Dlulela kokuphakathi

Dlulela ohlwini lokuphathi

Bona Igama LikaNkulunkulu EDenmark

Bona Igama LikaNkulunkulu EDenmark

Bona Igama LikaNkulunkulu EDenmark

NJALO ngonyaka, izinkulungwane zezivakashi eziya eCopenhagen zimangazwa ukubona igama likaNkulunkulu, uJehova, noma uphawu lwesiHebheru oluthi, יהוה, oluqoshwe ezikhungweni zezinqaba nakwezinye izakhiwo phakathi kwenhloko-dolobha nendawo eziyizungezile. * Ngokwesibonelo, enkabeni yedolobha, iSonto iDockyard (Holmens Kirke) linesango elinegama likaNkulunkulu elibhalwe ngamagama amakhulu ayigolide. Igama libuye livele esangweni eliphakathi elinoqwembe oluyisikhumbuzo lwango-1661.

Ebangeni elifushane nje ukusuka eSontweni iDockyard, kunesakhiwo esibizwa ngokuthi i-Round Tower (Rundetårn). Odongeni olungaphandle, igama likaNkulunkulu libonakala ngamagama amakhulu esiHebheru njengengxenye yophawu lwesiLatini. Uma lihunyushwa, lifundeka kanje: “Sengathi uJehova angafaka izimfundiso ezilungile nobulungisa enhliziyweni yeNkosi uChristian Wesine omisiwe.” Kwenzeka kanjani ukuba igama likaNkulunkulu laziwe kangaka eDenmark?

Ukulwela IziNguquko Nokuhunyushwa KweBhayibheli

Imbangela eyinhloko yokwanda kwegama likaNkulunkulu kwaba uKulwela Izinguquko. Abalweli bezinguquko baseYurophu abanjengoMartin Luther, uJohn Calvin noHuldrych Zwingli benza ucwaningo olunzulu ngeBhayibheli nangezilimi zalo zokuqala—isiHebheru, isi-Aramu, isiKoine noma isiGreki esivamile. Ngenxa yalokho, bajwayelana negama likaNkulunkulu siqu. Entshumayelweni yakhe uMartin Luther wathi: “Leli gama elithi Jehova. . .elikaNkulunkulu weqiniso kuphela.”

Noma kunjalo, lapho uLuther ehumushela iBhayibheli olimini lwesiJalimane, wahambisana nesiko elingekho ngokomBhalo lokubeka igama likaNkulunkulu ngokuthi “Nkosi” noma “Nkulunkulu,” ngaleyo ndlela esebenzisa iziqu, hhayi igama likaNkulunkulu. Kamuva, uLuther wacela uzakwabo uJohannes Bugenhagen ukuba abhale inguqulo yeBhayibheli kaLuther ngolimi okuthiwa yiGerman Low, ulimi olukhulunywa enyakatho yeJalimane naseningizimu yeDenmark. Esandulelweni sakhe senguqulo ka-1541 (inguqulo yokuqala eyanyatheliswa ngo-1533), uBugenhagen walisebenzisa izikhathi eziningana igama likaNkulunkulu, kuhlanganise namazwi athi: “UJehova igama likaNkulunkulu elingcwele.”

Ngo-1604, isazi semfundiso yenkolo uHans Paulsen Resen sakhuluma neNkosi uChristian IV ngamaphutha athile ayeseBhayibhelini likaLuther lesiDanish. UResen wabe esecela imvume yokubhala inguqulo entsha esekelwe emibhalweni yokuqala yesiHebheru nesiGreki. Wayithola. KuGenesise 2:4, uResen wabhala ukuthi “uJehova unguMuntu Ophakeme, owukuphela kweNkosi.” *

Njengoba ukwaziwa kwaleli gama elingcwele kwakuqhubeka, laqala ukusetshenziswa ezindaweni zomphakathi. Ngokwesibonelo, ngo-1624 ngemva kokuba uHans Paulsen Resen egcotshwe njengombhishobhi, wayala ukuba kufakwe uqwembe eSontweni LamaBronshoj. Kulolu qwembe, kuqoshwe igama likaNkulunkulu ngesiDanish, elithi Jehova ngombala oyigolide. Futhi, emibhalweni yakhe eminingi njengombhishobhi, uResen wayebhala namazwi ayewakhonzile athi “uJehova uyabona.”

Ngasekupheleni kwekhulu le-18, inguqulo yeBhayibheli yesiJalimane kaJohann David Michaelis yanyatheliswa ngesiDanish. Naleli Bhayibheli lalinegama elingcwele ezindaweni eziningi. Nangekhulu le-19 ngokunjalo, abahumushi beBhayibheli uChristian Kalkar nabanye bafaka igama elingcwele ezindaweni eziningi lapho lalivela khona emibhalweni yokuqala. Kwathi ngo-1985, oFakazi BakaJehova bakhipha INguqulo Yezwe Elisha YemiBhalo Engcwele ngesiDanish. Abathandi beBhayibheli bajabula ukubona igama likaJehova lisetshenziswa ngokwethembeka izikhathi ezingaphezu kuka-7 000.

Lapho ethandaza kuNkulunkulu uJesu Kristu wathi: “Ngilibonakalisile igama lakho.” (Johane 17:6) Emthandazweni wakhe oyisibonelo, ngezinye izikhathi obizwa ngokuthi uBaba Wethu, uJesu wathi: “Malingcweliswe [malenziwe libe ngcwele] igama lakho.” (Mathewu 6:9) Njengoba umlando ongokwenkolo waseDenmark ubonisa, baningi abawathatha njengabalulekile lawo mazwi.

[Imibhalo yaphansi]

^ Lezi zinhlamvu ezine ezibizwa ngokuthi i-Tetragrammaton, zingongwaqa futhi zifundwa kusukela ngakwesokudla kuya ngakwesokunxele. Zivame ukuhunyushwa ngo-YHWH noma ngo-JHVH. Ezikhathini zakudala, umfundi wayezifakela onkamisa abangekho, njengoba kuvamile namuhla lapho kufundwa izifushaniso zamagama.

^ UGenesise 2:4 uliveza okokuqala igama likaNkulunkulu elimchazayo elisembhalweni wokuqala weBhayibheli Elingcwele. Lelo gama elivela izikhathi ezingaba ngu-7 000 emibhalweni yokuqala, lisho ukuthi “Ubangela Ukuba Kube Khona,” ngaleyo ndlela lichaze uJehova njengowukuphela kwaLowo izinjongo zakhe ezifezeka njalo. Lokho akushoyo kuyenzeka.

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 25]

UTYCHO BRAHE NEGAMA LIKANKULUNKULU

Ngo-1957, isazi sezinkanyezi esidumile saseDenmark uTycho Brahe sashiya izwe lakubo ngemva kokungezwani nesikhulu saseDenmark iNkosi uChristian IV. Enkondlweni yokuvalelisa iDenmark, uBrahe wabhala ngesiLatini wathi: “Abantu bezizwe bayongiphatha kahle—ngoba lokho kuyintando kaJehova.”

[Isithombe ekhasini 24, 25]

Isango leSonto iDockyard

[Isithombe ekhasini 24, 25]

I-Round Tower

[Isithombe ekhasini 25]

UHans Paulsen Resen

[Isithombe ekhasini 25]

UJohannes Bugenhagen wasebenzisa igama likaNkulunkulu esandulelweni senguqulo yesiGerman Low yeBhayibheli likaLuther, 1541

[Umthombo Wesithombe ekhasini 25]

Hans Paulsen Resen and Tycho Brahe: Kobberstiksamilingen, Det Kongelige Bibliotek, København