1, 2. Gini kpakarapai ga Mbori aboro agbiatiyo na ni areme? (Oni bi gu sura duti tonatonaha.)

BADUNGU agu aboro namangasunge bambungua yo namangasunge dagba agu aboro du na agu akaza tiyo nazio boro ti kurani. I nangerafuo kazakaza aboro mbiko i na nyemu ka undo yo. Ono tie, ho i angera ni fuoyo, si naida i bandatiyo tipa gupai nga ka gu kaza zingo yo i aida ka husaha re ya. Wakina gure a, badungu rani naraka na kini mangisunge na agu aboro du na agu asino tiyo nga gu adunga na ngbanya dagbaha na agu asino nga ga Mbori ya. Gipai re naye na kpakarapai furani.

² Gi yangara arame re nga gu regbo nga ga gu mangaapai nga ga baguzoro. Gu ue waraga gu mokedi nangia Pauro akehe fu Timoteo nafura tipa agu asino du ti agu aboro angianga abakurea Mbori ya, nga agu asino si adu nga si nika maapai kisusi ti digido gi zegino re. (Oni gedi 2 Timoteo 3:1-5, 13.) Wa vura duhe nga si ima rengba ka zigbä rani ka bi wai agu asino re nakpatafurã, ani ima rengba ka merafuo gu mangaapai na asino nga ga agu aboro du na agu asino re tiyo. (Snz. 13:20) Rogo gi kekeapai re, ani nika bi gu kparakparapai du dagba agu asino du ti aboro rogo gi yangara arame re na agu asino du ti ga Mbori aboro. Ani nika bi wai a rengbe ani ka bandatirani ti du na gu gbegberẽ asino re na ti  kina gu bangisa regbo re kini undo kura aboro rogo toro yo.

3. Gini ngbatunga aboro i nafura tipa yo rogo 2 Timoteo 3:2-5?

³ Gu mokedi nangia Pauro ake gupai nga “rogo kusa rago gbegberẽ rago aye.” Fuani, ko atangara gbegberẽ asino 19 nga gu si adu nga si nika du ti aboro ti gi regbo re. Agu asino ko atangaraha re ima wiratihe na agu asino du rogo ARomo 1:29-31, ono agu asino Pauro atangaraha rogo gako waraga fu Timoteo nakoda agu afugo i apenga paha rogo kura apapara Vovo Ndika yo ya. Pauro atona ka fura tipa agu asino angianga asino Mbori re ya na agu afugo nga “bambiko aboro . . . ” Ono tie, anga aboro dunduko du na agu asino re tiyo te. AKristano na agu asino tiyo du kia.—Oni gedi Maraki 3:18.

4. Wai du rengbe mo ka sakapai tipa aboro rukö?

⁴ Tingbafuo Pauro gumba gupai nga aboro nikaa kpi kina nyemu tiyo na kini kpinyemu marã, ko ake gupai a nga aboro nika du ni airarukö, airarekangose, na ni airaabiatise, nga agu asino du ti gu boro nabi tiní nga ni ngba kisusi kura aboro dũ mbiko gani rengba na pai, tama ni, gani aũkumuko, watadu gani bangiriba. Agu aboro du na gu ngbatunga asino re tiyo na bakere nyemu gupai tiyo nga aboro naabiyo na kiki kisusi. Kura wene bawirikipai sa ake gupai tipa boro rukö nga: “Ni na tooni tambara kpotoni yo nga gu ni aru riihe kaa tumuso fu tiní.” Kura aboro ima gumba gupai nga rukö nga gbegberẽhe na zavura aboro rukö aidanga ka bi boro ni nimangi rukö te.

5. Wai du zavura ga Yekova ruru amoyambu naye kadu na rukö?

⁵ Nirengo, Yekova ima soga rukö. Ko ima soga “ngera ruka.” (Snz. 6:16, 17) Rukö nakiso gene be boro ka ni mbedinga na Mbori ya. (Tam. 10:4) Si nga gu sino nga ga Bakitingbanga. (1 Tim. 3:6) Ono tie, si nafu kina gberãrago nga, zavura kura ga Mbori ruru amoyambu ima ye kadu na rukö. Gu bakindo Yuda nangia Uziya adu ni ruruko tipa badungu agarã. Ziazia Kekeapai nape gupai nga: “Ono ho ko adu ni nyanyaki kpotoko yo ki du na abiatise, ko mangi pai sa gbarasa tiko. Ko ki basa pa Yekova nga gako Mbori, bambiko ko andu ku rogo ga Yekova yekaru yo ka zo fuõngua ri bamotumo zo fuõngua.” Kusa, Bakindo Izikiya aye kadu na rukö a, ono tipa kina wiri guru regbo.—2 Peka 26:16; 32:25, 26.

