangabanga nyemuse. Nirengo, Yekova nakido gako amoyambu nga: “Gi weneringise [watadu bangabanga nyemuse] agúari nga ti ro te.” (Yes. 54:10) Nirengo, a wa Davide aini gipai re nitiko nga, “Yekova kpara gu ni mangi sino Mbori tipa ko.” (Tam. 4:3) Ginipai si aida gipai re sa rani ani idi ka mangaha? Bake papara Atambuahe aya: “Agu yo du na tatamana ti yo, i agía agi apai re, ki makia pa ga Yekova weneringise [watadu bangabanga nyemuse].” (Tam. 107:43) Gi wene arugute re naye be Yekova. Sidu, ani nika sakapai awere tipa agene biata nga gu Yekova ayugo gako bangabanga nyemuse ngbaha na wai si aundo rani ho ko ayugo bangabanga nyemuse ni furani.

10. Waigu ani agbia undo ti ino gupai nga ga Mbori bangabanga nyemuse nyeanye kindi? (Atambuahe 31:7)

¹⁰ Ga Mbori bangabanga nyemuse nyeanye kindi. I fura tipa nyanyakipa papara gu sino nga bangabanga nyemuse re bara 26 rogo Atambuahe 136. Rogo tonatona gu veresi re, ani nageda gupai yo nga: “Ako oni fú atambuahe fu Yekova, bambiko ko ni wene ko, bambiko gako weneringise nye anye kindi.”  (Tam. 136:1) Rogo agu averesi yo dunduko tona ti 2 kuti 26, ani nageda agu afugo yo nga “bambiko gako weneringise nye anye kindi.” A wa ani nikaa geda agi averesi nga ga Atambuahe re, kina ngbarani nika zera ka bi gu dungu agene Yekova ayugo gako bangabanga nyemuse ngbaha zanga pirigo ti ni. Agu afugo i nadogodi he nga “bambiko gako weneringise nye anye kindi” watadu bangabanga nyemuse re, nakido rani na gupai nga ga Mbori nyemuse tipa gako aboro aˈarianga tihe te. Si nipa ngarasaro ka ino gupai nga Yekova ambunga kpinyemu gako amoyambu niipo te! Kuba gure, ho ko atona yugo nyemuse ni fu gu boro nairisoko, ko ambunga ni te, gbe ti regbo fudifudiapai. Wai ani agbia undo: Pa ino ani gupai nga Yekova naka kuti rani nafu ngbarago furani na ki fu gu ome furani ani aidaha tipa ka hi gaani fudifudiapai na kaa ndu kindi ngba gu gene nga ga unga.—Oni gedi Atambuahe 31:7.

11. Ringbisihe kuti Atambuahe 86:5, ginipai nafõngbadu Yekova yo ko mbupai fu aboro?

¹¹ Ga Mbori bangabanga nyemuse nafõ ngbaduko yo ko mbupai. Ho Yekova abi boro ingapai ni nga gu ni namanga saberã, na ni ki mbu gaani gbegberẽ mangapai, bangabanga nyemuse nafõ ngbaduko yo Ko mbupai. Gu bake papara Atambuahe nangia Davide agumba gupai tipa Yekova nga: “Ko amanga nga rani kuti gaani ingaapai te, ki fu mosoro fu rani rengbe na gaani irairapai te.” (Tam. 103:8-11) Davide aima inopa gu bakere gberãrago rengbe mo kadu na ni ho ka sangbakpotoroyo aafuda ro ni. Ono ko aima ino gupai a nga Yekova du “zaaza tipa vu aboro.” Ginipai nafõ ngbadu Yekova yo tipa ko naavu aboro? Karagapai gu du ni kekehe rogo Atambuahe 86:5. (Oni gedihe.) Nirengo, a wa Davide apehe rogo kparakpee, Yekova nambupai bambiko ko na bangabanga nyemuse fu agu aboro dunduko nasanahe tipaha.

12-13. Ka ani du na bakere gberãrago tipa agu aingahe ani amangihe kusayo, ginipai nika undo rani?

