1, 2. Gini kpakarapai dungu agu aboro ninaandu ku rogo kura ringara nagbiatiyo na ni ho i ayego ni? (Oni bi tonatona sura.)

EDUARDO * namangasunge gii ngbii yo aya: “Mi aamanga wene sunge na kini gbia wene marã. Ono ho mi atona ka wirikapai ni na aDezire Yekova mi abi gupai nga mi adu na nyanyaki sunge bere nga ka ngerafuo gimi aborokporo rogo toro yo angianga rogo borose yo ya. Mi aga fuoyo ku kporo yo.”​—Ef. 6:4.

² Eduardo aima ino gupai nga pa karaga ko tiko fuo gako aborokporo nika fu ngbarago fu Yekova. Wakina Marilyn ani afura tipa ri rogo gu kekeapai ye mbata fu gere, si aaida ko mbakadi gako pagume na gako aborokporo. Na si adu fuko ni kpakarapai ka ngerafuo diako na awiriko rogo gi ringara naadu na kere rungo re. Waigu ka ko atona ngerafuo gako aborokporo? Ya mo awirina rogo dungurati arengbe ka undo ko?

3. Ho adunga avunguagude ni kporo ya, gini sangbanaha duhe na ni kurii agude?

³ Eduardo aya: “Mi ima ino gupai nga mi aima guari pati awire ti gu regbo i aaida mi nirugu yo na kini kpinyemu yo. Mi aadunga patiyo tipa kaa geda agu apangbanga du rogo Ziazia Kekeapai  fuyo, kaa kpara fu Mbori na yo, kaa dungo yo, na kini ngi mbaro na yo te.” (Pa Rug. 6:7) Bambata wiriyo nga Anna natingida gupai nga: “Mi aabi tire nga ngbanga ba re te bambiko buba aadunga kporo na ani te. Ho ko ayego ni, ani ainiko ti kpakpuko na fugoko. Mi agunde agunde ho ko aadungo re ni.”

4. Ginipai pa zanga du kumba kporo ka manga agu apai si aida ko nimangihe narengbe ka ye na ni?

⁴ Ho baagude araka ni tuturũ, si ni kpakarapai funi tipa ni mangi agu apai si ­aidaha be bariikporo. Dia Eduardo nga Ru­by aya: “Mi anaamanga apai ue nga ka du ni naagude na ni baagude, na mi ainidi tire namanga dungu adiaberã nisare. Ho Eduardo ayego ni, mi atona ka wirika wai awirika si aida gu dee nga Kristano nira fu kumbani. Zavura awere, kura aregbo kinaho mi ­ainongo ho nga kumbami kina ane ya.” (Ef. 5:22, 23) Eduardo ape kurapai nga: “Agu awire nga adegudee anaagiapai kina ngba nayo mbata i niru ka mangaha. Nidu ani ni avunguyo, ani abihe nga si naida agude inihe nga ani dunduko ue nadiaberã tipa pai, na si asa re mi wiriki wai ka ngbembatayo rogo apai kporo wa Kristano.”

5. Wai baagude sa aasadi ka mbakada gu gako pagume nagberẽ mbikopa zanga du ko kporo, na sangbanaha angia gine?

⁵ Eduardo adiberã tipa ka manga gupai omeko arengbe na ni ka mbakada gako pagume na gako aborokporo na ka nyakasayo rogo toro yo. Ko aya: “Gimi sunge angia ka rimiso rengo ku kpoto awire yo rogo afugo na kpiapai angianga ka ya gbua mi nakpinyemu Yekova ya ono ka yugoho rogo mangapai yo.” (1 Yo. 3:18) Ya mo Yekova afu maku fu Eduardo? Anna aya: “Pa bi ani wai ko aamanga ome tipa ka du ni wene baagude na kadu na wene pagume na ani aima manga ariapai. Ho ani abiko ni ko nigbia amomu rogo dungurati, ani adu na ngbarago. Zegino aaida ka turũso rani ti Yekova. Ono ani abi wai avungurani azi tiyo kuti rengo, ani ki asadi ka manga kina bangisapai. Buba akidohe nga ko ambunga rani berewe te, na si nga gupai ko amangihe. Ka ko ambu rani, ka mi du nga rogo ga Yekova riigbu areme te.”

6. Ginipai avunguagude awirikihe ti regbo vura?

⁶ Bete akpiapai nayugoho nga ti regbo gu vura namangi Balkans yo, agu awiri aDezire Yekova naaraka yo adu na ngbarago wa vura duhe nga apai aima gberã fuyo. Tipagine? Agu avunguagude naadunga na sunge beyo ya, i anaasungo kporo na awiriyo na kini wirikipai na yo, ningi mbaro na kini fura na a wiriyo. Ginipai si ayugoho? Agude naaida avunguyo du na yo kisusi fu marã watadu agamahe. Nirengo, a wa Fugo Mbori ayugoho, agude rengbe ka gbia undo ni bakere ka si du nga avunguyo namaa berãyo fuyo na kini raba yo.​—Snz. 22:6.

