Si gu ku mbatayo

Mo gu kuti tangaratangara ariihe

Ya mo Oni Nabi Agu Arungbura du ti Aboro wa gu Yekova Abihe?

Ya mo Oni Nabi Agu Arungbura du ti Aboro wa gu Yekova Abihe?

“Agu apa boro du ni rurungbura ha bangirise re, si ka du ho.”1 KOR. 12:22.

1, 2. Tipagine nunga rurungbura aboro adu ti ni ti Pauro?

ANI dunduko kpotorani nidu na mbugo ti kura aregbo. Bagboa rengbe ka rungburasi kpotorani ka gene adunga berani tipa ka manga agu apai ani naamangaha na auru dunduko ya. Awere, oni berẽnga gupai nga kpotoroni ni rurungburaha angianga tipa uru sa watadu poso sa ya, ono tipa diwi sa. Anga mo idi gupai nga kura aboro niyugu nunga foro rogo gayo mangapai yo te?

2 Gu mokedi nangia Pauro aima ino wai rengbe gu soapai naye be aboro angianga aKristano ya watadu agu naye rogo dungurati, si rengbe ka rungburasi boro arungburasi. Ko abi tiko bara dunguhe nga ko arengbanga na hipai berewe te. (2 Kor. 1:8; 7:5) Pa berã Pauro kurii gako raka na kurii agu akpakarapai ko aagbiatiko na ni tipa padu ko ni ruru Kristano asako ko ya: “Da du dokoyo, ka mi adu nga dokoyo ya?” (2 Kor. 11:29) Ko aringbisi agu aboro du rogo dungurati kuti agu abarapa kpotoboro du ‘ni rurungbura ha bangirise re, si du kinaho.’ (1 Kor. 12:22) Rogo gi gako pai re nga gine? Tipagine si aida ti ni ani bi agu aboro du ni rurungbura yo kina wai Yekova abiyo? Na wai rengbe ani ka gbia undo ti mangaha wo?

WAI YEKOVA ABI GU RUNGBURA DU TI ABORO

3. Ginipai rengbe ka sarani ani tona du na gbegberẽ bipai tipa agu aboro si aida ani undo yo rogo dungurati?

3 Ani naraka rogo gu zegino hi be gu sino nga ga abaangira na ti gu regbo aboro abi ome na nyanyakipa ha na kini tambua paranga aboro tipa du yo na ni. Dunguyo namanga apai kina wai i aidaha, na kini rungosi agu aboro adunga ome tiyo ya dedede. Ngbanga gu ngbatunga mangapai re te, ono wa vura duhe wo, ani ima rengba ka tona du na gbegberẽ bipai tipa agu aboro si aida ani undo yo kodihe na aguyo du rogo dungurati. Ono si naida ani sonosi ngbatunga gu wene bipai du ti Mbori.

4, 5. (a) Gu kpiapai du rogo 1 AKorindo 12:21-23, waigu si aundo rani ani du na ga Yekova bipai tipa rurungbura aboro? (b) Gini undo rengbe ani ka gbiaha ti undo agu aboro du ni rurungbura yo?

4 Gu kpiapai Pauro amangisunge na ni rogo gako waraga fu Akorindo nafu dudunguro bipai furani tipa wai Yekova abi gu rungbura du ti aboro. Rogo kapita 12, Pauro natingida rani nga zavura gu barapa boro du ni rurungburaha watadu gudu wa sunge ti ni te, si na kikiipaha. (Oni gedi 1 AKorindo 12:12, 18, 21-23.) Agu aboro naida kuti gupai nga ahe akuru nisaha naya kura abarapa boro kinaho adunga sunge ti ni ya. Wa vura duhe wo, gu wisigopai du tipa kpoto aboro nayugoho nga agu abarapa boro aboro abihe nga sunge ti ni te, si na kina sunge ti ni. * Ni kpiapai, kura aboro nabihe nga tanga-ndue na sunge ti ni te; ono tie, wisigopai yuguhe awere nga si namanga nyanyakipa sunge ka sa boro ni ru wenengai.

5 Ga Pauro kpiapai nayugo gupai nga agu aboro dunduko du rogo dungurati na nyanyakipa yo. Yekova wa Satana naida ani nibi tirani nga sunge tirani te te, ko nabi gako amoyambu dunduko na kikiipa yo kodihe na aguyo du ni rurungbura yo na kini idi i ‘du kinaho.’ (Eyo. 4:18, 19) Si naida gu bipai re undo rani ani nibi tirani rogo dungurati nga ani na kina kikiipa rani na ni papara gu ga Mbori aboro du rogo zegino dunduko. Ni kpiapai, mo berẽnga tipa gu regbo mo aundo sosono boro mbiko ni aida na undo. Si nawira wa mo aima manga ariapai tipa agu apai naadu tipa ro ka undo ni. Anga gupai mo amangihe re aima fu undo funi na ki fu ngbarago foro te? Nirengo, ho ani aundo akuarani ni, ani nagbia ngbarago be ngera ani fuoyo, na si nasarani ani du na hipai, nyemuse, na ni wene aKristano. (Ef. 4:15, 16) Gu Barani du ngbangbaturũ yo ima ino gupai nga dungurati nabi gu gako amoyambu dunduko du rogoho na kikiipa yo. Wa vura duhe nga apai kinaho i arengbanga namangaha ya, i na nyemuse dagbatiyo.