6. Ginipai naaima rengba ka sa Davide ko du na rukö, ono tipagine ko aadunga ti ni na rukö ya?

⁶ Kura aboro namanga rukö mbikopa ngbanya yo, mbikopa worimo yo, mbikopa gayo tandu nga ga ta manzigo, mbikopa gu ome du tiyo, watadu mbikopa wai du gayo bangiriba ni tumbatumbaha. Agu apai re dunduko adu kina be Davide; ono wa ko avura du na ni, ko anye na umbasitise rogo gako raka yo dunduko. Tingbafuo Davide imi Goriata na i ki fu wiri Saura ri du ni diako, ko ya: “Da nga mi, ada nga agumere, da nga angbatunga buba dagba aYisaraere, ka mi du ni kumba ku wiri bakindo?” (1 Sam. 18:18) Gine naaundo Davide ko nye na umbasitise? Agu asino, rengba na apai, gbiati amomu Davide adu na ni, si adu mbiko gupai nga Mbori ‘aumbasi tiko’ ka gbeberã ko koyo du Davide ni. (Tam. 113:5-8) Davide aima ino gupai nga anga wenehe ho naadu beko kina Yekova aafunga ha fuko ya te.—Oni ringbisihe na 1 AKorindo 4:7.

7. Ginipai nika undo rani ani yugu umbasitise?

⁷ Wakina Davide, ga Yekova aboro areme namanga nyanyaki asadatise kadu na umbasitise. Kina iriwo rago nati tirani ka ino gupai nga Yekova nga guko nga bakerepa Boro kisusi rogo zegino dũ, nayugo gu wenesino nga ga umbasitise. (Tam. 18:35) Ani nairisa gu rugute ga Mbori toro adu kugii pakehe nga: “Oni úkadi ngbadu inapai, na weneringise, na umbasitise, na zera, na gbanga hipai.” (Koro. 3:12) Ani ima ino gupai a nga nyemuse “aabia nga tihe te, [na si] azaraga nga tihe  [a] te.” (1 Kor. 13:4) Ho kura aboro abi gupai ni nga ani na umbasitise, si ima rengba ka sa yo i idi ka ino Yekova. Kina wai gu wene mangaapai nga ga diakumba narengbe ka sako ko da ni idipase, kinawo a rengbe gu umbasitise nga ga ga Mbori aboro ka gbe kura aboro koyo du ko ni.—1 Pet. 3:1.

8. (a) Wai du kura aboro abi gupai areme nga ga basasangba? (b) Ginipai Ziazia Kekeapai aruga agude nga i mangihe?

⁸ Pauro aima fura tipa wai aboro nikaa mangapai koyo du akurayo ni ti yangara arame. Ko akepai nga rogo yangara arame, agude nika du ni abasasangba avunguyo. Baraho duhe ni nga ti gu kura aregbo aboro nabi gu sino mangaapai re ni wenehe na i nangarasa ha rogo abuku, avidio, na rogo agu ambakadapai nga ga terevizioni, basasangba nagbarasa ngbadimokporo, na si na gbegberẽ sangbanaha kurii aboro dunduko. Aboro aima ino gu rengo re tipa dungu agarã. Ni kpiapai, rogo gu ringara aGiriki naadu bakuru kusayo, gu boro naani nari avunguni, ni anaazanga agu arengo dunduko du fu avuru ringara; tii gu ndiko nangia ga aRomo, pa nara boro bani anidu ni kerepai wakina imo boro. Kuru Ndika gbiati Vovo Ndika dunduko naruga agude nga i irisi avunguyo.—Gate 20:12; Ef. 6:1-3.

9. Ginipai rengbe ka undo agude i naagiasangba avunguyo?

⁹ Agude rengbe ka bandatiyo ti gu toro nga ga basasangba ni berãyo kurii gu wene apai avunguyo namangihe fuyo. Si naida agude ini gupai a nga Mbori nga guko nga Barani dunduko naida gupai beyo nga i irisi avunguyo. Ho agude afura ni wenengai bara avunguyo, si rengbe ka sa akurayo a i du na wene bipai tipa avunguyo. Rengo ngaha nga, ka avunguagude akpingo nyemu awiriyo ya, si ima rengba ka saha ni kpakarakpakaraha fu agu agude re i gisangbayo kina boro ngbaduyo yo. Ono ho gude abi gupai ni nga avunguni ima kpinyemuni nzunzu, si nafõngbaduniyo ni sa ngbarago tiyo zavura ho du ni ni niasadiasadi ni ka basasangba yo. Austin aya: “Wa vura duhe nga mi anaaida dedede ka asada ka basasangba avungure, i amoi agu arugute nga gu nadaada, ki saki gu ndupai fere i anaamaa andiko ti ni, na ki mbugene fere ni zazaha mi fura na yo ho pai anidu ni ngbare. Gipai re aundo re mi naagiasangba yo. Mi anaabi gupai abi nzunzu nga i naberãpa re aberã, na gure asa re mi du na nyemu ka sa ngbarago tiyo.”

