1, 2. Wai Yekova abi gako amoyambu auru kpotosende?

HO AVUNGU agude abi awiriyo ni i ningi mbaro, kina iriworago ninaazio yo ka bi agu apai awiriyo amangaha. Ya mo oni abingo gipai re tigaoni wo te? Gu kura gude rengbe kadu na tatamana ka ngi gu kura ambaro, ono agu akurara kidu na tatamana tipa ka gbaka akpiahe. Ono wa vura duhe wo, avunguyo nidu na ngbarago ka ino gu birĩ du awiriyo na ni na kini idi ka undo yo na gi gayo asasa re.

² Kinawo duhe tipa Yekova a, ko na nyemu agu awiriko du auru kpotosende. Ko nabi gu gako amoyambu du awere wakina “agu ahe ngba bangiri arikaaboro dunduko.” (Agai. 2:7) I nga agu ahe ngba bangiriko bambiko gayo idapase na ranigose. Si nawira wa mo ima bi gupai nga dagba aDezire Yekova areme, i na inohe ni bakiakia. Kura awirina ima ino ka manga gumbapai wenengai, aguyo ki ini wai ka mbakada apai rogo dungurati. Dungu awirinarani nga adee ima ino wai ka wirika afugo kura aboro tipa ka tungusapai na ni, agu akurayo kidu ni wene kpiapai rogo fu wasa watadu ngerafuo agu aboro nawoka. (Rom. 16:1, 12) Ya mo rago angbanga tirani tipa kadu na aboro wa agiyo re rogo dungurati te?

3. Gini asanahe ani ka sakapai tipa rogo gi kekeapai re?

 ³ Ono tie, kura awirina kinaho rengbe ka bihe nga i a ta bingo bayo rogo dungurati te, gipai re nakoda aguyo ye ni vovo yo ku rogo dungurati gbiati aguyo niima dia dungu agarã. Wai rengbe ani ka undo yo i dati gayo asasa? Tipagine si aida ani asadi ti ni ka ngera tipa gu wenepai du tiyo, na kini biyo kina wai Yekova abiyo?

4, 5. Gu pangbanga du rogo Abasapungbanga 6:11-16, wai si ayugo gupai nga Yekova nabi gu wenepai abi du rogo gako amoyambu yo?

⁴ Dungu apangbanga nga ga Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga Yekova abingo kina gu wenepai sa du ti gako amoyambu te ono ko nabi agu apai abi rengbe yo ka mangaha a. Ni kpiapai, ho Mbori asia Gidiona ni ko ndu ka kusa ga Mbori aboro be aMidiano, si nawira wa iriworago aima ti tiko ho maraika aya ni fuko wẽ: “Yekova du na mo, mo nga nyanyaki boro ni ngangarã ro.” Si nawira wa Gidiona aabingo tiko wa ‘ngangara boro’ nga ko te. Ko aima inoho nga gene beko te na kini kapa akapa. Ono wa gu fugo naadu dagbayo re ayugoho, ga Yekova bipai tipa Gidiona adu kia, ti gu ko adu na ni tipa tiko.—Oni gedi Abasapungbanga 6:11-16.

⁵ Yekova afu gu sunge nga ga kusa aYisaraere fuko bambiko ko aima bi gu tatamana naadu tiko. Ga Yekova maraika aima bi wai Gidiona aakpuruwa nganu na omeko dunduko. Gu kura apai kinaho berewe naagbeberã gu maraika re. Ti gu regbo i ake Ziazia Kekeapai ti ni, abasopobino anaata gayo nganu dedede rogo haha rago tipa wa ka wege aya na umuhe. Ono tipa Gidiona tigako, ko akpuruwa gako nganu ni gbugbuhe ba piro imekakue yo be aMidiano. Nairiwo gu wene birĩ re! Si nawira wa gipai re du nasako ko du ni gu basopobino naadu ni iratatamana bangiri Yekova, ko aima du rubangirise. Nirengo, Yekova aima bi gu wenepai naadu tiko na ki mangisunge na ko.

6, 7. (a) Wai ga Yekova bipai tipa Amosa adu kia ti gu aYisaraere adu na ni? (b) Ginihe nayugo na ni nga Amosa aima wirikapai?