6. Wai Pauro amangisunge ti kura aregbo na agu afugo nga “rurungbura” na “nyanyaki”?

6 Nirengo, ho Pauro ake waraga ni fu Akorindo, ko amangisunge na agu afugo nga “mumungo ahe” na “rurungbura ahe” tipa wai aboro anaabi agu aKristano naadu rogo bambata sa kama a garã, na tipa wai ko anaabi tiko a. (1 Kor. 1:26, 27; 2:3) Pauro afura a tipa agu aboro naadu ni “nyanyaki” yo, anga ko aida ka sa kura aKristano i nibi tiyo nga i nyakipa yo te. (Rom. 15:1) Kuba gure, ko aya agu aKristano du na bakere inohe, si naida i du na hipai fu aguyo ata nyakanga wenengai rogo toro yo ya.

YA MO SI NAIDA ANI RUGU GAANI BIPAI?

7. Ginihe rengbe ka ká na ani ti undo agu aboro naida na undo?

7 Ho ani aundo “rurungbura boro” ni, ani nawirika Yekova na kini sako ko idi na gaani pai. (Tam. 41:1; Ef. 5:1) Nirengo, ka ani du na gbegberẽ bipai tipa agu aboro du na zingo, si ima rengba ka sarani ka ani undongo yo ya. Watadu ka ani ainongo gupai si aida ani pehe ya, rago ima rengba ka gberã tirani na ki sarani ani guari pati agu aboro du rogo kpakarapai. Gu wirinarani nga Cynthia * kumbari ambu ri na kporo aya: “Kangia awirina mbu ro watadu i amanganga pai wai si aida wene bakurea nimangihe te, si naimisa ro aimisa. Ho du mo ni rogo akpakarapai, mo naida boro du kina patiro.” Bakindo Davide aima inopai tipa gipai re.Tam. 31:12.

8. Ginipai rengbe ka sarani ani du na nunga akuarani tirani?

8 Nunga awirinarani ima rengba ka zio rani ka ani tingidi gupai nga agu akurayo kinaho akpakarapai naima rungburasi yo, mbiko i narungo be akaza, i naraka dagba agu aboro adunga nayo rogo gayo idapase ya, watadu i nasovura kuti bakere gberarago ti tise. Pai wa gure ima rengba ka manga rani ti gu kura regbo. AYisaraere aima rungo Ezipeta yo na kidu ni rurungbura yo, ono mbata fu i rimi ku rogo Ringara Mokido, i atingidi yo nga ka i ‘nyakasingo kpotoyo yo’ fu agu wirinayo narungo ya. Yekova anaaida i niundo agu awirinayo aundo ­naarungo.Pa Rug. 15:7, 11; Pa Mot. 25:35-38.

9. Gini bambatapai si aida ani mangihe ho ani aundo agu aboro ni du rogo kpakaraapai? Oni funga kpiapai.

9 Kuba gupai nga ani sapungbanga akuarani watadu ani nitiko kutiyo, si naida ani fu wasa nga ga toro fu agu aboro nagbiatiyo na akpakarapai. (Eyo. 33:6, 7; Mt. 7:1) Ni kpiapai, ya mo ka boro mangi béno na tarambiri i ki ndu na ni ku bambungua yo, ya mo amunganga asadi ka inopai tipa wai gu béno re nimangi? Oó, i namanga ome nibasa tipa ka fu kina dawa funi. Wakina gure a, kangia akpakarapai ima rungburasi wirinarani, gu bambatapai si aida ani mangihe nga ka fu gu ziga nga ga toro funi.Oni gedi 1 ATesaroniko 5:14.