7, 8. (a) Gini ingahe kura avunguagude naamanga ho i ayego ni ku kporo? (b) Wai rengbe avunguagude ka undo awiriyo ka i du nga na gbegberẽ bipai ya?

⁷ Si nafu kina gberarago nga, fuo gu kura avunguagude yego na ki gbiatiyo na agu azanga giatise naadu ti awiriyo, i atona ka ya, “Tipagine adunga mo ti ni na tambuahe tipa agu apai dunduko mi namangihe foro ya?” Ono tie, gu gbegberẽ bipai du awiriyo na ni rengbe kadu mbikopa zanga du avunguyo patiyo tipa gbanga regbo. Ginipai rengbe vungugude ka mangaha tipa ka mbakada gupai re?

⁸ Oni sana Yekova ko undo roni tipa oni du na dudunguro giarogopaiyo. Fuani, ho oni afura ni na gaoni aborokporo, oni idihe nga gaoni ingahe du naaye na akpakarapai. Ka oni ho mbupai ngba wene gene si undo aundo. Wa gaoni badiarogatise gbiati awironi ka ino gupai nga oni namanga ome tipa ka mbakadaapai ni ruruhe, i nika bihe abi nga oni nape rengo. Ka oni aamanga ome kakaka na kidu na zerangbaduse, si nika sa gupai nga gaoni aborokporo tona ka irisa roni na kini kpinyemu roni.

9. Tipagine ‘berãpa gaani aborokporo’ ayugongo gupai nga ani nye kuti gbata aũkumuko ya?

⁹ Gu mokedi nangia Pauro afura tipa pai nga, ka gbinza Kristano arengbanga nangerafuo tiní berewe ya, si naida awirini watadu atitani “unda avunguyo.” Ono Pauro azungodi aKristano nga i rengbe kina be agu ahe du beyo nga riahe, aroko, na bambu. Si aidanga ani mangi bakere ome kakaka tipa ka raka fiõfiõ raka watadu tipa kadu na bakere marã berani ku mbatayo te. (Oni gedi 1 Timoteo 5:4, 8; 6:6-10.) Tipa Kristano ‘berẽpa gani aborokporo,’ si aidanga ní gbata kina aũkumuko rogo gi zegino nika go ago barambeda re te. (1 Yo. 2:15-17) Si aidanga ani mbu “gu nangaahe nga ga ũkumuko” watadu “berã pa gi unga re” si gbarasipa gaani aborokporo i zanga “gu unga nga ndikidi unga” rogo ga Mbori vovo zegino te!​—Mk. 4:19; Rk. 21:34-36; 1 Tim. 6:19.

10. Wai rengbe ani ka mangasunge na ga Mbori tatamana ka zanga rimiso tirani ku rogo abape yo?

¹⁰ Yekova ima inoho nga ani naida na bete marã. Ono marã arengbanga ka undo rani na ki banda rani wai rengbe gu tatamana nga ga Mbori ka mangaha te. (Batu. 7:12; Rk. 12:15) Ono tie, dungu aboro abingo gu gbegberẽpai du ti ndu kugii ngbii yo tipa ka mangasunge yo te, na pai ho nzunzu nayugoho nga boro ima rengba ka gbia bakere marã yo a te. Nirengo, kereapai ima du ti gipai re. Dunguyo nakaragatiyo na bakere bape kuriyo. Kuba gupai nga i du na ranirii tipa ka mangasunge fu Mbori, i nanye ka mangasunge fu agu aboro du yo na gayo bape kuriyo. (Oni gedi Asanza 22:7.) Si ni patatamana ka zanga rimisotise ku rogo bape yo.

11. Wai giatise riipa mangasunge na marã narengbe ka undo aborokporo?

¹¹ Eduardo aima inoho nga ka ko aida ka ngerafuo gako aborokporo wenengai wa ko nayego ku kporo, si naida ko ini mangasunge na marã. Ko gbiati diako awisigipai tipa gu bakio marã nzunzu i aidaha ka ngbeka ahe na ni ku kporo. Gu marã re aima du kusende kisusi guru gako aborokporo anaamangasunge na ni mbata fu ko yego. I dunduko agi tiyo ka zanga gberesa marã ti agu ahe anyakanga paha ya. “Ni kpiapai,” Eduardo aya, “Mi akusi awire rogo gu sukuru naaida na bakere marã ki ndu na yo ku rogo gu sukuru marãha adu kusende.” Ko gbiati diako anaakpara nga ko gbia gu sunge nikaa gbarasanga pa gu gayo apai nga ga toro ya. Ya mo Yekova akaragapai kuti gu gayo kpee re?

