Asanahe Be Agedihe
Ginipai Yeremaya aaida ka pehe ho ko aya ni wẽ Raere nakpara tipa awiiri?
Rogo Yeremaya 31:15, ani nagedapai yo nga: “I nigi fugo Rama yo, kpenunga na nirãnirã kpe ni aume. Raere nikpari tipa awiriri; ka ri awasa nga tipa awiriri ya, bambiko i ho te.”
Awiiri Raere ue aakpingo mbata fu ri kpi te. Nibi gipai re, boro rengbe ka bi gupai Yeremaya akehe 1,000 agarã fuo kpio Raere re nga runga ha te.
Bambata wiri Raere nangia Yosefa. (Bam. P. 30:22-24) Kusa, ri abatika kura kumbagude rimoko angia Benyamina. Ono Raere akpi ti gu regbo ri aabatika ko. Sidu tie, sanahe nakura nga: Tipagine Yeremaya 31:15 aya ti ni wẽ ri akpara tipa awiiri mbiko i “ho te.”
Gupai ini anihe nga gu bambata wiiri nangia Yosefa, ko abatika Manase gbiati Efuraima. (Bam. P. 41:50-52; 48:13-20) Kusa, Efuraima angia bakere ngbatunga aboro na ki moipai kurii gu kindo nangia ga aYisaraere naadu ku nodiyo na ki da ni gu ngbatunga naarukuba agu ngbatunga bawe re dunduko. Sidu, gu ngbatunga wiri Raere nangia Benyamina re ada a ni papara gu kindo naadu ku sudiyo ni kodikodihe na Yuda. Mbiko gipai re, ani rengbe ka ya Raere ada wa gu naagude naarukuba aYisaraere dunduko, nga gu kindo naadu ku nodiyo gbiati gu naadu ku sudiyo.
Bara ti gu regbo i ake gu kitabu nga Yeremaya, Asura azi gu kindo naadu ku nodiyo naadu na angbatunga bawe na ki ga na agu aboro naadu yo ni zizi yo. Ono tie, si nawira wa bete atita Efuraima aima ora ku Yuda yo. Rogo gu garã nangia 607 M.B.K., aBabero azi gu ga aYudo kindo naadu ku sudiyo naadu na angbatunga ue rogoho. Si nawira wa fuo i zihe, i adungura dungu zizi aboro ku Rama yo, Rama adu nga amairo bisue (akirometere 8) na Yerusarema ku nodiyo. (Yere. 40:1) Si nawira i ayepe goro bete aboro rogo gu dagbarago nangia ga Benyamina nga gu ba i akpisidi Raere rogoho. (1 Sam. 10:2) Ka pepai ni sanza, pa kpara Raere rengbe kadu nga ri aakpara tipa agu aboro i aimiyo Benyamina yo watadu aguyo naadu Rama yo. Si rengbe kadu a nga agu anaagude dunduko nangia ga ga Mbori aboro, i aakpara tipa kpio aYisaraere watadu pa ga na yo ni zizi aboro.
Ka si vura du kina wai, gupai Yeremaya apehe nga Raere akpari tipa awiri re, si nga sangbanebi tipa gupai namangi dungu kama agarã kusa ho ga Yesu raka adu ni ngbapai. Bakindo Erode arũndiko nga agu agude dunduko nangia akumbagude garãra atona ti ue Betereme yo, i imi ra kusayo, Betereme adu bara ku sudiyo Yerusarema yo. Rogo gi gene re, agu agude re aadunga ti ni berewe te i aima kpiko. Mo berẽnga kina wai anaagude akpara ti gu regbo re tipa awiriyo! Si adu wa ka i ya i nagia gu kpee yo re kina boro Rama yo, naadu Yerusarema yo ku Nodiyo.
Nibi gipai re, si adaada i ya Raere aakpara tipa awiiri ti rago Yeremaya na ti rago Yesu mbiko wai agu anaagude nangia aYudo aakpara tipa agu awiriyo nakpiki. Kina rengo ngaha nga, agu aboro kpi na ki ndu ku ‘rogo ga vurayo ringara’ nga kpio, i nika karagatiyo akaraga ti regbo zingabekpio.