10. Wai rengbe agu aboro du wa i du ni rurungbura yo kadu “ni kumukokumuko yo rogo idapase yo”?

10 Ka ani berẽkurii agu akpakarapai du awirinarani na ni, si ima rengba ka undo rani ani du na gu kura bipai tipa gayo akpakarapai. Ani berẽnga tipa gu wirina ni dee nadigi nihi rungosi tipa dungu agarã. Aguyo kinaho nga airarungo du wa gene beyo te, ono wa vura duhe wo, i dunduko namanga ome tipa ka yugo gupai nga i na bakere idapase. Ho oni abi gu naagude ni adunga kumba beri ya ri niye tipa adunguratise dedede, ya mo ngbaroni azeranga ka bi gu idapase du ri na ni te? Na ginipai du tipa gu paranga boro zi tiní nyanyaki kuti rengo ni ki vura nigbia tiní na gbegberẽ soapai sukuru yo? Rogo agi apai re dunduko, ani rengbe ka bi gupai nga agu aboro du wa i du rurungbura, i “ni kumukokumuko yo rogo idapase yo” wakina agu aboro du apai tipa yo ni wenehe dagbarani.Yak. 2:5.

GAONI BIPAI DU WA GA YEKOVA

11, 12. (a) Ginihe rengbe ka undo rani ani rugu gaani bipai tipa agu arungbura du ti aboro? (b) Ginipai ani awirikaha ti gu gene Yekova amangipai ngbaha na Arona?

11 Si naida ani rugu gu bipai du ani na ni tipa gu rungbura du ti aboro kuti gu nga ga Yekova ni wisigo ani wai ko amangipai na bete gako amoyambu kusayo. (Oni gedi Atambuahe 130:3.) Ni kpiapai, ka mo adu ti regbo Moize ho Arona amangi kpia bagara ni, ginipai ka mo amangihe tipa gi gako rungbura re? (Gate 32:21-24) Watadu ginipai ka mo amangihe tipa ga Arona bipai ho dawiriko nangia Miriama azomia ko ni i bira Moize tipa diako gu dee nangianga Yisaraere ya? (Geda 12:1, 2) Ginipai ka mo amangihe ka mo adu ti gu regbo aMoize na Arona azanga fu taarimo fu Yekova ti gu regbo Yekova afu ime fuyo ngba iiriwo gene Meriba yo?Geda 20:10-13.

12 Rogo agi abangiriaba re dunduko, Yekova aima rengba ka fu mbusa fu Arona nibasa ti gu regbo re te. Ono ko abi gupai nga gbegberẽ boro nga Arona te watadu banarupai ho ko namangihe te. Si nawira wa Arona ambu soapai nga ga aboro si ariako kusayo ti ruru mangapai. Ono tie, ho i ayugu gako ingapai ni fuko, ko aima ida na gako ingahe na ki songodi ga Yekova sapangbanga. (Gate 32:26; Geda 12:11; 20:23-27) Yekova amoiberãko fuo ga Arona idapase gbiati gako saberã. Fuo dungu agarã kusa, aboro aatingidapa Arona na atitako kindi ni agu aboro naagunde ti Yekova.Tam. 115:10-12; 135:19, 20.

13. Wai rengbe ani ka wisigo gu bipai du ani na ni tipa agu aboro du ni rurungbura yo?

13 Tipa ani rugu gaani aberãpai si du wa ga Yekova, si naida ani wisigi gu bipai du ani na ni tipa agu aboro ani abiyo wa i du ni rurungbura yo. (1 Sam. 16:7) Ni kpiapai, ginipai ani naamangaha ho sosono gude asianga aũngbarago ni na tatamana ya watadu ho u amanga apai amanga ni bau? Kuba gupai nga ani naabisira ru, si angba gbe ka ani asadi ka berãkurii gupai rengbe ani ka undo ru na ni u sono rogo toro yo. Si naida ani du barambeda ka undo gu boro naida na undo, manga ani he wo rengbe ka undo rani ani du na rugatinapai gbiati nyemuse.

14, 15. (a) Gini bipai Yekova adu na ni tipa gu zanga wingbaduse naadu ti Eriya tipa bete regbo? (b) Ginipai ani awirikaha ti gupai naadu tipa Eriya?

14 Pa wisigo ani gu bipai Yekova adu na ni tipa gu gako amoyambu naadu ni rurungbura yo ima rengba ka undo rani ani du na wene bipai tipa kura aboro. Eriya angia boro sa dagba gi gako amoyambu re. Wa si avura du nga ko amangipai na wingbaduse na agu airisi Bara naadu 450, ko aima ora be Nakindo Izebere ho ri aida ka imoko ni. Fuo ndu ko nga akirometere 150 ku Bera-saba yo, ko andu ki sungu tuturũ ngbakungbo yo. Gu nunguro ko anduhe rogo uru afu bakere mbugo fuko, ko ki sungu sande tii ngua na ki “sana he Mbori idi he fu ko ko kpi.”1 Aba. 18:19; 19:1-4.

