1, 2. Apai adu wai fu Adamu na Eva ti tonatonaha, na gini asanahe nakura?

HO MBORI akusi Adamu na Eva ni, he ho naadu ni vurayo te. I angia agu aboro naadunga na ingapai tiyo ya, na i aaraka paradizo yo. I adu na wene pagume dagbayo na Bakusiyo i ki du wa awiriko. (Bam. P. 2:7-9; Rk. 3:38) Gu sunge Mbori afuhe fuyo ayugu gupai nga i nika raka ni gbangaha. (Oni gedi Bambata Pai 1:28.) Si aaida gbanga regbo tipa i ‘hisi kpotosende na ki zogoho.’ Ono tipa Adamu na Eva digisi gayo sunge, si aidi i raki nyeanye kindi zanga kpi tipa ka ‘kindo auru gu unga anya dunduko nawo awo auru kpotosende.’

² Tipagine du apai ti ni areme kia? Tipagine du dungu avura aboro ti ni, du bakerehe nga kpio? Ginipai Mbori nika mangaha tipa ka nyasariipa agi avura rani re? Ani rengbe ka gbia akaragapai kuti agi asanahe re rogo gu pangbanga du rogo Ziazia Kekeapai yo. Ani wisigingo betehe.

3, 4. (a) Gini andiko Mbori afuhe fu Adamu na Eva? (b) Wai pa giasangba anyaki rogo gu ndiko re?

³ Wa vura duhe nga Adamu na Eva adu na gu maabangirise nga ga raka nyeanye kindi, i aadunga na gu kpoto kaa kpingo ya te. Si aidi i nigbidi wege, kini mbiri ime, kini ra, na kini ri riahe tipa kaa raka. Gu nyakipaha gbe nga, gayo raka aru riipa gayo pagume na gayo Bafu-Unga. (Pa Rug. 8:3) Pa ida yo Mbori ngbembatayo fuyo angia nyanyakipa pai tipa i gbia ngbarago rogo raka yo. Yekova aima gumba gipai re fu Adamu mbata fu ko kusi Eva. Wai du ko agumbaha fuko? “Yekova Mbori ki ta ruga kumba, niya, ‘Agu angua du ati yo dunduko mo nirí zuzuhe ari a wa mo akpinyemu he; ono gu ngua nga ngua ina wenepai na gbegberẽpai ka mo rí nga zuzuhe ya, bambiko ni gu rago ka mo ri zuzuhe mo akpí akpi ni rengo.’”—Bam. P. 2:16, 17.

⁴ “Gu ngua nga ngua ina wenepai na gbegberẽpai” re aarukuba gu rengo du Mbori na ni ka diaberã tipa gupai du ni wenehe na gu du ni gbegberẽhe. Nirengo, Adamu aima ino wenepai na gbegberẽpai; Mbori akusi ko rogo kpiako na ko aduadu na sangbakpotoseyo. Gu ngua re aayugo gupai fu Adamu na Eva nga Yekova du si aaida ko nirugu yo dedede. Si adu nga ka i ri gu ngua re, si nika yugo gupai nga i naida kaa mangaapai ngbariyo, na ka gipai re aye na kerepai kuriyo gbiati awiriyo. Gu ndiko Mbori afuhe fuyo ayugu bakio gu kerepai rengbe ka mangayo ka i mangi gipai re.

5. Gine nasa aAdamu na Eva i basasangba Mbori?

⁵ Fuo i kusi Eva, Adamu aima gumbapa ga Mbori andiko furi. Ri aima inoho wenengai, a wa ri agumbaha dunduko fu gu boro namangi tiní wa wo. (Bam. P. 3:1-3) Gu boro naadu gii gu wo re angia Satana Bakitingbanga nga gu wiri Mbori ni toro nambu nyemu ranirii na pagbia si dibeko. (Oni ringbisinga ha na Yakoba 1:14, 15.) Tipa ka manga gi gako gbegberẽpai re, ko akitingbanga Mbori nga iraziree nga ko. Ko akido Eva nga ka ri gbia ranirii sangbanaha angianga kpio te, ono ri nika du wakina Mbori. (Bam. P. 3:4, 5) Eva aima ida kutiko, na ri ki yugupa gari ranirii ni ri ri gu ngua re na ki zomia kumbari ko kodi tiko na ri. (Bam. P. 3:6, 17) Bakitingbanga aima gumba ziree. (Oni gedi 1 Timoteo 2:14.) Ono tie, Adamu ‘agisangba diako.’ Wa vura duhe nga gu wo re adu wa bakure, Satana Bakitingbanga angia gu vurayo naadunga na nunga tiko ya na ko aima ino gu kerepai nika ye mbiko gupai ko agumbaha fu Eva.

