Izihluthulelo Zenjabulo Yomkhaya
Lapho Ingane Yakho Eyeve Eshumini Nambili Ingabaza Inkolo Yakho
Njengoba ikhula, intsha eningi ikhetha ukulandela inkolo yabazali bayo. (2 Thimothewu 3:14) Kodwa enye ayenzi kanjalo. Yini ongayenza uma ingane yakho esakhula iqala ukungabaza inkolo yakho? Lesi sihloko sizodingida indlela oFakazi BakaJehova ababhekana ngayo nale nselele.
“Angifuni ukuba senkolweni yabazali bami. Kuthi angivele ngiyishiye phansi.”—uLindiwe, 18. *
UYAQINISEKA ukuthi inkolo yakho ifundisa iqiniso ngoNkulunkulu. Uyakholelwa ukuthi iBhayibheli likhuthaza indlela engcono kakhulu yokuphila. Ngakho-ke, kungokwemvelo ukuthi uzama ukugxilisa izinto ezibalulekile kuwe enganeni yakho. (Duteronomi 6:6, 7) Kodwa kuthiwani lapho ikhula futhi ingabe isazithanda izinto ezithinta uNkulunkulu? Uyokwenzenjani lapho iqala ukungabaza yona kanye inkolo eyayiyithanda lapho isencane?—Galathiya 5:7.
Uma kwenzeka lokho, ungaphethi ngokuthi uhlulekile njengomzali ongumKristu. Kungase kube khona ezinye izinto ezihilelekile njengoba sizobona. Nokho, yazi lokhu: Indlela ozosingatha ngayo ukungabaza kwengane yakho yiyo ezonquma ukuthi ikhetha ukusondela noma ukuqhela kakhulu enkolweni yakho. Uma uvuka umbhejazane ngale ndaba, uzifaka empini elukhuni—okungenzeka nokuba ikwehlule.—Kolose 3:21.
Kungcono kakhulu ukulalela iseluleko somphostoli uPawulu. Wabhala: “Inceku yeNkosi akufanele ilwe, kunalokho kufanele ibe mnene kubo bonke, ifanelekela ukufundisa, izibambe.” (2 Thimothewu 2:24) Ungabonisa kanjani ukuthi ‘ufanelekela ukufundisa’ uma ingane yakho ingabaza inkolo yakho?
Yiba Oqondayo
Okokuqala, zama ukuqonda ukuthi yini okungenzeka inomthelela embonweni wengane yakho. Ngokwesibonelo:
Ingabe izizwa inesizungu futhi ingenabo abangane ebandleni lobuKristu? “Ngenxa yokuthi ngangifuna abangane, ngajwayelana nezingane eziningana engangifunda nazo futhi lokho kwathiya intuthuko yami engokomoya iminyaka eminingi. Angibange ngisazithanda izinto ezingokomoya ikakhulu ngenxa yabangane ababi, futhi manje ngiyazisola kakhulu.”—uLenore, 19.
Ingabe ayizethembi, okwenza kube nzima ngayo ukukhuluma ngenkolo yayo? “Ngesikhathi ngisafunda isikole, nganginqikaza ukutshela izingane engifunda nazo ngezinkolelo zami. Ngangesaba ukuthi zizongibheka njengomuntu oxakile noma ‘umfana weBhayibheli.’ Noma iyiphi ingane eyayehlukile yayikhishwa inyumbazane futhi ngangingafuni lokho kwenzeke kimi.”—uRamón, 23.
Ingabe izizwa sengathi ngeke ikwazi ukuphila ngemithetho yobuKristu? “Ngangibona sengathi isithembiso seBhayibheli sokuphila phakade sisesitebhisini esiphezulu lé, futhi mina angikho ngisho esitebhisini sokuqala; ngikude kakhulu naso. Ukwesaba ukwenyuka leso sitebhisi kwakukukhulu kangangokuba ngacabanga ukuvele ngiyeke ukukholwa.”—uRenee, 16.
Khulumani Ngakho
Ucabanga ukuthi eyakho ingane ibhekene nani? Indlela engcono kakhulu yokuthola impendulo ukuyibuza! Nokho, qaphela ukuba ingxoxo yenu ingagcini isiyimpikiswano. Kunalokho, lalela iseluleko esitholakala kuJakobe 1:19: ‘Shesha ukuzwa, wephuze ukukhuluma, wephuze ukuthukuthela.’ Yiba nesineke. Hlakulela “konke ukubekezela nekhono lokufundisa,” ngendlela obungenza ngayo kumuntu ongeyena owasekhaya.—2 Thimothewu 4:2.