⁶ Wakina gure a, Yekova abi wenepai rogo gu nebi nangia Amosa, wa si avura du nga dungu aboro aabi ko wa sunge tiko te watadu nyakingo pa ko te. Amosa aya ko angia bangerefuo anya na ni babanda angua wa birikito nga gu riahe nangia ga airarungo. Ho Yekova asiako ni ko ndu ka ruga gu kindo nangia ga aYisaraere naadu na angbatunga bawe nairiso kpiahe, si nawira wa kura aYisaraere aabihe nga ko arẽnga te.—Oni gedi Amosa 7:14, 15.

⁷ Amosa aye rogo rungorungo gbaria, ono gu inohe ko adu na ni tipa sino aYisaraere gbiati gayo abazogo nayugu gupai nga ko aima wirikapai. Si nawira wa ko aima ino agu apai naadu tipa Yisaraere ti gu regbo re, na si nawira wa ko aima du a na inohe tipa agu aringara naadu patiyo mbiko mangasunge na ababagiahe. (Amosa 1:6, 9, 11, 13; 2:8; 6:4-6) Wene abawirikipai Ziazia Kekeapai natambua Amosa atambua tipa gako wene kekeapai. Ko amangisunge na agu afugo du taata ono du na ome ti ni. Nirengo, afugo Amosa fu gu gbegberẽ bakindo nangia Amasaya nayugo gupai nga Yekova aima sia wene boro namangisunge na gu birĩ aboro ainongo pai tipaha ya ti tonatonaha.—Amosa 7:12, 13, 16, 17.

8. (a) Gini kidohe Yekova afuhe fu Davide? (b) Tipagine agu afugo du rogo Atambuahe 32:8 afu maabangirise fu agu aboro adunga na kido kuti tiyo ya?

⁸ Nirengo, Yekova ima ino agu apai rengbe gako amoyambu ka mangaha. Ko akido Bakindo Davide nga ko nika ‘maa bangiriko’ fuoko ti aregbo du. (Oni gedi Atambuahe 32:8.) Ya mo oni bi ndu gupai si aida gipai re ngarasi rani ti ni? Ka si vura  du nga ani na kido kuti tirani te, Yekova ima rengba ka undo rani ani mangi agu apai ani aberãha nga ka ani mangingo ho te. A wa bayugupai naundo gu gude ata inongo pai ya tipa ni da na inohe, kinawo a Yekova aundo rani ani sono rogo toro yo. Yekova ima rengba ka mangasunge na awirina rogo dungurati i undo rani ani dati gaani asasa. Ngba gini gene?

9. Wai rengbe ani ka mangapai kuti ga Pauro zinahe nga ani “bérẽ pa” ga akuarani nyemuapai?

⁹ Pauro azungodi aKristano dunduko i “bérẽ pa” gu nyemuapai nga ga akurayo aidipase. (Oni gedi AFiripoio 2:3, 4.) Gupai Pauro aaida ka pehe nga si naida ani ini agu apai rengbe aboro ka mangaha wenengai. Gaani bipai nidu wai ho boro atambua rani ni tipa gaani sonakumbatayo? Dedede, si naundo rani ani mangi sonakumbatayo berewe, wa ka ani ruho ka manga gupai ngba kisusi. Wakina gure a, ho ani aino agu apai ni rengbe awirinarani ka mangaha, ani naundo yo i sono ku mbatayo rogo toro yo.

10. Ada si aida ani moiberãrani fuoyo?

¹⁰ Ada si aida ani moiberãrani fuoyo gbe? Ani dunduko ninaaida aboro ningere angera fuo rani ti aregbo dunduko. Ono wa vura duhe wo, agude gbiati agu aboro zi bapatiza barambeda nga agu aboro nzunzu si aida ani moiberãrani fuoyo na kini undo yo i nimangi agu apai du rogo dungurati. Mangaha wo rengbe ka undo yo i biti yo nga i nga kina papara rani. Sidu, ka ani atambuanga yo tipa agu apai i amangaha ya, i rengbe ka zera ka i asonanga ku mbatayo tipa ka manga gupai Fugo Mbori angarasa yo i mangihe nga ka sonakumbatayo ya.—1 Tim. 3:1.

11. (a) Wai gu bakumba aundo paranga gude sa? (b) Ginipai wiriki oni he tigi ga Julien kpiapai re?