6, 7. Wai Yekova asaringbanga Adamu na Eva?

⁶ Adamu na Eva asamungu kuti Yekova, nga gu boro nafu unga na agu ahe dunduko naadu beyo. Nirengo, Yekova aima ino agu apai dunduko namangi. (1 Peka 28:9; oni gedi Asanza 15:3.) Ko ambu Adamu, Eva gbiati Satana i yugu gayo bipai tipa ko. Wangia Yekova Baagude, ko aima du na bakere gberãrago. (Oni ringbisinga ha na Bambata Pai 6:6.) Si aidi ko mangipai ni basapungbanga, na ki mangi gupai ko agumbaha nga si nika ngia sangbana gayo mangapai.

⁷ Mbori aya fu Adamu wẽ: “Ni gu rago ka mo ri [zuzu ngua ino wenepai na gbegberẽpai] mo akpí akpi ni rengo.” Si nawira wa Adamu aima rengba ka berã gupai nga “ni gu rago” re nga uru  sa. Fuo basa ko ga Mbori andiko, ko aima rengba ka berã gupai nga Yekova nika mangapai mbata fu ti uru. Yekova afura na agi arogotise re ‘ho rago aazera ni’ nyemu. (Bam. P. 3:8) Wa du ko nga ruru basapungbanga, ko adegetuko mbata ka gia gupai naadu ngbayo. (Bam. P. 3:9-13) Fuoho, ko asaringbanga agi amangi gbegberẽpai re sa kpio. (Bam. P. 3:14-19) Ka ko aimi yo kina ti gu regbo re, ka gako ringbisapai tipa Adamu na Eva gbiati awiriyo adigisingo tihe te. (Yes. 55:11) Wa vura duhe nga ko aima sarangbanga Adamu na Eva sa kpio na sangbana ingapai ki ima tona manga yo nibasa, ko ambuyo i vungu agude tipa i gbia undo be gu kura apai ko nika mangaha ku mbatayo. Sidu, kuti gu bipai nga ga Mbori, Adamu na Eva akpi rogo gu uru i aingipai, nirengo, i akpi rogo “uru sa” nga agarã 1,000 bangiri Mbori.—2 Pet. 3:8.

8, 9. Gini sangbanapai ga aAdamu ingapai aye na ni kurii awiriyo? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)

⁸ Ya mo gu ingapai aAdamu na Eva amangihe arengbe kadu na sangbanaha kurii awiriyo? Ii. ARomo 5:12 naya: “Gbegberẽpai akuru ku zegino mbiko boro sa, kpio ki du mbiko gbegberẽpai; si du kpio andu andu ti ni sa aboro dũ, bambiko i aingi ainga dũ.” Gu bambata boro nakpi nangia Ebere. (Bam. P. 4:8) Fuo gure, kura awiri Adamu atona ka gbinza na kini kpiki. Ya mo i adi ingapai na kpio ti avunguyo? Gu mokedi nangia Pauro akaragapai ki ya: “I amoi dungu aboro ni aboro ingapai mbiko ga gu boro basapai sa.” (Rom. 5:19) Sidu, gu ingapai na kpio aboro adihe be Adamu ada ni vurayo, na ka aboro dinga behe te. Wa vura duhe nga ani ainingo wai nzunzu aAdamu afu ingapai na kpio fu awiriyo te, ani nabi sangbanaha abi.

⁹ Ziazia Kekeapai nafura tipa gu ingapai na kpio ani adihe wa “gu ũdadahe ba yo ho ku ri aboro dunduko, . . . nga gu ũdadahe gbaragi yo ho ku ri arikaaboro dunduko.” (Yes. 25:7) Gi ũdadahe re nadada aboro dunduko. Gu rengo duho nga “aboro nakpi akpi dunduko rogo [Adamu] yo.” (1 Kor. 15:22) Pauro asanahe ki ya: “Da ka batasi re ti gi boro kpio re?” Ya mo boro ho narengbe ka batasa ko? *—Rom. 7:24.