Ngokwesibonelo, uma ingane yakho ingathandi ukuya emihlanganweni yobuKristu, zama ukuthola ukuthi yini eyihluphayo. Kodwa wenze kanjalo ngesineke. Umzali osesimweni esilandelayo uhlulekile ukufinyelela inhliziyo yengane yakhe.
Indodana: Angisathandi ukuya esifundweni.
Ubaba: [ethetha] Uqonde ukuthini uma uthi awusathandi?
Indodana: Ukuthi nje kunesidina!
Ubaba: Yileyo ndlela obheka ngayo uNkulunkulu? Uthi unesidina? Hhayi-ke uhambe kabi mfana wami! Uma nje usahlala la emzini wami uzoya—uthanda noma ungathandi!
UNkulunkulu ufuna abazali bafundise izingane zabo ngaye futhi ufuna ukuba izingane zilalele abazali bazo. (Efesu 6:1) Noma kunjalo, awufuni ingane yakho imane ilandele nje yonke into eyenziwayo iye nasemihlanganweni yobuKristu ibe ingenaso isifiso. Uma kungenzeka, ufisa ukuba ikwenze ngokusuka enhliziyweni.
Usesimweni esingcono sokufeza lokho uma uqonda izinto ezibangela ukuba icabange ngendlela ecabanga ngayo. Unalokhu engqondweni, cabanga ngendlela ingxoxo engenhla ebingasingathwa ngayo ngendlela ephumelela kakhudlwana.
Indodana: Angisathandi ukuya esifundweni.
Ubaba: [ngesineke] Kungani uzizwa kanjalo?
Indodana: Ukuthi nje kunesidina!
Ubaba: Kona, ukuhlala ihora lonke noma amabili kungaba isidina. Kodwa yini le oyithola inzima kakhulu?
Indodana: Angazi. Ngicabanga ukuthi kungcono ukuba kwenye indawo kunasesifundweni.
Ubaba: Nabanye abangane bakho bazizwa kanjalo yini?
Indodana: Empeleni ilapho-ke inkinga yami! Anginamngane—ngingathi nje angisenaye. Njengoba umngane wami omkhulu ahamba, ngizizwa sengathi akusekho muntu engingakhuluma naye! Bonke abanye abantu ngaphandle kwami bajabule. Ngizizwa nginesizungu!
Ngokwenza ingane yakhe ikhulume, ubaba okulesi simo esingenhla akazange nje athole ukuthi yini ebangela inkinga—kulokhu okuyisizungu—kodwa uyenze nokuba imethembe, ngaleyo ndlela ecaba indlela yokukhulumisana esikhathini esizayo.—Bheka ibhokisi elikulesi sahluko elithi “Yiba Nesineke!”
Ngokuhamba kwesikhathi intsha eningi ifunda ukuthi lapho ilwa nezinkinga ebezingathuntubeza intuthuko yazo engokomoya, ngokuvamile izizwa kangcono futhi izethemba ngenkolo yayo. Cabanga ngoRamón, insizwa ecashunwe ngaphambili eyayesaba ukuziveza ukuthi ingumKristu esikoleni. Ekugcineni uRamón wathola ukuthi ukukhuluma ngenkolo yakhe kwakungethusi kakhulu njengoba ayecabanga—yize adelelwa. Uyalandisa:
“Ngesinye isikhathi omunye umfana esikoleni wahlekisa ngami ngenxa yenkolo yami. Ngethuka kakhulu, futhi ngabona sengathi lonke ikilasi lilalele. Ngase nginquma ukushintsha ingxoxo ngabuza yena ngenkolo yakhe. Ngamangala kabi lapho ngibona ukuthi yena wethuka ukwedlula mina! Ngabe sengibona ukuthi intsha eningi inazo izinkolelo ezingokwenkolo, kodwa ayiziqondi. Okungenani mina ngiyakwazi ukuchaza ezami. Ngempela uma kuziwa ekukhulumeni ngenkolo, yizingane engifunda nazo okufanele zizenyeze—hhayi mina!”
ZAMA LOKHU: Yenza ingane yakho eyeve eshumini nambili ukuba ikhulume ngokuyibuza ukuthi izizwa kanjani ngokuba umKristu. Ngokubona kwayo ziyini izinzuzo? Ziyini izinselele? Ingabe izinzuzo zinkulu kunezinselele? Uma kunjalo, kanjani? (Marku 10:29, 30) Ingane yakho ingabhala lokho ekucabangayo ephepheni elinezikhala ezimbili—kwesobunxele kube izinselele, kwesokudla kube izinzuzo. Ukubona lokho ekucabangayo kubhalwe phansi kungasiza ingane yakho ibone inkinga futhi ithole indlela yokuyixazulula.
