1. Wai du Manoa amangipai kuti gu pangbanga nangia ko nika da ni bagude?

PANGBANGA ho ka dia Manoa arengbe ka ye na ni si ki zeresi ngbako wa gi pangbanga re te. Nirengo, ko na diako aima inoho nga ri nga irazangada. Ono tie, ga Yekova maraika ayugu tiko furi, na gupai i aabihe nga ka si mangingo te aandu ka manga nga: Dia Manoa aandu ka vunga kumbagude! Zanga kapa, Manoa adu na ngbarago, ono ko aima inopa gu tindiro naadu kuriko. Wai du ka i asonosi wiriyo na diabese u mangisunge fu Mbori rogo gu zegino naima hi be gbegberẽ apai re? Manoa ‘azungadi Yekova,’ ki ya: “Ako Yekova, mi zungadi ro, mo idi he gu ga Mbori kumba [gu maraika] mo akedi ko mbata, ko ye kono du ani ni berewe, ko yugu gu pai fu rani ani ka manga tipa gu gude i ka batika ko” re.—Abasa. 13:1-8.

2. Gini apai si akodaha tipa ka raba wironi? (Oni bi gu sanduki a nga “ Gu Nyanyakipa Aboro du Beroni Oni Awirika Ziazia Kekeapai na Yo.”)

² Kangia oni nga avunguagude, oni ima rengba ka rugatironi na ga Manoa zungodihe. Oni a na kina gu tindiro nga ka undo wironi u ini Yekova na ki kpinyemuko. (Snz. 1:8) Tipa agu avunguagude nga aKristano rengbe ka mangaha wo, si naida i niyugupai  ayugo kindi fu awiriyo tipa Yekova vurube gu mbakadapai nga ga Gu Irisombori Nga ga Aborokporo. Rengo ngaha nga, anga kina wisigopai nga ga aborokporo sa si aida oni mangihe na aposo dunduko tipa ka rimiso rengo ku berã wironi yo te. (Oni gedi. Pa Fu Rugute ni Ue he 6:6-9.) Wai du rengbe oni ka diabe gu kpakarapai nga ka rimiso rengo ku ngbadu wironi yo? Gi kekeapai re na gu ngbefuoho nika sakapai tipa wai rengbe avunguagude ka wirika gu kpiapai nangia ga Yesu. Wa vura duhe nga baagude nangia Yesu te, avunguagude ima rengba ka gbia undo ti gu gene ko aayugopai ngbaha mbiko ko aayugopai na kini raba gako abawiriki na nyemuse, umbasitise na dudungurobipai. Ani bingo agi asino re dunduko ni basasa.

3. Wai du Yesu ayugu nyemuse tipa gako abawiriki?

³ Yesu aadindikongo ka pe gupai fu gako abawiriki nga ko nakpinyemuyo te. (Oni gedi Yoane 15:9.) Ko ayugu gako nyemuse berewe a fu gako abawiriki ni koda ko tiko na yo dedede. (Mk. 6:31, 32; Yo. 2:2; 21:12, 13) Anga “kina yugopai sa” Yesu anaayugoho kindi fu gako abawiriki te. Sidu tie, si aakpakaranga fuyo i ini singia ko ima kpinyemuyo nzunzu te. Wai du rengbe oni ka wirika gi ga Yesu gene yugopai re?

4. Wai du rengbe oni ka yugoho fu awironi nga oni nakpinyemuyo? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)

⁴ Oni gumba gupai fu awironi nga oni nakpinyemuyo, na oni yuguhe fuyo dedede nga, i na nyanyakipa yo furoni. (Mt. 3:17; Tito 2:4) Samuel naraka Australia yo aya: “Ho mi adu ni ni gude, buba anaageda gu buku fere nga Gimi Kitabu Apangbanga Nga ga Ziazia Kekeapai naayuru dũ. Ko anaakaragapai kuti gimi asanahe, fuani ko ki dungo re, na ki nyoro pangba re na ki ya fere wene yuru. Kina ngbare naazere ka ino gupai kusa nga buba asono rogo gu kporo i anaadungongo agude na kini nyoro pangbayo rogoho ya! Ono wa si avura du wo, ko amangi bakere ome ka yugo gako nyemuse fere. Ni sangbanaha, mi asonosi wene pagume na ko na mi kidu na ngbarago na kini bi tire nga bare ima ngba.” Oni undo awironi i du wa gure ni pe oni gupai fuyo dedede nga “mi nakpinyemuro.” Oni du na ngbaya na awironi. Oni nifura na yo, kini ri riahe nayo na kini ngimbaro na yo.