10. (a) Gini bete averesi nayugo gupai nga Yekova nika nyasa anyasa riipa kpio? (b) Ginipai agu averesi re ayugoho tipa Yekova na Wiriko?

¹⁰ Nirengo, Yekova aima rengba ka batasa Pauro. Fuo Yesaya fura tipa “ũdadahe,” ko aya: “Ko adígisa pa kpio nye anye kindi, Gbia Mbori awéga aume ti bangirise ku sa yo dunduko.” (Yes. 25:8) Wakina gu baagude nadia gupai kusayo naye na rungo kuti awirini na ki wege aume bangiriyo yo, Yekova na ngbarago ka nyasariipa kpio kusayo. Boro kinaho ko amanga gi sunge re na ní. Ani nageda gupai rogo 1 AKorindo 15:22 nga: “A aboro nakpi akpi dunduko rogo [Adamu] yo, a wo rogo Kristo yo i adu adu ni ungayo dunduko.” Teketeke a, fuo Pauro sanahe nga “Da ka batasi re?” ko ape kura pai ki ya: “Mi natambua Mbori mbiko Yesu Kristo gaani Gbia.” (Rom. 7:25) Si tie ziazia nga, gu nyemuse naasa Yekova ko kusi aboro aazeranga mbiko ga Adamu na  Eva samungu te. Na gu boro Yekova amangisunge sa na ní ka kusa bambata arogotise aahenga du na ngbarago mbiko awiriyo te. (Snz. 8:30, 31) Ono wai ka i abatasi aboro?

11. Ginipai Yekova amangihe ka undo aboro?

¹¹ Gu ingapai du ti aboro na gu kpio i akpihe aye mbiko gu ingapai Adamu amangihe gbiati ga Yekova ruru sarangbanga. (Rom. 5:12, 16) Ani nageda gupai nga: “Sapangbanga aye tie fu aboro dũ sa gbarasangbangase mbiko gu tindika sa.” (Rom. 5:18) Ginipai ka Yekova amangihe tipa ka dia gi gbarasangbangase re kusayo zanga ko gu rii gako andiko? Ani nagbia karagapai kuti gipai re rogo afugo Yesu naya: “Wiri boro aye . . . ka tumo dungu yo ni ungako.” (Mt. 20:28) Bambata wiri Mbori ayugu gupai ziazia nga ko nika fu motumo mbiko ko aadunga na ingapai tiko te. Wai gi motumo re arengbe ka yugopa ga Yekova ruru sarangbanga?—1 Tim. 2:5, 6.

12. Gini motumo nayugupa ga Yekova ruru sarangbanga?

¹² A wa Yesu adu zanga ingapai tiko, ko adu na kina gu bangisa maabangirise Adamu adu na ni mbata fu ko ingipai. Ga Yekova ringbisapai adu nga kpotosende hii be agu awiri Adamu naadunga na ingapai tiyo ya. Sidu, gu bakere nyemuse Yesu adu na ni tipa Yekova gbiati awiri Adamu asako ko fu ungako ni motumo. Nirengo, Yesu afu gako rengberengbe unga nga gu narengbe arengba na gu Adamu aingisihe. Fuo gure, Yekova azingisi Wiriko be kpio ni toro. (1 Pet. 3:18) Yekova aima ida na gu motumo gu rengberengbe kumba nga Yesu afuhe tipa ka ngbe awiri Adamu na ki fu gu maabangirise nga ga nyeanye unga fuyo nga gu Adamu aingisihe. Rogo kura agene, Yesu adiba Adamu. Pauro aya: “Wa du he ni keke he a, ‘Bambata boro nga [Adamu] ki du ni unga mbisimo.’ Yangara [Adamu] ki du ni gu toro nafu unga.”—1 Kor. 15:45.