10, 11. (a) Gini gbegberẽ asino nayugo gupai nga aboro akpingo nyemu akurayo te? (b) Wai du ndikidi aKristano akpinyemu kura aboro?

¹⁰ Pauro atangara kura gbegberẽ asino nga gu nayugo gupai nga aboro akpingo nyemu akurayo te. Tingbafuo ko pepa agu aboro nga “abasasangba avunguyo,” ko apepa aguyo atambua nga he ya. Si daada tie wo mbiko agu aboro atambuanga he ya abingo gu weneapai na nyanyakipaha kura aboro amangaha fuyo te. Ko ape gupai a nga aboro nika du ni airazanga ziaziapai. Ni aguaurundika watadu aira kpipai, nga gu nayugo gupai nga i adunga na nyemu ka manga zereda na kura aboro te. I nika du ni airarekangose na ni airabiriki, kini gberẽ ngbayo yo fu aboro na zavura fu Mbori. Na aboro nika du ni airasoapai, du nga agu aboro nape ziree ti rimo kura aboro tipa ka gbarasa wene rimoyo. *

¹¹ Ga Yekova aboro tigayo kia ti gu badungu aboro du rogo zegino, mbiko i nayugo ndikidi nyemuse koyo du kura aboro ni. Gipai re aima digo nidu ni rengo. Yesu agumba gupai nga kpinyemu akurase nga gu du nga a·ga’pe, si angia ue nyanyakipa rugute rogo ga Moize Ndiko yo tingbafuo gu rugute nga ga kpinyemu Mbori. (Mt. 22:38, 39) Yesu  agumba gupai a nga nyemuse tipa akurase nikangia gu sino i nikaa ino ndikidi aKristano ti ni. (Oni gedi Yoane 13:34, 35.) Si adu nga i nikaa yugo gu ngbatunga nyemuse ayugo nga ga aKristano re a fu avurayo.—Mt. 5:43, 44.

12. Wai du Yesu ayugu nyemuse koyo du kura aboro ni?

¹² Yesu ayugu bakere nyemuse koyo du kura aboro ni. Ko anatanga rogo agbata na agbata kaa tungusa gu wene pangbanga nga ga ga Mbori Kindo fu aboro. Ko ahusi airavurari, gbarĩgbarĩ aboro, aboro kungu, gbiati airangbiängä. Ko azingisi kpikpi aboro a be kpio. (Rk. 7:22) Yesu afu ungako a tipa ngbatunga aboro dunduko, wa vura duhe nga badungu aboro aasoga ko asoga. Ga Yesu nyemuse aayugo kpia gu nyemuse du ti Bako teketeke. Rogo zegino dunduko, aDezire Yekova nayugo gu nyemuse nga ga Mbori koyo du kura aboro ni.

13. Wai du rengbe gu nyemuse ani ayugoho ka undo kura aboro i mbedi na Yekova?

¹³ Gu nyemuse ani ayugoho fu kura aboro nasa yo i idi ka ino Barani du ngbangbaturũ yo. Ni kpiapai, gu nyemuse kura kumba sa Thailand yo abihe dagba awirina ti regbo bakere dunguratise azi ngbadukoyo. Ho ko akaragatiko ni ku kpuko yo, ko asana aDezire Yekova i naawisigo Ziazia Kekeapai na ko bara ue rogo poso yo sa. Ko atungusipai fu agumeko dunduko, na fuo adiwi sita gbua tingbafuo gu bakere dunguratise re, ko amangi gako bambata geda Ziazia Kekeapai Bambu Kindo yo. Tipa ka wisigo tirani singia ani nayugo nyemuse wenengai fu kura aboro, ani rengbe ka sana tirani nga: ‘Ya mo mi naagbata gene kaa undo agu aboro du rogo gimi ngbadimokporo, rogo gimi dungurati, na gene tungusapai yo? Ya mo mi naamanga ome kaa bi kura aboro kina wai Yekova abiyo?’

14, 15. Gini ngbatunga asino aboro ayugoho du wakina ga anya, ono wai du kura aboro namangi ariapai?

¹⁴ Aboro na gu kura asino tiyo rogo yangara arame nga gu nafu kura nduapai berewe fu aKristano si aida i du ti ni tuturũ ti gu ngbatunga aboro re. Azanga sinombori akpi nga nyemu wene pai te, watadu a wa duhe rogo kura asasa fugo, i “nasoga wenepai” watadu i nga “avura weneapai dunduko.” I nga airazanga  rugatise, na airaerã. Kura aguyo nga airanyakari, na i namangapai zanga berãkurii gu sangbanapai si nika du na ni kurii kura aboro.