‘Amandla Okucabanga’ Engane Yakho
Abazali nochwepheshe baye babona ukuthi kunomehluko omkhulu endleleni izingane ezincane kakhulu nezingane ezeve eshumini nambili ezicabanga ngayo. (1 Korinte 13:11) Izingane ezincane zicabanga izinto ezilula, izingane ezeve eshumini nambili zithambekele ekucabangeni izinto ngendlela yazo esabalele. Ngokwesibonelo, ingane encane ingafundiswa ukuthi uNkulunkulu wadala zonke izinto. (Genesise 1:1) Nokho, ingane eyeve eshumini nambili ingase ibe nemibuzo enjengokuthi: ‘Ngazi kanjani ukuthi ukhona uNkulunkulu? Kungani uNkulunkulu owuthando evumela ububi? Kungenzeka kanjani ukuthi uNkulunkulu wayelokhu ekhona?’—IHubo 90:2.
Ungase ube nomuzwa wokuthi imibuzo enjalo ibonisa ukuthi ingane yakho ayithuthuki. Nokho, eqinisweni isho inqubekela phambili. Kakade, ukubuza kungaba isici esibalulekile entuthukweni yomKristu engokomoya.—IzEnzo 17:2, 3.
Ngaphezu kwalokho, ingane yakho eyeve eshumini nambili ifunda ukusebenzisa ‘amandla ayo okucabanga.’ (Roma 12:1, 2) Ngokwenza kanjalo, iyokwazi ukuqonda “ububanzi nobude nokuphakama nokujula” kokholo lobuKristu ngendlela engaphezu kweyengane encane. (Efesu 3:18) Manje kunanini ngaphambili, isikhathi sokusiza ingane yakho eyeve eshumini nambili ukuba icabange ngezinkolelo zayo ukuze ihlakulele ukholo oluqinile.—IzAga 14:15; IzEnzo 17:11.
ZAMA LOKHU: Buyela emuva uyoqala ezintweni eziyisisekelo nengane yakho, xoxani ngezinto wena—nayo—okungenzeka benizithatha kalula. Ngokwesibonelo, yenze icabange ngemibuzo enjengokuthi: ‘Yini eyenza mina ngiqiniseke ukuthi ukhona uNkulunkulu? Yibuphi ubufakazi mina engibubonayo obubonisa ukuthi uNkulunkulu uyangikhathalela? Kungani ngicabanga ukuthi kuyongizuzisa ukulalela imithetho kaNkulunkulu?’ Qaphela ukuba ungaphoqeleli imibono yakho enganeni yakho. Kunalokho, yisize izakhele olwayo ukholo oluqinile. Ngaleyo ndlela iyokwazi ukuqiniseka ngenkolo yayo.
“Wathonyelwa Ukuba Uzikholelwe”
IBhayibheli likhuluma ngensizwa enguThimothewu eyazi imibhalo engcwele ‘kusukela iwusana.’ Nokho, umphostoli uPawulu wanxusa uThimothewu: “Qhubeka ezintweni owazifunda futhi wathonyelwa ukuba uzikholelwe.” (2 Thimothewu 3:14, 15) NjengoThimothewu, kungenzeka ukuthi ingane yakho ifundiswe amaqiniso eBhayibheli kusukela iwusana. Kodwa manje kudingeka uyithonye ukuze izakhele olwayo ukholo.
Incwadi ethi Intsha Iyabuza—Izimpendulo Ezisebenzayo, Umqulu 1, ithi: “Uma nje ingane yakho isahlala nawe, unelungelo lokuyitshela ukuba ilandele isimiso sokukhulekela uNkulunkulu. Kodwa injongo yakho iwukuba ugxilise uthando ngoNkulunkulu enhliziyweni yengane yakho—hhayi nje ukuba imkhonze ngendlela yokugcina icala.” Ngokukhumbula lo mgomo, ungasiza ingane yakho ukuba ‘iqine okholweni’ ukuze lube indlela yayo yokuphila—hhayi nje eyakho. *—1 Petru 5:9.
^ isig. 4 Amagama akulesi sihloko ashintshiwe.
^ isig. 40 Ukuze uthole ukwaziswa okwengeziwe, bheka INqabayokulinda ka-May 1, 2009, amakhasi 10-12 nencwadi ethi Intsha Iyabuza—Izimpendulo Ezisebenzayo, Umqulu 1, amakhasi 315-318.
ZIBUZE . . .
Ngisabela kanjani lapho ingane yami ingabaza izinkolelo zami?
Ngingawasebenzisa kanjani amaphuzu akulesi sihloko ukuze ngithuthukise indlela engisabela ngayo?