¹¹ Bakumba nga Loduvic naya ko ima undo dungu aboro i sono ku mbatayo. Sangbako nga: “Ho mi aundo wirina ni nga kumba, ni nasona ku mbatayo ni kina boro ipo.” Julien dagba agu awirina ko aundo yo. Loduvic aya tipa ko wẽ: “Mbiko wa duhe nga Julien anaamanga apai amanga bau na kina zee, gako sino mangapai aadunga wenengai nzunzu te. Ono mi abi gupai kutiko nga ko nga wene sino boro na ko adu na nyemu ka undo kura aboro rogo dungurati. Sidu, kuba gupai nga mi bi gako mangapai nga si angbanga te, mi amoiberã re fuo gu wene asinoko, na ki asadi ka ngarasa ko.” Fuo bete regbo, Julien ada ni moundo ­abaakumba, na ko awere nga bazakigene.

12. Gini sino si aidaha tipa ka undo boro ni rengbe ka manga agu apai rengbe ni ka mangaha? Oni funga kpiapai.

¹² Nirengo, ka ani aida ka undo kura aboro i mangi agu apai rengbe yo na mangaha, si naida ani ningere angera. A wa gu kpiapai nga ga Julien ayugoho, si aidanga ani moiberã rani kina fuo gu gbegberẽ apai boro amangaha te, ono fuo wene asino ni na gu abirĩ rengbe ni ka sonosaha ku mbatayo. Gere nga gu bipai naadu ti Yesu tipa Petero. Wa si avura du nga kura aregbo adu kinaho Petero anaamanga apai amanga bau, Yesu aya ko nika du ku mbatayo wakina mbia.—Yo. 1:42.

13, 14. (a) Wai gu Barunaba amangisunge na dudunguro bipai tipa ka undo Marako? (b) Wai kura wirina agbia undo a wa Marako agbiaha? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)

¹³ Kina gu bangisapai re Barunaba amangihe na Marako kura rimoko angia Yoane. (Amo. 12:25) Ti regbo ga Pauro bambata nunguro nga ga amokedi na Barunaba, Marako adu fuyo wa gayo “moyambu,” isoke tipa kaa ngerafuoyo tipa gayo azingo nga ga borose. Ono tie, ho i ada ni Pamburia yo,  Marako ambu gako abadia nunguro ki ga. I andu nisayo zanga ngba gu kere gene naadu na abatuka ngbaha. (Amo. 13:5, 13) Kusa, Barunaba aamanga berãko fuo gu gbegberẽpai Marako amangihe te, ono ko abihe nga si naida ko undo ko aundo ko sono ku mbatayo. (Amo. 15:37-39) Gipai re aundo ko ko da ni gu Kristano nanyaki rogo toro yo. Fuo bete regbo kusa, Marako adu na Pauro Roma yo ti gu regbo Pauro adu bambukiso yo, na Pauro kini kedi sene fu aKristano ku rogo adungurati na kini fura tipa ko wenengai. (Koro. 4:10) Oni berẽnga kina pa gu ngbarago Barunaba adu na ni ho ko abi Pauro ni ko niya Marako ye tipa ka undo ko!—2 Tim. 4:11.

¹⁴ Alexandre da ni bakumba barambeda na tingidapa wai ko agbia undo tiga wirina dudunguro bipai niya: “Ho mi adu ni tooni paranga, kparakpee dagba aboro aima du ni kpakarapai fere. Bakumba aundo re mi ini wai ka mbakada tire ka kpara zanga gunde. Kuba gupai nga ko mbu yamba re tipa kparakpee, ko anaafu momu nga ga kparakpee fere dedede ti regbo gu dunguratise nga ga tungusapai. Kusa, gunde akuru rogo re yo kusayo.”

15. Waigu Pauro ayugu gako tambuahe tipa awirinako?

¹⁵ Ho ani abi gupai nga wene sino gu du ti kuarani Kristano, ya mo ani naatambua ni tipaha? Rogo ARomo kapita 16, Pauro furayo tipa akurako aidipase bangeyo niima susa 20 tipa agu asinoyo ko anaaida nayo ti ni. (Rom. 16:3-7, 13) Ni kpiapai, Pauro aya Andronicus na Junias aima digo nimangisunge fu Kristo tipa ngbanga regbo kisusi ko, na kini nyakasipa gayo hipai. Pauro afura wenengai tipa na Rufus, ­isoke tipa wai ri angerefuo Pauro mbata kusayo.