5, 6. (a) Ginipai Yesu amanga agu aboro na ni ko akpinyemuyo? (b) Oni sakingo wai wene rugute asa agude i bi tiyo nga baayo ima ngba na i nakpinyemuyo akpi.

⁵ Yesu aya, “agu yo dunduko mi nakpi nyemu yo mi naza yo ti pai ki nirugu yo.” * (Yugo. 3:19) Wa vura duhe nga, ga Yesu abawiriki anaatikango dagbatiyo dedede tipa gu boro nga bakere boro dagbayo, ome Yesu aabatanga beyo te. Na ho i aamanganga pai ni kuti gako arugute ya, ko aambunga yo te. Mbiko nyemuse, Yesu azayo zezeredi ti wene regbo na rogo wene ba.—Mk. 9:33-37.

⁶ Oni yugu gaoni nyemuse fu awironi nifu oni arugute fuyo. Ti gu kura aregbo, si rengbe arengba oni sakipai fu wironi tipa ndu gupai du kura apai ti ni ruruhe watadu ni irairaha. Ti gu kura aregbo, gude ima rengba ka zanga mangapai kuti gupai oni nagumbaha. (Snz. 22:15) Ho ngbatungapai wa gure amanga ni, oni wiriki Yesu. Ti wene regbo na rogo wene ba, oni fu rugute fu wironi na nyemuse zezeredi na kidu na zerangbaduse ka yugo gene furu, ka raba ru na ki fu mbusa furu. Wirinarani sa South Africa yo aya, “ho avungure anaafu mbusa ni fere i anaamanga  kina gupai i agumbaha. Kangia i anifu zahe fere tipa gupai rengbe yo ka manga re na ni ka mi mangi gupai du ni gbegberẽhe, ho mi animangihe ni i animangi kina gupai i anaagumbaha. Ono i anaafunga mbusa fere na zinga watadu ka zanga saka gu ndupai fere i afu mbusa fere ti ni te. Ni sangbanaha, mi abi tire nga bare ima ngba. Mi aima ino wari si aniidi mi mangipai ki da kuhoni, na mi aima ino gupai si anaaida mi nimangihe.”

7, 8. (a) Wai du Yesu ayugu umbasitise rogo gako kparakpee yo? (b) Wai du rengbe gaoni kparakpee ka undo awironi i kido kuti Mbori?

⁷ Oni berẽnga pa wai ga Yesu abawiriki adu ho i agi gako yangada kparakpee ni auru kpotosende watadu ho i aini paha ni kusa nga ko aya: “Aba, Buba, omero rengbe na apai dũ; mo di gi inga be re re; ono ka si du nga wa mi akpi nyemu he ya, wa kina mo akpi nyemu he.” (Mk. 14:36) Ga Yesu abawiriki aima ye ka wirika gupai zanga kapa rogo gako afugo zungoditise yo nga, kangia rengberengbe Wiri Mbori aumbasi tiko ka kpara fu Mbori tipa undo, si naida i ni mangi kina gu bangisapai re a.

⁸ Ginipai awironi awirikaha ti gaoni kparakpee? Nirengo, oni akparanga fu Yekova sa tipa ka yugo kina pai fu awironi te. Wa vura duhe wo, ho oni akpara ni na umbasitise ku bangiri awironi, i nawirika ka kido kuti Yekova. Wirinarani nga Ana du Brazil yo aya: “Ho kpakaraapai adu ni wagu nga pa kaza atita, avungure anaasana Yekova tipa ko fu ome fuyo wa ka i hi gu kpakaraapai i adu rogoho re na ko fu tatamana fuyo i mangi wene diaberã. Zavura ho apai akpakara ni fuyo, i ambuhe kina ku be Yekova. Ni sangbanaha, mi awiriki ka kido kuti Yekova.” Ho oni akparakpee ni na awironi, ka oni kparingo kina tipa yo gbua ya. Oni sana Yekova tipa ko undo roni a, isoke wa ka oni fura na gaoni bairasunge tipa ni mbu regbo furoni tipa bakere dunguratise, Yekova fu wingbaduse furoni tipa oni tungusipai fu gaoni murakporo, watadu ko undo roni ngba kura  agene. Oni du na umbasitise ka kido kuti Mbori, na awironi nika wirika kina gu ngisapai re a.