12, 13. Ginipai kura baagude amangihe tipa ka undo gako aborokporo, na wai Yekova afu maku kurii gako diaberã nga ga raka taata raka?

¹² Ko na tingidapai nga, “Tipa gu bambata agarã naadu ue, apai aima kpakara na ani. Gu marã naadu bere atona ka nyasa, gu sunge mi aamangaha arengbanga na nyasa riipa gaani apai te, ka ome adunga tire ya. Ono ani anaandu tipa adunguratise dunduko na ku gene tungusapai yo.” Ko adiberã nga ko aidanga ka maaberãko fuo agu asunge narengbe ka turũso ko berewe ti gako aborokporo tipa adiwi watadu agarã te. “Kuba gure,” ko aya, “mi awiriki asunge ni dunguhe tipa gupai nga ka mi abingo gu sunge mi aidaha ya mi ki rengbe ka manga gu kuraha.”

¹³ Wa duhe nga si aaida Eduardo tumo gu bape atumo naadu riko, si ada nga ko nika tumo gu bape re na gu kura marã berewe kuriihe. Ono ko abihe nga si naida ko tumo gu marã re na gu kuraha kuriihe wa ka ko ruho kadu na gako aborokporo rogo agu apai dunduko Yekova aida avunguagude nimangihe. Ko aya, “Gu marã mi agbiaha ni wiri umbaha ti gu mi anaagbiaha gii ngbiiyo, ono ani aranga na gomoro te. ‘I agurusonga be Yekova te.’ Nirengo, ani adiberã tipa kada ni abazakigene. Sidu, fuo agu akpakarapai ani adu na ni tipa marã re, ani atona gbia marã berewe na apai ki tona kadu furani taata.”​—Yes. 59:1.

14, 15. Wai rengbe aborokporo ka sovura kuti gu soapai naye be agume tipa maa aũkumuko mbata fu agu apai nga ga toro, na ginipai rengbe ka manga ka i moi wene kpiapai?

¹⁴ Rogo kura arago, si nidu ni nyanyakipa pai tipa aboro nifu marã na agamahe fu agumeyo na bakureayo. Eduardo aya, “Sino rani du ngaha na ani nidu na ngbarago tipa ka gamahe. Ono wa vura duhe wo, ngbanda kina ti ni. Mi anaapehe fu agumere nga, ka he du bere mi nafuhe afu fuyo, angianga ka fuhe fuyo baraho si nika gbarasapa gimi aborokporo ni rogo toro yo na kura apai ya.”

¹⁵ Kura agume nidu na gberarago ho agumeyo ambu sunge ni gii ngbiiyo ka yego watadu ho duhe ni nga aguyo du kporo i aidanga ka ndu kugii ngbiiyo ka mangasunge yo te. Aguyo nayambayo nga aboro sakparakpa. (Snz. 19:6, 7) “Wa vura duhe wo,” Anna nga wiri Eduardo aya, “Ho ani amanga agu apai ni nga ga toro kuba merafuo aũkumuko, bete agumerani nabipa wai abi nyaki gu gaani gene raka nga ga aKristano. Ono i aru wai ka rugatiyo na pa nyakaha ka si du nga ani nagia kina sangbayo?”​—Oni ringbisinga ha na 1 Petero 3:1, 2.

16. (a) Wai rengbe boro ka nanga tiní na ziree berãpai? (Yak. 1:22) (b) Gini ngbatunga diaberã Yekova afu maku kuriihe?

¹⁶ Kura wirinarani sa andu ku rogo kumukokumuko ringara zanga kumbari na wiiri na ki ya fu abaakumba wẽ: “Ani amangi ome amanga ni bakerehe tipa mi ye kono. Kumbami ambu sunge abaakumba ambu tipa mi ye kono. Mi namaabangire nga Yekova nika fu maku afu kurii gi diaberã re.” Yekova naafu maku afu kurii gu diaberã nga ga idapase, ono wai rengbe ko ka fu maku kurii gu diaberã du kia ti gupai ko akpinyemuhe, gbe gu nakoda mbupa agu amomu nga ga toro re?​—Oni gedi AEbere 11:6; 1 Yoane 5:13-15.

17. Tipagine si aida ani sana Yekova ti ni mbata fu ani mangi diaberã, na wai rengbe ani ka manga gipai re?

¹⁷ Mo sana Yekova mbata fu manga mo diaberã angianga fuo manga moho ya. Mo kpari tipa gako ziazia toro, tatamana, na ngbembatayo. (2 Tim. 1:7) Mo sana tiro nga: ‘Mi rengbe ka giasangba Yekova da kuo ri?  Zavura ti regbo rungosi?’ Kangia wo duhe, ya mo mo rengbe ka giasangba zavura ti gu regbo si aida mo raki taata raka? (Rk. 14:33) Mo sana abaakumba tipa arugute nga ga toro, na kidu na idapase gbiati kido kuti agu akidohe Yekova namangihe tipa ka undo ro mo mangi gako arugute. Abaakumba arengbanga ka manga diaberã foro te, ono i ima rengba ka undo ro mo mangi gu siapai rengbe ka ndu na mo sa ngbarago ku mbatayo.​—2 Kor. 1:24.