13. Ginipai ‘yangara Adamu’ nika mangaha tipa ka undo kpikpi aboro?

¹³ Barambeda, regbo nika da fu ‘yangara Adamu’ tipa ko mangipai “ni gu toro nafu unga” fu aboro dunduko. Dungu awiri Adamu nika zinga be kpio. Tipagine? Bambiko i aima raka na ki kpiki. Si nika ida i zingisi yo be kpio tipa i raki auru kpotosende ane.—Yo. 5:28, 29.

14. Ginipai Yekova nika mangaha tipa ka dia ingapai kusayo ti awiri Adamu?

¹⁴ Wai i nika dia ingapai kusayo ti aboro? Yekova aima sigira gako Kindo nga gu du na ‘yangara Adamu’ rogoyo gbiati agu aboro ko nasia yo auru kpotosende i zogorago na ko. (Oni gedi Yugoti 5:9, 10.) Agu aboro nika zogarago na Yesu ngbangbaturũ yo, i ima ino wai ingapai amanga aboro. Tipa agarã kutu, gayo zogarago nika fu undo fu agu aboro du auru kpotosende, na ki di ingapai tiyo kusayo nga gupai ka i arengbanga namangaha nitiyo ya.—Yugo. 20:6.

15, 16. (a) Gine nga “yangara vura,” na gini regbo i nika nyasariipa ha? (b) Ringbisihe kuti 1 AKorindo 15:28, ginipai Yesu nika mangaha ti kina boro regboho?

¹⁵ Ti digido gu zogarago nga ga Kindo tipa agarã kutu, agu avura aboro dunduko du ho naye mbiko ga Adamu basasangba adunga berewe te. Ziazia Kekeapai naya: “Bambiko wa aboro nakpi akpi dunduko rogo [Adamu] yo, a wo rogo Kristo yo i adu adu ni ungayo dunduko. Ono i adu ti kina ragoyo ni ba sa sa: Kristo nga makawa; fuo gure agu yo  nga ga Kristo yo, rago ye ko. Fuo gure digida pai ki du, ho ko ka fu ngbi ni fu Mbori nga kina Ba; ko nadigisa ga abazogo apai dunduko na asia pai dunduko na tandu. Bambiko ko ka kindo, daho ko ka maa avurako ni dunduko ku tii nduko yo. Yangara vura i nikagbarasa ha nga kpio.” (1 Kor. 15:22-26) Nirengo, i nika dia gu kpio aboro adihe ti Adamu kusayo. I nika nyasariipa “gu ũdadahe” nadada aboro dunduko re nyeanye kindi.—Yes. 25:7, 8.

¹⁶ Gu mokedi nangia Pauro anyasi fugo na agu afugo naya: “Ho i ka maa ahe ni dunduko ku tii ko, Wiri tigako tie ki moi tiko ku tii gu ko namoi ahe dunduko tii ko, Mbori du adu mbata yo fu ahe dunduko.” (1 Kor. 15:28) Fuo nyasa ga Yesu zogarago, ga Mbori ringbisapai nika digisotihe. Fuo gure, ko ki karaga pagbia fu Yekova na ki fu rengberengbe aboro fuko.

17. Ginipai nika manga tipa Satana ni yangaraha?

¹⁷ Na ginipai nika manga tipa Satana nga gu boro naye na agu arungo dunduko aboro agbiatiyo na ni? Yugoti 20:7-15 nafu karagapai. Mbori nika mbu Satana ko nangi aboro ti gu regbo ko nika asada yo ni yangaraha. Mbori nika gbarasa Bakitingbanga gbiati agu aboro nika pefuoko rogo “ue kpio” nyeanye kindi. (Yugo. 21:8) I agbarasanga ue kpio te mbiko aboro akpingo berewe behe te. “Ue kpio” adu nga ni vura agu aboro nakpinyemu Bakusiyo na kini irisiko te.

18. Gu sunge Mbori afuhe fu Adamu, wai si nika digiso tihe?

¹⁸ Aboro dunduko nika du zanga ingapai tiyo na i ki rẽ tipa nyenye unga zanga avurayo du ti ni. Gu sunge Mbori afuhe fu Adamu nika digiso tihe zanga ko duho. Kpotosende nika hii be awiriko na i nika gbia ngbarago be ngerafuoho gbiati dungu ngbatunga rakiraki ahe. Ani dunga adu na tambuahe tipa gu gene Yekova nika nyasariipa gu yangara vura nga kpio re ngbaha.