9. (a) Wai du Yesu ayugupai fu gako abawiriki i du na umbasitise ka mangapai fu kura aboro? (b) Kangia oni na nyemu ka mangapai fu kura aboro, ginipai awironi nika wirikaha?

⁹ Rogo agu apai Yesu anaagumbaha na kini mangihe, ko araba gako abawiriki i du na umbasitise ka mangapai fu kura aboro. (Oni gedi Ruka 22:27.) Ko ayugupai fu gako amokedi i futiyo ka manga ga Yekova sunge na tipa akurayo aidipase. Gaoni kpiapai nga ga umbasitise ima rengba ka yugopai fu awironi. Wirinarani nga Debbie du na awiiri ue aya, “rago anaagberãnga tire tipa gu regbo kumbami anaadiaha na kura aboro wa ko angia bakumba te. Ani aima inoho nga ho ani ka ida ko ni, ko aduadu ho tipa rani.” (1 Tim. 3:4, 5) Kumbari nga Pranas aya: “Kusa, awirani adu na nyemu ka undo ti regbo bakere adunguratise na agu akura asunge nga ga Kindo. I asono kumbatayo, kidu na abakure, na ki bi tiyo nga i nga papara gu riigbu re nzunzu!” Agu aborokporo re dunduko awere namangasunge Kindo ti aregbo dũ fu Yekova. Ka oni du na umbasitise na kidu na toro futise, awironi nika wirika wai awirika ka mangapai fu kura aboro.

10. Wai du Yesu ayugu dudunguro bipai ho rimbasa aboro ayeni ka biko?

¹⁰ Ga Yesu dudunguro bipai asako ka ko bingo kina gupai aboro anaamangaha ya, ono gupai naana sayo i nimangipai ngba agu agene re. Ti gu kura regbo sa, bete agu aboro naadegatuyo fuko Gariraya yo amangi tiyo wa i na nyemu ka pekafuoko. (Yo. 6:22-24) Ono Yesu nga gu boro niima rengba ka ino gupai du ngbadu boro yo, ko abi gupai nga kina nyemu riahe naadu tiyo kisusi gupai ko aayugoho. (Yo. 2:25) Ko aima bi gu irairapai re na ko ki zeresi ngbaduko ka rugayo, na ko ki saki wai fuyo rengbe yo ka mbakada gupai re.—Oni gedi Yoane 6:25-27.

11. (a) Oni funga kpiapai nayugo wai rengbe dudunguro bipai ka undo roni oni ini singia wironi nagbia ngbarago ti tungusapai. (b) Wai du rengbe oni ka sa tungusapai si ngba ti wironi?

¹¹ Wa vura duhe nga oni arengbanga ka ino gupai du ngbadu boro yo te, oni ima rengba a kadu na dudunguro bipai na ki ini gu bipai du wironi na ni tipa tungusapai. Badungu avunguagude naongoda tooni ti regbo tungusapai tipa ka mbugene fu awiriyo wa ka i ongodi na ka ri wiri riahe. Ono wa vura duhe wo, oni rengbe ka ngera dudunguro na  ki sana tironi nga, ‘Ya mo wire nagbia ngbarago ti tungusapai watadu kina gu regbo ongoda re?’ Ka oni bi gupai nga awironi agbianga ngbarago ti tungusapai te, oni ima rengba ka maa asasa na yo. Oni kusi aberãpai nga gu rengbe ka undoyo tipa i tungusipai na oni wenengai.

12. (a) Wai du Yesu adu na dudunguro bipai ka za apefuoko ti wasiwasi mangaapai? (b) Wai du ga Yesu zahe adu ti wene regbo?