¹⁵ Badungu agu aboro naadu mbata na gu ngbatunga asino du wakina ga anya re aima manga ariapai. I aima fura kumbatayo tipa gu ariapai re rogo gu sangbanebi yo nga ga Ziazia Kekeapai. (Oni gedi Yesaya 11:6, 7.) Yo nga ni re, ani nagedapai yo tipa anyarinde wa agura nga awaru gbiati abahu ami niraki sa rogo zereda na zogozogo anya wa agura nga akandoro gbiati wiri abaabagara. Oni tingidi gupai nga gu zereda re nika du “bambiko kpotosende ahí be ina pa Yekova.” (Yes. 11:9) Wadu he nga anya arengbanga ka wirikapai tipa Yekova te, sidu gu sangbanebi re nafura tipa agu aˈariapai aboro amangaha rogo asinoyo yo.

16. Wai du Ziazia Kekeapai naundo aboro i aria asinoyo?

¹⁶ Badungu aboro kinaho naadu mbata ni airaerã wakina awaru ono nga aguyo naraka awere rogo zereda na akurayo. Oni rengbe ka geda bete gayo apangbanga rogo gu zungudizungudi riiapai nga “Ziazia Kekeapai Rengbe Arengba ka Aria Gaoni Raka,” nga gu du rogo jw.org. Agu aboro nga aguyo ye ka ino Yekova na kini irisiko, i wa agu aboro nakakuti kpia sinombori, ono kini ti kangu tandu he te, du rogoyo nga agu aboro namanga tiyo nga i nairisombori ono gayo mangaapai kini yugu gupai nga i airisongo ko te. Kuba gure, agu aboro naadu mbata ni kere airaerã ima “ukadi gu vovo boro, fu yo ni ku sangba Mbori yo na rurupai na ziaziapai nga ga rengo.” (Ef. 4:23, 24) Ho aboro awirikapai ni tipa Mbori, i naye ka bi gupai nga si naida i naamangaapai ringbisihe kuti gako arugute. Fuani, si kini fõngbaduyo yo i mangi ariapai rogo gayo aida yo, rogo asinoyo yo, gbiati rogo gayo mangaapai yo. Si taata boro mangi gu ngbatunga aˈariapai re te ono boro ima rengba ka mangaha mbiko ga Mbori toro naundo agu aboro du nzunzu na nyemu ka manga gupai Mbori akpinyemuhe.

17. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka zanga merafuo agu aboro du na agu asino tiyo angianga ga Mbori ya?

¹⁷ Gu kparakparapai du dagba agu aboro nairiso Mbori na aguyo airisongo Mbori ya nakio kina kumbatayo. Agurani nairiso Mbori, si naida ani du na rubangirise ka zanga merafuo gu gbegberẽ asino nga ga kura aboro. Mbiko tatamana, ani nairisa gu rugute ga Mbori toro adu kugiipa kehe du rogo 2 Timoteo 3:2-5 nga gu naya oni kpara tironi ti agi yo re. Rengo ngaha nga, ani arengbanga ka ne agu aboro adunga na agu asino tiyo nga ga Mbori ya rogo apai yo dunduko te. Ani ima rengba ka mangasunge sa na yo, kaa ndu ku sukuru yo sa na yo, watadu kaa raka sa na yo. Ono si aidanga ani naaberã wakina yo na kini mangipai wa yo te. Ani rengbe ka manga gipai re ni nyakasa ani tirani rogo toro yo vurube wisigo Ziazia Kekeapai na kini kpamia tirani na agu aboro naima diaberã ka iriso Yekova.

18. Wai du rengbe gaani afugo na asino mangaapai ka undo kura aboro rogo toro yo?

¹⁸ Si naida ani mangi nyanyaki asadatise a ka undo kura aboro rogo toro yo. Mo gbata momu ka manga dezirepai fu kura aboro, kini sana Yekova ko undo ro mo pe gupai du ni ruruhe na daada. Si naida ani sa kura aboro i ini gupai nga ani nga aDezire Yekova. Ngba gu gene re, gaani wene mangaapai nika ye na taarimo fu Mbori angianga furani ya. Ani ima gbia rabahe ka “mbu agu apai zanga sinombori na gu nyemuahe nga ga zegino nidu na rugatise, na rurupai, na sinombori, rogo gi zegino du awere re.” (Tito 2:11-14) Ka ani aamangapai rogo gu gene yo Mbori aidaha, aboro nikaa birani abi, na kura aboro ima rengba ka pe gupai nga: “Ani ndú na mo, bambiko ani gi he ya Mbori du na mo.”—Zek. 8:23.