¹² Ho ani amanga ingapai ni, si rẽarẽ, na zavura kidu ni wenepai, ka ani du na gberãrago tipa gupai ani namangihe. Gipai re rengbe ka undo rani ani sanahe tipa mbupai na ki mangi ariapai tipa gaani aingahe. Ono tie, ome gberãrago ima fu rii kura ga Mbori amoyambu tipa agu aingahe i amangihe kusayo. I naberã gupai kindi nga ka Yekova mbunga pai fuyo  te, ka si vura du vurũ nga i ima sanako tipa mbupai na ki ima mbu manga gbegberẽ apai vurũ. Ka mo rugutiro na gupai nga Yekova nzunzu naida aida ka yugo bangabanga nyemuse foro, si nika undo ro mo mbu du na bakere gberãrago.

¹³ Wai ani agbia undo: Wa vura duhe nga ani na gaani azangarengba ti ni, ani ima rengba ka iriso Yekova na ngbarago na kidu na gigiri sangbakpotoseyo. Gipai re wo mbiko gupai nga “kure Yesu nga Wiriko ki nigirisi rani ti ingapai dũ.” (1 Yo. 1:7) Ho du mo ni na gberãrago tipa kura azanga rengba, mo tingidi gupai nga Yekova nzunzu naida aida ka mbupai foro ka mo mangi saberã. Oni bingo pa gu kodatise Davide apehe du dagba bangabanga nyemuse na mbupai. Ko akepai ki ya: “Wa du ngbangbaturũ ku ari ri kpotosende, wo du gako weneringise ni nyanyaki he koyo du agu yo ni nagunde ti ko; wa turũ ku uroyo na dioyo, wo ko naturũsa gaani tiandika ti rani a.” (Tam. 103:11, 12) Nirengo, Yekova na nyemu ka ‘vu aboro kpaima.’—Yes. 55:7.

14. Waigu Davide aringbisipa gu gene ga Mbori bangabanga nyemuse abanda rani ngbaha?

¹⁴ Ga Mbori bangabanga nyemuse nafu gu bandahe nga ga toro. Rogo ga Davide kparakpee yo fu Yekova, ko aya: “Mo du ni gi bagbuko; mo nabanda re be fudifudipai; mo nake pati re kirikiri na sima abia bata. . . . Gu ni nakida kuti Yekova, weneringise [bangabanga nyemuse] nake pati ni kirikiri.” (Tam. 32:7, 10) Ti agu aregbo i aake Ziazia Kekeapai ti ni, ngapa anidu pati gbata kirikiri tipa ka banda aboro be avurayo. Ga Yekova bangabanga nyemuse wakina ngapa nga gu nabanda rani be agu apai dunduko rengbe ka gbarasapa gaani pagume na ko. Kurigure, ga Yekova bangabanga nyemuse nafõ ngbaduko yo ko gberani fuoko.—Yere. 31:3.

15. Gini ngbanya du dagba ga Yekova bangabanga nyemuse na bagbuko gbiati sosono kirikiri gbata?

¹⁵ Davide amangisunge na gu kura kpiapai tipa ka yugo gupai nga Yekova nabanda rani wakina bagbuko. Ko akepai nga: “[Mbori nga] gi sosono kirikiri gbata, nga Mbori nayugo weneringise fere.” Davide ape kurapai a tipa Yekova nga: Ko nga “gi weneringise, nga gi gbata, nga gi sosono kirikiri gbata nga batasire, nga gi vurakube, nga gu ko fu mi tire ku be ko.” (Tam. 59:17; 144:2) Tipagine Davide aringbisi ga Yekova bangabanga nyemuse ti ni kuti gbata na sosono kirikiri gbata watadu bagbuko? Ka ani vura kaa raka kina rogo gini ba auru kpotosende, ka ani du kindi ni ga Yekova amoyambu, ko nika fu agu abanda he dunduko ani aidaha tipa ka banda gaani wene pagume na ko. Kina gu bangisa kidohe re du rogo Atambuahe 91. Bake papara gu Atambuahe re aya: Mi “aya fu Yekova, ‘Mo nga gi bagbuko nga gi gbata.’” (Tam. 91:1-3, 9, 14) Moize amangisunge na kina ngbanga kpiapai wa gure tipa bagbuko. (Tam. 90:1) Ngbutuko mbata fu Moize kpi, ko amangisunge na gu kura bawene kpiapai. Ko akepai nga: “Nyenye Mbori nga ga baraka, tii he yo du nyenye be ni.” (Pa Rug. 33:27) Ginipai gu fugo nga “tii he yo du nyenye be ni” agumbaha furani tipa Yekova?