Yekova abi gupai Eriya adu rogoho na ki kedi maraika ko ndu ka ngarasako (Oni bi agenewaraga 14, 15)

15 Ginipai Yekova amangihe ho ko abi gupai ni nga gako ruru nebi narungo arungo? Ya mo Yekova aká ko mbiko ko adu na bakere gberarago ki zanga wingbaduse? Oó, wagusa te! Yekova aima ino gupai ko adu rogoho na ki kedi maraika ko ye ka ngarasako. Gu maraika re angarasi Eriya bara ue tipa ko ri riahe. Rogo gu gene re, gu nunguro ko atonaha fuo gure aarengbanga ka ‘susa omeko’ te. (Oni gedi 1 Abakindo 19:5-8.) Nirengo, mbata fu Yekova fu rugapai fuko, ko adegetuko fu gako nebi na ki mangipai tipa ka songoda gako raka.

16, 17. Wai rengbe ani ka wirika gu gene Yekova angerefuo Eriya ngbaha?

16 Wai rengbe ani ka wirika gaani Mbori? Si aidanga ani gu nibasa ka fu arugute fu boro te. (Snz. 18:13) Si adu ni wenepai ani di bete regbo ka yugo gaani nunga fu agu aboro nabihe nga i “angba nga” te mbiko agu apai namanga yo. (1 Kor. 12:23) Si nika sarani ani ini boro gupai i aidaha ani kini ru ka undo yo.

17 Ni kpiapai, ani berẽnga tipa Cynthia ani nifura tipa ri mbata nga kumbari ambu ri na kporo na agude ue nga adegude. I aaraka nisayo. Ginipai kura aDezire Yekova amangihe fuyo? Ri aya: “Fuo aboro pe gupai namangi rani fuyo rogo terefuni, aminiti 45 adanga te i ki da. I dunduko aume aaga bangiriyo yo. I asungu na ani tipa auru biata. Wa si adu nga ani anaaringa riahe wenengai te mbiko gu gberarago ani adu na ni, i aga na ani tipa bete regbo ku kpuyo yo.” Gipai re atingidi rani na gupai Yakoba apehe ki ya: “Were, ka wirina du ni kundirini, na zingo riahe na uru, watadu kumba na de, gu ni sa dagbaroni yo ki ya fu yo, ‘Oni ndú zezeredi, ka oni dú nga na zere ya, oni mbíki,’ ono ka oni afu nga gu he fu yo boro ara mbiko ho ya; gini undahe du ti ni? Kinawo idapase, ka si adu nga na mangaapai ti ni ya, si ni kpikpi he ni sa ha.” (Yak. 2:15-17) Ani na ngbarago ka bi gu undo awirina aundo Cynthia na ni, na si afu ome furi na awiiri i mangisunge amoundo abazakigene adiwi sita fuo manga gipai re yo.2 Kor. 12:10.

DUNGU ABORO NAGBIA UNDO

18, 19. (a) Wai rengbe ani ka undo agu boro du ni rurungbura yo? (b) Ada nagbia undo ho ani aundo agu aboro ni du ni rurungbura yo?

18 Oni ima inoho nitironi nga si nadia regbo adia tipa boro hu wenengai be gu kaza niima dia gbanga regbo na ni. Teketeke a, gu Kristano akpakarapai narungburasi ni watadu aʹasada, si rengbe ka diani adia na gbanga regbo tipa ni gbia ome berewe wenengai rogo toro yo. Nirengo, si naida gi wirinarani re nyakasi gani idapase vurube wisigopai nisase, kparakpee, na gu kura asunge nga ga aKristano. Ya mo ani ahipai funi daho ni nika nyaka ni berewe wenengai rogo toro yo? Ya mo ani ayugo nyemuse funi vuru gu regbo re? Si naida ani mangi ome tipa ka undo agu aboro du ni rurungbura yo i bi tiyo nga i na kikiipayo na i bihe nga ani nakpinyemuyo akpi.2 Kor. 8:8.

19 Ka bangironi gonga ya nga, wa ani kaa undo awirinarani ani nika gbia gu ngbarago naye be gamahe. Gure nika sarani ani du na nunga gbiati hipai. Ono gu kurapai kinaho berewe susi gure. Dungurati naabaha nadu ni fofoi he na nyemuse rogoho. Kurigure, ani nawirika Yekova nga gu boro nabi aboro ni basasa na kikiipayo. Nirengo, ani dunduko du na wene ndupai berani tipa ka karagapai kuti gu ngarasaro du tipa ‘unda aguyo anyakanga ya.’Amo. 20:35.

^ genewaraga 4 Buku sa Charles Darwin akehe nasakapai tipa kura abarapa kpotoboro nga “sunge ti ni te.” Kura kumba sa aya dungu abarapa boro gudu ho “adunga sunge ti ni ya” kodihe na wirimbia vuru boro yo.The Descent of Man.

^ genewaraga 7 Ndikidi rimori ngaha te.