16. Tambua rukutu paranga aboro rengbe ka ye na gini sangbaha?

¹⁶ Ho ani atambua kura boro ni, si ima rengba ka ye na wene surungbaha. Ani bingo gupai naadu tipa tooni paranga nga Rico du France yo, ko adu na gberarago mbiko bako adu nga na ko rogo gako idapase ya anaarungosi ko ka ko zingo bapatiza ya. Rico aberẽhe tigako nga si naida ko sungu da ho ko nika nyaka ni ko ki niru ka mangasunge fu Yekova wenengai. Ko adu a na gberarago nga akurako anaasawia ko sukuru yo. Frédéric nga bakumba rogo dungurati naatona ka wirikapai na gi tooni paranga re, ko aya: “Mi anaatambua Rico mbiko gu ngbatunga rungosi ko agbia tiko na ni re nayugo gupai nga ko anaafura afura tipa gako idapase.” Agi afugo tambuahe re anyakasi Rico ko diberã ka nye ni wene kpiapai na ki undo ko ko mbakadi gako pagume na bako. Rico adi bapatiza ho garãko ada ni nga 12.

17. (a) Wai rengbe ani ka undo awirinarani i mangi sona ku mbatayo? (b) Ginipai kura mokedi sa anaamangaha fu paranga aboro, na surungbaha angia gine?

¹⁷ Agu aregbo dunduko ani atambua awirinarani tipa mangayo pai wenengai  ­watadu ho i amanga nyanyaki ome ni, gure nga ani nanyakasa yo i mangisunge fu Yekova na omeyo dunduko. Sylvie, * niima mangasunge fu Yekova rogo gu Betere nga ga France tipa dungu agarã aya agu awirina nga adee ima rengba ka tambua awirina nga akumba. I ima rengba ka tambua yo tipa agu aome i amangaha ni bakiakia i abihe. Ri aya: “Afugoyo ima rengbe ka undo awirina i kiisi gu inohe du yo na ni.” Ri aya berewe wẽ: “Tipa ri tigari, tambua boro nga gu sunge si aida boro na boro mangihe.” (Snz. 3:27) Jérôme namangasunge ni mokedi rogo gu ringara nga French Guiana aima undo dungu paranga aboro i rẽ tipa sunge amokedi. Ko aya: “Mi bi gupai nga ho mi atambua paranga boro ni tipa gupai ni namangihe gene tungusapai yo watadu tipa fu wene karagapai ba dunguratise yo, si nangarasa ni nidu na kido kuti tiní. Ni sangbaha, si nasonosa gayo birĩ inohe kina ku mbatayo.”

18. Tipagine ngba mangasunge ti ni sa na agu awirina nga aparanga?

¹⁸ Ani rengbe ka ngarasa akuarani aidipase i sono ku mbatayo rogo toro yo ho ani mangasunge ni nayo sa. Bakumba ima rengba ka sana gu paranga boro du na inohe rogo mangasunge na kompiuta tipa ni kusi pai funi rogo gaani bangiriba nga ga Internet nga jw.org nga gu rengbe ka undo gu sosono aboro adunga na kompiuta beyo ya. Singia ka oni amangasunge pati Bambu Kindo, oni ima rengba ka sana paranga wirina tipa ni ye oni mangihe na ni sa. Ngbatunga apai wa gure rengbe ka fu momu furoni tipa oni rengbe ka wisigo gu paranga boro re na ki tambua na ki bi gu wene ­sangbanaha rengbe ka kura.—Snz. 15:23.

19, 20. Tipagine si aida ani undo kura aboro ti ni i sono ku mbatayo?

¹⁹ Ho Yekova asia Yosua ni ko ngbembatayo fu aYisaraere, Yekova aya fu Moize we ko “ngarãsi ko” na ki “nyakasi ko.” (Oni gedi Pa Fu Rugute ni Ue he 3:28.) Dungu aboro nakodatiyo na ani ku rogo agu adungurati du rogo zegino dunduko. Agu aKristano dunduko du na inohe angianga kina abaakumba sa ya, rengbe arengba ka undo agu awirina nga paranga na vovo aboro sono ku mbatayo rogo toro yo. Mangaha wo nika sa gupai nga dunguyo idi ka mangasunge tungusapai ti aregbo dunduko, na dunguyo “rengbe na yugo pai fu akura yo a.”—2 Tim. 2:2.

²⁰ Singia ani rogo gu dungurati du na agu awirina du na bakere inohe rogoho watadu rogo gu umba badona namanga ome tipa kada ni dungurati, ani mangi ome amanga tipa ka raba kura aboro i sono tipa ku mbatayo. Gu banguapai rengbe ka undo rani ani mangihe nga wirika Yekova nga gu boro ninaangera dedede tipa gu weneapai du rogo gako amoyambu yo.