18. Da du gu tindiro kurini nga ga ngerafuo aborokporo, ono gini ngbatunga aregbo si aida akuarani undo ní ti ni?

¹⁸ Yekova afu gu sunge nga ga ngerafuo aborokporo na kini undo yo fu bariikporo. Si naida ani tambua agu aboro nangerafuo gi gayo tindiro re zanga mbu gayo badiarogatise watadu awiriyo wa vura duhe nga i nagbiatiyo na asoapai gbiati aˈasada vurũ na kini kpari tipa yo. Ho tunguotunguo pai akura ni wa gberango, gbarakagbaraka kaza, si naida ani yugu gaani nyemuse nga ga aKristano fu akuarani. (Gara. 6:2, 5; 1 Pet. 3:8) Si adu ni wenepai ka ani undo wirinarani na marã ti regbo tunguotunguopai watadu ka gbata sunge funi rogo gaani dagbarago tipa si undo ní. Ka ani mangihe wo, si rengbe ka undo ní ti gu soapai ní agbia tiní na ni tipa ka mbu gani aborokporo ka ndu ka gbata sunge rogo kura ringara.​—Snz. 3:27, 28; 1 Yo. 3:17.

19, 20. Tipagine si aida aKristano du na ngbarago ti ni nga Yekova nika undo yo aundo?

¹⁹ Ziazia Kekeapai nazungodi rani niya: “Ka oni dú nga ni akanga fu nyemu marã ya; agu ahe du be roni si ki rengbe bangironi, bambiko [Mbori] aya tigako, ‘Mi ahe nga unda ro wa sa te, mi ambú nga ro a wa sa te.’ Si du ani aerã ti ni wenengaĩ ki ya, ‘Gbia nga gimi mounda; mi agúnde nga wa sa te; gini pai boro ka manga re na ni?’” (Eb. 13:5, 6) Wai rengbe ani ka manga gipai re?

²⁰ Kura bakumba sa aya, “Wo aboro naafura dedede tipa wai aDezire Yekova nidu na ngbarago. I kparia gupai nga zavura agu aDezire Yekova nga airarungo, i navodatiyo wenengai na kini ngere ni beedi yo susi kura aboro.” Gipai re nandu sa na gu kidohe Yesu amangihe fu agu aboro namaa agu apai nga ga Kindo mbatayo. (Mt. 6:28-30, 33) Nirengo, gu Barani du ngbangbaturũ yo ko nakpinyemu roni na kini idi wenepai mangi furoni na awironi. “Bambiko bangiri Yekova naora koyo na kono auru kpotosende no dunduko, ka yugo tiko na pa nyaka fu agu yo du kpotoyo yo ziazia koyo du ko ni.” (2 Peka 16:9) Ko ima fu gako arugute furani, kodihe na agu nabipa aborokporo gbiati aũzegino. Na si dunduko du tipa gaani wenepai. Ho ani amangapai ni kutini, ani nayugoho nga ani nakpinyemuko na kini kido kutiko. “Bambiko gi nga du na nyemu Mbori re, nga ka ani kuti gako rugute. Gako rugute asusa nga omerani te.”​—1 Yo. 5:3.

21, 22. Tipagine di oni berã ti ni tipa ka kido kuti Yekova?

²¹ Eduardo aya: “Mi ima inoho nga gu regbo mi adihe kusayo ti diare na awire ka mi karaganga ha berewe te. Ono mi abiranga tire tipa gupai namangi te. Dungu agu abakureami mi adu na yo nga airakumuko awere, ono i na ngbarago te. Gayo aborokporo nagbiatiyo na kere akpakarapai. Ono tie, gimi aborokporo na ngbarago! Na mi na ngbarago ka bi wai awirinami amaa agu apai nga ga toro ku mbatayo wa vura du yo nga airarungo rogo gi ringara re. Ani dunduko nagbia ngbarago ti ga Yesu kidohe.”​—Oni gedi Matayo 6:33.

²² Oni du na wingbaduse! Oni kido kuti Yekova na kini gisangbako. Gaoni nyemuse tipa Mbori, gaoni badiarogatise, na awironi fõnga ngbaduroni afõ tipa oni mangingo agu apai amanga si aida oni mangihe fu gaoni aborokporo. Ni sangbanaha, oni nika inoho aino nga ‘Yekova nga gaoni moundo.’