¹² Yesu adu na dudunguro bipai a ni yugoko gu iraira adiandue nandu sa ingapai. Ni kpiapai, apefuoko aima inoho nga wasiwasi kodaba angbanga te. Ono ko azayo tipa agu adiandue nandu sa wasiwasi kodaba, niya: “Gu ni nangana de ni nyemu ri ni ima manga bari na ri kpotoni yo. Si ngia kumbabangiro ka mangi ro mo koto, mo mo ho amo, ki ba ha.” (Mt. 5:27-29) Agu afugo re aima du ti wene regbo fu agu aKristano naaraka tii gu zogarago nangia ga aRomo. Bake kuruapai sa ape gupai nga, rogo ga aRomo bangi ambaro yo, “agu apai aboro anaabihe na kini gihe adu ni gbegberẽhe, na wasiwasi mangaapai angia agu apai naangba ti aboro gbe.” Nangba gu nyemuse na dudunguro bipai Yesu adu na ni re wa ko aza gako abawiriki tipa gupai naarengbe ka saha ni mbumbuhe fuyo i nye ni gigiri yo rogo mangaapai!

13, 14. Wai du rengbe oni ka banda awironi ti bibiriko aũngbarago?

¹³ Dudunguro bipai rengbe ka undo roni oni banda awironi ti kerepai rogo toro yo. Areme, si taata fu agude i bi kpia kundiri aboro watadu gu kura wasiwasi apai mbuyo kindi rukutu susi wai si adu mbata. Rengo ngaha nga, agu avunguagude nga aKristano nagumba gupai fu awiriyo nga wasiwasi ambaro angbanga te. Ono tie, dudunguro bipai rengbe ka undo roni oni ini gupai rengbe ka sa awironi i du na nyemu ka bi kpia kundiri aboro. Oni sananga tironi nga: ‘Ginihe rengbe ka sa wire u bi kpia kundiri aboro? Ya mo u ini gu ndupai duhe ti ni ni kerepai? Ya mo mi ni gu ngbatunga boro duhe taata fu wire u ye fuore tipa undo ka si du nga u ni asadi asadi ru ka bi kpia kundiri aboro?’ Zavura ho du awironi ni ni rukutu yo vurũ, oni rengbe arengba ka ya fuyo: “Ka mo kuru bara wasiwasi bangiriba rogo Internet na mo kidu ni asadi asadi ro ka bihe, mo ye ki pehe fere. Ka mo gundenga ya. Mi naida ka undo ro.”

¹⁴ Dudunguro bipai rengbe ka undo roni oni sia gaoni aũngbarago na tatamana. Pranas, fugoko nidu sayo ape kurapai nga: “Wangia ani avunguagude, agu ahe ani aidapaha wa abia, abuku, watadu avidio nga kpiapai fu aborokporo. Oni ima rengba ka gumba dungu apai fu awironi, ono i nikaa bi gupai oni amangaha na kini pekefuoho.” Ka awironi aabi roni oni sia gigiri aũngbarago na rubangirise, zanga kapa, i mangi kina gu ngbatunga siapai re a.—Rom. 2:21-24.

15, 16. (a) Tipagine rengbe oni kadu ti ni na kido nga Yekova nika undo roni aundo oni raba awironi? (b) Ginipai ani ka sakaha rogo gu kekeapai naye fuo gere?

¹⁵ Ginipai naamangi ho Manoa asanahe ni tipa undo ka sonosa wiriko? ‘Mbori agi fugo Manoa.’ (Abasa. 13:9) Avunguagude, Yekova nika degatuko adega furoni a. Ko nika karagapai kuti gaoni akparakpee na ki undo roni tipa oni raba awironi. Oni ima rengba kadu na diabese ni manga oni he wo rogo nyemuse, umbasitise, na dudunguro bipai.

¹⁶ Kina wai Yekova aundo avunguagude tipa i raba rukutu awiriyo na diabese, kinawo a rengbe ko ka aundo yo i raba sosono awiriyo. Gu kekeapai naye fuo gere nika sakapai tipa wai rengbe oni ka wirika ga Yesu nyemuse, umbasitise, na dudunguro bipai wa oni araba sosono awironi i mangisunge fu Yekova.