16. Gini agene ue Yekova afu maku furani ngbaha? (Atambuahe 136:23)

¹⁶ Ho du Yekova ni ni gaani Bagbuko, ani nadu ni bandabanda rani. Ono ti kura aregbo, ani ima rengba kadu na gberãrago na ka gene adunga tipa ani mbu du na ni ya. Ti ngbatunga aregbo wa gure, ginipai rengbe Yekova ka mangaha furani? (Oni gedi Atambuahe 136:23.) Ko namaa beko tii rani yo, na ki tumba rani zezeredi kuari, na ki undo rani ani mbu du na gberãrago. (Tam. 28:9; 94:18) Wai ani agbia undo: Ani ima ino gupai nga ani ima  rengba ka kido kuti Mbori ti aregbo dunduko. Gipai re naundo rani ani tingidi gupai nga ani nagbia amaku rogo agene ue. Bambataha nga, ka ani vura kaa raka kina wari vurũ, ani ima ino gupai nga Yekova ti aregbo dũ nikaa banda rani abanda. Uepai nga, gu Barani nga boro nyemuse du ngbangbaturũ yo nangerafuo rani dudunguro.

17. Gini kido rengbe ani kadu na ni? (Atambuahe 33:18-22)

¹⁷ A wa ani nawirikihe, ho ani agbiatirani ni na akpakarapai, ani ima rengba kadu na gu kido nga Yekova nika undo rani aundo ani banda wene pagume na ko. (2 Kor. 4:7-9) Gu nebi nangia Yeremaya aya: “Ga Yekova inaapai anyasa nga wa sa te, gako weneringise adiga nga a te.” (Kpe 3:22) Ani ima rengba kadu na kido nga, Yekova nikaa yugo bangabanga nyemuse ayugo kindi furani bambiko Ziazia Kekeapai nape gupai furani nga, “bangiri Yekova du ti agu yo nagunde ti ko, nga agu yo namaa bangiriyo tipa gako weneringise.”—Oni gedi Atambuahe 33:18-22.

18-19. (a) Ginipai si aida ani tingidihe? (b) Ginipai ani nika wisigopai tipaha rogo gu kekeapai ngbefuo gere?

¹⁸ Ginipai si aida ani tingidihe? Mbata fu ani tona iriso Yekova, ani aima gbia gu ga Mbori nyemuse ko ayugoho fu aboro dunduko re. Ono wangia ani airisiko, ani nagbia undo agbia a ti gako bangabanga nyemuse. Gu ga Yekova nyemuse re nafõ ngbaduko yo tipa ko banda rani. Ko ti aregbo dũ nika banda rani mbembedi na ko na ki digisi gu gako akidohe du tipa gako ringbisipai tipa rani. Ko naida ani du na diabese! (Tam. 46:1, 2, 7) Sidu tie, ka ani vura kaa gbia tirani na kina gini asada vurũ, Yekova nika fu gu ome afu furani ani aidaha tipa ka banda gaani padu niruruse.

¹⁹ Ani ima bi wai Yekova ayugo bangabanga nyemuse fu gako amoyambu. Ani tigaani a, ko naida gupai berani nga ani naayugo bangabanga nyemuse fu akuarani. Waigu rengbe ani ka yugoho? Gu kekepai naye fuo gere, nika sakapai tipa gi nyanyakipa pai re.